O διακεκριμένος αρθρογράφος της Washington Post, Ντέιβιντ Ιγκνάσιους, ξετυλίγει το κουβάρι της διαρροής των αμερικανικών εγγράφων για τον πόλεμο στην Ουκρανία έχοντας στο μυαλό του μια φράση που του είπε στην αρχή της καριέρας του ένα διαβόητο στέλεχος της CIA .
Ο άλλοτε επικεφαλής της αντικατασκοπείας της CIA, Τζέιμς Τζίζους Ανγκλετον, «ο οποίος ήταν ο ορισμός της λέξης “εκκεντρικός”, μου εκμυστηρεύτηκε κάποτε ότι δεν είχε σημασία αν ένας κατάσκοπος είναι διπλός ή τριπλός πράκτορας, αρκεί να καταλαβαίνεις τη διαφορά», θυμάται Ιγκνάσιους.
«Ημουν τότε 29 ετών, μου είχε ανατεθεί να καλύψω το ρεπορτάζ των μυστικών υπηρεσιών για την Wall Street Journal και ειλικρινά, δεν είχα ιδέα για τι πράγμα μιλούσε ο Ανγκλετον. Αλλά αυτό που εννοούσε άρχισε να γίνεται λίγο πιο σαφές καθώς αναλύουμε αυτές τις ημέρες τις πρόσφατες διαρροές στρατιωτικών πληροφοριών των ΗΠΑ για τον πόλεμο στην Ουκρανία», προσθέτει.
O αρθρογράφος δεν μας δίνει περισσότερα στοιχεία για το πώς ακριβώς η φράση του Ανγκλετον για τον διπλό και τον τριπλό πράκτορα φωτίζει την ανάλυση των τελευταίων διαρροών για την Ουκρανία. Αφήνει τον αναγνώστη να βγάλει ο ίδιος τα συμπεράσματά του.
O τίτλος του άρθρου λέει ευθέως ότι «τα έγγραφα που διέρρευσαν για τον πόλεμο στην Ουκρανία είναι ανατριχιαστικά». Και ευθύς αμέσως τίθενται τα παρακάτω ερωτήματα: «Μήπως τα έγγραφα αυτά αποκαλύφθηκαν από τους Ρώσους για να αποκαλύψουν τις ουκρανικές αδυναμίες και να συντρίψουν το ηθικό των Ουκρανών, όπως μοιάζει πολύ πιθανό για τους αναλυτές με τους οποίους επικοινώνησα; Ή μήπως διαδόθηκαν από την Ουκρανία, όπως φαίνεται να πιστεύουν ορισμένοι ρώσοι μπλόγκερ, στην προσπάθεια να πιστέψει το Κρεμλίνο ότι η Ουκρανία είναι αδύναμη κι έτσι να κρύψει το Κίεβο τις πραγματικές του δυνάμεις πριν από μια προγραμματισμένη δική του αντεπίθεση την άνοιξη;».
Ο Ανγκλετον χρησιμοποιούσε τη φράση «η ζούγκλα των καθρεφτών» για να περιγράψει τις επιχειρήσεις παραπλάνησης και εξαπάτησης. Συμβαίνει κάτι τέτοιο και σε αυτή την περίπτωση; Ο Ιγκνάσιους προσθέτει τα εξής στο άρθρο του: «Αυτό που έχει σημασία, όπως παρατηρούσε ο Ανγκλετον, είναι να ξέρεις τι είναι ακριβές και τι αποτελεί μια σκηνοθετημένη αντανάκλαση. Αν και μερικά έγγραφα φαίνεται να έχουν υποστεί επεξεργασία, ένας κρατικός αξιωματούχος (των ΗΠΑ) μου είπε τη Δευτέρα: “Ακόμα τα εξετάζουμε, αλλά με μια πρώτη ματιά, όλο αυτό μοιάζει αληθινό”».
Η δουλειά των μυστικών υπηρεσιών αφορά πάντοτε αυτό που οι φιλόσοφοι αποκαλούν επιστημολογία, την επιστήμη δηλαδή η οποία πραγματεύεται τη φύση της επιστημονικής γνώσης καθώς και το πώς αυτή παράγεται. Πιο απλά το πώς φτάνουμε να γνωρίζουμε αυτό που γνωρίζουμε.
Εστιάζοντας στα γεγονότα, ο Ιγκνάσιους εξετάζει ορισμένες θεματικές στα έγγραφα που διέρρευσαν οι οποίες φαίνεται να συμφωνούν με πληροφορίες και από άλλες πηγές:
-Πρώτον, το γεγονός ότι η Ουκρανία αντιμετωπίζει σοβαρή έλλειψη όπλων αεράμυνας που θα μπορούσε να της στοιχίσει ακόμη και την έκβαση του πολέμου. Το πρόβλημα ήταν γνωστό από την ανακοίνωση της περασμένης εβδομάδας που ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έσπευσαν να προσφέρουν επιπλέον συστήματα αεράμυνας και άλλα όπλα αξίας 2,6 δισ. δολαρίων στους Ουκρανούς.
Το νέο πακέτο περιλαμβάνει πυρομαχικά για συστοιχίες πυραύλων Patriot, συστήματα πολλαπλών εκτοξευτήρων ρουκετών (HIMARS), εννέα οπλισμένα και μερικώς τεθωρακισμένα φορτηγά, δέκα συστήματα λέιζερ anti-drone, νέα ραντάρ εναέριας επιτήρησης, αντιαεροπορικά πυρομαχικά καθώς και πυραύλους Grad. Ενδεικτικά, οι πολλαπλοί εκτοξευτήρες ρουκετών HIMARS επιτρέπουν στα ουκρανικά στρατεύματα να πλήττουν σε μεγαλύτερο βάθος ρωσικές θέσεις, κρατώντας τις συστοιχίες τους πιο μακριά από τα μέτωπα.
