Το να βλέπει κανείς το ποτήρι «μισογεμάτο» μπορεί να σημαίνει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, σύμφωνα με νέα έρευνα, που υποστηρίζει ότι οι αισιόδοξοι όχι μόνο ζουν περισσότερο γενικά, αλλά έχουν περισσότερες πιθανότητες να φθάσουν σε ηλικία 85 ετών και άνω.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η αισιοδοξία συνδέεται με οφέλη για την υγεία. Οι άνθρωποι με αισιόδοξη διάθεση έχει βρεθεί στο παρελθόν ότι διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και πρόωρου θανάτου. Οι ερευνητές λένε τώρα ότι θα μπορούσε επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη ζωή τους.
Η ομάδα πίσω από τη μελέτη λέει ότι τα ευρήματά της θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν αιτία για αισιοδοξία.
«Πολλά στοιχεία δείχνουν ότι η μακροζωία συνήθως συνοδεύεται από μεγαλύτερη διάρκεια καλής υγείας και διαβίωσης χωρίς αναπηρία, έτσι τα ευρήματά μας δημιουργούν τη συναρπαστική πιθανότητα ότι μπορούμε να πετύχουμε γήρανση με υγεία και ανθεκτικότητα καλλιεργώντας ψυχοκοινωνικά όπλα όπως η αισιοδοξία», δήλωσε στον Guardian η Λιουίνα Λι, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βοστώνης.
Ενώ αυτή η δυνατότητα δεν έχει ελεγχθεί ακόμα, η Λι επεσήμανε ότι άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα αισιοδοξίας μπορούν να αυξηθούν.
Σε άρθρο τους που δημοσιεύτηκε στα PNAS (Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ), η Λι και οι συνεργάτες της εξηγούν πώς αναλύθηκαν τα δεδομένα που υπάρχουν σε δύο προηγούμενα μακροχρόνια ερευνητικά projects, ένα από τα οποία περιλάμβανε νοσοκόμες και το άλλο επικεντρώθηκε σε έναν στρατιωτικό λόχο ανδρών.
Οι γυναίκες αξιολογήθηκαν για αισιοδοξία αρχικά το 2004, σε ηλικία 70 ετών και τις παρακολούθησαν μέχρι το 2014. Οι αισιόδοξοι άνδρες αξιολογήθηκαν για πρώτη φορά το 1986, σε ηλικία κατά μέσο όρο 62 ετών και τους παρακολούθησαν μέχρι το 2016 καταγράφοντας τον θάνατό τους.
Η ομάδα των ερευνητών χώρισε περίπου 70.000 γυναίκες σε τέσσερις ισομεγέθεις ομάδες, με βάση τις βαθμολογίες τους για αισιοδοξία. Στη συνέχεια συνέκριναν τη διάρκεια ζωής των πιο αισιόδοξων με αυτή των λιγότερο αισιόδοξων, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η φυλή, η εκπαίδευση, η κατάθλιψη και άλλες συνθήκες υγείας που υπήρχαν κατά την έναρξη της έρευνας.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πιο αισιόδοξη ομάδα γυναικών είχε διάρκεια ζωής σχεδόν 15% μεγαλύτερη από την λιγότερο αισιόδοξη.
Παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και στους άνδρες, παρά το γεγονός ότι η αισιοδοξία μετρήθηκε ελαφρώς διαφορετικά. Όταν η ομάδα σύγκρινε το ένα πέμπτο των ανδρών με τα υψηλότερα αποτελέσματα αισιοδοξίας με τους λιγότερο αισιόδοξους, διαπίστωσαν ότι οι πιο θετικοί άνδρες είχαν διάρκεια ζωής σχεδόν 11% μεγαλύτερη.
Σύμφωνα με την έρευνα οι πιο αισιόδοξοι άνθρωποι ζούσαν πιο υγιεινά, συνεπώς η ανάλυση έλαβε υπόψη παράγοντες όπως τα επίπεδα άσκησης, τη διατροφή, το κάπνισμα και την ποσότητα του αλκοόλ που έπιναν οι συμμετέχοντες.
