Ο Στίβεν Χόκινγκ δίνει «Σύντομες Απαντήσεις στα Μεγάλα Ερωτήματα»

Οπως φαίνεται ακόμη και μετά τον θάνατο του ο Στίβεν Χόκινγκ εξακολουθεί να απασχολεί την επιστημονική κοινότητα αλλά και τα media με το έργο και τις απόψεις του. Πριν από λίγες μέρες δημοσιεύθηκε η τελευταία έρευνα στην οποία συμμετείχε ο Βρετανός θεωρητικός αστροφυσικός που κατάφερε με το πείσμα του για την ζωή και την ιδιοφυία του να γίνει ένας πραγματικός ποπ σταρ. Η τελευταία του μελέτη αφορούσε τις μαύρες τρύπες οι οποίες αποτέλεσαν το βασικό αντικείμενο έρευνας του Στίβεν Χόκινγκ στην διάρκεια της σταδιοδρομίας του

Στις 16 Οκτωβρίου θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο στο οποίο ο Στίβεν Χόκινγκ δίνει «Σύντομες Απαντήσεις στα Μεγάλα Ερωτήματα». Ο Χόκινγκ κατά καιρούς έχει καταθέσει δημόσια την γνώμη του διάφορα ζητήματα όπως την τεχνητή νοημοσύνη, την εξέλιξη του ανθρώπου, την ύπαρξη εξωγήινων, την ύπαρξη Θεού, την μετά θάνατον ζωή, το μέλλον της Γης και της ανθρωπότητας κ.α και έχει κάνει διαφόρων ειδών προβλέψεις, προφητείες. Σε αυτό το βιβλίο ο Χόκινγκ επανέρχεται  σε ορισμένα από αυτά τα ζητήματα και σε κάποια από αυτά επαναλαμβάνει τις απόψεις του ενώ σε άλλα τις επικαιροποιεί με βάση τις τεχνολογικές ή άλλες εξελίξεις ακολούθησαν τις αρχική τοποθέτηση του.

Οι Times έκαναν μια προδημοσίευση του βιβλίου και όπως πάντα οι απόψεις του Στίβεν Χόκινγκ παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον αποτελώντας πεδίο ανταλλαγής ιδεών και επιχειρημάτων εντός αλλά και εκτός της επιστημονικής κοινότητας. Ας δούμε ένα μέρος των απαντήσεων που δίνει ο Χόκινγκ σε ορισμένα ερωτήματα που απασχολούν τον ανθρώπινο πολιτισμό.

Ποιο είναι το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης;

Θα είναι λάθος η ανθρωπότητα να θεωρήσει την εμφάνιση πολύ υψηλού επιπέδου συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης ως κάτι που ανάγεται σε επίπεδο επιστημονικής φαντασίας. Αν πιστέψουμε κάτι τέτοιο ίσως να αποδειχθεί το μεγαλύτερο λάθος μας. Η τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης εξελίσσεται και δεν είναι πλέον θέμα αν θα ξεπεράσει την ανθρώπινη νοημοσύνη αλλά το πότε αυτό θα συμβεί. Οταν λοιπόν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης καταφέρουν να εξελίσσονται και να αναπαράγονται μόνα τους αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα πολύ σύντομα η διαφορά της νοημοσύνης τους σε σχέση με την δική μας να είναι παρόμοια με την διαφορά νοημοσύνης που έχει ο άνθρωπος με τα σαλιγκάρια.

Οταν λοιπόν συμβεί αυτό θα πρέπει να έχουμε φροντίσει να διασφαλίσουμε ότι οι στόχοι των συστημάτων τεχνητών νοημοσύνης θα είναι ίδιοι με τους δικούς μας. Βέβαια τα πιθανά οφέλη υψηλού επιπέδου τεχνητής νοημοσύνης είναι τεράστια σε πολλά επίπεδα όπως για παράδειγμα, στην εξάλειψη ασθενειών ή στην εξάλειψη της φτώχειας. Ηδη οι πρώτες μορφές τεχνητής νοημοσύνης που έχουν αναπτυχθεί αποδεικνύονται ιδιαίτερα χρήσιμες. Ομως φοβάμαι ότι δημιουργώντας κάτι που η νοημοσύνη του θα ξεπεράσει την δική μας και με δεδομένο ότι εμείς ως είδος εξελισσόμαστε βιολογικά με πολύ αργούς ρυθμούς κρύβονται πολύ μεγάλοι κίνδυνοι σε περίπτωση που τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης αποφασίσουν ότι έχουν αντικρουόμενα συμφέροντα με εκείνα του ανθρώπου.