Το Κίεβο ξεμένει και από σοβιετικά αντιαεροπορικά
Ωστόσο σύμφωνα με τη Washington Post, τα στοιχεία για τις ελλείψεις των Ουκρανών στο επίπεδο της αεράμυνας τα οποία καταγράφει ένα έγγραφο της 23ης Φεβρουαρίου, είναι τρομακτικά. Η Ουκρανία εξαρτάται από τα αντιαεροπορικά και αντιβαλλιστικά αμυντικά συστήματα SA-10 και SA-11 της σοβιετικής εποχής για το 89% της αεράμυνας της πάνω από 20.000 πόδια.
Με τους τρέχοντες ρυθμούς χρήσης των αποθεμάτων, το έγγραφο προέβλεπε ότι τα συστήματα των SA-11 θα εξαντληθούν έως την 31η Μαρτίου και τα SA-10 έως τις 2 Μαΐου. Το ντοκουμέντο που διέρρευσε ανέφερε επίσης ότι δεν υπάρχουν άλλα συστήματα πέρα από αυτά που να είναι «σε θέση να ανταποκριθούν στην έκταση των ρωσικών επιθέσεων» και ότι η ελλείψεις είναι τόσο σοβαρές που θα πρέπει να αναζητηθούν πολλές και διαφορετικές λύσεις για να αναπληρωθεί η υστέρηση.
Εάν η Ουκρανία δεν μπορεί να καλύψει αυτό το κενό, η Ρωσία θα μπορούσε τελικά να αποκτήσει την «αεροπορική υπεροχή» και να επιτίθεται κατά βούληση σε ουκρανικούς χερσαίους στόχους, σημειώνει το ίδιο έγγραφο. Αυτό σημαίνει ότι η Ουκρανία μπορεί να μην είναι σε θέση να συγκεντρώσει χερσαίες δυνάμεις για την αντεπίθεσή της ή ακόμη και να προστατεύσει τις πόλεις της.
-Δεύτερον, το οπλοστάσιο που παράγεται και προσφέρεται από την πλευρά της Δύσης δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της Ουκρανίας. Θεωρητικά, τα logistics θα πρέπει να ήταν το μεγάλο πλεονέκτημα της Ουκρανίας έναντι μιας Ρωσίας που αντιμετωπίζει κυρώσεις που υποτίθεται ότι θα της προκαλούσαν τεράστια προβλήματα. Ωστόσο υπάρχει αναντιστοιχία ανάμεσα στον ρυθμό με τον οποίο ξοδεύει πυραύλους και πυρομαχικά η Ουκρανία και στον ρυθμό που η Δύση της προμηθεύει νέα. Εν μέρει, αυτό λέγεται ότι είναι το αποτέλεσμα της υπερβολικής χρήσης πυρομαχικών. Πάντως τα έγγραφα που διέρρευσαν περιγράφουν απεγνωσμένες προσπάθειες των Δυτικών να πείσουν χώρες όπως η Νότια Κορέα και το Ισραήλ να πουλήσουν φονικά όπλα στην Ουκρανία.
Αυτό θα έπρεπε όμως να αποτελεί το ατού για τις ΗΠΑ, σχολιάζει ο Ιγκνάσιους. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες μετέτρεψαν τα εργοστάσια σε ολόκληρη τη χώρα σε μονάδες κατασκευής τεθωρακισμένων, αεροπλάνων και αεροπλανοφόρων τα οποία στη συνέχεια κατέκλυσαν την Ιαπωνία και τη Γερμανία. Αντίστοιχη κινητοποίηση δεν έχει γίνει αυτή τη φορά.
Οι δημοσιογράφοι που καλύπτουν τις εξελίξεις γύρω από τον πόλεμο στο έδαφος των ΗΠΑ άκουγαν σε ιδιωτικές συνομιλίες με ανώτατους αμερικανούς αξιωματούχους ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία είναι «κλειδωμένη» σε ένα αδιέξοδο, καθώς οι μεγάλες απώλειες εξαντλούν και τις δύο πλευρές. Τα έγγραφα που διέρρευσαν επιβεβαιώνουν όντως έναν «πόλεμο φθοράς» που «πιθανότατα οδεύει προς αδιέξοδο», όπως αναφέρει ένα από αυτά.
Η Ουκρανία αναμένει σύμφωνα με την Washington Post ότι μια αντεπίθεση την άνοιξη μπορεί να αντιστρέψει την τάση. Η αμερικανική διοίκηση υποστηρίζει αυτό το στοίχημα. «Πολλά θα εξαρτηθούν από τις μάχες που θα γίνουν την άνοιξη και το πόσο ακόμη θα διαρκέσει ο πόλεμος», ανέφερε αξιωματούχος της κυβέρνησης των ΗΠΑ στην εφημερίδα.
«Σε καιρό πολέμου η αλήθεια είναι τόσο πολύτιμη που πρέπει πάντα να συνοδεύεται από μια σωματοφυλακή ψεμάτων». Η διάσημη αυτή φράση του Ουίνστον Τσόρτσιλ ειπώθηκε κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1943. Ωστόσο στην περίπτωση μας, το συμπέρασμα της Washington Post είναι ότι τα έγγραφα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για τον πόλεμο στην Ουκρανία «φαίνεται να είναι σε μεγάλο βαθμό ακριβή. Και αφηγούνται μια ανατριχιαστική ιστορία».