Οσον αφορά την υγεία, σωματική και ψυχική, του Βλαντίμιρ Πούτιν, το τελευταίο διάστημα έχουν ακουστεί και γραφτεί πολλά και διάφορα, ότι έχει καρκίνο στο έντερο, για παράδειγμα, ή πως είναι παράφρων. Πέρα, όμως, από τις όποιες εικασίες, είναι αλήθεια πως η υγεία του ρώσου προέδρου απασχολεί ιδιαίτερα και τις υπηρεσίες πληροφοριών της Δύσης καθώς εκτιμάται πως o επικεφαλής του Κρεμλίνου αντιμετωπίζει κάποια προβλήματα. Οχι ιδιαίτερα ανησυχητικά αλλά ικανά να επηρεάσουν την αντίληψη και τη συμπεριφορά του.
Η πιο δυσοίωνη εικασία προήλθε από την Daily Star και την Daily Mail με τα δύο βρετανικά ταμπλόιντ να αναφέρουν πως ο Πούτιν όχι μόνο έχει καρκίνο στο έντερο αλλά πεθαίνει κιόλας. Σύμφωνα με τα σχετικά ρεπορτάζ το πρόσωπο του ρώσου προέδρου είναι πρησμένο εξαιτίας των θεραπειών στις οποίες υποβάλλεται ενώ φέρεται επίσης να υποφέρει διαρκώς από αφόρητους πόνους. Ολα αυτά επηρεάζουν αρνητικά τη διάθεση και την κρίση του, και σκεπτόμενος ότι δεν του απομένει πολύς καιρός, εκλαμβάνει τον πόλεμο στην Ουκρανία ως την τελευταία του ευκαιρία να αφήσει το αποτύπωμά του στην Ιστορία. Φυσικά εκπρόσωποι του Κρεμλίνου έσπευσαν να απορρίψουν τους ισχυρισμούς των βρετανικών ταμπλόιντ.
Αφορμή για να αρχίσουν τα δυτικά ΜΜΕ να ενδιαφέρονται για την υγεία του Βλαντίμιρ Πούτιν αποτέλεσαν κυρίως οι συναντήσεις του με ομολόγους του, από τον Εμανουέλ Μακρόν έως τον Ολαφ Σολτς, με υπουργούς και στρατηγούς του, κατά τις οποίες καθόταν σε απόσταση ασφαλείας, αρκετά μέτρα μακριά τους. Ενδέχεται να φοβάται τον κορονοϊό αλλά κάποιοι υποστηρίζουν πως έχει ήδη προσβληθεί και αυτό επέδρασε αρνητικά στην ισορροπία του, γνώμη την οποία επίσης διέψευσε το Κρεμλίνο.
Οσον αφορά τις δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών δηλώνουν πως «έχουμε ακούσει ότι αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα σε ένα πόδι και πως δυσκολεύεται να ελέγξει ένα χέρι του, το οποίο θα μπορούσε να είναι ένδειξη εγκεφαλικού ή σύμπτωμα της νόσου Πάρκινσον. Αλλά δεν έχουμε ακούσει ότι είναι βαριά άρρωστος».
Ο φόβος του κορονοϊού
Ενα άλλο ζήτημα που απασχολεί και τα ΜΜΕ και τις μυστικές υπηρεσίες της Δύσης είναι η απομόνωση του ρώσου προέδρου. Αμέσως μετά το ξέσπασμα της πανδημίας κατέφυγε και αποκλείστηκε στη ντάτσα του, σπάνια μεταβαίνει στο Κρεμλίνο και πλέον συναντά ελάχιστους ανθρώπους. Ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση δεν αποτελεί μόνον το πώς επιδρά η απομόνωση στη διάθεση και στην κρίση του Βλαντίμιρ Πούτιν αλλά και το ότι εξαιτίας της απομόνωσής του απέχει επικίνδυνα από την πραγματικότητα, όπως αυτή διαμορφώνεται στους δρόμους των πόλεων της Ουκρανίας και της Ρωσίας μετά τη ρωσική εισβολή αλλά και στα διάφορα κέντρα εξουσίας σε όλον τον κόσμο.
