Αριστερά, το Typhon, ένα πυραυλικό σύστημα μεσαίου βεληνεκούς συμβατό με πυραύλους Tomahawk και το ρωσικό σύστημα εκτόξευσης βαλλιστικών πυραύλων Iskander | CreativeProtagon
Θέματα

«Παιχνίδια πυραύλων» στην καρδιά της Ευρώπης

Η Ουάσινγκτον και το Βερολίνο απαντούν σε ολοένα πιο ρητές απειλές από το Κρεμλίνο, προσπαθώντας να κερδίσουν έδαφος στο μοναδικό πεδίο όπου οι Ρώσοι υπερέχουν: τους πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς
Protagon Team

Ξεκινάει εκ νέου η πυραυλική αναμέτρηση και, ως εκ τούτου, εντείνεται και η κούρσα των εξοπλισμών. Προς το παρόν πρόκειται για έναν «πόλεμο βεληνεκούς», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σε ανάλυσή του ο Τζανλούκα ντι Φέο της Repubblica, εξηγώντας πως ο στόχος στην παρούσα φάση είναι να βρίσκονται σε απόσταση βολής οι πρωτεύουσες των αντιπάλων στρατοπέδων. Ωστόσο, σχεδόν 35 χρόνια μετά από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η ισορροπία του τρόμου τείνει να γίνει εκ νέου πραγματικότητα.

«Η Ουάσινγκτον και το Βερολίνο απαντούν σε ολοένα πιο ρητές απειλές από το Κρεμλίνο, προσπαθώντας να κερδίσουν έδαφος στο μοναδικό πεδίο όπου οι Ρώσοι υπερέχουν: τους πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς» γράφει ο ιταλός δημοσιογράφος.

Από το 1999, η Μόσχα έχει επενδύσει τους καλύτερους τεχνολογικούς πόρους για την ανάπτυξη μιας γενιάς βλημάτων σχεδιασμένων έτσι ώστε η αναχαίτιση τους από τις αεράμυνες του ΝΑΤΟ να είναι εξαιρετικά δύσκολη. Σε αυτό το πλαίσιο αναπτύχθηκαν νέα μοντέλα βαλλιστικών, cruise και υπερηχητικών πυραύλων, εκ των οποίων ξεχωρίζουν οι Kinzhal και οι Zirkon, που κινούνται με ταχύτητες που ξεπερνούν τα 10.000 χιλιόμετρα την ώρα.

Οι περισσότεροι από τους νέους πυραύλους της Μόσχας, η παραγωγή των οποίων ολοένα αυξάνεται, έχουν χρησιμοποιηθεί εναντίον της Ουκρανίας. Συγχρόνως με την ανάπτυξη αυτών των νέων υπερόπλων, η Ρωσία βάλθηκε να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο (για τα συμφέροντά της) το «τελευταίο απομεινάρι της σοβιετικής αυτοκρατορίας», γράφει ο Τζανλούκα ντι Φέο, αναφερόμενος στο Καλίνινγκραντ, τον ρωσικό θύλακο μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας, στη Βαλτική Θάλασσα.

«Ο Πούτιν το έχει μετατρέψει σε φρούριο, καθιστώντας το κυριολεκτικά “αγκάθι στα πλευρά” του ΝΑΤΟ. Από εκεί οι βαλλιστικοί πύραυλοι Iskander, οι οποίοι έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα ακριβείς, μπορούν να πλήξουν το Βερολίνο, την Κοπεγχάγη, τη Βαρσοβία, το Βίλνιους και τη Ρίγα. Επίσης, στο Καλίνινγκραντ συχνά σταθμεύουν μαχητικά MiG31 εξοπλισμένα με τους υπερηχητικούς πυραύλους Kinzhal, μακραίνοντας έτσι τη σκιά του θανάτου έως την Κοπεγχάγη και το Ελσίνκι» συνοψίζει ανησυχητικά ο δημοσιογράφος της Repubblica.

Εξηγεί πως η Βαλτική είναι μια θάλασσα με ρηχά νερά και στενούς χώρους, που προσφέρει περιορισμένο περιθώριο ελιγμών στα αμερικανικά και βρετανικά υποβρύχια και καταδρομικά, τα μοναδικά στο ΝΑΤΟ που μπορούν να φέρουν όπλα μεγάλου βεληνεκούς. Οπότε το μοναδικό διαθέσιμο αποτρεπτικό μέτρο είναι η ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων στη Γερμανία, έτσι ώστε η Μόσχα και η Αγία Πετρούπολη να βρίσκονται σε απόσταση βολής.

