Το επισήμανε ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν «δεν αστειεύεται», δεν μπλοφάρει, όταν δηλώνει πως, αν χρειαστεί, δηλαδή αν βρεθεί σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, θα καταφύγει ακόμη και στη χρήση πυρηνικών όπλων. Και από τότε που ο Τζο Μπάιντεν υποστήριξε πως τόσο κοντά σε μια πυρηνική σύρραξη η ανθρωπότητα έχει να φθάσει από τον Οκτώβριο του 1962 και την Κρίση των Πυραύλων της Κούβας, οι πιθανότητες ο ρώσος πρόεδρος να αντιδράσει κάποια στιγμή με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, μόνο αυξάνονται.
Η ανατίναξη της Γέφυρας της Κριμαίας, το Σάββατο, 8 Οκτωβρίου, εξόργισε τη Μόσχα, η οποία απάντησε βάλλοντας αδιακρίτως με πυραύλους κατά του Κιέβου και άλλων ουκρανικών πόλεων. Δεδομένου, όμως, ότι ο επικεφαλής του Κρεμλίνου αντιμετωπίζει αναμφίβολα τρομακτικές δυσκολίες σε πολλά μέτωπα, τίθεται εκ νέου και πιο επιτακτικά και ανησυχητικά το ερώτημα «ποια θα είναι η επόμενη κίνησή του».
Σε ανάλυσή της, η Τζέιντ Μακ Γκλίν της Telegraph γράφει πως, λαμβάνοντας υπόψη (μεταξύ πολλών άλλων) την κατάρριψη αεροσκάφους των Μαλαισιανών Αερογραμμών τον Ιούλιο του 2014 πάνω από το Ντονμπάς, το σφυροκόπημα της Συρίας, τη δηλητηρίαση των Σκριπάλ και τις φρικαλεότητες που διαπράττονται τους τελευταίους μήνες στην Ουκρανία, θα ήταν τουλάχιστον ασύνετο να σκεφτεί η Δύση, για πολλοστή φορά, ότι ο ρώσος πρόεδρος δεν θα προβεί στο αδιανόητο, δηλαδή στη χρήση πυρηνικών όπλων στην προκειμένη περίπτωση.
Η βρετανίδα δημοσιογράφος υπενθυμίζει ότι, σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποστήριξε πως ο Πούτιν προετοιμάζει τη ρωσική κοινωνία για τη χρήση πυρηνικών όπλων. Η πυρηνική ισχύς της Ρωσίας ήταν ανέκαθεν δημοφιλές θέμα μεταξύ προπαγανδιστών και πολιτικών στη Μόσχα, πλέον, όμως, δεν περνάει ημέρα χωρίς κάποιος προσκείμενος, λιγότερο ή περισσότερο, στο Κρεμλίνο να απευθύνει έκκληση για πυρηνική κλιμάκωση της σύρραξης.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι που αντιδρούν. Πρόσφατα, για παράδειγμα, η δημοφιλής εφημερίδα Moskovskij Komsomolets επέκρινε όσους τάσσονται υπέρ ενός πυρηνικού πλήγματος, τονίζοντας πως έτσι ελλοχεύει ο κίνδυνος για την πλήρη στρατηγική απομόνωση της Ρωσίας, αλλά και το ξέσπασμα ενός ολοκληρωτικού πυρηνικού πολέμου.
Ακόμη και στο Telegram, ορισμένα εθνικιστικά κανάλια επικρίνουν επίσης όσους επικροτούν την καταφυγή στα πυρηνικά όπλα, αντί να απαιτούν την άμεση αλλαγή στρατηγικής στο πεδίο, γιατί έχουν αντιληφθεί ότι μέρα με τη μέρα καθίσταται ολοένα πιο πιθανό να αναγκαστεί, τελικά, το Κρεμλίνο, μην έχοντας εναλλακτική επιλογή, να περάσει από τα λόγια στην πράξη. Ειδικά εάν οι δυνάμεις του συνεχίσουν να δέχονται αφόρητες πιέσεις στην Ουκρανία και οι Ουκρανοί συνεχίσουν τις επιθέσεις τους, ακόμη και εντός της επικράτειας της Ρωσίας.
Η βρετανίδα δημοσιογράφος θεωρεί, όμως, πως το αν τελικά θα καταφύγει ο ρώσος πρόεδρος στα πυρηνικά όπλα για να επιτύχει τους όποιους στόχους του «δεν θα εξαρτηθεί τόσο από τις ουκρανικές επιθέσεις, όσο από το κατά πόσο ο Πούτιν πιστεύει ότι μπορεί να γλιτώσει από ένα πυρηνικό χτύπημα χωρίς υπερβολικές συνέπειες».
Ο Τζο Μπάιντεν παραδέχεται ότι ο Λευκός Οίκος αναζητά μια διέξοδο για τον Βλαντίμιρ Πούτιν. «Αλλά πώς να επιχειρηματολογήσει κανείς ή να συνάψει συμφωνία με έναν άνθρωπο έτοιμο να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα κατά γειτόνων του, επειδή αρνούνται να δεχτούν ότι είναι ναζί ή ότι ανήκουν σε έναν κοινό ρωσικό λαό;», διερωτάται εύλογα η Μακ Γκλίν.
