Ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας μετέβη την Πέμπτη στην Αγκυρα για προγραμματισμένη συνάντηση με τον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Πριν από αυτήν συναντήθηκε με τον πρόεδρο Ερντογάν, παρόντος και του επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες από ελληνικές διπλωματικές πηγές, ο κ. Δένδιας πήγε στην τουρκική πρωτεύουσα έχοντας υπόψη ότι η εκεί ηγεσία, στο πλαίσιο μιας νέας στρατηγικής δημοσίων σχέσεων για να πείσει τη Δύση (κυρίως ΗΠΑ και ΕΕ, από τις οποίες προσδοκά επειγόντως οικονομική μετάγγιση) ότι είναι έτοιμη για προσέγγιση, θα επιχειρήσει να προβάλει ένα διαφορετικό πρόσωπο και στα Ελληνοτουρκικά.
Δεν γνωρίζουμε τι ειπώθηκε σε αυτήν τη συνάντηση. Αλλά ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών, σε συνεννόηση με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ήταν έτοιμος, εάν προκληθεί από τον ομόλογό του ή εάν διακρίνει έναν «πονηρό τακτικισμό», να απαντήσει αποφασιστικά, προβάλλοντας με τρόπο απόλυτα σαφή τις θέσεις της Ελλάδας αλλά και της EE. Στο τελευταίο θέμα, η Αθήνα αποδίδει μεγάλη σημασία.
Πράγματι, ο Τσαβούσογλου πρόβαλε αμέσως τη θέση ότι Άγκυρα και Αθήνα μπορεί να λύσουν μόνες τις διαφορές τους. Δηλαδή, ότι το πρόβλημα είναι αυστηρά διμερές. Ο Δένδιας είχε ετοιμαστεί αυτό να μην το αφήσει να πέσει κάτω. Γι’ αυτό και αναφέρθηκε δίχως περιστροφές στο Διεθνές Δίκαιο, και στο ότι αυτές οι διαφορές δεν είναι ελληνοτουρκικές, αλλά και ευρωτουρκικές.
Επίσης, στην πάγια θέση της Αγκυρας ότι βασική διαφορά αυτής με την Αθήνα είναι η αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών, ο υπ. Εξωτερικών κάλεσε να ομόλογό του να αναστοχαστεί πρώτα «γιατί έχουμε στρατεύματα εκεί», δίνοντας αμέσως ο ίδιος την απάντηση, «διότι απειλούνται, Μεβλούτ».
Διεθνή μέσα ενημέρωσης που κάλυψαν τη συνάντηση της Αγκυρας, πρόβαλαν ιδιαίτερα αυτήν την πτυχή από τη συνέντευξη Τύπου των δύο υπουργών, επισημαίνοντας ότι η απειλή στην οποία αναφέρθηκε ο Δένδιας είναι η παρουσία ολόκληρης τουρκικής στρατιάς κατά μήκος της ακτής, απέναντι από τα ελληνικά νησιά.
Πέραν αυτών, διπλωμάτες τριών ευρωπαϊκών χωρών με τους οποίους συνομιλήσαμε, δύο μάλιστα από χώρες φίλα προσκείμενες προς την Τουρκία, συμφώνησαν ότι «η στάση του Δένδια ταρακούνησε τον Τσαβούσογλου». Συγκεκριμένα, είπαν ότι γενικά «δεν έχουμε δει ή ακούσει στην Αγκυρα να προβάλλεται από ξένη αντιπροσωπεία σοβαρός αντίλογος, και να υποχρεώνεται ο τούρκος αξιωματούχος να αντεπιτίθεται αμυνόμενος». Συνήθως, έχουμε παράλληλους μονολόγους, και οι συνεντεύξεις Τύπου διαρκούν λίγα λεπτά.
Ομως, δεν ήταν η πρώτη φορά που κάποιος ξένος πολιτικός μίλησε στα ίσα στον Τσαβούσογλου, αναστατώνοντάς τον μάλιστα εντός έδρας. Τον Οκτώβριο του 2020, σε ανάλογη συνέντευξη Τύπου μετά από συνάντησή της μαζί του, η σουηδή υπουργός Εξωτερικών Αν Λίντε, του ζήτησε ευθέως να αποσύρει η Τουρκία τα στρατεύματά της από τη Συρία, και επιπλέον του υπέδειξε ότι η χώρα του δεν πρέπει να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ.
