Δρομολογείς έναν διαγωνισμό για προμήθεια 750 λεωφορείων ύψους 460 εκατομμυρίων ευρώ δυόμιση εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές, ενώ το ενδεχόμενο να οδηγηθεί η χώρα σε εθνικές εκλογές -ανάλογα με το αποτέλεσμα- είναι ανοικτό.
Δύο ημέρες πριν από τις ευρωεκλογές, αναγγέλλεις τον διαγωνισμό.
Και μετά, αφού καταγράφεται η μεγαλύτερη ιστορικά διαφορά του 9,3% με τη Νέα Δημοκρατία μπροστά από τοn ΣΥΡΙΖΑ και ορίζονται εθνικές εκλογές για τις 7 Ιουλίου, δεν ακυρώνεις τον διαγωνισμό αλλά παραμένεις πιστός στο πρόγραμμα να αποσφραγίσεις τις προσφορές δύο ημέρες πριν…
Υπάρχει λόγος για τέτοια βιασύνη εν μέσω προεκλογικής περιόδου; Και εάν υπάρχει, για τις μεταφορικές ανάγκες του κοινού και όχι για λόγους «πολιτικής βιασύνης», τότε γιατί ακυρώθηκε πριν από λίγο καιρό μία προμήθεια 92 λεωφορείων;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Στα τέλη Νοεμβρίου 2018, στην ημερίδα με θέμα «Κυκλοφοριακό Θεσσαλονίκης και αστικές συγκοινωνίες», ο υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης ανέφερε ότι, για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, θα πραγματοποιηθεί κεντρικός διαγωνισμός και ότι ξεκίνησε «η διαβούλευση για τις προδιαγραφές των νέων λεωφορείων στα δύο μητροπολιτικά μας κέντρα». Επίσης είπε ότι προχωρά «η διαγωνιστική διαδικασία με τη λήξη της διαβούλευσης τον επόμενο μήνα».
Η διαβούλευση, που ξεκίνησε στις 28 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή ενδιαφερόμενων εταιρειών, όπως η ΜΑΝ, η Solaris, η Iveco, η Σαρακάκης, η Petropoulos και άλλοι – κάποιοι εκ των οποίων ζητούσαν παράταση του χρόνου διαβούλευσης έως και τις 31 Ιανουαρίου του 2019. Ωστόσο, αυτή η παράταση δεν δόθηκε και η διαβούλευση έληξε στις 11 Ιανουαρίου, δίνοντας την αίσθηση ότι η διαδικασία έτρεχε με ρυθμούς «κατεπείγοντος».
Την ίδια περίοδο, στις 20 Δεκεμβρίου 2018, αποφασίστηκε και η έγκριση χρηματοδότησης 30 εκατομμυρίων ευρώ από την Περιφέρεια Αττικής στον ΟΑΣΑ. Αυτή η χρηματοδότηση αφορούσε το πρόγραμμα προμήθειας 92 λεωφορείων με κινητήρες diesel αντιρρυπαντικής τεχνολογίας και ηλεκτροκίνητων. Αυτά τα κονδύλια δεν αξιοποιήθηκαν αφού το υπουργείο αποφάσισε να ακυρώσει την προμήθεια των 92 και να ρίξει το βάρος στα 750.
Όμως, η αίσθηση του «κατεπείγοντος» που είχε καλλιεργηθεί τον Ιανουάριο που δεν δόθηκε παράταση στη διαβούλευση ακυρώθηκε επίσης. Χρειάστηκε να περάσουν τέσσερις ολόκληροι μήνες για να ανακοινωθεί το αίτημα για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού από την πλευρά του υπουργείου Μεταφορών. Στις 8 Μαΐου 2019, 18 ημέρες πριν από τις ευρωεκλογές, και ενώ όλα έδειχναν ότι η ψαλίδα μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ ήταν τόσο μεγάλη που θα μπορούσε να οδηγήσει σε εθνικές εκλογές, η διεύθυνση προμηθειών του υπουργείου γνωστοποίησε ότι θα προβεί σε ηλεκτρονικό διαγωνισμό συνολικής δαπάνης 461 εκατομμυρίων ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Στο σχετικό έγγραφο αναφερόταν ότι «η παρούσα προμήθεια χρηματοδοτείται από Πιστώσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων» καθώς και ότι «δεν υφίσταται ανάληψη νομικών δεσμεύσεων μέχρι την οριστική ένταξη του έργου σε Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2014-2020».
Δύο ημέρες πριν από τις ευρωεκλογές, δημοσιεύτηκε από το υπουργείο δελτίο Τύπου όπου αναφερόταν ότι απεστάλη στην ΕΕ η προκήρυξη του διαγωνισμού για την προμήθεια 750 αστικών λεωφορείων και την συντήρηση τους για 15 χρόνια. Από τα 461 εκατομμύρια της συνολικής δαπάνης, τα 215 εκατομμύρια προορίζονταν για τη Θεσσαλονίκη (350 λεωφορεία στο σύνολο – 150 φυσικού αερίου, 150 ηλεκτροκίνητα και 50 πετρελαιοκίνητα) και τα 246 εκατομμύρια για την Αττική (400 λεωφορεία στο σύνολο – 180 φυσικού αερίου, 170 ηλεκτροκίνητα και 50 πετρελαιοκίνητα). «Για την προμήθεια έχει υπογραφεί και η προβλεπόμενη συμφωνία με τους εποπτευόμενους φορείς ΟΑΣΘ και ΟΣΥ», αναφερόταν στο δελτίο τύπου του υπουργείου.
Στο σχετικό έγγραφο για τον διαγωνισμό, με ημερομηνία 24 Μαΐου 2019, το οποίο ανέβηκε στη Διαύγεια στις 30 Μαΐου, αναφέρεται ότι η έναρξη της υποβολής των προσφορών ήταν την ίδια ημέρα, ενώ η λήξη ορίστηκε για την 1η Ιουλίου και η αποσφράγιση των φακέλων των προσφορών για τις 5 Ιουλίου, στις 10 το πρωί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα στοιχεία του διαγωνισμού είναι πως οι υποψήφιοι μπορούν να κατέβουν για όσους τύπους λεωφορείων θέλουν –είτε πετρελαιοκίνητα, είτε ηλεκτροκίνητα, είτε φυσικού αερίου- κάτι που μπορεί να δημιουργήσει επιπλέον ανταγωνισμό αλλά μπορεί και να οδηγήσει σε έναν μεγάλο νικητή.
Και ενώ από τη λήξη της διαβούλευσης έως την τελική ανακοίνωση του διαγωνισμού στις 24 Μαΐου χρειάστηκε να περάσουν περισσότεροι από τέσσερις μήνες, είναι απορίας άξιον προς τι η τόση βιασύνη να ανοίγεις φακέλους προσφορών 45 ώρες πριν ξεκινήσουν οι εθνικές εκλογές…