«Ο Αλεξέι Ναβάλνι χρησιμοποιήθηκε ως ανθρώπινο πειραματόζωο. Ηθελαν να ολοκληρώσουν τη δουλειά που έμεινε ημιτελής πριν από σχεδόν τέσσερα χρόνια με το Νόβιτσοκ». Ο Βιλ Μιρζαγιάνοφ διαμορφώνει τη θεωρία του, καθώς απαντά στις ερωτήσεις της ιταλικής εφημερίδας La Repubblica τηλεφωνικά από το Νιού Τζέρσεϊ των ΗΠΑ.
Αφού αποχώρησε από το Κρατικό Ινστιτούτο Ερευνών Οργανικής Χημείας και Τεχνολογίας (GosNIIOKhT) της Μόσχας το 1992 (κατά τη σοβιετική εποχή τελούσε υπό τον έλεγχο του στρατού και της KGB) ο 88χρονος, πλέον, επιστήμονας ήταν ο πρώτος που αποκάλυψε το σοβιετικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη χημικών όπλων, περιλαμβανομένου του θανατηφόρου νευρικού παράγοντα Νόβιτσοκ που έριξε τον Ναβάλνι σε κώμα το 2020 και το οποίο, σύμφωνα με τη χήρα του Γιούλια Ναβάλναγια και τους συνεργάτες του, πιθανώς να προκάλεσε τον θάνατό του την 16η Φεβρουαρίου.
Ερωτηθείς από την Ροζάλμπα Καστελέτι, απεσταλμένη της ιταλικής εφημερίδας στη Μόσχα, τι τον κάνει να πιστεύει πως το Νόβιτσοκ προκάλεσε τον θάνατο του κατεξοχήν πολιτικού αντιπάλου ρώσου προέδρου, ο ρώσος επιστήμονας ήταν ξεκάθαρος: «Ο άνθρωπος που γνωρίζετε (ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ΣτΜ) είναι δολοφόνος. Σύμφωνα με τη λογική του ήθελε να ολοκληρώσει αυτό που είχε σκοπό να κάνει το 2020 και ήθελε να το ολοκληρώσει με τον ίδιο τρόπο», είπε.
«Η προηγούμενη απόπειρα δηλητηρίασης του Ναβάλνι το 2020 δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Και άλλος ένας φόνος με Νόβιτσοκ, στον οποίο είχαν επενδυθεί πολύς χρόνος και τόσα χρήματα, δεν θα μπορούσε να μείνει ημιτελής. Αλλά όταν ο Ναβάλνι μεταφέρθηκε στην ποινική αποικία πέρα από τον Αρκτικό Κύκλο και απομονώθηκε από τον κόσμο, μπορούσαν να τον χρησιμοποιήσουν ως πειραματόζωο. Μπόρεσαν να πειραματιστούν πάνω του με οτιδήποτε: από μικρές έως θανατηφόρες δόσεις. Προς αποφυγή μελλοντικών ενοχλητικών λαθών», πρόσθεσε.
Οσον αφορά τις καταγγελίες περί θανάτου του Ναβάλνι με τον επικίνδυνο νευρικό παράγοντα, πρώτη η Γιούλια Ναβάλναγια δήλωσε πως ο σύζυγός της δολοφονήθηκε με το «νέο Νόβιτσοκ του Πούτιν» ενώ και ο Χρίστο Γκρόζεφ, ο βούλγαρος δημοσιογράφος του ερευνητικού δημοσιογραφικού ιστοτόπου Bellingcat, ο οποίος είχε βρει στοιχεία που αποδείκνυαν τη δηλητηρίαση του Ναβάλνι το 2020 και τώρα ερευνά τις συνθήκες του θανάτου του, έκανε λόγο για κάτι παρόμοιο με το Νόβιτσοκ.
