Μπορεί να είναι δύσκολο να καταπνίξει κανείς το γέλιο του όταν βλέπει μια ψηλή κοκκινομάλλα με μακριά μαλλιά να περπατάει πλάι σε ένα ιρλανδέζικο Σέτερ, έναν εύσωμο άντρα με μύτη πυγμάχου συνοδευόμενο από το Μπουλντόγκ του ή ένα μεγάλο Κόμοντορ ενώ παίζει στο πάρκο με τον ιδιοκτήτη του. Δεν είναι ψευδαίσθηση: οι άνθρωποι τείνουν, πραγματικά, να μοιάζουν με τα σκυλιά τους. Αλλά το φαινόμενο, που επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά το 2004 όταν δημοσιεύτηκε η μελέτη του ψυχολόγου Μάικλ Ρόι, δεν σταματά εκεί. Συχνά οι άνθρωποι μοιάζουν και με τα αντικείμενα που τους περιβάλλουν!
Ο Ρόι διαπίστωσε ότι τρίτα πρόσωπα είχαν τη δυνατότητα να ταιριάζουν καθαρόαιμα σκυλιά με τους ιδιοκτήτες τους στο 64% των περιπτώσεων. Άλλες μελέτες που έγιναν στη συνέχεια έδειξαν το ίδιο πράγμα: Είναι (σχετικά) εύκολο σε τρίτους να πουν ποια σκυλιά ανήκουν σε ποιους ανθρώπους, απλώς και μόνο από την εμφάνισή τους. Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό; Οι άνθρωποι προτιμούν να αγοράζουν σκυλιά που τους μοιάζουν ή μήπως η εμφάνισή τους σιγά-σιγά συγκλίνει όσο περισσότερο ζουν μαζί σκυλιά και οι άνθρωποι;
Μέρος αυτής της απάντησης, γράφει το Curiosity, κρύβεται στο γεγονός ότι το φαινόμενο είναι περιορισμένο καθώς λειτουργεί μόνο για τα καθαρόαιμα σκυλιά. Στην πρωτότυπη μελέτη του, ο Ρόι διαπίστωσε ότι όταν τα σκυλιά ήταν ημίαιμα ήταν πολύ πιο δύσκολο στους συμμετέχοντες στην έρευνα να τα ταιριάξουν με τους ιδιοκτήτες τους, και έδωσαν τη σωστή απάντηση σε ποσοστό μόνο 35%. Επιπλέον, δεν υπήρχε συσχέτιση μεταξύ του χρόνου που οι ιδιοκτήτες είχαν ζήσει με τα σκυλιά τους και στο κατά πόσο ακριβείς ήταν οι απαντήσεις. Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι τείνουν να «κολλάνε» σε ένα συγκεκριμένο τύπο σκύλου, κάποιον που αόριστα τους μοιάζει και αυτόν αναζητούν.
Πέρα από τα γαβ-γαβ
Μερικές φορές, λοιπόν, τα σκυλιά συγκεκριμένης ράτσας έχουν συγκεκριμένο κούρεμα και εκφράσεις προσώπου, οπότε κοιτάζοντας κάποιο καθαρόαιμο είναι εύκολο να σκεφτείς: «Αυτό το όμορφο κουτάβι μου θυμίζει ένα πρόσωπο που βλέπω στον καθρέφτη κάθε μέρα»… Αλλά τι γίνεται με τα άψυχα πράγματα; Αποδείχτηκε ότι ακόμη και σε αυτή την περίπτωση οι άνθρωποι συμπαθούν εκείνα που τους μοιάζουν!
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2014, οι συμμετέχοντες έπρεπε να συνδέσουν ανθρώπους με αυτοκίνητα αντί για σκύλους. Και όπως ακριβώς συνέβη με τα σκυλιά, μάντεψαν ποια αυτοκίνητα ανήκαν σε ποιους ανθρώπους σε ποσοστό μεγαλύτερο από τυχαίο αλλά μόνο όταν κοίταζαν το μπροστινό μέρος των αυτοκινήτων! Αυτό δείχνει ότι τα «πρόσωπα» των αυτοκινήτων ταιριάζουν πραγματικά με τους ιδιοκτήτες τους.
Και κάτι ακόμα εξίσου ενδιαφέρον. Τι είναι πιο πιθανό, να αγοράσουν οι άνθρωποι ένα αυτοκίνητο που τους μοιάζει, ή να τους πουλήσουν ένα τέτοιο; Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2018, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ανεξάρτητα από τις προτιμήσεις των πελατών, οι πωλητές είχαν ξεκάθαρα την τάση να προτείνουν σε υπέρβαρους πελάτες προϊόντα με… καμπύλες.
Οι ερευνητές έστειλαν μια ηθοποιό να ψωνίσει ρολόγια χειρός και αρώματα, στην πρώτη περίπτωση, με τη φυσική της εμφάνιση (είχε ύψος 1,50 μ. και βάρος 46 κιλά) και στη δεύτερη μεταμφιεσμένη επαγγελματικά έτσι ώστε να φαίνεται παχύσαρκη. Όταν πήγε για ψώνια με τη φυσική της εμφάνιση, οι πωλητές τής έδειξαν στενά, ορθογώνια ρολόγια και μπουκαλάκια αρωμάτων, ενώ όταν υποδύθηκε την παχύσαρκη τής πρότειναν στρογγυλεμένα ρολόγια και μπουκάλια.
Σε αντίθεση, όμως, με τα σκυλιά και τα αυτοκίνητα που μοιάζουν με τα πρόσωπα των ιδιοκτητών τους, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι οι υπέρβαροι άνθρωποι προτιμούν στρογγυλά προϊόντα. Οπότε οι επιστήμονες υποθέτουν ότι, τουλάχιστον μερικές φορές, οι άνθρωποι αγοράζουν προϊόντα που τους προτείνουν οι πωλητές πιεστικά με βάση την εμφάνισή τους και όχι τις προτιμήσεις τους…