Οτι τα δεινά αλλά και ο πόνος είναι έννοιες σχετικές υποστηρίζει ο Μάσιμο Νάβα της Corriere della Sera σε άρθρο του για τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Ο πόλεμος, μέσα στην τρέλα του, είναι ο αφανισμός κάθε μορφής ζωής, καταστρέφει τα πράγματα και τους ανθρώπους, εξευτελίζει τον πολιτισμό και την ιστορία και παρασύρει στην άβυσσο και το φυσικό περιβάλλον», γράφει ο ιταλός αρθρογράφος.
Ωστόσο, όντας καθημερινά, πλέον, αντιμέτωποι «με διαδοχικές σφαγές αμάχων, με εικόνες παιδιών κατακρεουργημένων από τις βόμβες, με την απεραντοσύνη της καταστροφής, τι αισθήματα μπορεί να αισθανθεί κανείς για χιλιάδες δελφίνια, αγελάδες, χελιδόνια, σκυλιά, σπουργίτια;», διερωτάται, υπενθυμίζοντας πως μεταξύ των παράπλευρων απωλειών και των θυμάτων του πολέμου που μαίνεται στην Ουκρανία συγκαταλέγονται και πάμπολλα ζώα κάθε είδους.
Οι βόμβες καταστρέφουν οικοσυστήματα, στη στεριά και στη θάλασσα, ο πόλεμος αφανίζει γάτες και σμήνη πουλιών, κότες και αγελάδες, αλλά και δελφίνια, όπως αναφέρει η εβδομαδιαία γαλλική εφημερίδα Courrier International, επικαλούμενη σχετικό δημοσίευμα του βουλγαρικού ιστοτόπου Dnevnik. Οσον αφορά τον αντίκτυπο του πολέμου στην οικολογική ισορροπία και στη βιοποικιλότητα, ειδικά στην Μαύρη Θάλασσα, ο ουκρανός ερευνητής Ιβάν Ρούσεφ, επικεφαλής του τμήματος ερευνών του Εθνικού Πάρκου Τουζλόφσκι Λίμανς, νότια της Οδησσού, έχει ήδη εκδώσει πολλές σχετικές εκθέσεις.
Τα πανίσχυρα σόναρ των πολεμικών πλοίων, ο αριθμός των οποίων έχει αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες στην περιοχή, καθώς και οι υποθαλάσσιες εκρήξεις είναι οι κύριες αιτίες της δραματικής αύξησης των θανάτων δελφινιών. Οσα επιβιώνουν, έχοντας απολέσει τη φυσική ικανότητά τους να προσανατολίζονται, είναι ουσιαστικά τυφλά. Μεταξύ της πόλης της Οδησσού και του Δέλτα του Δούναβη, εντοπίστηκαν νεκρά περισσότερα από 100 δελφίνια σε μια περιοχή που αντιστοιχεί στο 2-3% της ουκρανικής ακτογραμμής στη Μαύρη Θάλασσα. Δεδομένου ότι είναι τα κύρια σαρκοφάγα ζώα στη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή, η μείωση του αριθμού τους θέτει σε κίνδυνο την ισορροπία ολόκληρου του οικοσυστήματος, προειδοποιεί ο Ντιμίταρ Πόποφ, συνεργάτης της ΜΚΟ Green Balkans με ειδίκευση στα κητώδη.
Ημερολόγιο πολέμου
Την ίδια ώρα ο ουκρανός δραματουργός Ολεγκ Μιχαΐλοφ σε ένα πολεμικό ημερολόγιο, αποσπάσματα του οποίου δημοσιεύτηκαν στo γαλλικό Le Point, εξιστορεί τον πόλεμο μέσα από τα μάτια των ζώων. Στο άρθρο του ο Μάσιμο Νάβα μεταφέρει μια σειρά από σκέψεις του ουκρανού συγγραφέα.
