Ο Πούτιν στην πανηγυρική ομιλία του τη Δευτέρα. «Δύσκολα ανατρέπεται ο δικτάτορας» παραδέχονται οι Δυτικοί αναλυτές | REUTERS/ Maxim Shemetov / CreativeProtagon
Θέματα

Πέντε σενάρια για το μέλλον της Ρωσίας μέχρι το 2030

Η επανεκλογή του «Τσάρου» και πώς πρέπει να αξιοποιήσει η Δύση τα έξι χρόνια της νέας θητείας του: η Ρωσία του παρόντος και «το καθεστώς Πούτιν» είναι «αναμφισβήτητα πιο αποσταθεροποιημένα τώρα», ύστερα από «τα αυξανόμενα οικονομικά προβλήματα» και «τους θανάτους στα πεδία μαχών της Ουκρανίας»
Protagon Team

Πέντε σενάρια για το μέλλον της Ρωσίας μετά τη «νοθευμένη, όπως όλες» επανεκλογή του Βλαντίμιρ Πούτιν στην προεδρία έδωσε o Κέισι Μίτσελ (Casey Michel, του Combating Kleptocracy Program της ΜΚΟ Human Rights Foundation) σε σχοινοτενές κείμενο που δημοσίευσε το Politico.

Ο αρθρογράφος εκτιμά ότι η Ρωσία του παρόντος και «το καθεστώς Πούτιν» είναι «αναμφισβήτητα πιο αποσταθεροποιημένα τώρα», ύστερα από «τα αυξανόμενα οικονομικά προβλήματα» και «τους θανάτους στα πεδία μαχών της Ουκρανίας». Στο πλαίσιο αυτής της «αποσταθεροποίησης» ανέφερε «την ανταρσία» του Πριγκόζιν, «αντισημιτικές ταραχές» και «ξεσπάσματα διαμαρτυριών σε συνήθως ήρεμα μέρη». Ετσι έδωσε τα φώτα του στους Δυτικούς ώστε «να αρχίσουν να προετοιμάζονται όσον αφορά τη στρατηγική και την πολιτική τους» εναντίον του «ρωσικού ιμπεριαλισμού». Τα πέντε σενάριά του έχουν ημερομηνία λήξεως «το τέλος της θητείας του Πούτιν, το 2030».

Δημοκρατική στροφή (πιθανότητα 5%-10%)

Γιατί μπορεί να συμβεί δημοκρατική στροφή, αναρωτήθηκε ο αρθρογράφος. Και απάντησε μόνος του: επειδή μπορεί να ενισχυθούν τα δημοκρατικά κινήματα ύστερα από τον «ύποπτο θάνατο» του Ναβάλνι στη φυλακή και τις «διαμαρτυρίες των μανάδων και των συζύγων των στρατιωτών». Αλλά ομολόγησε ότι «η πιθανότητα να υλοποιηθεί εκδημοκρατισμός πριν από το 2030 είναι ελάχιστη», ακόμη και αν επικεφαλής του δημοκρατικού κινήματος θα είναι η χήρα Ναβάλνι. Μόνη λύση, κατά τον αρθρογράφο, είναι «η ουκρανική νίκη που θα σκοτώσει τον ρωσικό εθνικισμό». Στο πρώτο του σενάριο, πάντως, ο Μίτσελ δεν χαρίστηκε καν στον Ναβάλνι – έγραψε ότι και αυτός «είχε τις εθνικιστικές αδυναμίες του» διότι «είπε ότι η Κριμαία είναι δικαίως ρωσική». Πρότεινε, δε, στους Δυτικούς ευελιξία: «Να είστε ανοιχτοί όσον αφορά την άρση των κυρώσεων, όμως με αντάλλαγμα συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις και διώξεις των αξιωματούχων της εποχής Πούτιν».

Η Ρωσία διαλύεται (πιθανότητα 10%-15%)

Δεύτερο σενάριο του αρθρογράφου, η διάλυση της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όπως περίπου συνέβη με την τσαρική αυτοκρατορία και με το σοβιετικό κράτος. Σε αυτό το σενάριο το αποτέλεσμα –χρήσιμο, υποτίθεται, στη Δύση– θα είναι «το χάος που θα κατακλύσει τη Ρωσία, η αναρχία, ο εδαφικός κατακερματισμός και η βία που δεν θα αφήσουν καμιά περιοχή και κανένα σπίτι ανεπηρέαστα». Γιατί ενδέχεται να συμβεί αυτή η διάλυση; Διότι «οι 21 δημοκρατίες της Ομοσπονδίας και οι ακόμη περισσότερες εθνότητες έχουν αμέτρητα παράπονα κατά της Μόσχας». Για ποιον λόγο είναι παραπονεμένοι οι λαοί; Διότι «οι μειονότητες ρίχνονται στην κρεατομηχανή του Πούτιν και σφάζονται». Και αυτά ενδέχεται να συμβούν παρά το γεγονός ότι «εκτός από την Τσετσενία, καμία ξεκάθαρη δίψα για απόλυτη ανεξαρτησία δεν είναι εμφανής». Και σε αυτό το σενάριο η λύση («η σπίθα που θα ανάψει τη φωτιά») είναι η νίκη της Ουκρανίας. Η συμβουλή του αρθρογράφου στους Δυτικούς είναι να υποθάλψουν «την εδαφική αναδιοργάνωση σε ολόκληρη τη Ρωσική Ομοσπονδία».

