Στις αρχές Μαρτίου, οι Ρώσοι επιτέθηκαν με σφοδρούς βομβαρδισμούς επί τρεις ημέρες στο χωριό και τη γη του Γκριγκόριι Τκατσένκο, στην περιοχή του Τσερνίχιβ, στα βορειοανατολικά σύνορα της Ουκρανίας.
Οι Ρώσοι κατέστρεψαν κτίρια, εξοπλισμό και σκότωσαν τις μισές αγελάδες του Τκατσένκο, ενώ γέμισαν με νάρκες τα χωράφια του σε έκταση 15.000 στρεμμάτων, όπου καλλιεργεί καλαμπόκι και πατάτες.
«Μας χτυπούσαν συνέχεια και έμειναν πολλοί πύραυλοι που δεν εξερράγησαν», είπε ο 54χρονος αγρότης στο Politico, περιγράφοντας την τριήμερη επίθεση στο χωριό Λουκασίβκα, στην οποία σκοτώθηκε και η 60χρονη Βαλεντίνα, που εργαζόταν στη γη του.
«Ηταν τρομερό, τρομερό, αυτοί οι άγριοι σκότωσαν και έκλεψαν τα πάντα, ακόμα και γυναικεία εσώρουχα από το σπίτι μας».
Αντίστοιχη καταστροφή έσπειραν οι ρώσοι εισβολείς σε όλη την Ουκρανία, όπου και αν βρέθηκαν, σε μία χώρα που η παραγωγή της μπορεί να ταΐσει δεκαπλάσιο πληθυσμό. Η Ουκρανία στέλνει πλοία γεμάτα σιτηρά, ηλιέλαιο και καλαμπόκι στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Χώρες όπως η Αίγυπτος, ο Λίβανος και η Μαυριτανία εξαρτώνται από τις εξαγωγές της Ουκρανίας, οι οποίες έχουν σταματήσει λόγω του πολέμου και του αποκλεισμού των λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα, κυρίως της Οδησσού, από τους Ρώσους.
Καθώς οι αγρότες της Ουκρανίας κάνουν αγώνα δρόμου για να σπείρουν καθυστερημένα τα χωράφια τους, η καταστροφή του 30% της ετήσιας σοδειάς τους και η αδυναμία εξαγωγών έχουν προκαλέσει την κατακόρυφη αύξηση των τιμών στα τρόφιμα, παγκοσμίως, αλλά και σημαντικές ελλείψεις σε πολλές χώρες. Ο ΟΗΕ και η Ευρωπαϊκή Ενωση έχουν προειδοποιήσει ότι θα χειροτερέψει η παγκόσμια επισιτιστική κρίση, που ήδη έχει λάβει διαστάσεις ρεκόρ.
«Πλέον η Ουκρανία πρέπει να επικεντρώσει τις προσπάθειές της στο να ταΐσει τον δικό της πληθυσμό», είπε χαρακτηριστικά η Μαρκιγιάν Ντμιτράσεβιτς, ουκρανή διπλωμάτης σε συνάντηση του ΟΗΕ στην Πολωνία με θέμα την επισιτιστική κρίση.
Η Ρωσία επίτηδες έχει βάλει στόχο την ουκρανική γη από την αρχή της εισβολής της, καθώς είναι από τις πιο εύφορες στον πλανήτη και το οφείλει στη λωρίδα «μαύρης γης», του πιο εύφορου τύπου χώματος στη Γη, που διατρέχει την Ουκρανία. Η μαύρη γη (τσερνόζεμ) είναι σπάνια και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, που αποφέρουν σοδειές-ρεκόρ.
Περίπου 100 εκατ. στρέμματα, το ένα τρίτο της αγροτικής γης της Ουκρανίας, έχει βγει εκτός παραγωγής, είτε γιατί βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή είτε γιατί είναι γεμάτο νάρκες, βλήματα που δεν έχουν εκραγεί ή κουφάρια καμένων τανκς και οχημάτων, σύμφωνα με τον Μιχάιλο Αμόσοφ, ειδικό στην ουκρανική ΜΚΟ Ecoaction.
