«Το ξέρω. Είναι απίστευτο. Αλλά από όσα γνωρίζουμε, στόχος του Βλαντίμιρ Πούτιν εξακολουθεί να είναι η ολική κατάληψη της Ουκρανίας». Ο νέος διευθυντής της Υπηρεσίας Πληροφοριών Εξωτερικού της Εσθονίας Κάουπο Ρόσιν μιλάει χωρίς περιστροφές. Ολα όσα υποστηρίζει βασίζονται σε πληροφορίες που συγκέντρωσαν οι πράκτορές του στο πεδίο. Και η εικόνα που δίνει, λίγες ημέρες πριν την πρώτη, μαύρη επέτειο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, σχολιάζοντας την ετήσια έκθεση της Εσθονικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Εξωτερικού για τη διεθνή ασφάλεια, χαρακτηρίζεται από ρεαλισμό.
«Ο Πούτιν έχει τον απόλυτο έλεγχο της εξουσίας», επισήμανε καταρχάς, σε συνέντευξη που παραχώρησε μέσω βιντεοκλήσης στην La Repubblica, στους New Υork Times, στην Washington Post και στον Guardian. Ο εσθονός αρχικατάσκοπος επισήμανε επίσης ότι το Κρεμλίνο διαθέτει ακόμα μέσα και έμψυχο δυναμικό για να συνεχίσει να επιτίθεται κατά της Ουκρανίας και πως μετά το τέλμα του χειμώνα θα εξαπολύσει μια μεγάλη αντεπίθεση, «κατά τις επόμενες εβδομάδες ή μήνες».
Οσον αφορά το ενδεχόμενο πτώσης του Πούτιν εκ των έσω σημείωσε πως «δεν πρέπει να ευελπιστούμε ότι το καθεστώς που καταστρέφεται από τον πόλεμο και τις κυρώσεις θα καταρρεύσει και θα υιοθετηθούν δημοκρατικές αξίες». Γιατί οι ελίτ είναι ριζοσπαστικοποιημένες όσο και ο ηγέτης τους. Και όποιος, όποτε, τον διαδεχθεί στην εξουσία θα ακολουθήσει τα βήματά του. Και ακόμη και εάν επιδιώξει την αποκατάσταση των σχέσεων της Ρωσίας με τη Δύση η όποια αλλαγή θα είναι επιφανειακή και τα κίνητρα αμιγώς οικονομικά.
Με λίγα λόγια «δε υπάρχει ένας Γκορμπατσόφ στον ορίζοντα», συνοψίζει η Ροζάλμπα Καστελέτι, απεσταλμένη της La Repubblica στη Μόσχα. «Η Ρωσία κινείται όλο και περισσότερο προς την ολοκληρωτική δικτατορία. Η σύγκρουση με τον δημοκρατικό κόσμο και τη Δύση είναι μόνιμη και προορισμένη να διαρκέσει», εξήγησε ο επικεφαλής της εσθονικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Εξωτερικού.
Υπάρχουν, φυσικά, πρόσωπα που επιδιώκουν ανοιχτά να αυξήσουν την επιρροή τους στην αυλή του Πούτιν, εκμεταλλευόμενοι τις όποιες περιστάσεις, όπως ο Γεβγκένι Πριγκόζιν, για παράδειγμα, ο επικεφαλής της Ομάδας Βάγκνερ. Ωστόσο σύμφωνα με τον Κάουπο Ρόσιν ο ρώσος πρόεδρος δεν θα διστάσει να τους ξεφορτωθεί εν ριπή οφθαλμού, εάν καταστούν ιδιαίτερα φιλόδοξοι.
Επίσης στη Ρωσία δεν υπάρχει (εδώ και καιρό) καμία αντιπολίτευση ενώ οι όποιες εκφράσεις δυσφορίας, ακόμη και σε σχέση με τη «μερική» επιστράτευση που κήρυξε ο Πούτιν το φθινόπωρο, έχουν σχεδόν εκλείψει. Μάλιστα, για να παρακολουθεί την κατάσταση, το Κρεμλίνο διεξάγει συνεχώς ιδιωτικές δημοσκοπήσεις ενώ προέβη και στον διπλασιασμό των κονδυλίων για την εσωτερική ασφάλεια (πλέον αντιστοιχούν περίπου στο 15% του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού) ακριβώς για να είναι σε θέση «να διατηρεί τα πάντα υπό έλεγχο».
Οσον αφορά το οπλοστάσιό της, η Ρωσίας, «δεν έχει φτάσει ακόμα στη λεγόμενη στρατηγική εφεδρεία». Εξακολουθεί να διαθέτει σημαντικά αποθέματα σε πυρομαχικά, και πυροβόλα ενώ και άρματα μάχης, παρότι υπολογίζεται ότι έχει χάσει τα μισά από όσα διέθετε πριν από έναν χρόνο, εξακολουθεί να έχει από 8.000 έως 10.000, εκ των οποίων από 3.000 έως 4.000 μπορούν να τεθούν σε επιχειρησιακή ετοιμότητα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Στην παρούσα φάση η Ρωσία διαθέτει μέσα, ούτως ώστε να συνεχίσει να πολεμάει κατά της Ουκρανίας για τουλάχιστον έναν χρόνο ακόμη. Εν τω μεταξύ το Κρεμλίνο έχει κινητοποιήσει βιομηχανίες που συνεχίζουν να κατασκευάζουν όπλα ακριβείας για την αντικατάσταση εκείνων που καταστρέφονται στο πεδίο, αν και με πιο αργό ρυθμό συγκριτικά με περιόδους ειρήνης, ενώ εισάγει από το Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και την Κίνα τα όποια εξαρτήματα χρειάζεται αλλά δεν διαθέτει.