«Γιατί οι Ρώσοι σφάζουν τις αγελάδες; Γιατί υπάρχουν τόσα πολλά νεκρά πουλιά στην πόλη του Χαρκόβου; Πώς ακούγεται τώρα το κελάηδισμα των ψαρονιών; Οι φάρμες της Κουτουζόφσκα καταστράφηκαν από τον ρωσικό στρατό. Ανατριχιαστικές εικόνες νεκρών αγελάδων με τα σφαγιασμένα μοσχάρια τους. Εκατοντάδες ζώα. Τα πυροβόλησαν στους στάβλους. Μα γιατί; Για να μην προσφέρουν πια γάλα; Ενα τεράστιο πλήθος νεκρών πουλιών. Στην αρχή νόμιζα ότι η αιτία ήταν η πείνα ή κάποια ασθένεια. Πιο απλά, είναι το αποτέλεσμα ενός ωστικού κύματος. Στο κέντρο της πόλης λέγεται πως ολόκληρα σμήνη έπεσαν στο έδαφος», έγραψε μια μέρα.
«Ενας σκύλος γαβγίζει και οι ριπές του ανέμου μεταφέρουν το εξαντλητικό του γάβγισμα. Κάπου, στο βάθος, ακούγονται δυνατοί βρυχηθμοί. Ενας χαμηλός και μετρημένος ήχος ακούγεται στον αέρα, σαν ηλεκτρικό βουητό. Η ένταση γίνεται αισθητή στο σώμα. Κοντά στο σπίτι μου υπάρχουν δύο σταθμοί του μετρό που συνδέονται με μια ισόπεδη διάβαση. Δεν ζουν μόνο άνθρωποι, αλλά και ζώα: γάτες, σκύλοι, ποντίκια, πουλιά, ακόμη και ταραντούλες. Είναι σαν την Κιβωτό του Νώε. Ενας ηλικιωμένος σκύλος συνοδεύει έναν άντρα που πηγαίνει να αγοράσει φάρμακο για μια καρδιακή πάθηση. Είναι ηλικιωμένος και έχει τις δικές του ανάγκες. Ενας άντρας από τη γειτονιά μας αγόρασε σπορόφυτα και τα φύτεψε κατά μήκος της λεωφόρου. Μια ολόκληρη σειρά από ιαπωνικές κερασιές. Τώρα μοιάζουν πολύ με εμάς, είναι γυμνές, αγκαθωτές και ευάλωτες. Πρόσφατα βρέθηκα δίπλα σε αυτά τα γυμνά κλαδιά και σκέφτηκα ότι θα ήθελα πολύ να τα δω να ανθίζουν. Αλλά για να το κάνω αυτό, πρέπει να ζήσω.
»Συνήθως, πριν πάω για ύπνο, διώχνω τις γάτες από το κρεβάτι για να έχω λίγο περισσότερο χώρο. Οι γάτες, έχοντας προσβληθεί, πηγαίνουν για ύπνο σε άλλο δωμάτιο. Τώρα μπαίνω κρυφά ανάμεσά τους, προσπαθώντας να μην τις ενοχλήσω. Για μένα είναι σημαντικό να υπάρχουν. Οι υπάλληλοι του Ecopark που έπρεπε να απομακρύνουν τα βουβάλια ήταν λιγότερο τυχεροί. Ενα 15χρονο αγόρι σκοτώθηκε ενώ βοηθούσε τους γονείς του να ταΐσουν και να απομακρύνουν τα ζώα. Αλλοι δύο άνθρωποι τραυματίστηκαν σοβαρά», συμπλήρωσε στο ημερολόγιο του.
«Μάλλον θα γράφω λιγότερο. Και όχι γιατί δεν έχω τίποτα να πω. Απλώς δεν ξέρουμε τι να κάνουμε μετά. Σαν να πάγωσε η ανάσα μας. Εκρήξεις σημειώθηκαν σήμερα το πρωί. Ο ουρανός καλύπτεται από μια γκρίζα καταχνιά παρόμοια με αιθαλομίχλη. Βρέχει λίγο. Το αποτέλεσμα αυτών των τριών μηνών: στο Χάρκοβο τα ψαρόνια έχουν μάθει να μιμούνται τον συριγμό των βλημάτων. Από την πλευρά μου, δεν μπορώ να καυχηθώ για κάτι τέτοιο», παραδέχεται.