Στην Ελλάδα ο Δημήτρης Νατσιός της Νίκης ζήτησε από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη να ζητήσει, με τη σειρά της, από την κυβέρνηση να κινηθεί κατά του Netflix, επειδή η σειρά «Alexander: The Making of a God» προσβάλλει εμάς τους Ελληνες ως λαό και ως έθνος, παρουσιάζοντας τον Αλέξανδρο τον Μέγα ως ομοφυλόφιλο.
Στη συνέχεια ο Κυριάκος Βελόπουλος της Ελληνικής Λύσης κατέθεσε προσφυγή στο ΕΣΡ κατά του αμερικανικού κολοσσού παροχής υπηρεσιών streaming, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, σε καταγγελία-αναφορά που συνέταξε γνωστό δικηγορικό γραφείο της Αθήνας, ότι «ο Μέγας Στρατηλάτης που κατέκτησε σχεδόν το σύνολο του τότε γνωστού κόσμου, που αποτελεί την ενσάρκωση των ιδανικών της ανδρείας και της αρρενωπότητας, παρουσιάζεται τεχνηέντως και ψευδώς ως ομοφυλόφιλος, να ερωτοτροπεί παθιασμένα με τους αξιωματικούς του, ώστε μέσα από την εργαλειοποίηση όσων εκείνος συμβολίζει να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα της LGBTQ+ κοινότητας».
Πέρα, όμως, από τις όποιες ελληνικές ιδιαιτερότητες/γραφικότητες και πολιτικές σκοπιμότητες όσων αντέδρασαν όπως αντέδρασαν, είναι αλήθεια ότι η σειρά προκάλεσε συζητήσεις, για τον ίδιο λόγο, δηλαδή την παρουσίαση του Αλεξάνδρου ως ομοφυλόφιλου, και στο εξωτερικό, με το Netflix να δέχεται παράπονα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (στον ισχυρισμό ότι ο μακεδόνας στρατηλάτης είχε σεξουαλικές σχέσεις και με άτομα του ίδιου φύλου, η τυπική απάντηση είναι πως αυτό είναι μια «αναπόδεικτη εικασία»).
Το γεγονός επισημαίνει σε άρθρο του στον Guardian ο βρετανός συγγραφέας, δημοσιογράφος και τηλεοπτικός παραγωγός Ματ Κέιν. Δεδομένου ότι ο τρέχων μήνας στη Βρετανία είναι Μήνας της ΛΟΑΤΚΙ+ Ιστορίας και ο ίδιος είναι ένας από τους χορηγούς της πρωτοβουλίας στη Γηραιά Αλβιόνα, ο Κέιν εκμεταλλεύεται τον ντόρο που προκάλεσε ο «γκέι» Αλέξανδρος του Netflix για να επισημάνει τη σημασία της γνώσης της παγκόσμιας κουίρ (queer) Ιστορίας.
«Επί αιώνες η ΛΟΑΤΚΙ+ Ιστορία διαγραφόταν από τα αρχεία. Ηταν πολύ εύκολο για τους καταπιεστές να αρνούνται την ύπαρξή μας, επειδή στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου –για το μεγαλύτερο διάστημα της Ιστορίας– οι ζωές μας έπρεπε να είναι κρυφές. Η αποκάλυψη μπορούσε να οδηγήσει σε οικογενειακή απόρριψη, κοινωνική και επαγγελματική καταστροφή, φυλάκιση, βασανιστήρια, ακόμη και σε εκτέλεση. Οποιαδήποτε στοιχεία σχετικά με κουίρ ζωές που υπήρχαν, συχνά καταστρέφονταν, μερικές φορές από απογόνους που ήθελαν να προστατεύσουν τη φήμη των προγόνων τους» γράφει ο Ματ Κέιν.
Ενδεικτικά αναφέρεται στον εξαίσιο Μιχαήλ Αγγελο, ο οποίος ήταν γνωστό πως είχε πολλές σχέσεις με άνδρες, αλλά πριν πεθάνει φρόντισε να κάψει όλα τα προσωπικά του αρχεία. Το 1623 ο μικρανηψιός του δημοσίευσε μια έκδοση της ποίησής του με πολλές αρσενικές αντωνυμίες αλλαγμένες σε θηλυκές, με τον βρετανό συγγραφέα και δημοσιογράφο να κάνει λόγο για «πράξη πολιτιστικού βανδαλισμού» που δεν διορθώθηκε έως τον 19ο αιώνα.
Ο Ματ Κέιν σημειώνει ότι για το μεγαλύτερο διάστημα της Ιστορίας δεν χρησιμοποιούνταν ετικέτες τύπου «λεσβία», «ομοφυλόφιλος», «αμφιφυλόφιλος» και «τρανς», άρα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε μετά βεβαιότητας πως θα αυτοχαρακτηριζόταν κάθε πρόσωπο στην εποχή του. «Θα ήταν όμως γελοίο να χρησιμοποιείται αυτό ως δικαιολογία για τη διαγραφή μας από το παρελθόν. Η κατανόηση της σεξουαλικότητάς μας, που συμβάλλει σε οποιαδήποτε αίσθηση ταυτότητας (και όχι απλώς σεξουαλικής δραστηριότητας), μπορεί να είναι σχετικά σύγχρονη, αλλά ήμασταν πάντα εδώ» γράφει.
Εξηγεί επίσης ότι η ΛΟΑΤΚΙ+ Ιστορία παραμένει ευρέως άγνωστη και εξαιτίας του γεγονότος ότι τα κουίρ άτομα αποτελούν στο σύνολό τους μία από τις λίγες μειονότητες, τα μέλη της οποίας συχνά δεν έχουν γονείς της ίδιας μειονότητας, με αποτέλεσμα ελάχιστο μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της να μεταδίδεται από γενιά σε γενιά. «Ολα αυτά επέτρεψαν στους ιστορικούς να “ξεπλύνουν” το παρελθόν, να διαγράψουν τις σχέσεις μας ως παθιασμένες ή στενές φιλίες» σημειώνει.
