Οσα συνέβαιναν επί χρόνια στο εξοχικό του Μαζάν, όπου ο Ντομινίκ Πελικό νάρκωνε τη σύζυγό του Ζιζέλ και προσκαλούσε άνδρες –τουλάχιστον 80 συνολικά– για να τν βιάσουν όσο ήταν αναίσθητη, ενώ εκείνος κατέγραφε τις πράξεις, είναι ένα από τα πιο φρικιαστικά σεξουαλικά εγκλήματα στην ιστορία της Γαλλίας και έχει προκαλέσει παγκόσμια αίσθηση.
H δίκη του Πελικό και των φερόμενων βιαστών ξεκίνησε, και το BBC ταξίδεψε στον τόπο του φρικτού εγκλήματος, το χωριό Μαζάν στα βορειοανατολικά της Αβινιόν, για να καταγράψει τις αντιδράσεις των κατοίκων.
Ενας αναστεναγμός απογοήτευσης ακούστηκε στην κατάμεστη αίθουσα του δικαστηρίου στο Μέγαρο της Δικαιοσύνης της Αβινιόν, καθώς ο επικεφαλής δικαστής, ντυμένος με κόκκινη ρόμπα, ανακοίνωσε μια απροσδόκητη αλλά αναπόφευκτη καθυστέρηση στη δίκη που έχει συγκλονίσει τη Γαλλία.
«Είναι άρρωστος» είπε ο προεδρεύων δικαστής Ροζέρ Αρατά, προσθέτοντας ότι η δίκη των 51 φερόμενων βιαστών θα καθυστερούσε για «μία, δύο, τρεις ημέρες» ή πιθανώς ακόμη περισσότερο, αφού ο Ντομινίκ Πελικό ήταν πολύ άρρωστος για να παρευρεθεί. Ο δικηγόρος του Πελικό είπε ότι είχε μεταφερθεί στο νοσοκομείο.
Στη δεξιά άκρη της αίθουσας του δικαστηρίου, με το κεφάλι της ακουμπισμένο απαλά σε έναν τοίχο με ξύλινη επένδυση, η Ζιζέλ Πελικό δεν έδειξε κανένα συναίσθημα ακούγοντας ότι τελικά δεν θα έβλεπε τον σύζυγό της να καταθέτει εκείνη την ημέρα.
Την περασμένη εβδομάδα, η 72χρονη Πελικό είπε στο δικαστήριο ότι η ήρεμη συμπεριφορά της σκεπάζει την «απόλυτη απελπισία», που ένιωσε πριν από τέσσερα χρόνια, όταν ένας γάλλος αστυνομικός την είχε ενημερώσει ότι ο φαινομενικά αγαπημένος σύζυγός της τη νάρκωνε επί μια δεκαετία και καλούσε αγνώστους στο σπίτι της οικογένειας και στην κρεβατοκάμαρα του ζευγαριού για να τη βιάσουν, ενώ τους κινηματογραφούσε. Η αστυνομία φέρεται να έχει στοιχεία για τουλάχιστον 200 βιασμούς, οι μισοί εκ των οποίων με δράστη τον ίδιο τον Πελικό.
Η Πελικό παραιτήθηκε από το δικαίωμά της στην ανωνυμία για να τονίσει τον κίνδυνο για τις γυναίκες από ναρκωτικές και σεξουαλικές επιθέσεις, γνωστό ως «χημική υποταγή».
Το γραφικό μεσαιωνικό χωριό Μαζάν, όπου βρίσκεται το σπίτι της ντροπής, απέχει λίγο περισσότερο από μισή ώρα οδικώς από το δικαστήριο της Αβινιόν. Το χωριό κάποτε έγινε γνωστό για λίγο για τη φιλοξενία του γάμου της βρετανίδας ηθοποιού Κίρα Νάιτλι.
«Ειλικρινά, κανείς εδώ δεν κάνει δεκάρα» είπε στο BBC ένας τοπικός καταστηματάρχης, ο Εβάν Τουβινιόν, ακουμπισμένος στον πάγκο του καταστήματός του, υπονοώντας ότι ο κόσμος έχει βαρεθεί με την όλη υπόθεση.
Ομως αρκετές γυναίκες είπαν ότι το χωριό όχι μόνο είναι σε σοκ, αλλά ότι οι αποκαλύψεις που γίνονται στο δικαστήριο προκαλούν νέες εντάσεις στο Μαζάν και στα γύρω χωριά.
