Ο ΜακΚάρθι σε μια χαρακτηριστική κίνηση μετά την απόφαση για απομάκρυνσή του από τη θέση του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων | REUTERS/Jonathan Ernst
Θέματα

Ο «έντιμος» Κέβιν ΜακΚάρθι – Ενα μάθημα για την πολιτική των ΗΠΑ

Ο Ρεπουμπλικανός πολιτικός κατάφερε να κρατήσει την οικονομία των ΗΠΑ όρθια και το αμερικανικό Δημόσιο ανοιχτό, όντας ο επικεφαλής μιας παράταξης, τμήμα της οποίας δεν θέλει καν να υπάρχει Δημόσιο, δεν θέλει καν να υπάρχει οικονομία, δεν ξέρει καν τι θέλει. Εκανε ό,τι ο ίδιος θεώρησε σωστό. Δεν ανταμείφθηκε όμως για αυτό· αντιθέτως, τιμωρήθηκε
Protagon Team

Η αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων, το νομοθετικό σώμα των ΗΠΑ, στο οποίο πλειοψηφούν οι Ρεπουμπλικανοί, έχει μείνει ακέφαλο για πρώτη φορά στην ιστορία του, μετά την αποπομπή του προέδρου του. Ο Κέβιν ΜακΚάρθι, Ρεπουμπλικανός ο ίδιος, έχασε τη θέση του από τους ίδιους τους Ρεπουμπλικανούς. Η υπόθεση μπορεί να φαίνεται ασήμαντη σε κάποιον που δεν είναι εξοικειωμένος με το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ. Ας την ξεδιπλώσουμε, για να καταλάβουμε, όχι μόνο τους μηχανισμούς, αλλά και τη σημασία της.

Δεν είναι πολύ καλό για μια Βουλή να είναι ακέφαλη, αυτό μπορεί να το καταλάβει οποιοσδήποτε. Πολύ περισσότερο όταν ο πρόεδρος της συγκεκριμένης Βουλής έχει περισσότερες αρμοδιότητες από το να τηρεί την τάξη στην αίθουσα. Στην –ονομαστική– ψηφοφορία που οδήγησε στην απομάκρυνση του ΜακΚάρθι, όλοι οι Δημοκρατικοί ψήφισαν υπέρ της πρότασης, αλλά δεν ήταν οι δικές τους ψήφοι που τον έδιωξαν. Ηταν οι ψήφοι 9 ακραία συντηρητικών Ρεπουμπλικάνων, από τους οποίους ξεκίνησε και η υπόθεση.

Ακροβασίες στο κενό

Σε αυτό που ερμηνεύεται ως «εσωκομματική ανταρσία» στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών, πρωτοστατεί ο Ματ Γκετζ, βουλευτής (καμία έκπληξη εδώ) από τη Φλόριντα, η οποία εξελίσσεται σε άντρο του υπερσυντηρητισμού στις ΗΠΑ. Ο Γκετζ, φανατικός υποστηρικτής του Τραμπ, κατηγορεί εδώ και καιρό τον ΜακΚάρθι ότι «προδίδει την εμπιστοσύνη» των Ρεπουμπλικάνων και ήταν αυτός που έφερε την πρόταση για την απομάκρυνσή του στη Βουλή.

Τι έκανε ο ΜακΚάρθι; Προσπάθησε να κρατήσει τη χώρα πάνω από τον αφρό και προκειμένου να το κάνει αυτό, ήρθε σε συμβιβασμό με τους Δημοκρατικούς. Η προσπάθεια να μην περιέλθουν οι ΗΠΑ σε οικονομική αδυναμία αποπληρωμής των υποχρεώσεών τους ξεκίνησε στα μέσα του καλοκαιριού. Πριν από λίγες ημέρες, η προοπτική να «κλείσει» το αμερικανικό Δημόσιο, να σταματήσουν οι πληρωμές και να απολυθεί τεράστιος αριθμός δημοσίων υπαλλήλων έγινε παραπάνω από ορατή. Ο ΜακΚάρθι ήρθε σε συμβιβασμό με τους Δημοκρατικούς για την ψήφιση συμπληρωματικού προϋπολογισμού και το ενδεχόμενο αποφεύχθηκε.

Γιατί είναι αυτό κακό, όμως;

Διότι οι Ρεπουμπλικανοί ήθελαν να καταρρεύσει η οικονομία, ήθελαν να μπει το «λουκέτο» στο Δημόσιο, ήθελαν να κηρυχθεί στάση πληρωμών, ιδανικά θα ήθελαν να έρθει και ένας Αρμαγεδδών μαζί με όλα αυτά, διότι αυτό θα «αποδείκνυε» ότι η κυβέρνηση των Δημοκρατικών είναι ανίκανη. Οι Αμερικανοί έχουν εκλογές του χρόνου, να μην το ξεχνάμε αυτό.

Στο επίκεντρο της διαμάχης βρέθηκε και η βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, την οποία οι Ρεπουμπλικανοί θέλουν να κόψουν πάση θυσία. Οι Δημοκρατικοί αναγκάστηκαν να μην περιλάβουν στον συμπληρωματικό προϋπολογισμό τα κονδύλια που ήθελαν για την Ουκρανία· αυτή ήταν η δική τους πλευρά του συμβιβασμού.

