Επιστρέφει από την Παρασκευή η υποχρεωτική χρήση της μάσκας και σε εξωτερικούς χώρους, όπως ανακοίνωσε το πρωί της Πέμπτης ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης (εδώ). Παράλληλα, στα μέσα μαζικής μεταφοράς (ΜΜΜ) και στα σούπερ μάρκετ, οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να φορούν μάσκα FFP2 ή KN95 ή διπλή μάσκα.
Οι μάσκες αυξημένης προστασίας FFP2 ή KN95, ιδίως αν εφαρμόζουν καλά στο πρόσωπο, χωρίς να αφήνουν περίσσιο αέρα να μπαίνει και να βγαίνει από τις άκρες τους, μπορούν να μειώσουν δραστικά και κάτω από 1% τον κίνδυνο μόλυνσης από κορονοϊό.
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει η πιο πρόσφατη επιστημονική μελέτη, που έγινε από ερευνητές του Ινστιτούτου Δυναμικής Μαξ Πλανκ της Γερμανίας και δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS).
Οι ερευνητές διαβεβαιώνουν ότι οι μάσκες FFP2 ή KN95 είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές στο να φιλτράρουν τα μολυσμένα από κορονοϊό σωματίδια του αέρα.
Για παράδειγμα, όταν βρίσκονται δύο άτομα χωρίς μάσκες που μιλάνε σε απόσταση τριών μέτρων και ο ένας έχει κορονοϊό με τυπικό ιικό φορτίο, ο κίνδυνος μόλυνσης του δεύτερου σε λίγα λεπτά με τη μετάλλαξη Δέλτα, φτάνει έως και 90%.
Αν βρίσκονται σε απόσταση ενάμισι μέτρου και μόνο αυτός που δεν έχει μολυνθεί φορά απλή χειρουργική μάσκα, ο κίνδυνος μόλυνσής του θα είναι πάλι έως 90%, αλλά μετά από 30 λεπτά.
Αλλά αν φορά μάσκα FFP2 ή KN95, ο κίνδυνος μόλυνσης του δεν θα ξεπεράσει το 20% ακόμη και μετά από μία ώρα συζήτησης.
Στο σενάριο που και οι δύο φορούν μάσκες χειρουργικές, ο κίνδυνος μόλυνσης δεν ξεπερνά το 30% μετά από μια ώρα, ενώ αν και οι δύο φοράνε μάσκες αυξημένης προστασίας FFP2 ή KN95, ο κίνδυνος μόλυνσης είναι 0,4%.
Η μελέτη υπολόγισε ότι αν τόσο ένας άνθρωπος μολυσμένος με κορονοϊό, όσο και ένας υγιής φορούν καλά εφαρμοσμένες μάσκες αυξημένης προστασίας, ο μέγιστος κίνδυνος μόλυνσης μετά από 20 λεπτά ακόμη και σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, είναι περίπου 0,1%, δηλαδή μία πιθανότητα στις χίλιες ο ένας να κολλήσει τον άλλο.
Αν οι μάσκες τους δεν εφαρμόζουν καλά, τότε η πιθανότητα μόλυνσης είναι γύρω στο 4%.
Αν και οι δύο φοράνε καλά εφαρμοσμένες απλές ιατρικές (χειρουργικές) μάσκες, μέσα σε 20 λεπτά έχουν πιθανότητα μετάδοσης του κορονοϊού 10%.
Σύμφωνα με τη μελέτη, αν δύο άνθρωποι (ο ένας με τον κορονοϊό και ο άλλος χωρίς), δεν φοράνε μάσκες, ούτε τα τρία μέτρα απόσταση δεν είναι αρκετά για να διασφαλίσουν την προστασία από την μετάδοση του ιού.
Ακόμη και σε αυτή την απόσταση, σύμφωνα με τους ερευνητές, χρειάζονται λιγότερα από πέντε λεπτά για έναν ανεμβολίαστο να μολυνθεί με πιθανότητα σχεδόν 100% από ένα άτομο με λοίμωξη Covid-19.
Αρα, αν όλοι φοράμε σωστά μάσκα KN95, τότε ο κίνδυνος μετάδοσης μειώνεται περισσότερο 99%.
Οι σωστοί συνδυασμοί για διπλή μάσκα
Και μπορεί ο υπουργός Υγείας να ανακοίνωσε ότι εναλλακτικά της μάσκας ΚΝ95 μπορούμε να φοράμε διπλή μάσκα, όμως σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ, οι συνδυασμοί που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να προστατευτούμε από τον κορονοϊό είναι συγκεκριμένοι.
Τα CDC δίνουν αναλυτικές οδηγίες για τη χρήση διπλής μάσκας (τη μία πάνω από την άλλη), όμως εξηγούν αναλυτικά ποιοι είναι οι συνδυασμοί που διασφαλίζουν καλύτερη προστασία και ποιοι είναι αυτοί φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα.
Ο μοναδικός συνδυασμός που προτείνουν τα CDC είναι να φοράμε σε επαφή με το πρόσωπο (από κάτω) μία απλή χειρουργική μάσκα και από πάνω μία υφασμάτινη μάσκα.
Η θεωρία πίσω από την τοποθέτηση μιας υφασμάτινης μάσκας πάνω από μία χειρουργική είναι απλή. Η ιατρική μάσκα δρα ως φίλτρο, ενώ η υφασμάτινη αυξάνει τη διηθητική ικανότητά της και ταιριάζει καλύτερα στο πρόσωπο.
«Ο συγκεκριμένος συνδυασμός ενδεχομένως δεσμεύει το 90% των αναπνευστικών σταγονιδίων και μορίων που χρησιμοποιεί ο κορονοϊός για τη διασπορά του. Η προστασία αυτή είναι εφάμιλλη με εκείνη που παρέχουν οι καλύτερες μάσκες που διαθέτουμε, οι Ν95», εξηγεί ο δρ Τζον Μπρουκς, επικεφαλής της ομάδας κρούσης των CDC για τον κορονοϊό.
Η δεύτερη μάσκα πρέπει να πιέζει τις άκρες της εσωτερικής μάσκας, ώστε να είναι σφιχτή στο πρόσωπό μας, αλλά παράλληλα να αναπνέουμε και άνετα.
Ποιοι συνδυασμοί δεν είναι ασφαλείς
Τα CDC προειδοποιούν ότι δεν πρέπει να συνδυάζουμε δύο απλές χειρουργικές μάσκες, καθώς δεν έχουν σχεδιαστεί για να εφαρμόζουν σφιχτά, και έτσι μία τέτοια πατέντα δεν πρόκειται να βελτιώσει την προστατευτική τους ιδιότητα.
Επίσης, να μη συνδυάζονται ποτέ μία μάσκα KN95 με οποιαδήποτε άλλη μάσκα. Οι μάσκες αυτές έχουν κατασκευαστεί για να παρέχουν υψηλή προστασία. Οταν συνδυαστούν με άλλη μάσκα, χάνουν ποσοστό από την προστασία τους.