Πριν από έναν χρόνο οι ΗΠΑ προέβησαν σε μια εξαιρετική ενέργεια: αποφάσισαν να κοινοποιήσουν πληροφορίες που προηγουμένως είχαν διαβαθμιστεί ως απόρρητες, αποκαλύπτοντας τα σχέδια της Ρωσίας να εισβάλει στην Ουκρανία. Και την προηγούμενη εβδομάδα, λίγες ημέρες πριν την πρώτη επέτειο του πολέμου, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Αντονι Μπλίνκεν, έκανε κάτι παρόμοιο, προειδοποιώντας τον Γουάνγκ Γι, τον επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής του Πεκίνου, να μην παράσχει η κινεζική κυβέρνηση όπλα στη Ρωσία.
«Σε μια προηγούμενη εποχή η προειδοποίηση θα μπορούσε να είχε παραμείνει μυστική, τουλάχιστον για κάποιο χρονικό διάστημα. Αλλά ένα νέο εγχειρίδιο στρατηγικής για τις υπηρεσίες πληροφοριών που άρχισε να συντίθεται λίγο πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, έχει επαναπροσδιορίσει τον τρόπο με τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούν τις διαβαθμισμένες ως απόρρητες γνώσεις τους για να υπονομεύσουν τη Ρωσία και τους εταίρους της», γράφουν σχετικά οι Τζούλιαν Μπάρνες και Ανταμ Οντους στους New York Times.
Εξηγούν πως αυτή η νέα στρατηγική των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών δεν αφορά μόνο το ξεμπρόστιασμα της Ρωσίας και των συμμάχων της. Επειτα από έναν χρόνο πολέμου στην Ουκρανία, αποτελεί πλέον ένα από τα πιο ισχυρά όπλα που διαθέτουν οι ΗΠΑ, οι οποίες, αποκαλύπτοντας τα πολεμικά σχέδια του Κρεμλίνου, επιδιώκουν καταρχάς την παρεμπόδιση της ρωσικής επίθεσης, αλλά και την ευθυγράμμιση των συμμαχικών χωρών όσον αφορά την περαιτέρω στήριξη της πολεμικής προσπάθειας της Ουκρανίας.
Με ποιο σκεπτικό, όμως, ο Αντονι Μπλίνκεν αποκάλυψε πληροφορίες που συνήθως παραμένουν μυστικές, στους συμμάχους της Ουάσινγκτον, πριν συναντηθεί με τον Γουάνγκ Γι και τον ενημερώσει προσωπικά πως οι ΗΠΑ διαθέτουν πληροφορίες ότι οι Κινέζοι σκέφτονται να παράσχουν «φονική υποστήριξη» –όπως είπε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών μιλώντας στο ABC– στη Ρωσία;
Οι δημοσιογράφοι των Νew York Times γράφουν πως ο Μπλίνκεν αποκάλυψε ό,τι αποκάλυψε «εν μέρει λόγω της πεποίθησης των ΗΠΑ ότι οι δημόσιες προειδοποιήσεις και ο αποχαρακτηρισμός πρόσθετων πληροφοριών σχετικά με τις εσωτερικές κινεζικές διαβουλεύσεις θα μπορούσαν ακόμη να αποτρέψουν το Πεκίνο από το να παραδώσει οπλικά συστήματα, ούτως ώστε να συνδράμει τη στρατιωτική εκστρατεία της Μόσχας».
Σημειώνουν πως ορισμένοι αμερικανοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι, σε αντίθεση με το Ιράν ή τη Βόρεια Κορέα –χώρες που είναι γνωστό (χάρη στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες και σε αυτή την περίπτωση) ότι συνδράμουν στρατιωτικά τη Ρωσία–, η Κίνα νοιάζεται για τη φήμη της στη διεθνή σκηνή. Λόγω των εμπορικών δεσμών που έχει με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ (δεσμών που δεν έχουν η Βόρεια Κορέα και το Ιράν), το Πεκίνο ενδέχεται να είναι λιγότερο πρόθυμο να διακινδυνεύσει διεθνείς κυρώσεις για τον εφοδιασμό της Ρωσίας με όπλα.
Ο αποχαρακτηρισμός διαβαθμισμένων πληροφοριών με στόχο την αποκάλυψη των σχεδίων της Μόσχας άρχισε μόλις πριν από έναν χρόνο, όταν η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθούσε ακόμα να πείσει κάποιους επιφυλακτικούς συμμάχους της στην Ευρώπη ότι η Ρωσία ήταν έτοιμη να εισβάλει στην Ουκρανία. Η νέα αυτή στρατηγική διαμοιρασμού πληροφοριών δεν απέτρεψε τη ρωσική εισβολή, αλλά συνέβαλε (μέσω της αποκάλυψης των ρωσικών σχεδίων) να συμφωνήσουν οι μεγάλες Δυτικές δυνάμεις για την επιτακτική ανάγκη απομόνωσης, οικονομικής και διπλωματικής, της Ρωσίας.