Θα καταφέρει ο άνθρωπος να επιβιώσει στην Γη;

Πιστεύω ότι είναι αναπόφευκτο μέσα στα επόμενα χίλια έτη είτε η περιβαλλοντική καταστροφή που προκαλούμε στον πλανήτη είτε ένας πυρηνικός πόλεμος να καταστήσει την Γη ένα τόπο αφιλόξενο για να ζούμε. Ομως ταυτόχρονα πιστεύω ότι είμαστε ένα ευφυές είδος και ελπίζω ότι θα έχουμε βρει τον τρόπο να εγκαταλείψουμε την Γη και έτσι να συνεχίσουμε να υπάρχουμε στο Σύμπαν. Βέβαια αν εμείς τα καταφέρουμε τελικά δεν θα συμβεί το ίδιο για τα εκατομμύρια των άλλων ειδών που ζουν στην Γη και αυτό θα πρέπει να το φέρουμε ως βάρος στην συνείδηση μας.

Ενα βίντεο με την κόρη του Στίβεν Χόκινγκ να παρουσιάζει το τελευταίο του βιβλίο:

Ενεργούμε με ασυγχώρητη αδιαφορία για το μέλλον του πλανήτη μας. Προς το παρόν δεν έχουμε πουθενά αλλού να πάμε να ζήσουμε αλλά πρέπει να βρούμε τρόπο να πάμε και να κατοικήσουμε άλλους πλανήτες. Ελπίζω να καταφέρουμε να το πετύχουμε πριν οι συνθήκες στην Γη δεν είναι πια βιώσιμες για εμάς. Βασίζομαι στο γεγονός ότι ο άνθρωπος έχει έμφυτη την περιέργεια και την επιθυμία για εξερεύνηση. Είναι δύο χαρακτηριστικά που διαθέτουμε μόνο εμείς στο ζωικό βασίλειο. Είναι τα χαρακτηριστικά αυτά που οδήγησαν κάποιους ανθρώπους στο να ταξιδέψουν σε όλο τον πλανήτη και να αποδείξουν ότι η Γη δεν είναι επίπεδη όπως επίσης μας επέτρεψαν να σκεφτούμε να πάμε στα αστέρια και τελικά να καταφέρουμε να βρούμε τρόπο να βγούμε από τα σύνορα της Γης. Βέβαια η αποίκηση ενός άλλου πλανήτη απαιτεί παγκόσμια συνεργασία και πρέπει όσοι μπορούν να συμμετάσχουν σε αυτή την προσπάθεια. Η τεχνολογία που απαιτείται μπορεί σίγουρα να αναπτυχθεί τα επόμενα χρόνια. Ηρθε η ώρα ο άνθρωπος να ταξιδέψει μακριά από το ηλιακό μας σύστημα. Η αποίκηση σε άλλους κόσμους είναι το μόνο που μπορεί να μας σώσει από τον ίδιο μας τον εαυτό.

Υπάρχει νοήμων ζωή στο Σύμπαν;

Θεωρητικά με τόσο μεγάλο αριθμό γαλαξιών και αστρικών συστημάτων που διαθέτουν πλανήτες στο Σύμπαν σε κάποιους από αυτούς τους πλανήτες θα έχουν αναπτυχθεί συνθήκες ευνοϊκές στην παρουσία της ζωής. Ομως στο ερώτημα γιατί δεν έχουμε έρθει σε επαφή με κάποιον νοήμων και προηγμένο εξωγήινο πολιτισμό ακόμη οι πιθανές απαντήσεις είναι πολλές. Καταρχάς να δηλώσω ότι δεν πιστεύω στην παρουσία στην Γη UFO και πολύ περισσότερο ότι στα σκάφη αυτά βρίσκονται μέσα έμβια όντα. Πιστεύω ότι αν υπάρχουν εξωγήινοι που έχουν ικανότητα να ταξιδεύουν μέσα στο Σύμπαν όταν αποφασίσουν να έρθουν στην Γη θα το κάνουν με εμφανή τρόπο για να το καταλάβουμε όλοι. Επίσης πιστεύω ότι οι προθέσεις τους δεν θα είναι καθόλου καλές για εμάς. Στο ερώτημα γιατί δεν έχουν κάνει την εμφάνιση τους εξωγήινοι μπορώ να αναφέρω αρκετές πιθανές αιτίες. Μπορεί πράγματι να ισχύει αυτό που λένε κάποιοι ότι η Γη είναι ο μόνος πλανήτη στον Γαλαξία μας ή και σε ολόκληρο το Σύμπαν που οι συνθήκες επέτρεψαν την εμφάνιση και εξέλιξη της ζωής επί πολλά δισ. έτη ώστε να κάνει τελικά την εμφάνιση της ένας νοήμων πολιτισμός.