«Είχαν συντεθεί πέντε διαφορετικές εκδοχές του, εάν θυμάμαι καλά. Μπόρεσαν να τις δοκιμάσουν όλες, κατά την κρίση τους, στο πειραματόζωο Ναβάλνι. Στη σωφρονιστική αποικία είχαν απεριόριστες δυνατότητες», ανέφερε ο Βιλ Μιρζαγιάνοφ.
Σημειώνοντας η ιταλίδα δημοσιογράφος πως σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, ο ρώσος αντιφρονών «απώλεσε τη συνείδησή του» ενώ στη μητέρα του ειπώθηκε στη συνέχεια πως πέθανε από το σύνδρομο του αιφνίδιου θανάτου που προκαλεί ανακοπή της καρδιάς, ο ρώσος χημικός καταρχάς επισήμανε πως «οι αρχές ψεύδονται. Το να τις πιστεύαμε θα ήταν γελοίο». Ωστόσο είναι αλήθεια πως το Νόβιτσοκ προκαλεί απώλεια συνείδησης και ανακοπή.
«Επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα, επομένως είναι μια πολύ επικίνδυνη τοξική ουσία. Οταν ένας άνθρωπος λαμβάνει μια δόση Νόβιτσοκ, θανατηφόρα ή μη, τα πρώτα συμπτώματα είναι συστολή της κόρης, εμετός και απώλεια συνείδησης. Εάν η δόση είναι θανατηφόρα και δεν χορηγηθεί αντίδοτο, ακολουθεί η καρδιακή ανακοπή. Για αυτό δημιουργήθηκαν οι νευρικοί παράγοντες: για να σκοτώνουν».
Στο κανάλι του Telegram «Sota» υποστηρίχθηκε πως οι αρχές της σωφρονιστικής αποικίας, όπου κρατούνταν ο Ναβάλνι, τον δηλητηρίαζαν σταδιακά και βραδέως, επί μήνες. «Αυτό που νομίζω είναι ότι πραγματοποίησαν πειράματα στο σώμα του Ναβάλνι, χορηγώντας του πρώτα μικρές και μεγάλες δόσεις Νόβιτσοκ και στη συνέχεια αμέσως μετά το αντίδοτο. Τον άφηναν να αναρρώνει και μετά αύξαναν τη δόση μέχρι που χρησιμοποίησαν μια θανατηφόρα ποσότητα για να τον τιμωρήσουν και κυρίως για να δείξουν ότι το Νόβιτσοκ λειτουργεί».
Σχετικά με πιθανά ίχνη του Νόβιτσοκ στη σορό του Ναβάλνι «δεν εξαφανίζονται. Ειδικά από μια σορό. Εάν το Νόβιτσοκ βρίσκεται στο σώμα, μπορεί να εξαχθεί και να αποδειχθεί η παρουσία του ακόμη και χρόνια αργότερα[…] Είναι αδύνατο να σβηστούν τα ίχνη του Νόβιτσοκ μετά τον θάνατο, επειδή το σώμα δεν μπορεί πλέον να το αποβάλει μέσω των ούρων ή των κοπράνων», εξήγησε ο Βιλ Μιρζαγιάνοφ.
Οσον αφορά την προσωπική ευθύνη του ρώσου προέδρου για τον θάνατο του Ναβάλνι, «η εντολή μπορεί να έρθει μόνον από τα ανώτατα κλιμάκια, από τον Βλαντίμιρ Πούτιν προσωπικά. Μόνον το Κρεμλίνο μπορεί να εξουσιοδοτήσει τη χρήση του Νόβιτσοκ», είπε.
Ερωτηθείς εάν μετανιώνει που συνέβαλε στην ανάπτυξη του Νόβιτσοκ, ο ρώσος επιστήμονας σημείωσε πως «όταν ο Ναβάλνι δηλητηριάστηκε το 2020, είπα ότι αναλάμβανα όλη μου την ευθύνη. Αλλά κανείς δεν δέχτηκε ποτέ τη συγγνώμη μου. Ούτε τα μέλη της οικογένειας ούτε οι συνεργάτες του Ναβάλνι».