Επισημαίνει, όμως, ότι το ερώτημά της δεν είναι ρητορικό. Στο πλαίσιο της συζήτησης για το ενδεχόμενο πυρηνικής κλιμάκωσης του πολέμου, η μια πλευρά υποστηρίζει ότι ο Πούτιν απλώς μπλοφάρει — «μια εύλογη ερμηνεία αλλά γεμάτη με απαράδεκτο κίνδυνο» — ενώ η άλλη πλευρά παίρνει στα σοβαρά τις απειλές του, αλλά υποστηρίζει ότι μπορούν να ικανοποιηθούν κάποια από τα αιτήματά του, ούτως ώστε να αποτραπεί η πυρηνική απειλή.
Θεωρώντας, όμως, ότι η Δύση μπορεί να συναινέσει στην παραχώρηση ουκρανικών εδαφών στη Ρωσία, κάνουν το ίδιο λάθος που έκαναν οι Ρώσοι όταν εισέβαλαν στην Ουκρανία: δεν λαμβάνουν υπόψη τη βούληση των Ουκρανών. «Η Ουκρανία δεν είναι δώρο της Δύσης, ούτως ώστε να παραδοθεί (στη Ρωσία) – οι Ουκρανοί θέλουν να πολεμήσουν. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να πάψουν να τους οπλίζουν (αν και αυτό πλέον αποκλείεται μάλλον) ώστε να μην μπορούν να αντιστέκονται τόσο αποτελεσματικά, αλλά οι Ουκρανοί θα συνέχιζαν να πολεμούν», εξηγεί η ΜακΓκλίν.
Τι μπορεί, οπότε, να κάνει η Δύση, ούτως ώστε να αποτραπεί η πυρηνική απειλή, δίχως να εξαναγκάσει το Κίεβο και τους Ουκρανούς να αποδεχτούν την όποια συμφωνία;
Πρώτον, μπορεί και πρέπει να ξεκαθαρίσει στη Μόσχα (μέσω των κατάλληλων διαύλων που ήδη υφίστανται) ποιες αλλά και πόσο καταστροφικές θα είναι οι συνέπειες για τη Ρωσία εάν χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα. «Αυτό το μήνυμα πρέπει να φτάσει όχι μόνο στον Πούτιν, αλλά σε όλους τους δυσαρεστημένους ημετέρους του. Ο Πούτιν βρίσκεται υπό πίεση, η κακή απόδοση του στρατού και η έλλειψη πόρων δυσαρεστούν την ελίτ», συνοψίζει η βρετανίδα δημοσιογράφος, εξηγώντας πως όλοι όσοι θα μπορούσαν να διαδεχθούν τον ρώσο πρόεδρο στην εξουσία σίγουρα δεν θα ήθελαν να ηγούνται ενός οικονομικά και στρατιωτικά κατεστραμμένου κράτους-παρία.
Δεύτερον, η Δύση καλείται να συνεργαστεί τρόπον τινά με την Κίνα και την Ινδία, ενθαρρύνοντας τις ηγεσίες των δύο χωρών να καταστήσουν ακόμη πιο σαφές στο Κρεμλίνο ότι δεν επιθυμούν τη συνέχιση του πολέμου, πόσο μάλλον την πυρηνική κλιμάκωσή του. Αφού οι ηγέτες των δύο χωρών εξέφρασαν, συγκρατημένα μεν αλλά ανοιχτά, τις επιφυλάξεις τους για τη σύρραξη τον προηγούμενο μήνα, ο ρώσος πρόεδρος αναγκάστηκε να παραδεχτεί δημόσια πως λαμβάνει υπόψη τις θέσεις τους.
Τρίτον, παρότι ενδεχομένως να ακούγεται παράδοξο σε κάποιους, για να περιοριστεί το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικών όπλων από τη Μόσχα, η Δύση πρέπει να συνεχίσει να στηρίζει απόλυτα την Ουκρανία αλλά και να διατηρήσει την ενότητά της απέναντι στη Ρωσία.
«Η ιστορία δείχνει ότι ο Πούτιν εκμεταλλεύεται την αδυναμία. Εισέβαλε στην Ουκρανία επειδή πίστευε ότι η Δύση ήταν παρηκμασμένη και η Ουκρανία ένα αποχαυνωμένο μη έθνος. Για πάρα πολύ καιρό ο Πούτιν δεν πληρώνει για τα εγκλήματά του, τα οποία ποτέ δεν τον ικανοποίησαν και δεν πρόκειται να τον ικανοποιήσουν ποτέ. Ο Πούτιν είναι πολύ πιο πιθανό να χρησιμοποιήσει ένα πυρηνικό όπλο, εάν πιστεύει ότι δεν θα το πληρώσει – εάν διακρίνει μια ευκαιρία. Λαμβάνοντας υπόψη τι διακυβεύεται, η δυτική αστάθεια θα μπορούσε να είναι μια πολύ καλύτερη ευκαιρία από την ουκρανική επίθεση στη γέφυρα της Κριμαίας», καταλήγει η Τζέιντ ΜακΓκλίν.