Περίπου 60-70 εκατ. στρέμματα της μαύρης γης δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν. «Εβαλαν νάρκες παντού και οι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι θα χρειαστούν τρία με πέντε χρόνια για να καθαρίσουν την περιοχή από τις νάρκες», είπε. «Πολλοί αγρότες δουλεύουν στα χωράφια με αλεξίσφαιρα γιλέκα και κράνη γιατί είναι πολύ επικίνδυνο».
Ο Τκατσένκο είπε ότι έχουν πολλά προβλήματα με τις νάρκες και τα βλήματα που δεν έχουν εκραγεί στα χωράφια του.
Παρά τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν λόγω του πολέμου και της διακοπής της εφοδιαστικής αλυσίδας, η οποία προκαλεί ελλείψεις σε λιπάσματα και καύσιμα, οι ουκρανοί αγρότες κατάφεραν να καλλιεργήσουν την άνοιξη καλαμπόκια, ηλιοτρόπια και σόγια. Οι ειδικοί στη χώρα υπολογίζουν ότι σε σχέση με πέρυσι, μπορεί να καλλιεργηθεί το 70% της συνολικής έκτασης, κάτι που δεν περίμεναν πριν λίγο καιρό.
«Ακόμα και πριν από πέντε ή έξι εβδομάδες, υπολογίζαμε ότι οι αγρότες θα μπορούσαν να σπείρουν μόνο το 30%-40% της καλλιεργήσιμης έκτασής μας», είπε η Μαρία Ντούντικ, διευθύντρια του Ουκρανικού Εθνικού Αγροτικού Φόρουμ, μία οργάνωση των ουκρανών αγροτών.
Ομως, το ζήτημα είναι αν θα μπορέσουν να προχωρήσουν κανονικά στη συγκομιδή, όπως κάθε χρόνο. Κανείς δεν ξέρει αν θα έχει τελειώσει τότε ο πόλεμος και πού θα βρίσκονται οι Ρώσοι.
«Στους τρεις μήνες που απομένουν μέχρι τη συγκομιδή, μπορεί οι Ρώσοι να επιτεθούν ξανά και να κλέψουν όλη τη σοδειά και τα σιτηρά», σημείωσε η Ντούντικ.
Σύμφωνα με το Κίεβο, η Ρωσία έχει ήδη κλέψει 400.000 τόνους τροφίμων από τις περιοχές όπου βρέθηκαν ή βρίσκονται ρώσοι στρατιώτες και προσπαθεί να τα εξαγάγει στη Συρία και άλλους συμμάχους της.
«Ο ρωσικός στρατός άρχισε να κλέβει τα σιτηρά μας και το ηλιέλαιο από περιοχές που είχε καταλάβει προσωρινά, όπως το Λουγκάνσκ, το Ντονέτσκ, η Χερσώνα και η Ζαπορίζια», είπε η Ντμιτρασέβιτς στον ΟΗΕ.
Το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας εκτιμά ότι η ουκρανική παραγωγή σιτηρών θα πέσει στους 21,5 εκατομμύρια τόνους από τα 33 εκατομμύρια, το 2021.
Ακόμα όμως και αν οι Ρώσοι δεν κλέψουν την παραγωγή, θα κινδυνεύσει να σαπίσει ανεκμετάλλευτη. Οι Ουκρανοί θα δυσκολευτούν να αποθηκεύσουν τα σιτηρά, καθώς οι Ρώσοι κατέστρεψαν τεράστια σιλό αποθήκευσής τους.
Το μπλόκο των Ρώσων στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας είναι ένα ακόμα μεγάλο πρόβλημα, καθώς από εκεί γινόταν το 90% των ουκρανικών εξαγωγών, που τώρα πρέπει να βρουν άλλο τρόπο μεταφοράς τους στο εξωτερικό. Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν 24 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών και καλαμποκιού στην Ουκρανία που δεν μπορούν να μεταφερθούν σε άλλες χώρες. Μέχρι να βρεθεί τρόπος για να γίνει αυτό και σε συνδυασμό με τις κατεστραμμένες υποδομές τους και τις ναρκοθετημένες εκτάσεις τους, οι ουκρανοί αγρότες κινδυνεύουν με οικονομική καταστροφή.