Οχήματα στις φλόγες στο κέντρο του Κιέβου, μετά τους ρωσικούς βομβαρδισμούς | REUTERS/Valentyn Ogirenko/File Photo
Θέματα

Είναι αυτή η πιο κρίσιμη καμπή του πολέμου στην Ουκρανία;

Η Washington Post φιλοξενεί απόψεις αμερικανών αξιωματούχων που επισημαίνουν την αλλαγή σκηνικού τις τελευταίες εβδομάδες στο μέτωπο και στη στρατηγική Ρώσων και Ουκρανών, κάτι που αναγκάζει και τον Λευκό Οίκο να επανεξετάσει τις κινήσεις του
Protagon Team

Τις τελευταίες εβδομάδες, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει μορφή: από μια εξαντλητική, κυρίως στατική μάχη του πυροβολικού, που προβλεπόταν ότι θα συνεχιστεί στο ίδιο μοτίβο και στη διάρκεια του χειμώνα, κλιμακώθηκε σε μια πολυεπίπεδη σύγκρουση, που δοκιμάζει τα στρατηγικά πλάνα της Ουκρανίας και της Ρωσίας, αλλά και των ΗΠΑ, σχολιάζει η Washington Post.

Οι δεκάδες πύραυλοι που έριξε σε ουκρανικές πόλεις η Ρωσία τη Δευτέρα, πολλοί «στα τυφλά», σε αντίποινα για την επίθεση στη γέφυρα της Κριμαίας, προκάλεσαν σοκ και οργή. Ο Αντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι το ένα κύμα μετά το άλλο από πυραύλους χτύπησαν παιδικές χαρές και δημόσια πάρκα, σκοτώνοντας τουλάχιστον 19 άτομα, τραυματίζοντας 100 και κόβοντας την παροχή ρεύματος και νερού στο μεγαλύτερο τμήμα της χώρας.

Ο πρεσβευτής της Ουκρανίας στον ΟΗΕ, Σεργκέι Κισλίτσια, είπε ότι «επιτιθέμενη σε πολίτες που κοιμόνταν στα σπίτια τους ή πήγαιναν τα παιδιά τους στο σχολείο, η Ρωσία απέδειξε για μία ακόμα φορά ότι είναι τρομοκρατικό έθνος, που πρέπει να το σταματήσουμε με κάθε δυνατό τρόπο».

Οι επιθέσεις αυτές είναι ένα από τα γεγονότα που εξέπληξαν πολλούς στρατιωτικούς αναλυτές, μαζί με τις νίκες των Ουκρανών στο πεδίο των μαχών και τις απειλές του Βλαντίμιρ Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων στο μέτωπο, και τα οποία έχουν αλλάξει τη φύση και τους ρυθμούς του πολέμου τις τελευταίες εβδομάδες.

Είναι αυτά που έχουν γεννήσει ερωτήματα, σημειώνει η αμερικανική εφημερίδα, για το κατά πόσο οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα πρέπει ίσως να αλλάξουν τακτική, δηλαδή να σταματήσουν να βοηθούν απλώς την Ουκρανία να υπερασπιστεί τα εδάφη της και να τη βοηθήσουν πιο αποφασιστικά να κερδίσει τον πόλεμο.

Μέχρι τώρα, οι ΗΠΑ προμηθεύουν όπλα στο Κίεβο, με πρώτη τους προτεραιότητα να αποφύγουν μια ευθεία σύγκρουση της Δύσης με τη Ρωσία. Οι τελευταίες εξελίξεις, όμως, μπορεί να εμπεριέχουν κινδύνους για τη Δύση, σημειώνει ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπάιντεν. «Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι κρύβεται στη γωνία», είπε χαρακτηριστικά.

Ο επικεφαλής της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Δούμας της Ρωσίας, Βίκτορ Μποντάρεφ, έγραψε τη Δευτέρα ότι οι πυραυλικές επιθέσεις ήταν η αρχή «μιας νέας φάσης» στον πόλεμο και ότι έρχεται «πιο αποφασιστική δράση» από τη Μόσχα.

Η επίθεση στη γέφυρα της Κριμαίας, που προκάλεσε τις πυραυλικές επιθέσεις, ήρθε ύστερα από μια σειρά επιτυχιών του ουκρανικού στρατού, ο οποίος έχει ανακαταλάβει 2.500 τετραγωνικά χλμ. ουκρανικών εδαφών στα βορειοανατολικά της χώρας, και νωρίτερα στα νότια.

Οι ουκρανικές νίκες και οι εικόνες κατάρρευσης του ρωσικού στρατού, που εγκαταλείπει εξοπλισμό και τους νεκρούς του υποχωρώντας άτακτα, προκάλεσε επικρίσεις από ρώσους αξιωματούχους και μουρμουρητό στους διαδρόμους του Κρεμλίνου, γράφει η δημοσιογράφος Κάρεν Γιανγκ στην Post. Η απάντηση του Πούτιν ήταν άμεση, αλλά σπασμωδική: διέταξε επιστράτευση 300.000 ανδρών, η οποία έγινε άτσαλα, με πολλά λάθη, και επέφερε την ταπεινωτική για τον Πούτιν έξοδο 700.000 Ρώσων από τη χώρα.

Η επιστράτευση, σε συνδυασμό με την πυρηνική απειλή, «μας δείχνουν δύο πράγματα», είπε ο αμερικανός αξιωματούχος: «Πρώτον, ο Πούτιν γνωρίζει ότι τα πηγαίνει χάλια, κάτι που δεν ξέραμε πριν. Δεύτερον, ότι δεν είμαστε κοντά στο τέλος του πολέμου ούτε καν κοντά σε διαπραγματεύσεις. Και αυτό δεν κάνει κανέναν μας να αισθάνεται καλά».