Επειτα από χρόνια εκστρατείας –συν μια χολιγουντιανή παραγωγή–, οι περισσότεροι πλέον γνωρίζουν (τουλάχιστον στη Βρετανία) το όνομα Αλαν Τούρινγκ. Αλλά η ιστορία του αμερικανού πολιτικού ακτιβιστή Μπάγιαρντ Ράστιν μόλις τώρα αρχίζει να γίνεται γνωστή, χάρη σε μια άλλη ταινία, παρότι υπήρξε ένα από τα ηγετικά στελέχη του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων Αμερικανών και βασικός σύμβουλος του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, αλλά παρέμεινε –ή μάλλον κρατήθηκε– στο περιθώριο, ούτως ώστε η σεξουαλικότητά του να μη βλάψει το κίνημα.
Ο Ματ Κέιν εικάζει επίσης, ορθώς, ότι λίγοι γνωρίζουν τον Μπεν Μπαρς, έναν τρανσέξουαλ νευροβιολόγο του οποίου οι πρωτοποριακές έρευνες στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ έφεραν επανάσταση στην κατανόηση των εγκεφαλικών κυττάρων. Οπως και ότι η αστροναύτης Σάλι Ράιντ, η πρώτη Αμερικανίδα που ταξίδεψε στο Διάστημα, είχε σχέση με μια γυναίκα επί περίπου 30 χρόνια.
Ο Ματ Κέιν αναφέρεται και στον Πιοτρ Ιλιτς Τσαϊκόφσκι, ο οποίος στη Ρωσία του 19ου αιώνα έζησε ως ομοφυλόφιλος –αξιοσημείωτα ανοιχτά για την εποχή–, γράφοντας για τα συναισθήματά του σε επιστολές προς φίλους και προς τον επίσης ομοφυλόφιλο αδελφό του. Είχε υπογράψει, μάλιστα, σε μία από αυτές ως «Πετρολίνα», χρησιμοποιώντας δηλαδή το γυναικείο όνομα που είχε δώσει στον εαυτό του.
Παρότι, ωστόσο, απολάμβανε στενές φιλίες με ομοφυλόφιλους άνδρες, άλλες επιστολές του αποκαλύπτουν ότι δεν σταμάτησε ποτέ να θέλει να αλλάξει τη σεξουαλικότητά του, ζώντας διαρκώς με τον φόβο μην τυχόν και αποκαλυφθεί και ατιμαστεί, και παλεύοντας με τον αλκοολισμό και την κατάθλιψη.
Οπως πολλοί ομοφυλόφιλοι άνδρες της εποχής του, παντρεύτηκε για σύντομο χρονικό διάστημα μια γυναίκα, ούτως ώστε να μη δίνει δικαίωμα, αλλά εκείνη αργότερα τον κατηγόρησε ότι τη χρησιμοποίησε για να αποκρύψει το «επαίσχυντο ελάττωμά» του.
Σήμερα ο Τσαϊκόφσκι θεωρείται εθνικός θησαυρός στη Ρωσία, ωστόσο στις επίσημες αναφορές σχετικά με τη ζωή του δεν υπάρχει καμιά νύξη στη σεξουαλικότητά του, όπως δεν υπάρχει και στο Κρατικό Μουσείο-Σπίτι του Τσαϊκόφσκι, κοντά στη Μόσχα. Την ίδια ώρα, η εκτεταμένη δίωξη των μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στη Ρωσία συνεχίζεται, όπως συνεχίζεται και η νομοθέτηση κατά των κουίρ ατόμων.
«Οταν επισκέφθηκα τη Μόσχα, το 2017, συνάντησα κουίρ άτομα και άκουσα τις συγκλονιστικές ιστορίες τους, επισκέφτηκα κουίρ χώρους και είδα πινακίδες στις βιτρίνες των καταστημάτων που ανακοίνωναν πως “Δεν επιτρέπονται οι αδελφές”» γράφει ο Ματ Κέιν. «Αλλά εάν η ομοφυλοφιλία του Τσαϊκόφσκι αναγνωριζόταν ευρέως και γινόταν κατανοητή ως μέρος της τέχνης του, θα ήταν πιο δύσκολο για τον Πούτιν και την κυβέρνησή του να συνεχίζουν την καταπίεσή – ή τουλάχιστον να υποστηρίζουν ότι η ομοφυλοφιλία είναι εισαγόμενη από το εξωτερικό και κατά κάποιο τρόπο “μη ρωσική”» προσθέτει.
Οσον αφορά τις αντιδράσεις στον Μέγα Αλέξανδρο του Netflix, καταδεικνύει «γιατί χρειαζόμαστε τον Μήνα της ΛΟΑΤΚΙ Ιστορίας, ενώ η ιστορία του Τσαϊκόφσκι είναι μια ανατριχιαστική απεικόνιση των κινδύνων από τη μη γνώση της κουίρ Ιστορίας μας. Η κατανόηση της Ιστορίας ενδυναμώνει – και για πολύ καιρό τα κουίρ άτομα αποδυναμώνονταν. Η Ιστορία μπορεί να διδάξει εμάς –και άλλους– ότι πάντα προσφέραμε στην κοινωνία, μας βοηθά να κατανοήσουμε τη θέση μας στον σύγχρονο κόσμο και να μας κάνει περήφανους για το ποιοι είμαστε» καταλήγει ο Ματ Κέιν.