Αφορμή για νέα ανησυχία δίνει ένας… παλιός ιός, από αυτούς που «ενδημούν» στους παιδικούς σταθμούς.
Η συζήτηση ξεκίνησε ακριβώς από έναν παιδικό σταθμό στη Θεσσαλονίκη, όπου τον περασμένο μήνα αναφέρθηκαν περιστατικά ίωσης σε 11 παιδιά, τα οποία παρουσίασαν μια συγκεκριμένη επιπλοκή, δηλαδή αυξημένη τροπονίνη (η τροπονίνη είναι ένζυμο και η αυξημένη τιμή της συνδέεται με δυσλειτουργία του μυοκαρδίου).
Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ένα από τα παιδιά αυτά, 3,5 ετών, κατέληξε με οξεία μυοκαρδίτιδα, ενώ ένα ακόμη παρουσίασε κλινική εικόνα μυοκαρδίτιδας –το παιδί νοσηλεύεται σήμερα σε σταθερή κατάσταση στο Ωνάσειο– και άλλα δύο είχαν μικρή συλλογή περικαρδιακού υγρού. Ολα τα υπόλοιπα ήταν ασυμπτωματικά.
Οπως προέκυψε από την εργαστηριακή διερεύνηση των περιστατικών αυτών, ο συχνότερος λοιμογόνος παράγοντας που απομονώθηκε ήταν ρινοϊός/εντεροϊός και ακολούθησε σε συχνότητα ο αδενοϊός. Την ίδια στιγμή, στην πλειονότητά τους τα παιδιά είχαν ένδειξη πρόσφατης λοίμωξης από παρβοϊό – και από όσα είχαν παρβοϊό, τα περισσότερα είχαν ταυτόχρονα και ρινοϊό!
Στο μεταξύ, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) κατέγραψε στα μέσα Απριλίου –περίπου την ίδια περίοδο με την παραπάνω υπόθεση– αύξηση των κρουσμάτων παρβοϊού σε Δανία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Νορβηγία και Γαλλία. Η κατάσταση ήταν πιο σοβαρή στη Γαλλία, οι Αρχές της οποίας ανέφεραν ασυνήθιστο αριθμό παιδιατρικών περιστατικών αλλά και επιπλοκών εγκυμοσύνης λόγω παρβοϊού. Εντός του 2024 η Γαλλία έχει καταγράψει πέντε θανάτους παιδιών μικρότερων του ενός έτους – οι τέσσερις αφορούσαν νεογνά και συγγενή λοίμωξη. Στις υπόλοιπες χώρες, η αύξηση σχετιζόταν κυρίως με τα ποσοστά θετικότητας στον ιό κατά τη διάρκεια σχετικών ελέγχων (π.χ. σε δότες αίματος).
Σημειώνεται ότι ο παρβοϊός δεν επιτηρείται στο μεγαλύτερο μέρος της ΕΕ (ούτε στη χώρα μας) και έτσι δεν είναι δυνατή η πλήρης αποτύπωση της κατάστασης.
Να ανησυχούμε, λοιπόν, για τον παρβοϊό;
Οχι, είναι η απάντηση.
Το ECDC δεν έδωσε καμιά ειδική σύσταση, απλώς ζήτησε την έγκαιρη ενημέρωση από τις χώρες-μέλη. Ο ΕΟΔΥ, ομοίως, δεν επεφύλαξε καμία σύσταση για τον γενικό πληθυσμό, αλλά ζήτησε εγρήγορση από τους επαγγελματίες Υγείας.
Ο παρβοϊός δεν είναι καινούργιος. Είναι γνωστός στην ιατρική κοινότητα και πασίγνωστος στην παιδιατρική κοινότητα, αφού συγκαταλέγεται στους κοινούς ιούς της παιδικής ηλικίας.
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου Νόσων (CDC), ο παρβοϊός έχει πολλούς τύπους, αλλά μόνο ο Β19 μολύνει τον άνθρωπο και μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ο παρβοϊός Β19 είναι συνήθως σε έξαρση στα τέλη του χειμώνα, την άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού, ενώ κάθε τρία-τέσσερα χρόνια μπορεί να υπάρξει συρροή κρουσμάτων σε τοπικό επίπεδο.
Ο παρβοϊός Β19 προκαλεί τη λεγόμενη «πέμπτη νόσο». Είναι η πέμπτη από τις πιο κοινές εξανθηματικές νόσους των παιδιών (οι άλλες τέσσερις είναι ιλαρά, ερυθρά, οστρακιά και ροδόχρουν εξάνθημα).
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, τα δύο τρίτα του ενήλικου πληθυσμού έχουν ανοσία απέναντι στον παρβοϊό λόγω λοίμωξης κατά την παιδική ηλικία.
Στο 20% των περιπτώσεων, η προσβολή από παρβοϊό είναι ασυμπτωματική.
Τι λέει ο πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, καθηγητής Ανδρέας Κωνσταντόπουλος ξεκαθαρίζει στο Protagon ότι κατά κανόνα τα συμπτώματα του παρβοϊού στα παιδιά είναι ήπια και θυμίζουν απλό κρυολόγημα (χαμηλός πυρετός, μπούκωμα).
Οπως εξηγεί ο καθηγητής, τα συμπτώματα διαρκούν περίπου μία εβδομάδα και αυτό είναι το διάστημα μεταδοτικότητας. Στη συνέχεια, εμφανίζεται το χαρακτηριστικό εξάνθημα που ξεκινά από τα μάγουλα (κόκκινο που μοιάζει σαν κάποιος να έχει… χαστουκίσει το παιδί) και εξαπλώνεται στο σώμα αλλά δεν προκαλεί φαγούρα. Το εξάνθημα μπορεί να παραμείνει έως και τρεις εβδομάδες αλλά στο διάστημα αυτό ο ασθενής δεν μεταδίδει τον ιό.
«Ο παρβοϊός σπανίως προκαλεί επιπλοκές στα παιδιά. Η πιο σοβαρή από αυτές είναι η προσβολή του μυελού των οστών και η επακόλουθη αναιμία. Η μυοκαρδίτιδα δεν αναφέρεται σχεδόν ποτέ ως επιπλοκή του παρβοϊού – συνδέεται κυρίως με εντεροϊούς», αναφέρει ο καθηγητής Κωνσταντόπουλος και προσθέτει ότι ο παρβοϊός μπορεί να είναι επικίνδυνος για τις εγκύους. «Εαν η έγκυος δεν έχει νοσήσει στην παιδική ηλικία, μπορεί να κινδυνεύσει με αποβολή».
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, οι έγκυοι συνήθως μολύνονται μέσω οικιακής ή επαγγελματικής έκθεσης στον ιό, γι’ αυτό και πιο ευάλωτες θεωρούνται ορισμένες επαγγελματικές κατηγορίες (νηπιαγωγοί, δασκάλες, επαγγελματίες Υγείας). Η λοίμωξη έως την 20ή εβδομάδα της κύησης αυξάνει τον κίνδυνο αποβολής.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας τονίζει ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για τους γονείς.
Δεν υπάρχει εμβόλιο για τον παρβοϊό. Ισχύουν τα μέτρα προφύλαξης που προτείνονται για όλες τις ιογενείς λοιμώξεις –υγιεινή των χεριών, αποφυγή επαφής με τους ασθενείς, παραμονή στο σπίτι όσο διαρκούν τα συμπτώματα.