Σε κείμενό του που δημοσιεύτηκε στην Corriere della Sera, ο Ντανίλο Τάινο, επηρεασμένος από τον νέο πόλεμο που ξέσπασε στη Μέση Ανατολή το περασμένο Σάββατο, έγραψε ότι η γεωπολιτική κάνει κουμάντο στα πάντα σήμερα, έτσι η οικονομία έχει εισέλθει και αυτή σε καινούργια εποχή, εντελώς διαφορετική από εκείνη των περασμένων δεκαετιών. Τότε είχαμε παγκοσμιοποίηση και ανοιχτό εμπόριο, πρόσβαση στο χρήμα, συνεργασία στον κομβικό τομέα της τεχνολογίας, κ.ά. Πλέον οι επιθέσεις στην Ουκρανία και στο Ισραήλ άλλαξαν την επιχειρηματική λογική και τα επενδυτικά πλάνα. Και αυτές οι αλλαγές θα συνεχιστούν.
«Η σφαγή υπό την ηγεσία της Χαμάς και ο πόλεμος στο Ισραήλ αυξάνουν το κόστος του πετρελαίου, όπως συνέβαινε πάντα στις κρίσεις της Μέσης Ανατολής. Φανταστείτε τι θα γίνει αν η σύγκρουση επεκταθεί και σε άλλες περιοχές. Οι αγορές, αυτήν τη στιγμή, δεν φαίνεται να εξετάζουν τέτοιο ενδεχόμενο, όμως το κλίμα θα μπορούσε να αλλάξει ξαφνικά. Οι προμήθειες ενέργειας από την Αλγερία, χώρα που εκτίμησε τις σφαγές της Χαμάς, ίσως μειωθούν, κάτι που θα δημιουργήσει ελλείψεις στην Ιταλία και σε όλη την Ευρώπη. Ομως δεν θα είναι μόνο ενεργειακές οι επιπτώσεις του πολέμου στο Ισραήλ».
Τα κατά Τάινο σημεία της υδρογείου όπου ενδέχεται να υπάρξει πολεμική κρίση είναι η Ταϊβάν και το Σουέζ. Και αυτό διότι, σε μία από αυτές τις δύο περιπτώσεις τουλάχιστον, η Κίνα μπορεί να τινάξει την μπάνκα της παγκόσμιας οικονομίας στον αέρα με μια απλή επίθεσή της στο άλλοτε «εθνικιστικό νησί» και νυν άτυπο προτεκτοράτο των ΗΠΑ.
«Οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, μέσω των οποίων οι εταιρείες προμηθεύονται πρώτες ύλες και εξαρτήματα σε καλές τιμές, θα κατακερματιστούν περαιτέρω αν ξεσπάσει γεωπολιτική κρίση μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων με αφορμή την Ταϊβάν – ας σημειωθεί ότι στο νησί θα διεξαχθούν κρίσιμες εκλογές στις 13 Ιανουαρίου. Η κρίση των τσιπ που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα ωχριά μπροστά σε αυτήν που θα γεννήσει τυχόν σύγκρουση της Κίνας με την Ταϊβάν».
Το Σουέζ, βέβαια, είναι μια λιγότερο επίφοβη ιστορία, ωστόσο δεν μπορεί να βγει από το κάδρο: «Υπάρχει κίνδυνος να κλείσει η Διώρυγα του Σουέζ, αυτό το απαραίτητο πέρασμα για την εμπορική ναυσιπλοΐα και για την κυκλοφορία των εμπορευμάτων μεταξύ Ασίας και Ευρώπης; Οχι αυτήν τη στιγμή. Ωστόσο η Αίγυπτος είναι νευρική στα σύνορα με τη Γάζα, λόγω του πολέμου στο Ισραήλ. Ο αποκλεισμός της Διώρυγας θα μπορούσε να τεθεί επί τάπητος ως αποτέλεσμα πιέσεων και της ίδιας της σύγκρουσης».
Πόθεν το χρήμα στους «μικρούς»;
Τα αντίθετα στρατόπεδα που ήδη δημιουργήθηκαν σε γεωπολιτικό επίπεδο θα συγκρουστούν και στα διεθνή χρηματοπιστωτικά όργανα, επισήμανε ορθότατα ο αρθρογράφος: «Αυτήν την εβδομάδα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα, δύο ιδρύματα που εγγυώνται τη διατήρηση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής σταθερότητας από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, συναντώνται στο Μαρακές. Οι χώρες με αναπτυσσόμενες οικονομίες θέλουν περισσότερη φωνή. Είναι απίθανο να μην υπάρξουν συγκρούσεις, ειδικά μεταξύ της Δύσης (ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ενωση) και της Κίνας».
Η παγκόσμια οικονομία συρρικνώνεται, κάτι που επιβεβαιώνουν και οι προβλέψεις του ΔΝΤ: το παγκόσμιο ΑΕΠ είναι τώρα 3% χαμηλότερο από την πρόβλεψη πριν από την πανδημία του κορονοϊού, ενώ το συνολικό χρέος παγκοσμίως, κρατικό και ιδιωτικό, ανήλθε σε 235 τρισ. δολάρια τον Δεκέμβριο του 2022 και αποτελεί το 238% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Το πλαίσιο είναι δεδομένο, λοιπόν. «Και η Κίνα, ένας από τους πυλώνες της παγκόσμιας ανάπτυξης τις τελευταίες δεκαετίες, έχει εισέλθει σε φάση σημαντικής επιβράδυνσης. Το ΑΕΠ της θα αυξάνεται μεταξύ 1% και 3% ετησίως για μεγάλο χρονικό διάστημα, πράγμα που σημαίνει κρίση για την Κίνα και σημαντική επιβράδυνση για τον υπόλοιπο κόσμο».
Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ο Τάινο είναι μελαγχολικό: «Χώρος για μεγάλα έργα δεν υπάρχει. Η οικονομία έγινε παρακολούθημα της γεωπολιτικής. Πρώτα η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τώρα η επιθετικότητα κατά του Ισραήλ έχουν επιταχύνει την τάση. Ο κίνδυνος είναι η παγκοσμιοποίηση των πολέμων. Κάτι που θέτει την οικονομία της αγοράς στο περιθώριο».