Η Ρόουζ Γκοτεμέλερ, πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, υπεύθυνη για τον έλεγχο των εξοπλισμών και πρώην αναπληρώτρια γενική γραμματέας του ΝΑΤΟ, δήλωσε: «Η χρήση πυρηνικών όπλων αποτελεί αδιέξοδο. Καταδεικνύει την οριστική αποτυχία της πολιτικής του Πούτιν, αν με κάποιο τρόπο φτάσει σε αυτό το σημείο. Είναι το τελευταίο ζάρι. Μπορεί να νομίζει ότι όλοι θα πανικοβληθούν και η Ουκρανία θα αναγκαστεί να συνάψει ειρήνη, αλλά δεν νομίζω ότι θα συμβεί κάτι τέτοιοΠιστεύω ότι πρέπει να λάβουμε πολύ στα σοβαρά αυτές τις απειλές».

Μετά το μπαράζ ρωσικών επιθέσεων τη Δευτέρα, το Κίεβο ζήτησε επειγόντως υπερσύγχρονα αντιαεροπορικά συστήματα από τους συμμάχους. Σύμφωνα με ουκρανό αξιωματούχο, προτεραιότητα έχουν τα πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος Patriot, οι πύραυλοι MIM-23 HAWK, drones που χρησιμοποιούνται για επιθέσεις, ισραηλινά αντιαεροπορικά συστήματα και πύραυλοι εδάφους-αέρος NASAMS.

Γερουσιαστές όπως ο Μπομπ Μενέντεζ και η Ελίσα Σλότκιν, πρώην αξιωματούχος της CIA και του Πενταγώνου, ζήτησαν από το Κογκρέσο και τον Λευκό Οίκο να επισπεύσουν τη διαδικασία προμήθειας όπλων από τις ΗΠΑ στο Κίεβο. «Αυτά τα όπλα χρειάζονται επειγόντως στην Ουκρανία, βάσει των τελευταίων επιθέσεων. Είναι αμυντικό βήμα και οι ευρωπαίοι φίλοι μας πρέπει να δράσουν πιο γρήγορα μαζί μας για να τα προμηθεύσουμε στους Ουκρανούς», είπε η Σλότκιν.

Αυτό, ωστόσο, δεν είναι τόσο εύκολο, σημειώνει αξιωματούχος του Πενταγώνου, καθώς υπάρχουν πολλά στάδια από τα οποία περνά η αποστολή όπλων στην Ουκρανία και η έγκριση είναι χρονοβόρα διαδικασία. Χρειάζεται πρώτα η ανάλυση των Αμερικανών, που βασίζεται σε δικά τους στοιχεία για την κατάσταση στο πεδίο των μαχών, για τις ανάγκες των Ουκρανών και τις δυνατότητες των Ρώσων. Στη συνέχεια, θα πρέπει να σκεφτούν αν έχουν τέτοια όπλα άμεσα στη διάθεσή τους οι ΗΠΑ, αν οι Ουκρανοί ξέρουν να τα χειριστούν, αν χρειάζονται εκπαίδευση, πώς θα τα συντηρήσουν, πώς θα τα επιδιορθώσουν, αν θα τα κρατήσουν στο μέτωπο, αν χρειάζονται ανταλλακτικά, αν υπάρχουν σύμμαχοι που μπορούν να βοηθήσουν κ.λπ.

Οταν απαντηθούν όλες αυτές οι ερωτήσεις, το αίτημα περνάει από κυβερνητική οικονομική αξιολόγηση και όλα τα συμπεράσματα φτάνουν σε μία πρόταση στον Μπάιντεν, ο οποίος παίρνει την τελική απόφαση.

Από εκεί και έπειτα, το ερώτημα είναι αν τα όπλα είναι άμεσα διαθέσιμα ή αν χρειάζεται να γίνει παραγγελία. Για παράδειγμα, ο Μπάιντεν ενέκρινε την προμήθεια αντιεροπορικών συστημάτων NASAMS στις αρχές του καλοκαιριού. Δύο από αυτά θα σταλούν το φθινόπωρο, μόλις θα είναι έτοιμα και η εκπαίδευση του ουκρανικού προσωπικού θα έχει  ολοκληρωθεί. Αλλα έξι NASAMS, όμως, τα οποία υποσχέθηκε το Πεντάγωνο στα τέλη Αυγούστου, θα είναι έτοιμα σε μερικά χρόνια. Παράλληλα, τα συστήματα Patriot παρουσιάζουν έλλειψη και συνήθως τα χειρίζεται ομάδα του ΝΑΤΟ ή του αμερικανικού στρατού, κάτι που δεν είναι δυνατόν να γίνει στην Ουκρανία.

«Λειτουργούμε πλέον βάσει του σκεπτικού ότι βρισκόμαστε σε ένα αποφασιστικό σημείο καμπής του πολέμου, σε πολλά επίπεδα. Με αυτό το σκεπτικό λαμβάνουμε τις αποφάσεις μας. Η Ουκρανία τα έχει πάει καλύτερα και είναι πιο επιθετική τελευταία και ο Πούτιν αισθάνεται την πίεση εναντίον του στο μέτωπο, στη χώρα του και στο εξωτερικό. Πρόκειται για διαφοροποίηση των συνθηκών. Αλλά πιστεύουμε ότι αυτές οι αλλαγές στο πεδίο των μαχών και στη Ρωσία επιβεβαιώνουν ότι οι δικές μας αποφάσεις είναι σωστές», συμπλήρωσε ο αμερικανός αξιωματούχος.