«Δεν είναι φυσιολογικό να μοιραζόμαστε πληροφορίες, πέρα από μια χούφτα από τους πιο αξιόπιστους συμμάχους μας, αλλά γνωρίζαμε ότι αυτή η προσπάθεια θα έπρεπε να είναι ευρύτερη και πιο σοβαρή από κάθε άλλη που είχαμε καταβάλει ποτέ» δήλωσε στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα ο Τζον Φάινερ, αναπληρωτής σύμβουλος ασφαλείας του Λευκού Οίκου.
Η στροφή των ΗΠΑ προς τις αποκαλύψεις πληροφοριών που στο παρελθόν παρέμεναν μυστικές οφείλεται επίσης στις εκπληκτικές τεχνολογικές αλλαγές, οι οποίες καθιστούν δυνατή την πρόσβαση σε έναν πρωτοφανή όγκο πληροφοριών όσον αφορά τη διεξαγωγή ενός πολέμου, γεγονός που επιτρέπει, σύμφωνα με αμερικανούς αξιωματούχους, την κοινοποίηση περισσότερων πληροφοριών, δίχως να τίθενται σε κίνδυνο οι όποιες μυστικές πηγές.
Ομως, η στρατηγική των αποκαλύψεων είναι επίσης προϊόν προηγούμενων αποτυχιών των υπηρεσιών πληροφοριών. Οι αμερικανοί δημοσιογράφοι αναφέρονται ενδεικτικά στους αόριστους και ψευδείς, όπως αποδείχθηκε, ισχυρισμούς περί κατοχής όπλων μαζικής καταστροφής από το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ, «οι οποίοι εξακολουθούν να επηρεάζουν το πώς βλέπουν οι Ευρωπαίοι τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ δύο δεκαετίες μετά. Αυτές οι αμφιβολίες ανάγκασαν τις ΗΠΑ και τη Βρετανία να αποκαλύψουν περισσότερα για τις ρωσικές ικανότητες και τις ρωσικές προθέσεις, προσπαθώντας να ξορκίσουν τον ευρωπαϊκό σκεπτικισμό» αναφέρουν.
Πλέον, όταν οι ΗΠΑ και η Βρετανία κοινοποιούν πληροφορίες που συλλέγουν οι πράκτορές τους, τα κράτη της ηπειρωτικής Ευρώπης τείνουν να τις αποδέχονται πιο εύκολα και με περισσότερη σιγουριά σε σχέση με το παρελθόν. Μιλώντας στους New York Times, o Κάουπο Ρόσιν, επικεφαλής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Εξωτερικού της Εσθονίας (η οποία επίσης προέβη στην αποκάλυψη αποχαρακτηρισμένων πληροφοριών), σημείωσε επίσης πως, παρότι η αποκάλυψη των σχεδίων της Μόσχας δεν απέτρεψε τη ρωσική εισβολή, συνέβαλε σημαντικά στη συσπείρωση των Δυτικών δυνάμεων.
Το προηγούμενο διάστημα, πέρα από τις προειδοποιήσεις για την Κίνα, ο Λευκός Οίκος αποκάλυψε επίσης σχέδια για χρήση πυραύλων, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και εκπαιδευτών από το Ιράν στην Ουκρανία, καθώς και για τον επανεφοδιασμό της Ρωσίας με πυρομαχικά πυροβολικού από τη Βόρεια Κορέα.
Οι αποκαλύψεις αναμένεται πως θα συνεχιστούν, όσον αφορά όχι μόνο χώρες που είτε ήδη συνδράμουν είτε σκοπεύουν να συνδράμουν τη Ρωσία, αλλά και τις προετοιμασίες της ίδιας της Μόσχας και των σχεδίων της ενόψει της συνέχισης του πολέμου. Αμερικανοί αξιωματούχοι εξήγησαν ότι, κοινοποιώντας πληροφορίες σχετικά με τις προσπάθειες της Ρωσίας να επιταχύνει ή να επεκτείνει τις επιθέσεις της στην Ανατολική ή στη Νότια Ουκρανία, επιδιώκουν να στερήσουν από τις ρωσικές δυνάμεις το στοιχείο του αιφνιδιασμού και να προσφέρουν στην Ουκρανία τη δυνατότητα να προετοιμαστεί, και στην Ευρώπη να αντιδράσει, είτε επιβάλλοντας νέες κυρώσεις είτε προσφέροντας περισσότερα όπλα στο Κίεβο.
Πλέον, ωστόσο, υφίστανται περισσότεροι περιορισμοί σε σχέση με πέρυσι. Πριν από την εισβολή, οι ΗΠΑ ήθελαν να πείσουν τους Ουκρανούς και τους Ευρωπαίους για την ανάγκη να λάβουν πολύ πιο σοβαρά τη ρωσική απειλή. Πλέον, όμως, οι Ουκρανοί πολεμούν με όλες τις δυνάμεις τους κατά των Ρώσων, γι’ αυτό οι ΗΠΑ θέλουν να είναι βέβαιες πως οποιαδήποτε αποκάλυψη ρωσικών κινήσεων στο πεδίο ή επιχειρησιακών σχεδίων της Μόσχας δεν θα περιπλέξει, αντί να ενισχύσει, τις προσπάθειές τους.