Τα αποτελέσματα που προέκυψαν ήταν μικρότερα -αν και εξακολουθούν να είναι έντονα – με την ομάδα των πιο αισιόδοξων γυναικών να έχει 9% μεγαλύτερη διάρκεια ζωής σε σχέση με τις λιγότερο αισιόδοξες. Και το πιο αισιόδοξο ένα πέμπτο των ανδρών είχε 10% μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από τους λιγότερο αισιόδοξους.
Οι αριθμοί αυτοί παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητοι για τις γυναίκες όταν ελήφθη υπόψη η κοινωνική ζωή τους, αν και για τους άνδρες δεν υπήρχε πλέον σαφής σύνδεση με την αισιοδοξία, πιθανώς λόγω του μικρότερου μεγέθους της ανδρικής ομάδας.
Αλλά η αισιοδοξία δεν συνδέθηκε μόνο με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες συνδέθηκε επίσης πιο συγκεκριμένα με τη «εξαιρετική μακροζωία», δηλαδή ζωή μέχρι 85 ετών και άνω, όταν ελήφθησαν υπόψη υγιεινές συμπεριφορές, με την πιο αισιόδοξη ομάδα γυναικών να έχουν 20% καλύτερες πιθανότητες να φθάσουν στην ηλικία των 85 ετών.
Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν λευκοί και λίγοι είχαν χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί αν τα ευρήματα ισχύουν και για άλλες ομάδες. Επίσης, το εισόδημα ελήφθη υπόψη μόνο μεταξύ των ανδρών, ενώ τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες η αισιοδοξία αξιολογήθηκε μόνο σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Η Λι είπε ότι δεν είναι ακόμα σαφές γιατί η αισιοδοξία συνδέεται με τη μακροζωία: «Στη μελέτη μας, πιο υγιείς συμπεριφορές, λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης και περισσότεροι κοινωνικοί δεσμοί μετρούν μόνο εν μέρει στη σχέση της αισιοδοξίας με την εξαιρετική μακροζωία», δήλωσε, προσθέτοντας ότι είναι πιθανό να υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί, όπως για παράδειγμα ότι οι αισιόδοξοι άνθρωποι αντιμετωπίζουν καλύτερα το στρες.
Η δρ Κατρίν Χαρτ, ειδικός στην Ψυχολογία της Υγείας στο πανεπιστήμιο City του Λονδίνου, δήλωσε ότι η μελέτη τονίζει τη σημασία της ψυχολογικής ευεξίας παράλληλα με τη φυσική ευεξία για να ζήσει κανείς μια μακρά και υγιή ζωή.
«Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι παράλληλα με την εκπαίδευση και την ενθάρρυνση των ανθρώπων να έχουν ισορροπημένη διατροφή και να ασκούνται τακτικά για την μεγιστοποίηση της μακροζωίας θα πρέπει επίσης να προάγουμε την ψυχολογική ευημερία και τη σημασία της αισιοδοξίας», ανέφερε. «Μια αισιόδοξη προοπτική φαίνεται να αποτελεί βασικό μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής».
Η Λίζα Μπορτολότι, καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, πρόσθεσε ακόμη ότι άλλες μορφές αισιοδοξίας θα μπορούσαν επίσης να είναι ωφέλιμες. «Μπορούμε επίσης να είμαστε προκατειλημμένοι ως προς τις ικανότητές μας και το μέλλον μας: μπορεί, για παράδειγμα, να πιστεύουμε ότι είμαστε άριστοι οδηγοί ή ότι ποτέ δεν θα πάρουμε διαζύγιο, ενώ τα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο. Αυτός ο μεροληπτικός τρόπος σκέψης μπορεί να είναι επίσης καλός. Εάν πιστεύουμε ότι μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας, είναι πιο πιθανό ότι θα επιμείνουμε όταν προκύψουν δυσκολίες», δήλωσε.