Τα ονόματα των κατηγορουμένων κοινοποιήθηκαν πρόσφατα ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μερικοί από αυτούς τους άνδρες έχουν έκτοτε παραπονεθεί στο δικαστήριο ότι οι ίδιοι, οι οικογένειές τους και τα παιδιά τους αντιμετωπίζουν πλέον παρενόχληση στους δρόμους και στο σχολείο.
Δυο ντόπιες γυναίκες είπαν ότι έχουν δει τα ονόματα και έχουν αναγνωρίσει τουλάχιστον τρεις από τους κατηγορούμενους. «Δημιουργεί εντάσεις, μπορείτε να φανταστείτε. Δεν ξέρεις ποιον να εμπιστευτείς. Είμαι ανακουφισμένη που θα φύγω από αυτό το χωριό σύντομα» είπε η Οσεάν Μαρτέν, 25 ετών.
Ομως η μητέρα της, Ιζαμπέλ Λιβερσέν, 50 ετών, εξέφρασε μια άλλη, βαθύτερη ανησυχία. Αποκαλύφθηκε ότι, ενώ η αστυνομία έχει ήδη ταυτοποιήσει και συλλάβει 50 από τους άνδρες των οποίων οι εικόνες εμφανίζονταν στον σκληρό δίσκο του Ντομινίκ Πελικό, άλλοι 30 ύποπτοι –που δεν έχουν αναγνωριστεί και κατονομαστεί– παραμένουν ελεύθεροι.
«Ξέρουμε ότι 30 από τους 80 ακόμα δεν έχουν συλληφθεί. Υπάρχουν εντάσεις εδώ γιατί οι άνθρωποι δεν ξέρουν αν μπορούν να εμπιστευτούν τους γείτονές τους. Αναρωτιέσαι αν αυτός απέναντί σου είναι ένας από τους 30. Τι κάνει ο γείτονάς σου πίσω από κλειστές πόρτες;» είπε στο BBC η Λιβερσέν.
Ο 74χρονος δήμαρχος του Μαζάν, Λουί Μπονέ, προσπάθησε να μειώσει αυτές τις εντάσεις, υποστηρίζοντας ότι οι περισσότεροι από τους φερόμενους ως βιαστές προέρχονταν από άλλα χωριά και προσθέτοντας ότι οι Πελικό δεν ήταν ντόπιοι, αλλά ξένοι που δεν είχαν ζήσει πολύ εκεί.
Είπε επίσης ότι οι απειλές κατά των κατηγορουμένων και των οικογενειών τους ήταν αναμενόμενες: «Αν συμμετείχαν σε αυτούς τους βιασμούς, τότε είναι φυσιολογικό να θεωρούνται στόχοι. Πρέπει να υπάρχει διαφάνεια για όλα όσα συνέβησαν».
Στη συνέντευξή του στο BBC ο Μπονέ εξέφρασε βαθύ θαυμασμό για το θάρρος της Ζιζέλ Πελικό να αντιμετωπίσει τους βιαστές της. «Οι άνθρωποι εδώ λένε ότι θα ήταν πολύ χειρότερα αν ο Πελικό είχε σκοτώσει τη γυναίκα του. Αλλά αυτό δεν συνέβη σε αυτή την περίπτωση» είπε.
«Η Ζιζέλ θα δυσκολευτεί να σταθεί ξανά στα πόδια της, σίγουρα» συμφώνησε, αλλά πρόσθεσε ότι οι βιασμοί της ήταν λιγότερο ανησυχητικοί από εκείνους ενός άλλου θύματος στην κοντινή πόλη Καρπεντράς, που «είχε τις αισθήσεις της όταν τη βίασαν και θα κουβαλάει το σωματικό και ψυχικό τραύμα για μεγάλο χρονικό διάστημα».
«Οταν σε τέτοιες υποθέσεις εμπλέκονται παιδιά ή σκοτώνονται γυναίκες, τότε αυτό είναι πολύ σοβαρό, γιατί δεν υπάρχει τρόπος επιστροφής. Σε αυτή την περίπτωση η οικογένεια θα πρέπει να ξαναχτιστεί. Θα είναι δύσκολο. Αλλά δεν είναι νεκροί, άρα μπορούν ακόμα να το κάνουν».