Ο Τσαβούσογλου έγινε έξαλλος και της απάντησε απότομα και, κατά πολλούς, απρεπώς. Της είπε «ποιος σας έδωσε εντολή να το κάνετε αυτό;», και αναρωτήθηκε «γιατί δεν μιλάτε για τους Τουρκοκύπριους στην Κύπρο και τους υδρογονάνθρακες;».
Ο κ. Δένδιας, ίσως επειδή ξέρει καλύτερα την ιδιοσυγκρασία του ομολόγου του, καθώς επίσης και τη σημαντική «λεπτομέρεια» ότι τώρα είναι στριμωγμένος από τον Ερντογάν και ότι το πρόσωπο που εκπροσωπεί προς τα έξω τη φιλοσοφία του προέδρου είναι ο στρατηγός Χουλουσί Ακάρ, τον πήγε στο «αγαπητέ Μεβλούτ» και «άκου και αυτό».
Κατά το Al Jazeera, τον «καβγά» τον άρχισε πρώτος ο Έλληνας. Η συνάντηση της Αγκυρας, ανέφερε το φιλικό προς την Τουρκία δίκτυο του Κατάρ, σχεδιάστηκε έτσι ώστε να δείξουν «οι δύο γείτονες και σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ», ότι προσπαθούν να βάλουν στην άκρη τις διαφορές τους έπειτα από μία χρονιά «πολυσύνθετων διενέξεων». Έτσι, πράγματι η συνέντευξη Τύπου άρχισε με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου να εξυμνεί τον «πολύ θετικό διάλογο που προηγήθηκε», αλλά ό έλληνας υπουργός Εξωτερικών «χρησιμοποίησε τα δικά του εισαγωγικά σχόλια για να ξεφουρνίσει διαχρονικά παράπονα κατά της Τουρκίας» – από έρευνες για φυσικό αέριο σε διαμφισβητούμενα νερά, μέχρι και τον τρόπο που η Αγκυρα συμπεριφέρεται στην ελληνική μειονότητα και διαχειρίζεται την προσφυγική κρίση.
Η Deutsche Welle έγραψε ότι ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών ήταν εκείνος που πυροδότησε τον καβγά. Η συνέντευξη ξεκίνησε με αβρότητα, σημείωσε, αλλά κατέληξε να μαλώνουν ανοικτά οι δύο άνδρες, «όταν ο Δένδιας είπε ότι οι τουρκικές παραβιάσεις της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδος θα αντιμετωπιστούν με κυρώσεις».
Ο Τσαβούσογλου χαρακτήρισε απαράδεκτη αυτήν την αναφορά του ομολόγου του, θεωρεί ότι την έκανε για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, και τον κάλεσε ξανά να αφήσει απέξω την απειλή μέτρων από την ΕΕ.
Ομως, τη λογική τού «έλα να τα βρούμε εμείς μόνοι μας, δεν χρειάζονται τρίτες δυνάμεις», δεν την αγόρασε ο κ. Δένδιας.
«…Και επίτρεψέ μου να πω ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την Ελλάδα, Μεβλούτ, δεν είναι τρίτη δύναμη. Η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ. Είναι η οικογένειά μας. Οι χώρες με τις οποίες ζούμε. Με τις οποίες συμμεριζόμαστε τις ίδιες αξίες. Μοιραζόμαστε με αυτές ένα κοινό μέλλον, ένα κοινό όραμα, έναν κοινό χώρο προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ανήκουμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Μεβλούτ, και σε αυτό έχουμε προτείνει να ανήκετε και εσείς».
Τέτοια λόγια, επαναλαμβάνω, έχουμε ακούσει πολλές φορές από επίσημα ελληνικά στόματα, αλλά όχι παρούσης της άλλης πλευράς, απευθυνόμενα απευθείας σε αυτήν. Ο αποδέκτης τους, τούτη τη φορά, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ήταν ορατά αμήχανος, ιδίως στην πιο πάνω αναφορά στον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής. Κάτι μεταξύ ειρωνικού μειδιάματος και εκνευρισμού…
Το θέμα δεν είναι ποιος από τους δύο «κέρδισε» τη μονομαχία. Αλλά ποιανού οι θέσεις βγήκαν προς τα έξω πιο καθαρές.