Οι εθνικιστές ξεσηκώνονται (πιθανότητα 15%-20%)

Συνέχεια του δευτέρου σεναρίου είναι το τρίτο, το οποίο ελπίζει σε «εθνικιστικό ξεσηκωμό» τύπου Πριγκόζιν, αν και η «ανταρσία του» δεν ήταν παρά οπερετική κίνηση. Για τον αρθρογράφο, όμως, «ο Πριγκόζιν έδειξε ότι ο τσάρος Πούτιν είναι γυμνός». Και κάτι περισσότερο: ο Πριγκόζιν άφησε παρακαταθήκη «την απογοήτευση για την εισβολή του Πούτιν, που τσακίστηκε». Ετσι η εξέγερση των εθινικιστών «είναι ένα από τα πιθανότερα σενάρια που αντιμετωπίζει η Ρωσία». Τι πρέπει να κάνει η Δύση: «Αν μια πιο εθνικιστική προσωπικότητα αντικαταστήσει τον Πούτιν, η Δύση πρέπει να συνεχίσει να ενισχύει και να επεκτείνει τις κυρώσεις, να χτίσει διπλωματικές σχέσεις και σχέσεις ασφαλείας με τους γείτονες της Ρωσίας, ειδικά με αυτούς που στοχοποιούνται άμεσα από τους ρώσους εθνικιστές». Σκοπός αυτών των μέτρων, «η περαιτέρω χαλιναγώγηση μιας πιο επεκτατικής Ρωσίας».

Τεχνοκρατική ηγεσία (πιθανότητα 20%-25%)

Το τέταρτο σενάριο του αρθρογράφου βασίζεται στην ιδέα ότι κάποιοι «αξιωματούχοι του Κρεμλίνου» θα ζητήσουν από τον Πούτιν «να συνταξιοδοτηθεί» ώστε να αναλάβουν αυτοί δράση. Εγραψε ότι είναι εφικτό αυτό, άρα δεν αποτελεί μόνο δικό του ευσεβή πόθο. «Η νέα κυβέρνηση δεν θα είναι αναγκαστικά δημοκρατική, όμως την εξουσία θα έχουν κάποιοι Δυτικοθρεμμένοι τεχνοκράτες της ελίτ. Θα ρίξουν στον Πούτιν μεγάλο μέρος της ευθύνης για τον πόλεμο και θα υποσχεθούν επιστροφή στην κανονικότητα. Ισως απελευθερώσουν και κάποιους πολιτικούς κρατουμένους της αντιπολίτευσης, ίσως ακυρώσουν την προσάρτηση του Ντονμπάς». Αλλά, τελικά, «μπορεί να και να μη συμβεί». Πώς και έτσι; Διότι «οι συνωμοσίες απαιτούν σχεδιασμό», ενώ «ο Πούτιν ελέγχει τους μοχλούς του κράτους» και «φαίνεται να έχει μεγάλη υποστήριξη από τους ρώσους αξιωματούχους». Οπότε; «Αν η μετάβαση στους τεχνοκράτες γίνει πραγματικότητα, η Δύση πρέπει να δυσπιστεί, αλλά και να επαληθεύσει. Οι δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να ενθαρρυνθούν και να δοθούν κίνητρα. Αλλά πάνω απ’ όλα σκεπτικισμός».

Ζήτω ο πρόεδρος Πούτιν! (πιθανότητα 45%-50%)

Το πέμπτο σενάριο είναι το πιο πιθανό, έγραψε ο αρθρογράφος. Να τη βγάλει την εξαετία ο Πούτιν, «αν δεν αντιμετωπίσει απρόβλεπτες καταστάσεις με την υγεία του» –o Ρώσος θα κλείσει τα 72 του τον προσεχή Οκτώβριο. Διότι, τελικά «και η δημοκρατική αντιπολίτευση βρίσκεται σε χάος και η οικονομία δεν έχει καταρρεύσει παρά το μπαράζ των Δυτικών κυρώσεων». Ωστόσο, «η οικονομία σαφώς οδεύει προς τη στασιμότητα όσο και προς τον αυξανόμενο πληθωρισμό», ενώ «στην Ουκρανία τα λάθη του Πούτιν έχουν ήδη οδηγήσει σε εκπληκτικούς αριθμούς θυμάτων». Τι πρέπει να κάνει η Δύση; «Να αυξήσει την πίεση, όπου και όπως μπορεί. Να ενισχύσει τις κυρώσεις, ακόμη και σε κράτη που βοηθούν τη Μόσχα να παρακάμψει τις κυρώσεις. Να κατασχέσει όλα τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας. Να καταλάβει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα συνεχιστεί. Η Δύση πρέπει να χρησιμοποιήσει κάθε εργαλείο που μπορεί να βρει για να αναγκάσει τους Ρώσους να συνειδητοποιήσουν πόσο καλύτερα θα περάσουν χωρίς τον Πούτιν στην εξουσία».