Την προσοχή του στην πνευματική και διανοητική ισορροπία του ρώσου προέδρου εστίασε πρόσφατα και ο ρώσος δημοσιογράφος Μιχαήλ Ζιγκάρ, πρώην διευθυντής του ανεξάρτητου ειδησεογραφικού τηλεοπτικού σταθμού Dozhd και συγγραφέας του βιβλίου «Ολοι οι άνδρες του Κρεμλίνου: Μέσα στην Αυλή του Βλαντιμίρ Πούτιν»
«Αυτά που έχω ακούσει για τη συμπεριφορά του προέδρου τα τελευταία δύο χρόνια είναι ανησυχητικά. Το ότι έχει απομονωθεί και καταστεί απρόσιτος, η βαθιά του πεποίθηση ότι η ρωσική κυριαρχία στην Ουκρανία πρέπει να αποκατασταθεί και η απόφασή του να περιβάλλεται από ιδεολόγους και συκοφάντες συνέβαλαν στο να οδηγήσει την Ευρώπη στην πιο επικίνδυνη στιγμή της από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», γράφει σε άρθρο του στους New York Times.
Ο Ζιγκάρ μας πληροφορεί πως ο ρώσος πρόεδρος πέρασε την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2020, απομονωμένος στην κατοικία του στο Βαλντάι, περίπου στα μισά του δρόμου μεταξύ Μόσχας και Αγίας Πετρούπολης. Εκεί τον συνόδευσε και παρέμεινε όλο αυτό το διάστημα μαζί του ο Γιούρι Κοβάλτσουκ. Ο κύριος μέτοχος της Rossiya Bank που ελέγχει επίσης πολλά εγκεκριμένα από το κράτος μέσα ενημέρωσης, είναι στενός φίλος και έμπιστος σύμβουλος του Πούτιν από τη δεκαετία του 1990. Μέχρι το 2020, σύμφωνα με τις πηγές του Ζιγκάρ, είχε καταστεί ο δεύτερος πιο ισχυρός άνθρωπος στη Ρωσία και αυτός με τη μεγαλύτερη επιρροή στο περιβάλλον του προέδρου.
Ο «ιδεολόγος»
Ο Κοβάλτσουκ είναι διδάκτωρ Φυσικής ενώ κατά το παρελθόν εργάστηκε σε ένα ερευνητικό ινστιτούτο διευθυντής του οποίου ήταν ο ρώσος νομπελίστας φυσικός Ζόρες Αλφερόφ. Πέρα, όμως, από επιστήμονας, «είναι επίσης ένας ιδεολόγος που ασπάζεται μια κοσμοθεωρία η οποία συνδυάζει τον ορθόδοξο χριστιανικό μυστικισμό, τις αντιαμερικανικές θεωρίες συνωμοσίας και τον ηδονισμό. Αυτή φαίνεται να είναι και η κοσμοθεωρία του Πούτιν. Από το καλοκαίρι του 2020, ο Πούτιν και ο Κοβάλτσουκ είναι σχεδόν αχώριστοι και οι δυο τους καταστρώνουν σχέδια μαζί για να αποκαταστήσουν το μεγαλείο της Ρωσίας», γράφει ο ρώσος δημοσιογράφος.
Πρόσωπα που παρευρέθηκαν σε συναντήσεις του ρώσου προέδρου με στενούς συνεργάτες του κατά την τελευταία διετία, υποστηρίζουν πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν μπορεί να μην έχει χάσει τα λογικά του αλλά σίγουρα «έχει χάσει παντελώς το ενδιαφέρον του για το παρόν: η οικονομία, κοινωνικά ζητήματα, η πανδημία, όλα αυτά του προκαλούν πλήξη». Αντιθέτως έχει μανία, όπως και ο Κοβάλτσουκ με το παρελθόν και την Ιστορία. Και θεωρεί πως οι ιστορικές συνθήκες τον ευνοούν ούτως ώστε να αποπειραθεί να πάρει το αίμα του πίσω για την ταπείνωση της Ρωσίας κατά τα προηγούμενα χρόνια.
Τη δεκαετία του 1990, όταν ο Πούτιν και ο Κοβάλτσουκ γνωρίστηκαν, αμφότεροι προσπαθούσαν να σταθούν στα πόδια τους μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, όπως προσπαθούσε και η Ρωσία. Αμφότεροι πιστεύουν επίσης πως η Δύση εκμεταλλεύτηκε τις αδυναμίες της Ρωσίας για να επεκτείνει την επιρροή της, μέσω του ΝΑΤΟ, έως τα σύνορα της πατρίδας τους. Πλέον, όμως, αδύναμη είναι η Δύση, οπότε, τώρα είναι η ευκαιρία για εκδίκηση, σκέφτεται ο ρώσος πρόεδρος και φαίνεται πως δεν υπάρχει κανένας τριγύρω να του πει πως η πραγματικότητα ενδέχεται να είναι διαφορετική.
