Αποτελούσε ανέκαθεν μυστήριο ο λόγος για τον οποίον η ζέβρα στην πορεία της εξέλιξής της απέκτησε τις χαρακτηριστικές ραβδώσεις στο σώμα της. Οι επιστήμονες διατύπωσαν κατά καιρούς διάφορες θεωρίες, ανάμεσα στις οποίες ήταν ότι οι ραβδώσεις αποτελούν καμουφλάζ για να προκαλούν σύγχυση στους θηρευτές ή ότι ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματος ή ότι έχουν κάποιου είδους κοινωνική λειτουργία ή, ακόμη, ότι απωθούν τα έντομα.
Το 2014 ομάδα ερευνητών του αμερικανικού Πανεπιστημίου Ντέιβις δημοσίευσαν μελέτη που στήριζε τη θεωρία της απώθησης εντόμων – ειδικά όσον αφορά τις αλογόμυγες και τις τσετσέ. Ερευνητές του ίδιου πανεπιστημίου με τη συμβολή βρετανών συναδέλφων τους επιβεβαιώνουν τώρα με νέα μελέτη τα ευρήματα της προηγούμενης.
Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση PLoS ONE οι ερευνητές αναφέρουν ότι οι ραβδώσεις υπάρχουν για να ζαλίζουν τις ενοχλητικές μύγες και τα άλλα έντομα, ώστε να μην κάθονται πάνω τους για να τους πιουν το αίμα ή να τους μεταδώσουν επικίνδυνες αρρώστιες, όπως η αφρικανική τρυπανοσωμίαση (η «ασθένεια του ύπνου») που προκαλείται από παράσιτο το οποίο μεταφέρουν μολυσμένες μύγες τσετσέ.
Οπως αναφέρει σε δημοσίευμα της η εφημερίδα Guardian, οι ερευνητές αυτή την φορά κατέφυγαν σε ένα ευφάνταστο τέχνασμα: έντυσαν άλογα σαν ζέβρες! Διαπίστωσαν ότι οι αλογόμυγες μπερδεύονται με τις ραβδώσεις σε βαθμό που, αντί να προσγειώνονται ομαλά πάνω στις «ζέβρες» (δηλαδή στα καμουφλαρισμένα άλογα), να τρακάρουν πάνω τους – όταν δεν τις αποφεύγουν τελείως.
Οπως αναφέρει σε δημοσίευμα του το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το πείραμα που έγινε στην Αγγλία με ζέβρες και άλογα έδειξε ότι τα έντομα προσγειώνονται άνετα πάνω σε μονόχρωμα άλογα, αλλά παθαίνουν κάποια σύγχυση όταν πλησιάζουν κοντά στις διαδοχικές ραβδώσεις, σε απόσταση μικρότερη των δύο μέτρων, ίσως επειδή δεν έχουν καλή όραση, κάτι που τελικά τις αποθαρρύνει από το να κάτσουν πάνω στη ζέβρα.
«Η ζέβρα, από εξελικτική άποψη, έχει αναπτυχθεί σε μέρη του κόσμου όπου οι μύγες μεταφέρουν απαίσιες αρρώστιες, συνεπώς μπορεί να υπάρξουν πολύ μεγάλες συνέπειες από το τσίμπημα μιας μύγας. Κάτι που δεν συμβαίνει με τα εξημερωμένα ζώα» δήλωσε ο Μάρτιν Χάου, επιστήμονας του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ και μέλος της ερευνητικής ομάδας. Οι ειδικοί επισημαίνουν πάντως ότι η ιδιότητα των ραβδώσεων της ζέβρας να εμποδίζει τις μύγες να πηγαίνουν πάνω της δεν αποκλείει να έχουν και άλλες ιδιότητες και χρήσεις όπως είναι το καμουφλάζ ή η ρύθμιση της θερμοκρασίας τους.
Οι ζέβρες είναι «ξαδέρφια» με τα άλογα και τους γαϊδάρους και σήμερα υπάρχουν στον κόσμο τρία είδη τους που περιφέρονται στις σαβάνες της Αφρικής. Τα μοτίβα με τις ραβδώσεις τους διαφέρουν από ζέβρα σε ζέβρα, με αποτέλεσμα να μην έχουν βρεθεί ποτέ δύο πανομοιότυπες ζέβρες.
Δείτε ένα βίντεο για τη νέα μελέτη για τις ζέβρες: