Οταν ο Αλφρεντ Νομπέλ, χημικός μηχανικός και επιχειρηματίας, καθιέρωσε τα ομώνυμα βραβεία, το 1895, δεν προέβλεψε βράβευση για όσους διακρίνονται στους ανθρωπιστικούς κλάδους. Μοναδική παρέκκλιση από τον αμιγώς επιστημονικό χαρακτήρα των βραβείων ήταν το Νομπέλ Λογοτεχνίας –που ανακοινώνεται, για το 2016, την επόμενη εβδομάδα– και το Νομπέλ Οικονομίας, που θεσπίστηκε αρκετά αργότερα, τη δεκαετία του 1960· ανακοινώθηκε δε τη Δευτέρα.
Η Σουηδική Ακαδημία, λοιπόν, δεν καλύπτει τα πάντα. Κάθε χρόνο είναι μεγάλη η δυσαρέσκεια για επιστήμονες και διανοητές που μένουν με το… παράπονο, παρά το σημαντικό τους έργο. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, δεν θα πρέπει να λογίζονται ως χαμένοι, καθώς, από τη σκοπιά του χρηματικού επάθλου, τα Νομπέλ έχουν μεν το όνομα, όμως άλλα βραβεία και διακρίσεις έχουν τη χάρη.
Ο λόγος για τον καναδό φιλόσοφο Τσαρλς Τέιλορ, έναν από τους εξέχοντες στοχαστές της εποχής, γεννημένο το 1931 και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκίλ στο Μόντρεαλ. Φέτος του απονεμήθηκε το Bραβείο Μπεργκρούεν για τις ιδέες και την προσφορά του «στην ανθρώπινη αυτοκατανόηση και την προαγωγή της ανθρωπότητας». Το τιμητικό αυτό βραβείο συνόδευαν από 1 εκατ. δολάρια, ποσό που ξεπερνά το έπαθλο για κάθε Νομπέλ, που ανέρχεται στις 930.000 δολάρια.
Τον Αύγουστο του 2014 η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου των ΗΠΑ του απένειμε –εξ ημισείας με τον γερμανό φιλόσοφο Γιούργκεν Χάμπερμας- το βραβείο Κλούγκε, γνωστό και ως «Νομπέλ των ανθρωπιστικών επιστημών».
«Το βραβείο με γέμισε ικανοποίηση, γιατί δείχνει ότι άλλοι άνθρωποι βρίσκουν το έργο μου διορατικό και χρήσιμο. Είμαι δε εξόχως χαρούμενος που βραβεύτηκα μαζί με τον Γιούργκεν Χάμπερμας, τον οποίο γνωρίζω πολλές δεκαετίες και του οποίου το έργο θαυμάζω», είχε δηλώσει μεταξύ άλλων μετά τη βράβευσή του.
Ανάμεσα στις διακρίσεις του Τέιλορ βρίσκεται και το ιαπωνικό Βραβείο του Κιότο, που απονέμεται ετησίως στους κορυφαίους των Τεχνών, της Επιστήμης, της Φιλοσοφίας και της Τεχνολογίας. Μαζί με εκείνο το βραβείο έλαβε και 480.000 δολάρια (την ίδια διάκριση απέσπασε φέτος η αμερικανίδα φιλόσοφος Μάρθα Νούσμπαουμ), καθώς και το βρετανικό Τέμπλετον, «για την εξαιρετική συνεισφορά του στην επιβεβαίωση της πνευματικής διάστασης της ζωής».
Κοντολογίς, τα βραβεία του Τέιλορ -αθροιστικά- του έχουν αποφέρει πάνω από 4,5 εκατ. δολάρια για το σύνολο της προσφοράς του.
Κατά τον Guardian, τόσο η προχωρημένη ηλικία όσων βραβεύονται όσο και τα «κενά» στις κατηγορίες των βραβείων, έχουν δώσει την ευκαιρία να λάμψουν νέοι αξιόλογοι οργανισμοί και ιδρύματα που και τιμούν τους επιστήμονες σε νεότερες ηλικίες και, αρκετά συχνά, με ποσά που συναγωνίζονται το έπαθλο της Σουηδικής Ακαδημίας.
Τι χρειάζονται, λοιπόν, οι κορυφαίοι ακαδημαϊκοί τα βραβεία Νομπέλ;