Λιγότερο από μία ημέρα χρειάστηκε για να αντιδράσει η Κίνα στις ανακοινώσεις-σοκ της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, ότι ξεκινά έρευνα για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα (EVs) που κατασκευάζονται στην Κίνα και ενδεχομένως «στρεβλώνουν» την ευρωπαϊκή αγορά.
Πιο απλά, η ΕΕ εξετάζει αν υπάρχουν κρατικές κινεζικές επιδοτήσεις προς τις κατασκευάστριες εταιρείες των EVs που τους επιτρέπουν να πωλούν τα οχήματά τους σε χαμηλές τιμές στη Γηραιά Ηπειρο. Ως γνωστόν, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα της Κίνας που πωλούνται την Ευρώπη είναι σημαντικά φθηνότερα από αυτά των παραδοσιακών ευρωπαίων κατασκευαστών.
O κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ απάντησε την Πέμπτη στην Φον ντερ Λάιεν μέσω του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου, προειδοποιώντας ότι η έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα κινεζικά EVs θα έχει «αρνητικό» αντίκτυπο στις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις. «Η Κίνα πιστεύει ότι η έρευνα που προτείνεται από την ΕE γίνεται στην πραγματικότητα για να προστατεύσει τη δική της βιομηχανία στο όνομα του “δίκαιου ανταγωνισμού”» τονίζει το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου.
«Είναι μια ξεκάθαρη πράξη προστατευτισμού, η οποία θα διαταράξει σοβαρά και θα στρεβλώσει την παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία και την αλυσίδα προσφοράς, της ΕΕ περιλαμβανομένης, και θα έχει αρνητική επίδραση στις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις ΕΕ-Κίνας» προσθέτει το Πεκίνο.
Σύμφωνα με το Politico, η έρευνα, που εκτιμάται ότι απορρέει από τις πολύμηνες πιέσεις της Γαλλίας να μπει φρένο στην αλματώδη ανάπτυξη των κινέζων κατασκευαστών αυτοκινήτων, θα μπορούσε να ανοίξει στην ΕΕ τον δρόμο για επιβολή πρόσθετων φόρων στα κινεζικά οχήματα. Ωστόσο, καθιστά ευάλωτες τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες –κυρίως τις γερμανικές μάρκες, που έχουν σημαντική παρουσία στην Κίνα (Mercedes, BMW, όμιλος VW)– σε πιθανά αντίποινα από το Πεκίνο.
Η ευρωπαϊκή έρευνα, που άρχισε την Τετάρτη, θα καθορίσει αν απαιτούνται τιμωρητικοί δασμοί για να προστατευθούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες της ΕΕ από το φαινόμενο που η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν περιέγραψε ως «πλημμύρα» φθηνότερων εισαγωγών κινεζικών ηλεκτροκίνητων οχημάτων.
Σημειώνεται ότι η εξέταση για τυχόν στρέβλωση του ανταγωνισμού άρχισε από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όχι μετά από την προσφυγή κάποιου ευρωπαίου κατασκευαστή αυτοκινήτων. Αναλυτές εκτιμούν, ωστόσο, ότι θα εντείνει περαιτέρω τις τεταμένες σχέσεις της ΕΕ με την Κίνα και αναμένεται να βρεθεί στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης του οικονομικού και εμπορικού διαλόγου υψηλού επιπέδου ΕΕ-Κίνας, που θα διεξαχθεί στις 25 Σεπτεμβρίου.
«Παιχνίδι με τη φωτιά»
O αναλυτής Κρις Μπράιαντ, του πρακτορείου Bloomberg, σημείωσε ότι «η Ευρώπη παίζει με τη φωτιά στοχοποιώντας τα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα». Ο ίδιος προσέθεσε ότι «οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες θα πρέπει να εργαστούν για τη δική τους ανταγωνιστικότητα αντί να προσκαλούν αντίποινα από την Κίνα».
«Τους τελευταίους 12 μήνες η Ευρώπη συνειδητοποίησε ότι η Κίνα είναι πλέον σε θέση να κατασκευάζει τεχνολογικά εξελιγμένα ηλεκτρικά μοντέλα. Αυτό είναι το αποτέλεσμα πολυετών εντατικών κινεζικών επενδύσεων στις μπαταρίες και τις σχετικές αλυσίδες εφοδιασμού, ενώ η Ευρώπη –η γενέτειρα των αυτοκινήτων– καθυστερεί σε ό,τι αφορά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα» σχολιάζει ο Μπράιαντ.
Ο ίδιος υποστηρίζει, όπως και το Politico, ότι η επιθετική παρέμβαση της Φον ντερ Λάιεν έγινε μετά από έντονες πιέσεις των Γάλλων. Εξηγεί ότι η Renault και η Peugeot δεν έχουν σημαντικές πωλήσεις ή κατασκευαστικό αποτύπωμα στην Κίνα, έτσι το Παρίσι ίσως πιστεύει ότι μπορεί να αντέξει οικονομικά μια αντιπαράθεση μαζί της. Δεν ισχύει, ωστόσο, το ίδιο με τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, οι οποίες κερδίζουν πολλά κάθε χρόνο από τα εργοστάσια τους στη χώρα των 1,4 δισ. κατοίκων.
Εν τω μεταξύ, αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων σημειώθηκε τον προηγούμενο μήνα στην ΕΕ, αλλά και στην Ελλάδα. Στη χώρα μας το ποσοστό πώλησης ηλεκτρικών αυτοκινήτων αυξήθηκε κατά 3,3% τον Αύγουστο, φθάνοντας στο 6,7% του συνολικού μεριδίου αγοράς. Στην ΕΕ το μερίδιο αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων αυξήθηκε κατά 13,6%.
Oπως γράφει η Ελεν Τόμας στους Financial Times, σχεδόν ένα στα πέντε αυτοκίνητα που πωλούνται στην Ευρώπη είναι ηλεκτρικό. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας αναθεώρησε πρόσφατα προς τα πάνω την πρόβλεψή του για το μερίδιο των ηλεκτρικών οχημάτων στο 35% των παγκόσμιων πωλήσεων το 2030 – στην περυσινή του πρόβλεψη ήταν κάτω από 25%. Η κινεζική αγορά, μακράν η μεγαλύτερη στον κόσμο, βρίσκεται ήδη σε αυτό το ποσοστό.
Στην Ευρώπη το μερίδιο αγοράς των κινεζικών αυτοκινητοβιομηχανιών έχει αυξηθεί από ένα ποσοστό κάτω του 1% το 2021, σε 2,8% μέχρι στιγμής το 2023, ενώ στα ηλεκτρικά οχήματα οι κινέζοι κατασκευαστές διατηρούν μερίδιο πάνω από 8%. Οι αριθμοί βρίσκονται ακόμη χαμηλά, κυρίως λόγω της χαμηλής αναγνωρισιμότητας των εμπορικών τους σημάτων για τους ευρωπαίους καταναλωτές, σημειώνουν οι ειδικοί. Ωστόσο, με βάση την ποιότητα των προϊόντων τους, τις καλές βαθμολογίες στις ευρωπαϊκές δοκιμές πρόσκρουσης και την ταχεία αύξηση των πωλήσεων στη Γηραιά Ηπειρο, θεωρούνται ήδη απειλή για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία.