Πίσω από τη μεγαλύτερη κοινοτοπία, ότι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι πληρώνουν τους βαρύτερους φόρους, κρύβεται μια πικρή αλήθεια, ένα μέτρο-απομεινάρι της εποχής των μνημονίων, που μέχρι σήμερα έχει αποδώσει στο Δημόσιο 17 δισ. ευρώ, τα οποία πλήρωσαν όχι όλοι, αλλά μόνο 400.000 συνταξιούχοι, που οι συντάξεις τους ξεπερνούν τα 1.400 ευρώ τον μήνα.
Πρόκειται για τους «υψηλο-συνταξιούχους», όπως τους χαρακτηρίζουν στον ΕΦΚΑ. Είναι όλοι όσοι –και μετά τον νόμο Κατρούγκαλου, που οδήγησε σε περικοπές όλων των συντάξεων που εκδόθηκαν μετά το 2016 έως και 40%– εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως προνομιούχοι.
Οι «υψηλο-συνταξιούχοι», λοιπόν, για τον ΕΦΚΑ, αλλά δυστυχώς και για την ηγεσία του υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, εξακολουθούν να φορολογούνται ως εξής:
♦ Με βάση την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και συντελεστή 22% για ετήσιες συντάξεις μέχρι 20.000 ευρώ (1.660 ευρώ τον μήνα) και συντελεστή 28% για ετήσιες συντάξεις μέχρι 30.000 ευρώ (2.500 ευρώ τον μήνα).
Σε αυτές τις δύο κατηγορίες συγκεντρώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός από τους 400.000 συνταξιούχους που θεωρούνται «υψηλο-συνταξιούχοι».
Οι λίγοι συνταξιούχοι που υπερβαίνουν και αυτά τα όρια φορολογούνται με συντελεστή 36% για ετήσια εισοδήματα μέχρι 40.000 ευρώ (3.300 ευρώ τον μήνα), όριο που πλησιάζει και το πλαφόν που έχει καθιερώσει η κυβέρνηση στις συντάξεις.
Από το πρώτο ευρώ
♦ Σε όλες αυτές τις κατηγορίες εξακολουθεί να επιβάλλεται η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), η οποία επιβλήθηκε τον Αύγουστο του 2010 με το πρώτο μνημόνιο και τροφοδοτεί τον ειδικό λογαριασμό που καθιερώθηκε με σκοπό την αλληλεγγύη των συνταξιούχων (ΑΚΑΓΕ) και την κάλυψη ελλειμμάτων των κλάδων κύριας σύνταξης που είχαν τα διαφορετικά, τότε, ταμεία.
Η εισφορά επιβάλλεται στις συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ τον μήνα από το πρώτο ευρώ της σύνταξης και αυξάνεται κλιμακωτά, από 3% στο πρώτο κλιμάκιο, έως 14% στο τελευταίο κλιμάκιο, για τις μετρημένες στα δάχτυλα συντάξεις άνω των 3.500 ευρώ τον μήνα.
Ετσι, παρακρατείται κάθε μήνα:
– Για συντάξεις από 1.400 έως 1.700 ευρώ ποσοστό 3%.
– Για συντάξεις από 1.701 έως 2.000 ευρώ ποσοστό 6%.
– Για συντάξεις από 2.001 έως 2.300 ευρώ ποσοστό 7%.
– Για συντάξεις από 2.301 έως 2.600 ευρώ ποσοστό 9%.
– Για συντάξεις από 2.601 έως 2.900 ευρώ ποσοστό 10%.
– Για συντάξεις από 2.901 έως 3.200 ευρώ ποσοστό 12%.
– Για συντάξεις από 3.201 έως 3.500 ευρώ ποσοστό 13%.
– Για συντάξεις από 3.501 ευρώ και άνω ποσοστό 14%
Αυτός είναι ο διπλός φόρος που καταβάλλουν κάθε μήνα οι 400.000 συνταξιούχοι των οποίων οι συντάξεις ξεπερνούν τα 1.400 ευρώ.
Είναι προφανές ότι η δεύτερη αυτή κλίμακα φορολόγησης μπορεί εύκολα να προσβληθεί ως αντισυνταγματική, καθώς επιβάλλεται σε όλο το ποσό της σύνταξης (από το πρώτο ευρώ), με αποτέλεσμα να συμβαίνουν και τα ευτράπελα που καταγράφηκαν με την τελευταία απόφαση για αυξήσεις 3% στις συντάξεις. Δηλαδή υπήρξαν περιπτώσεις συνταξιούχων που βρισκόταν στα όρια επιβολής της εισφοράς (πχ. 1.400 ευρώ τον μήνα) και ενώ πήραν την αύξηση, την έχασαν αυτόματα επειδή η σύνταξη τους βρέθηκε π.χ. στα 1.430 ευρώ.
Σενάρια στο τραπέζι ενόψει ευρωεκλογών
Από το περασμένο καλοκαίρι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (λέγε με Αδωνι) τροφοδοτούσε τα μέσα με σενάρια αλλαγής της κλίμακας εισφοράς αλληλεγγύης, προτάσεις μείωσης των συντελεστών 3%-14%, μέχρι και σενάρια κατάργησης της εισφοράς, κάτι που ποτέ δεν υλοποιήθηκε.
Τα σενάρια μετατέθηκαν για το νέο έτος και η υλοποίησή τους (εάν και όταν αποφασιστούν) τοποθετείται από τις ίδιες πηγές στον εκλογικό χρόνο που μεσολαβεί μέχρι τις ευρωεκλογές του Ιουνίου.
Το τελευταίο σενάριο αλλαγής του τρόπου φορολογίας των υψηλών συντάξεων που είδε το φως της δημοσιότητας προτείνει η επιβολή της εισφοράς να μη γίνεται από το πρώτο ευρώ της σύνταξης, αλλά να ξεκινά από π.χ. τα 1.500 ή 2.000 ευρώ τον μήνα και να κλιμακώνεται ανά 500 ευρώ.
Η πραγματικότητα είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει τι θα γίνει και πώς θα εξελιχθεί αυτό το άνισο και άδικο μέτρο που εξακολουθεί να επιβαρύνει 400.000 συνταξιούχους, ούτε τι θα απογίνουν τα 17 δισ. ευρώ από το «μαξιλάρι» του ΑΚΑΓΕ που συντηρούν επί 15 χρόνια οι βαρύτερα φορολογούμενοι Ελληνες.