Μπορεί επίσης να εμφανίστηκε ζωή σε άλλους πλανήτες αλλά κάποιο κοσμικό γεγονός (π.χ. καταστροφή του μητρικού άστρου, πτώση αστεροειδών κ.α.) να εμπόδισε την εξέλιξη της ζωής που υπήρχε εκεί ώστε να αναδειχθεί κάποιος νοήμον πολιτισμός. Μην ξεχνάμε ότι η πτώση ενός μεγάλου αστεροειδή στη Γη προκάλεσε την εξόντωση μεγάλου μέρους της ζωής πριν από περίπου 66 εκατ. έτη και έκτοτε δεν έχει υπάρχει άλλο τέτοιο γεγονός, ενώ ο μέσος χρόνος για να συμβεί κάτι τέτοιο είναι τα 20 εκατ. έτη, κάτι που αναμφισβήτητα βοήθησε στην εμφάνιση και εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Μια ακόμη πιθανότητα είναι να εμφανίστηκε σε κάποιο πλανήτη ένας νοήμων πολιτισμός παρόμοιος ή και πιο προηγμένος από τον δικό μας αλλά τελικά ο πολιτισμός αυτός έγινε ασταθής και αυτοκαταστράφηκε. Είναι ένα σενάριο καθόλου ελπιδοφόρο για εμάς και ελπίζω να μην έχει συμβεί κάτι τέτοιο στο Σύμπαν γιατί ίσως μας περιμένει και εμάς ανάλογη τύχη. Αυτές είναι ορισμένες από τις πιο δημοφιλείς ιδέες που έχουν διατυπωθεί σχετικά με την πιθανή ή μη ύπαρξη εξωγήινης ζωής και ειδικότερα ζωής με νοημοσύνη παρόμοια με την δική μας. Εγώ είμαι θιασώτης μιας άλλης προσέγγισης η οποία αναφέρει ότι υπάρχουν άλλες μορφές ζωής υψηλής νοημοσύνης στο Σύμπαν αλλά ακόμη δεν έχουμε τα τεχνικά μέσα να τις εντοπίσουμε ή ίσως έχουμε ήδη στα χέρια μας κάποιες ενδείξεις ή και αποδείξεις της ύπαρξης τους αλλά τις έχουμε παραβλέψει.

Ενα βίντεο για το βιβλίο:

Υπάρχει Θεός;

Το ερώτημα είναι αν ο τρόπος που δημιουργήθηκε το Σύμπαν επιλέχθηκε από τον Θεό για λόγους που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε ή όλα όσα συνέβησαν έχουν αποκλειστικά επιστημονική εξήγηση; Εγώ πιστεύω το δεύτερο. Αν θέλει κάποιος μπορεί να βαφτίσει τους νόμους της επιστήμης «Θεό» αλλά δεν πρόκειται για κάποιου είδους οντότητα που θα μπορούσε κάποιος να συναντήσει και να της θέσει ερωτήσεις.

Ποια είναι η μεγαλύτερη απειλή για την Γη στο κοντινό μέλλον;

Η πτώση ενός μεγάλου αστεροειδή είναι μια απειλή για την οποία δεν έχουμε καμία απολύτως άμυνα. Βέβαια έχουν περάσει πολλά εκατ. από την τελευταία φορά που συνέβη κάτι τέτοιο. Μια πιο άμεση απειλή είναι οι κίνδυνοι από τις κλιματικές αλλαγές. Η αύξηση της θερμοκρασίας τόσο της ατμόσφαιρας όσο και των υδάτων θα έχει ως αποτέλεσμα να λιώσουν τα μόνιμα στρώματα πάγου στον πλανήτη. Αυτό θα απελευθερώσει τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα γεγονός που θα αυξήσει τις θερμοκρασίες υπέρμετρα και θα μετατρέψει την Γη σε ένα κολασμένο κόσμο σαν την Αφροδίτη με θερμοκρασίες 250 βαθμών Κελσίου.

Ποια επαναστατική ιδέα ή τεχνολογία θα θέλατε να υλοποιηθεί προς όφελος της ανθρωπότητας;

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι εύκολη: η ανάπτυξη της τεχνολογίας πυρηνικής σύντηξης η οποία θα προσφέρει απεριόριστη καθαρή ενέργεια και η χρήση ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Τα οφέλη θα είναι τεράστια για την ανθρωπότητα αλλά και τον πλανήτη.