Από πάνω προς τα κάτω, Κέρτ Κομπέιν, Μπράιαν Τζόουνς, Τζίμι Χέντριξ, Τζάνις Τζόπλιν, Τζιμ Μόρισον, Ρόμπερτ Τζόνσον, Έιμι Γουάινχάους. Ολοι κλάμπ 27 | Shutterstock/Natata / CreativeProtagon
Θέματα

Ο μύθος για το «κλαμπ των αείμνηστων 27ρηδων» της ροκ μουσικής

Οι Τζίμι Χέντριξ, Κερτ Κομπέιν, Τζάνις Τζόπλιν και Εϊμι Γουάινχαουζ πέθαναν στα 27 τους – γεγονός τυχαίο, αλλά ταυτόχρονα καθοριστικό για την καλλιτεχνική υστεροφημία τους
Protagon Team

Ολα ξεκίνησαν με τον πρόωρο θάνατο του ιδρυτή των Rolling Stones, Μπράιαν Τζόουνς, ο οποίος πνίγηκε σε μια πισίνα στις 3 Ιουλίου του 1969, σε ηλικία 27 ετών. Οταν τρεις ακόμα σούπερ σταρ της ροκ (Τζίμι Χέντριξ, Τζάνις Τζόπλιν, Τζιμ Μόρισον) έχασαν τη ζωή τους στην ίδια ηλικία μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, γεννήθηκε η θεωρία ότι αυτό το σύμπλεγμα πρόωρων θανάτων διασημοτήτων δεν ήταν αποτέλεσμα της τύχης.

Οι Times του Λονδίνου αναφέρουν ότι μια νέα μελέτη γύρω από το «κλαμπ των 27ρηδων» κατέληξε στο συμπέρασμα πως δεν υπάρχει καμιά δόση αλήθειας στην αντίληψη ότι οι αξιόλογοι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να πεθάνουν στα 27 τους από ό,τι σε άλλες ηλικίες. Είναι απλώς μια ιδέα που εξακολουθεί να έχει αντίκτυπο στους θαυμαστές της ροκ, οι οποίοι φαίνεται να πιστεύουν σε αυτόν τον μύθο. Σύμφωνα με την έρευνα, δεν υπάρχει αύξηση των θανάτων διασημοτήτων στα 27 τους, σε σύγκριση με εκείνους σε άλλες νεαρές ηλικίες.

Αλλά τα μέλη του «κλαμπ των 27ρηδων», το οποίο περιλαμβάνει τόσο παλαιότερους μουσικούς, όπως ο πρωτοπόρος της μπλουζ, Ρόμπερτ Τζόνσον, όσο και πιο σύγχρονους, όπως ο Κερτ Κομπέιν των Nirvana και η Έιμι Γουάινχαουζ, έχουν μια ιδιαίτερη υστεροφημία, καθώς θεωρείται ότι άφησαν σημαντικότερο πολιτιστικό αποτύπωμα μετά θάνατον.

Η έρευνα εξέτασε περισσότερους από 300.000 διάσημους νεκρούς στα βάθη της Ιστορίας και αξιολόγησε πόσο μεγάλο ρόλο διαδραματίζουν στο πολιτιστικό τοπίο σήμερα, μετρώντας τις επισκέψεις που δέχονται οι σελίδες τους στη Wikipedia. Οι Times αναφέρουν ότι οι σελίδες των επωνύμων που έχασαν τη ζωή τους στα 27 τους έχουν περισσότερες επισκέψεις από εκείνες άλλων επωνύμων που πέθαναν σε άλλες νεαρές ηλικίες. Η στατιστική ανάλυση υποδηλώνει ότι αυτό δεν μπορεί να αποδοθεί στην τύχη.

Ο δρ Ζάκαρι Ντουνίβιν του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, που ηγήθηκε της μελέτης, λέει στους Times ότι τα ευρήματα επιβεβαιώνουν το κοινωνιολογικό «Θεώρημα Τόμας», σύμφωνα με το οποίο «αν οι άνθρωποι ορίζουν κάποιες καταστάσεις ως πραγματικές, τότε και οι συνέπειές τους γίνονται πραγματικές». Με άλλα λόγια, όσοι γνωρίζουν τον μύθο, δίνουν μεγαλύτερη προσοχή σε διάσημους καλλιτέχνες που πεθαίνουν στα 27 τους, με αποτέλεσμα αυτοί να αποκτούν διογκωμένη παρουσία στη συλλογική μνήμη.

Ο Ντουνίβιν θεωρεί ότι η χαμηλή στατιστική πιθανότητα της αρχικής τετράδας θανάτων που παρατηρήθηκε μεταξύ 1969 και 1971 (Τζόουνς, Χέντριξ, Τζόπλιν, Μόρισον) γέννησε την ιδέα του «κλαμπ των 27ρηδων». Σύμφωνα με τη στατιστική, οι πιθανότητες τέσσερις εξαιρετικά διάσημοι 27χρονοι μουσικοί να πεθάνουν εντός μιας διετίας, είναι 1 στις 100.000.

«Ο μυστικισμός αυτών των θανάτων ενισχύθηκε από περαιτέρω παράξενους παραλληλισμούς, όπως η συμμετοχή τους στην αντισυμβατική μουσική σκηνή και στα θρυλικά φεστιβάλ της εποχής, η σχέση των θανάτων τους με τα ναρκωτικά, και το γεγονός ότι ο θάνατος του τελευταίου της τετράδας (Μόρισον) ήρθε στη δεύτερη επέτειο του θανάτου του πρώτου (Τζόουνς)», γράφει ο Ντουνίβιν, σύμφωνα με τους Times, στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.

Πρόκειται, όπως υποστηρίζει, για ένα παράδειγμα ενός τύπου λαϊκής μυθολογίας που, παρότι είναι αβάσιμη στην πραγματικότητα, έχει μετρήσιμη επίδραση στο συλλογικό ασυνείδητο. Τα δημοσιεύματα για τη ζωή και το έργο των μελών του «κλαμπ των 27ρηδων» είναι πολύ περισσότερα από εκείνα για άλλους καλλιτέχνες που έφυγαν νωρίς από τη ζωή – οπότε η πολιτιστική παρακαταθήκη τους διαδίδεται γρηγορότερα. Πρόκειται για έναν κύκλο θετικής ανάδρασης.

Ως συνέπεια αυτού του φαινομένου, ακόμα και όσοι δεν γνωρίζουν τον μύθο του «κλαμπ των 27ρηδων», όταν ερωτηθούν για επώνυμους που πέθαναν νέοι, είναι πιο πιθανό να αναφέρουν τα ονόματα των μελών του. Αν τους επισημανθεί ότι όσοι αναφέρουν έχασαν τη ζωή τους στα 27, τότε αρχίζουν να πιστεύουν ότι υπάρχει πραγματικά μεγαλύτερος κίνδυνος θανάτου μιας διασημότητας σε αυτήν ηλικία, καταλήγουν οι Times.