To 2067 οι άνθρωποι θα είναι πιο ειρηνιστές και φιλήσυχοι από ποτέ άλλοτε στην ιστορία τους: η βία θα αποτελεί παρελθόν και οι νέοι θα είναι απαλλαγμένοι από τις αμαρτίες του παρελθόντος, όταν παππούδες και γιαγιάδες καταβρόχθιζαν τα «αδέλφια μας τα ζώα». Γιατί σε πενήντα χρόνια από σήμερα ο πλανήτης θα είναι vegan εξηγεί το ψευδο-ντοκιμαντέρ «The Carnage» (η σφαγή). Το λέει το BBC, να το πιστέψουμε;
Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα ειρωνικό ντοκιμαντέρ παραγωγής του BBC, μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας – αλλά γεμάτο στοιχεία αληθινά – που γύρισε ο βρετανός κωμικός, σεναριογράφος και ηθοποιός Σάιμον Αμστελ και παρουσιάστηκε online από τη βρετανική δημόσια τηλεόραση τον περασμένο Μάρτιο. Μέσα σε λίγους μήνες έγινε cult, το νέο μανιφέστο της vegan χορτοφαγίας.
Γιατί το να είσαι χορτοφάγος και μάλιστα vegan (η πιο αυστηρή εκδοχή που αποκλείει τη χρήση ζώων ή ζωικών προϊόντων για τροφή και ένδυση) δεν ήταν ποτέ τόσο της μόδας όσο είναι σήμερα. Το «στιλ vegan» υπόσχεται όχι μόνο υγεία και σώμα αψεγάδιαστο αλλά κυρίως… καθαρή συνείδηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ η παγκόσμια ζωϊκή παραγωγή είναι υπεύθυνη για το 14,5% των παγκόσμιων εκπομπών «ένοχων» για την κλιματική αλλαγή και το «φαινόμενο του θερμοκηπίου»: αν όλος ο κόσμος σταματούσε ξαφνικά να τρέφεται με κρέας, ψάρια και τα παράγωγά τους οι εκπομπές αερίων που σχετίζονται με τη βιομηχανία της διατροφής θα μειώνονταν κατά 70% αναφέρει μία έρευνα επιστημόνων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
Η ιδέα της βίγκαν διατροφής γεννήθηκε στη Βρετανία όπου το 1944 ο Ντόναλντ Γουότσον εφηύρε τον όρο «vegan» και ίδρυσε την «Vegan Society». Αυτή ήταν η αρχή, σιγά σιγά ακολούθησε και ο υπόλοιπος πλανήτης. Στις ασιατικές χώρες η προσπάθεια είναι πιο εύκολη καθώς εκεί βοηθά η χορτοφαγική γαστρονομική παράδοση και η τάση να ακολουθούνται οι άνωθεν εντολές: η Κίνα για παράδειγμα έχει θέσει ως στόχο να μειώσει στο μισό τα επόμενα χρόνια την κατανάλωση κρέατος. Στην κρεατοφαγική Ευρώπη αντίθετα η χορτοφαγία έγινε τάση λόγω… μόδας – κυρίως μεταξύ των νέων ανθρώπων.
«Απεταξάμην το κρέας» λένε σταρ του κινηματογράφου, από τον Μπαντ Πιτ και τη Μάιλι Σάιρους ως τον Στιβι Γουόντερ και την Μπιγιονσέ αλλά και οι αθλητές: οι μπριζόλες βλάπτουν τις αθλητικές επιδόσεις κατά τον Μέσι ο οποίος εξόρισε το κρέας από τη διατροφή του. Η Βένους Γουίλιαμς αστειευόμενη αναφέρεται στον εαυτό της ως «cheagan» (από το «cheating», κλέβω) γιατί κάθε τρεις και λίγο σπάει τη δίαιτά της τσιμπολογώντας παρανόμως κανένα κομματάκι κρέας.
Οι μαρτυρίες διάσημων δεν είναι πάντα καλοδεχούμενες από τους φανατικούς της απόλυτης χορτοφαγίας. «Οποιος επιλέγει να γίνει βίγκαν για λόγους εγωιστικούς – όπως το να βελτιώσει τις επιδόσεις του ή για να χάσει βάρος – τις περισσότερες φορές επιστρέφει στη ζωική διατροφή» ισχυρίζεται η αμερικανίδα εκδότρια του περιοδικού «Vegan Health and Fitness», Μπρέντα Κάρει. «Η επιλογή της απόλυτης χορτοφαγίας είναι φιλοσοφία και στάση ζωής», αναφέρει ο πρώην ποδοσφαιριστής Νίλ Ρόμπινσον. «Σημαίνει κυρίως ότι το άτομο επιλέγει να μην συμμετέχει στο μαρτύριο των ζώων» επισημαίνει.
H Σίλικον Βάλεϊ το έπιασε το μήνυμα και μυρίστηκε τις μπίζνες που ανοίγονται. Η start up «Impossible Foods» που στηρίζεται από τον Μπιλ Γκέιτς παράγει πλέον μεγάλα λαχταριστά χάμπουργκερ χωρίς… κρέας και ο Ερικ Σμιντ πρόεδρος της Alphabet, της εταιρίας που έχει την Google, αποκάλεσε τις εναλλακτικές πρωτεΐνες (όπως τα υποκατάστατα κρέατος από φυτικά υλικά και το γάλα σόγιας) ως μία από τις έξι πιο σημαντικές καινοτόμες τάσεις στον σύγχρονο κόσμο.
Στον φουτουριστικό χορτοφαγικό παράδεισο του 2067 που φαντάστηκε ο Αμστελ ο ηλικιωμένοι παρακολουθούν συνεδρίες ψυχολογικής στήριξης για να ξεπεράσουν την ντροπή του παρελθόντος τους ομολογώντας τα «εγκλήματά» τους: «Εφαγα καμαμπέρ, φέτα και ζαμπόν. Είμαι ένοχος»…