Σχετικά με τις εξελίξεις στο πεδίο, ο Κάουπο Ρόσιν τόνισε πως πλέον δεν πολεμούν μόνο μισθοφόροι της Ομάδας Βάγκνερ, αλλά και τακτικές δυνάμεις, καθώς συνεχίζεται η κινητοποίηση τους, αν και «στη σκιά». Οι Ουκρανοί, από την πλευρά τους, προετοιμάζονται για την επόμενη μεγάλη ρωσική επίθεση, παρότι δεν μπορεί να προβλεφθεί ακριβώς πότε θα αρχίσει, καθώς αυτό θα εξαρτηθεί κυρίως «από τον καιρό και τη συνακόλουθη ευελιξία των δυνάμεων στο πεδίο».
Σίγουρο θεωρείται, όμως, πως οι Ρώσοι θα επικεντρωθούν στη Νότια και Ανατολική Ουκρανία. Μια νέα επίθεση κατά του Κιέβου με ρωσικές δυνάμεις να εισβάλουν από τη Λευκορωσία θεωρείται ελάχιστα πιθανή, δεδομένου ότι μια τόσο μεγάλη διεύρυνση του μετώπου, θα καθιστούσε την προάσπιση της πρώτης γραμμής εξαιρετικά δύσκολη για τους Ρώσους.
Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι έχει κλονιστεί η συμμαχία ανάμεσα στον Πούτιν και τον λευκορώσο ομόλογό του Αλεξάντερ Λουκασένκο. Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν απόλυτη ελευθερία κίνησης στην επικράτεια της Λευκορωσίας και, «εάν όλα εξελιχθούν σύμφωνα με το σχέδιο, μέσα σε δέκα χρόνια το πολύ, η Λευκορωσία θα καταστεί νέο ομπλάστ (περιφέρεια) της Ρωσικής Ομοσπονδίας», σημείωσε ο εσθονός αξιωματούχος.
Εν ολίγοις, έπειτα από σχεδόν έναν χρόνο πολέμου, οι στρατηγικοί στόχοι του Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχουν αλλάξει. Ο ηγέτης του Κρεμλίνου εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο χρόνος είναι με το μέρος του και ότι αργά ή γρήγορα η δυτική υποστήριξη προς την Ουκρανία θα αρχίσει να περιορίζεται. Και οι όποιες νύξεις για διαπραγματεύσεις αποσκοπούν απλά στο να κερδίσει η Μόσχα περισσότερο χρόνο, να δοκιμάσει την ενότητα της Δύσης, να ασκήσει πίεση στο Κίεβο αλλά και να παραπλανήσει τον υπόλοιπο κόσμο. Και μέσω των πυρηνικών απειλών στην παρούσα φάση το Κρεμλίνο επιδιώκει να εκφοβίσει τη Δύση, ούτως ώστε να σταματήσει να εξοπλίζει τους Ουκρανούς με ολοένα πιο σύγχρονα και ισχυρά οπλικά συστήματα.
Ζήτημα αποτελεί επίσης, σύμφωνα πάντα με τον Κάουπο Ρόσιν, πως στη Ρωσία «η πολιτική βούληση είναι πολύ πιο ισχυρή από την πραγματικότητα στο πεδίο», γεγονός το οποίο καθιστά πολύ πιθανή μια δεύτερη μεγάλη επιστράτευση, η οποία ωστόσο δεν πρόκειται να «συμπέσει» με την νέα ρωσική επίθεση.
Ετσι εξηγείται και η αλλαγή την ηγεσία των ρωσικών δυνάμεων που πολεμούν στην Ουκρανία. Ο στρατηγός Σεργκέι Σουροβίκιν ήθελε να «σταθεροποιήσει το μέτωπο, να συγκεντρώσει πόρους και να εκπαιδεύσει σωστά τους νεοσύλλεκτους» πριν εξαπολύσει μια νέα μεγάλη επίθεση. Αυτό, όμως, ήταν ένα «σχέδιο μη ικανοποιητικό» για τον Πούτιν, ο οποίος απαιτούσε «άμεσα αποτελέσματα», εξού και η αντικατάσταση του Σουροβίκιν με τον αρχηγό του επιτελείου των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων Βαλέρι Γκερασίμοφ.
Παρ’ όλα αυτά, ο Κάουπο Ρόσιν παραμένει αισιόδοξος. Πιστεύει πως τελικά η Ουκρανία θα νικήσει, με την προϋπόθεση ότι η Δύση θα συνεχίσει να την εξοπλίζει και να εκπαιδεύει τις δυνάμεις της. Ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών Εξωτερικού της Εσθονίας δεν παρέλειψε, ωστόσο, να αναφέρει πως ενδεχόμενη επικράτηση της Ρωσίας στην Ουκρανία θα καταστήσει πιο πιθανή μια σύρραξη με το ΝΑΤΟ.