Αξίωμα αντί προλόγου: «Oπως ποτέ δεν πρέπει να χτυπήσεις στο πρόσωπο κάποιον που φοράει γυαλιά, έτσι και ποτέ μην πεις πως το παντιλίκι είναι ο πιο γρήγορος τρόπος για να χτυπήσεις δυο στροφές». Αν αυτή δήλωση αποτελούσε τη μόνη αλήθεια για τη σύνθετη έννοια της υπεστροφής ισχύος (κοινώς, drift ή παντιλίκι), τότε αυτό το θέμα δεν θα είχε λόγο ύπαρξης. Ομως η αλήθεια για την «πάντα» μοιάζει με τις πύλες του ανεξήγητου. Κι αυτό γιατί το θέμα μας δεν είναι ποιο αυτοκίνητο κάνει καλά παντιλίκια. Οποιοδήποτε πισωκίνητο, με δύναμη που υπερισχύει της πρόσφυσης μπορεί να κάνει. Οπως επίσης και τετρακίνητο υπό συνθήκες. Αν έχει δύναμη και η ροπή κατανέμεται σημαντικά πίσω (rear bias), μια χαρά το κάνει.
Κανονικά, πάλι, το πισωκίνητο θέλει και ένα μπλοκέ. Γίνεται όμως και με ένα αυτοκίνητο που φορτίζει αρκετά τον πίσω άξονα. Κι ας μην έχει μπλοκέ. Ή να έχει, έστω, ένα καλό EDL, ένα ηλεκτρονικό μπλοκέ, σαν κι αυτό, ας πούμε, που είχε μία BMW 335i. Γίνεται και έτσι. Ιδανικά, τέλος, το παντιλίκι-παύλα-drift θέλει ένα μεγάλο σχετικά μεταξόνιο, μοτέρ μπροστά για καλύτερο ζύγισμα (άρα ευκολότερο έλεγχο) και, βέβαια, ένα ζευγάρι καλά χέρια.
Το επιπλέον θέμα είναι γιατί αυτή η αίσθηση αποσταθεροποίησης του πίσω άξονα είναι τόσο εθιστική. Είναι απίστευτο πώς η αφρόκρεμα της αυτοκίνησης, η Φόρμουλα 1 των δισεκατομμυρίων, της διαστημικής τεχνογνωσίας και των εξωπραγματικών ταχυτήτων, συχνά είναι τόσο βαρετή να τη βλέπεις. Από την άλλη, σου σκάει τύπος από το πουθενά ντριφτάροντας με φτιαγμένο αρχαίο Toyota AE86 και μένεις με το στόμα ανοιχτό. Για να προλάβω κακοήθειες, δεν συγκρίνω τα ασύγκριτα, αλλά για μπες στο ίντερνετ και δες πόσος κόσμος μπορεί να ενδιαφέρεται να δει μερικούς κλινικούς γύρους της F1 και πόσοι viewers έχουν κλικάρει σε βίντεο ή shorts με παντιλίκια.
Η απώλεια πρόσφυσης –ειδικά πίσω– είναι η πιο γοητευτική οδηγική ανορθοδοξία. Πόσο ξεροσταλιάζαμε μπροστά από τα περάσματα στους αγώνες ραλί της δεκαετίας του ’70 και του ’80, με τα Escort, τις Ascona 400, τα Talbot ή τα «κοντά» Audi Quattro; Τα τελευταία ήταν τόσο εξώκοσμα σε ισχύ ώστε ανάγκαζαν την πρωτοποριακή για την εποχή τετρακίνηση να μας κάνει να ορκιζόμαστε πως ήταν πισωκίνητα. Ή, για να το ολοκληρώσω, πόσο ενστικτώδη σεβασμό σού προκαλούν οι γιαπωνέζοι θεοί της διπλανής πόρτας όταν πηγαίνουν «αέρα-πατέρα» με τις πόρτες; Πόσο εντυπωσιακό είναι αυτό το φαινομενικά απλό θέαμα, διάολε;
Αντιθέτως, η υποστροφή είναι σαν μια θεία σου που δεν βλέπεται μπροστά στην «υπερστροφή» της Κατερίνας Στικούδη; Δεν υπάρχει άντρας που να μην του αρέσει η Στικούδη, τι πράμα είναι αυτό; Ή και η Ιλιάνα Παπαγεωργίου που, αν θυμάμαι καλά, εκτελεί και χρέη πρέσβειρας της BMW Hellas. Η υπερστροφή ισχύος έχει μια φυσική, κινηματική ομορφιά. Αυτό.
Ποιο είναι το επόμενο βήμα; Αν έχεις κοντά σου κάποια μεγάλη επιφάνεια με χαμηλό συντελεστή τριβής, κάνε εξάσκηση. Σε αχανή αλάνα ή, ακόμα καλύτερα, σε πίστα. Χωρίς κολώνες, χωρίς ρίσκο, χωρίς τσάμπα μαγκιά. Αν, μάλιστα, η επιφάνεια γλιστρά, αν η αλάνα είναι βρεγμένη, δεν βιάζεις το πλαίσιο, δεν σφαδάζουν οι κολλήσεις, δεν καις λάστιχο. Γλιστράς, χαμογελάς και μαθαίνεις. Σε μια εποχή που όλοι έχουμε σφίξει το ζωνάρι, το παντιλίκι, ακόμα και σε νηπιακές συνθήκες, δηλώνει πως το fun μπορεί να είναι προσιτό. Και με την ασφάλεια των χαμηλών χλμ/ώρα.
Πόσο, δηλαδή, νόημα έχει να κατεβαίνεις με 200 την παραλιακή και να ρισκάρεις τα πάντα ή και πόσο δύσκολο είναι να σημαδεύεις και να στρίβεις; Η τελευταία ερώτηση δεν είναι ρητορική. Ακόμα και ο μεγάλος οδηγός αγώνων, ο σερ Στέρλνιγκ Μος, είχε πει την ιστορική φράση «το τιμόνι δεν είναι για να στρίβεις. Το τιμόνι είναι για να παρουσιάζεις το αυτοκίνητο στη στροφή».
Με τη σιβυλλική αυτή διατύπωση o μεγάλος Μος εννοούσε ότι όσο μικρότερη είναι η γωνία του τιμονιού, τόσο πιο γρήγορα πας, αλλά για να συμβεί αυτό χρειάζεται μια ευγενική, ελαφρά τοποθέτηση πριν τη στροφή, που βοηθά το αυτοκίνητο να δει την έξοδο με τους τροχούς σε ευθεία, ώστε να μπορεί να περάσει όλη τη δύναμη στην ευθεία. Η παραπάνω θέση εκφράζει το ραφινάρισμα της τέχνης. Και το παντιλίκι εκφράζει το τελευταίο σύνορο. To σύνορο του φόβου που μας χωρίζει από τον μηχανολογικό εταίρο.