Μήπως προσπαθεί να υποβαθμίσει τη σοβαρότητα της υπόθεσης; «Ναι, το κάνω. Αυτό που συνέβη ήταν πολύ σοβαρό. Αλλά δεν πιστεύω ότι το χωριό πρέπει να συνεχίσει για πάντα να φέρει τη μνήμη ενός τέτοιου εγκλήματος» απάντησε.
Πολλές γυναίκες πιστεύουν ότι αυτή η υπόθεση αποκάλυψε συγκεκριμένους τύπους ανδρικής συμπεριφοράς που πρέπει να αλλάξουν, του αντέτεινε το BBC. «Μπορούμε πάντα να επιθυμούμε να αλλάξουν οι νοοτροπίες, και έτσι πρέπει. Αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει μαγική συνταγή. Κανείς δεν μπορεί να κατανοήσει τα άτομα που ενήργησαν με αυτόν τον τρόπο και δεν υπάρχει δικαιολογία για τις πράξεις τους. Αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι» απάντησε ο Μπονέ.
Στην αίθουσα του δικαστηρίου στην Αβινιόν, μερικοί από τους κατηγορούμενους –οι 18 που βρίσκονται υπό κράτηση– κάθισαν σε έναν ειδικό χώρο με γυάλινους τοίχους και παρακολουθούσαν τη διαδικασία. Ενας λευκός άνδρας με γκρίζα μαλλιά χάιδεψε τα γένια του. Πιο δίπλα, ένας νεότερος μαύρος άντρας φαινόταν να κοιμάται.
Νωρίτερα, δεκάδες συγκατηγορούμενοί τους –όσοι δεν είναι προφυλακισμένοι– στριμώχνονταν δίπλα στους δημοσιογράφους σε μια μεγάλη ουρά έξω από την αίθουσα του δικαστηρίου. Οι περισσότεροι από αυτούς προσπάθησαν να κρύψουν το πρόσωπό τους με μάσκες.
Η γαλλική νομοθεσία προσφέρει στους εμπλεκόμενους σε δίκες προστασία από τον στιγματισμό από τα ΜΜΕ, αλλά η Ζιζέλ Πελικό έχει αρνηθεί το νόμιμο δικαίωμα της ανωνυμίας, προτιμώντας να γίνει σύμβολο για πολλές Γαλλίδες.
«Εχει δείξει αξιοπρέπεια, τόλμη και ανθρωπιά. Ηταν ένα τεράστιο δώρο προς τις Γαλλίδες το ότι επέλεξε να μιλήσει σε όλον τον κόσμο μπροστά στον βιαστή της» είπε στο BBC η Μπλαντίν Ντεβερλάνζ, μια τοπική ακτιβίστρια που παρέστη στο δικαστήριο. Πρόσφατα, η ίδια και οι σύντροφοί της έγραψαν συνθήματα σε τοίχους γύρω από την Αβινιόν: «Απλοί άντρες. Φρικτά εγκλήματα».
Καθισμένη δίπλα στη μητέρα της, η κόρη του ζευγαριού, η 45χρονη Καρολίν, δεν έκρυβε τα συναισθήματά της. Της έδειξαν πρόσφατα στοιχεία ότι ο πατέρας της την είχε τραβήξει φωτογραφίες, χωρίς τη γνώση ή την άδειά της. Πιστεύει ότι είχε ναρκωθεί και εκείνη από αυτόν.
Κάποιες στιγμές, στη διάρκεια της δίκης, η Καρολίν συνοφρυωνόταν ή σκέπαζε το πρόσωπό της με το χέρι της, με εμφανή απογοήτευση ή αηδία, καθώς οι δικηγόροι υπεράσπισης προέβαλλαν αντιρρήσεις ή συζητούσαν διαδικαστικά ζητήματα. Ενας αστυνομικός άρχισε να δίνει κατάθεση μιλώντας με την έντονη προφορά της νότιας Γαλλίας.
Η ατμόσφαιρα στο δικαστήριο ήταν φαινομενικά ήρεμη, αλλά ήταν πολύ σοκαριστική η εικόνα μιας οικογένειας –μητέρα, κόρη και δύο γιοι– καθισμένης λίγα μέτρα μακριά από τόσο πολλούς βιαστές, που είχαν βγάλει τις μάσκες και είχαν αποκαλύψει τα πρόσωπά τους.