Ζήτημα, ωστόσο, και μάλιστα σοβαρό, αποτελεί το ότι τα τελευταία 25 χρόνια καμία Δυτική χώρα δεν σχεδίασε και ανέπτυξε νέα πυραυλικά συστήματα: μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, οι αμερικανικοί υποηχητικοί cruise πύραυλοι Tomahawk χρησιμοποιήθηκαν ευρέως εναντίον δικτατόρων και τζιχανιστών, εναντίον του Σαντάμ Χουσεΐν, του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, του Οσάμα Μπιν Λάντεν, του Μπασάρ αλ Ασάντ, ωστόσο δεν επιδιώχθηκε η ανάπτυξη πιο προηγμένων πυραύλων. Μόλις το 2019, και λόγω όχι της Ρωσίας αλλά της Κίνας, το Πεντάγωνο ξεκίνησε εκ νέου τα σχετικά προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης.

Για να καλύψουν το κενό, οι Αμερικανοί σκέφτηκαν να πάρουν ένα σύστημα εκτόξευσης πυραύλων που σχεδιάστηκε για τις μονάδες του αμερικανικού Ναυτικού και να το προσαρμόσουν σε ένα ρυμουλκούμενο μεγα-κοντέινερ. Κάπως έτσι προέκυψε το Typhon, ένα πυραυλικό σύστημα μεσαίου βεληνεκούς συμβατό με πυραύλους Tomahawk, οι οποίοι έχουν βεληνεκές 2.500 χλμ. αλλά δεν ξεπερνούν σε ταχύτητα τα 900 χλμ. την ώρα.

Ωστόσο υπάρχουν πολύ λίγα Typhon: μια συστοιχία δοκιμάστηκε στις Φιλιππίνες τον περασμένο Απρίλιο, μια δεύτερη βρίσκεται στο τελικό στάδιο κατασκευής. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για ένα προσωρινό μέτρο εν αναμονή του Dark Eagle, του υπερσύγχρονου αμερικανικού υπερηχητικού πυραύλου, ο οποίος πρώτη φορά δοκιμάστηκε στα τέλη του προηγούμενου μήνα και θα είναι διαθέσιμος το 2025.

Σε αυτή τη νέα κούρσα εξοπλισμών επιδιώκει να λάβει μέρος και η Ευρώπη, με την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Πολωνία να ανακοινώνουν το τελευταίο διάστημα σχέδια για την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού cruise πυραύλου βεληνεκούς 1.000 χλμ., χρησιμοποιώντας ενδεχομένως ως βάση τον πύραυλο πoυ ανέπτυξε η κοινοπραξία MBDA για το γαλλικό Ναυτικό.

Στην ανάλυσή του ο Τζανλούκα ντι Φέο δεν παραλείπει να προειδοποιήσει για τη σκοτεινή πλευρά αυτής της νέας πυραυλικής αναμέτρησης: οι νέοι ρωσικοί πύραυλοι είναι όλοι σχεδιασμένοι να φέρουν και πυρηνικές κεφαλές, τις οποίες επέδειξε το Κρεμλίνο κατά τη διάρκεια άσκησης πριν από έναν μήνα, και φυλάσσονται και στο Καλίνινγκραντ. Από την πλευρά του, το ΝΑΤΟ στην ευρωπαϊκή επικράτεια διαθέτει μόνο παραδοσιακές αμερικανικές πυρηνικές βόμβες «ελεύθερης πτώσης».

Για αυτόν τον λόγο στους κόλπους της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας διεξάγεται εδώ και έναν χρόνο μια συζήτηση μεταξύ ειδικών για την ανάγκη ενίσχυσης της «πυρηνικής ασπίδας», ενδεχομένως μέσω του εξοπλισμού των Tomahawk και των (μελλοντικών) Dark Eagles με τακτικές πυρηνικές κεφαλές. Μια τέτοια εξέλιξη «θα σήμαινε την επιστροφή του εφιάλτη της “αμοιβαία εξασφαλισμένης καταστροφής”, με μια κρίσιμη διαφορά σε σχέση με το παρελθόν: σήμερα ο νέος Ψυχρός Πόλεμος είναι συνυφασμένος με μια πολύ καυτή σύρραξη που διεξάγεται στην καρδιά της ηπείρου», καταλήγει ο Τζανλούκα ντι Φέο.