Οι Ρεπουμπλικανοί ήταν έξαλλοι. Ο Γκετζ και η πτέρυγα των υπερσυντηρητικών κατηγορεί τον ΜακΚάρθι ότι «κορόιδεψε τους Ρεπουμπλικάνους και βάζει τη χώρα σε κίνδυνο». Ο Γκετζ φέρνει το θέμα της απομάκρυνσής του στη Βουλή. Οι βουλευτές καλούνται να ψηφίσουν. Πολλοί περίμεναν ότι οι Δημοκρατικοί θα υποστηρίξουν τον ΜακΚάρθι, καθώς τους «κάνει τα χατίρια». Αποδείχθηκε ότι δεν ήταν έτσι. Σε μια συνάντηση του ΜακΚάρθι με την ηγεσία τους, λίγο πριν από την ψηφοφορία, του ζήτησαν ανταλλάγματα για να τον ψηφίσουν κι εκείνος τους απάντησε «δεν υπάρχουν ανταλλάγματα. Οι βουλευτές πρέπει να ψηφίζουν κατά συνείδηση κι επειδή πιστεύουν ότι αυτό είναι το καλό της χώρας»…

Ετσι, τον καταψήφισαν. Οπως και οι εννέα Ρεπουμπλικανοί, που οι ψήφοι τους ήταν αρκετές για να περάσει το αίτημα για αποπομπή του.

Μια ιστορική στιγμή: η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει μόλις ψηφίσει την απομάκρυνση του προέδρου της (U.S. House of Representatives/C-SPAN/Handout via REUTERS)

Οντας ανοικτός σε συμβιβασμούς με τον Λευκό Οίκο του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν, ο ΜακΚάρθι κατάφερε να κρατήσει την οικονομία των ΗΠΑ όρθια και το αμερικανικό Δημόσιο ανοιχτό, ως επικεφαλής ενός κόμματος τμήμα του οποίου δεν θέλει καν να υπάρχει Δημόσιο, δεν θέλει καν να υπάρχει οικονομία, δεν ξέρει καν τι θέλει.

Εκανε, συνεπώς, πράγματι αυτό που ο ίδιος θεώρησε σωστό. Δεν ανταμείφθηκε όμως για αυτό· αντιθέτως, τιμωρήθηκε.

Χωρίς κανένα σχέδιο

Ετσι κι αλλιώς οι υπερσυντηρητικοί Ρεπουμπλικανοί δεν θα ήταν ποτέ ευχαριστημένοι. Ακόμη κι αν άφηνε το κράτος να κλείσει, μετά θα ζητούσαν κάτι άλλο. Και κάτι άλλο. Ο ΜακΚάρθι το ήξερε αυτό, όπως ήξερε (και δεν είναι ο μόνος) ότι τα αιτήματα αυτής της «φράξιας» των Ρεπουμπλικάνων, αλλά και το όραμά τους για τη χώρα, είναι εντελώς παράλογα και ανέφικτα. Βασικά δεν υπάρχει όραμα, όπως δεν υπάρχει και σχέδιο διαδοχής.

Κι αυτό μας φέρνει στην επόμενη μέρα. Η Βουλή παραμένει ακέφαλη, κάποιος θα προεδρεύσει, αλλά οι πρόθυμοι υποψήφιοι δεν είναι πολλοί. Ακριβώς επειδή ξέρουν ότι οι υπερσυντηρητικοί «κρατούν από το λαιμό» την πλειοψηφία της Βουλής, γνωρίζουν ότι η θέση του Προέδρου είναι μια ηλεκτρική καρέκλα, από την οποία δεν υπάρχει σωτηρία. Διότι και οι Δημοκρατικοί από την πλευρά τους, μπορεί να βολεύτηκαν (πολιτικά μιλώντας) με τις αποφάσεις του ΜακΚάρθι, αλλά δεν κούνησαν το δάχτυλό τους για να τον βοηθήσουν. Λογικό.

«Οταν τσακώνονται μεταξύ τους οι εχθροί σου, εσύ απλώς κάθεσαι και κοιτάς», είναι η επικρατούσα άποψη στις τάξεις τους. «Η αποπομπή του ΜακΚάρθι και η διαδοχή του δεν αποτελεί πρόβλημα των Δημοκρατικών, ακόμη κι αν κάποιοι θέλουν να το παρουσιάζουν έτσι. Είναι πρόβλημα των Ρεπουμπλικανών. Αυτοί έχουν την πλειοψηφία, ας αποφασίσουν για τον επικεφαλής τους. Εμείς έχουμε δικό μας επικεφαλής, τον Χακίμ Τζέφρις. Αυτός είναι, αυτός θα συνεχίσει να είναι…», όπως το έθεσε η βουλευτής των Δημοκρατικών Πραμίλα Τζαγιαπάλ.

Σε τελική ανάλυση, όλα αυτά δείχνουν στον κόσμο ότι οι Ρεπουμπλικανοί, που θέλουν να επανέλθουν του χρόνου στην εξουσία, προτίθενται να κυβερνήσουν μέσα σε ένα χάος. Δεν μπορούν καν να συμφωνήσουν μεταξύ τους. Εάν αυτό θα περάσει στο κοινό και θα το επηρεάσει αρκετά, απομένει να φανεί.