Απομονωμένος
«Ο Πούτιν δεν συναντιέται πλέον με τους φίλους του για ποτά και μπάρμπεκιου, σύμφωνα με άτομα που τον γνωρίζουν. Τα τελευταία χρόνια —και ειδικά από την έναρξη της πανδημίας— έχει διακόψει τις περισσότερες επαφές με συμβούλους και φίλους. Ενώ έτεινε να μοιάζει με αυτοκράτορα που του άρεσε να παίζει με τις διαμάχες των υπηκόων του, να τους ακούει να καταγγέλλουν ο ένας τον άλλον και να τους φέρνει αντιμέτωπους, τώρα είναι απομονωμένος και αποξενωμένος, ακόμη και από τα περισσότερα μέλη της παλιάς του συνοδείας», γράφει ο Ζιγκάρ.
Πλέον κανένας δεν μπορεί να έρθει σε επαφή μαζί του εάν δεν απομονωθεί πρώτα για τουλάχιστον μία εβδομάδα, ούτε καν ο Ιγκορ Σέτσιν, πρώην προσωπάρχης του Πούτιν και νυν επικεφαλής του κρατικού πετρελαϊκού κολοσσού Rosneft. Ο πανίσχυρος ρώσος ολιγάρχης φέρεται να περνά από δύο έως και τρεις εβδομάδες σε καραντίνα μην τυχόν και χρειαστεί να συναντηθεί με το μεγάλο αφεντικό του.
Ανέκαθεν ο ρώσος πρόεδρος περιβαλλόταν από ανθρώπους που προσπαθούσαν διαρκώς να προβλέπουν τις όποιες επιθυμίες του, ούτως ώστε να του λένε αυτά που θα ήθελε να ακούσει κάθε φορά. «Ολος ο κόσμος το είδε την παραμονή της εισβολής, όταν κάλεσε κορυφαίους αξιωματούχους του και τους ρώτησε τις απόψεις τους για τον επερχόμενο πόλεμο. Ολοι κατάλαβαν το καθήκον τους και προσπάθησαν υποτακτικά να περιγράψουν τις σκέψεις του προέδρου με δικά τους λόγια», εξηγεί ο Ζιγκάρ.
Συγχρόνως, όμως, μερικά από τα μέλη του στενού του κύκλου, προσπαθούσαν επί χρόνια να πείσουν τον Πούτιν ότι είναι ο μοναδικός που μπορεί να σώσει τη Ρωσία, πως οποιοσδήποτε άλλος ηγέτης θα οδηγήσει τη χώρα στην καταστροφή. Αυτό ήταν το κύριο μήνυμα που επιδίωξαν να του μεταδώσουν οι σύμβουλοί του (πρώην καγκεμπίτες αρκετοί) το 2003, όταν ο ρώσος πρόεδρος εξέταζε το ενδεχόμενο να αποσυρθεί.
Παρέμεινε, τελικά, στην εξουσία ενώ στη συνέχεια τον διαδέχθηκε στην προεδρία ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ και εκείνος ανέλαβε χρέη πρωθυπουργού, επιστρέφοντας, ωστόσο, στην παλιά του θέση έπειτα από μία τετραετία. Από τότε έχουν περάσει σχεδόν δέκα χρόνια και πλέον δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν όντως πιστεύει ειλικρινά πως μόνος αυτός μπορεί να σώσει τη Ρωσία. Μάλιστα το πιστεύει τόσο πολύ που θεωρεί πως σχεδόν όλοι γύρω του ενδέχεται να επιδιώκουν να ματαιώσουν τα σχέδιά του.
«Παράνοια, εθνικισμός και ψέματα»
«Και τώρα βρισκόμαστε εδώ που βρισκόμαστε. Απομονωμένη και υπό κυρώσεις, μόνη ενάντια στον κόσμο η Ρωσία μοιάζει να ξαναφτιάχνεται κατ’ εικόνα του προέδρου της», υποστηρίζει ο Ζιγκάρ. «Χάρη στην απόφαση του Βλαντιμίρ Πούτιν να εισβάλει στην Ουκρανία, η Ρωσία είναι πλέον πιο απομονωμένη από ποτέ. Η οικονομία βρίσκεται υπό κυρώσεις και οι διεθνείς επιχειρήσεις αποσύρονται. Τα μέσα ενημέρωσης έχουν περιοριστεί ακόμη περισσότερο. Από ό,τι απομένει αναβλύζει παράνοια, εθνικισμός και ψέματα. Οι άνθρωποι θα έχουν ολοένα λιγότερη επικοινωνία με άλλους ανθρώπους πέρα από τα σύνορά τους. Και σε όλα αυτά, φοβάμαι, ότι η Ρωσία μοιάζει όλο και περισσότερο με τον πρόεδρό της», εξηγεί ο ρώσος δημοσιογράφος.