| CreativeProtagon / Shutterstock
Θέματα

Μία γυναίκα μόνη στην κορυφή

Για τη δεύτερη θητεία της στην προεδρία της Κομισιόν, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σχεδίασε τη νέα ευρωκυβέρνηση κατ' εικόνα και ομοίωσή της, εξασφαλίζοντας μια άνευ προηγουμένου ατομική εξουσία. Μπορεί η ίδια να είναι μια αφοσιωμένη ευρωπαΐστρια, όμως το γεγονός ότι είναι η απόλυτη κυρίαρχος του παιχνιδιού ενδέχεται να αποδειχτεί άκρως επικίνδυνο για το μέλλον της ΕΕ
Protagon Team

Μετά από την παρουσίαση της νέας δομής και σύνθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από την ίδια την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζα Μελόνι, γνωρίζοντας πως ο Ραφαέλε Φίτο, νυν υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ιταλίας, θα είναι ένας εκ των εκτελεστικών αντιπροέδρων της νέας Κομισιόν, αρμόδιος για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις, έγραψε στο Χ πως «η Ιταλία επιστρέφει, επιτέλους, ως πρωταγωνίστρια στην Ευρώπη». Σύμφωνα, όμως, με τον Αλμπέρτο ντ’ Αρτζένιο, ανταποκριτή της ιταλικής εφημερίδας La Repubblica στις Βρυξέλλες, η μοναδική πρωταγωνίστρια και μεγάλη κερδισμένη της νέας Κομισιόν είναι στην πραγματικότητα η πρόεδρός της.

«Η Ούρσουλα σχεδίασε τη νέα ευρωκυβέρνηση κατ’ εικόνα και ομοίωσή της, εξασφαλίζοντας μια άνευ προηγουμένου ατομική εξουσία στην πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ενωσης» γράφει ο ιταλός δημοσιογράφος. Στην ανάλυσή του κάνει λόγο για «κολοσσιαία ευθύνη» την οποία επωμίζεται μια «αποδεδειγμένα αφοσιωμένη ευρωπαΐστρια». Την ίδια ώρα, όμως, το γεγονός ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι η απόλυτη κυρίαρχος του παιχνιδιού θα μπορούσε να καταστεί «υπαρξιακός κίνδυνος για το μέλλον της ΕΕ».

Στη δεύτερη θητεία της στην προεδρία της Κομισιόν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κάθε φορά που θα παίρνει τον λόγο δεν θα πρέπει να ανησυχεί για τον αντίλογο. «Ο Τζεντιλόνι, ο Τίμερμανς, η Βεστάγκερ και ο Μπρετόν –ο οποίος εξουδετερώθηκε την τελευταία στιγμή– δεν θα είναι πια εκεί, ώστε να εξισορροπούν τις πολιτικές της προέδρου, η οποία πλέον περιβάλλεται από επιτρόπους με μικρή εμπειρία και ελάχιστο πολιτικό βάρος» γράφει ο Αλμπέρτο ντ’ Αρτζένιο, αναφερόμενος ενδεικτικά στην «πρωτοεμφανιζόμενη» στην κεντρική ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή Ροξάνα Μινζάτου από τη Ρουμανία, η οποία διορίστηκε εκτελεστική αντιπρόεδρος (αρμόδια για τους Ανθρώπους, τις Δεξιότητες και την Ετοιμότητα) «σχεδόν τυχαία».

Επιπλέον, η Φον ντερ Λάιεν σχεδίασε την εσωτερική δομή της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ με τρόπο ώστε να επικαλύπτονται τα χαρτοφυλάκια των επιτρόπων της, προκειμένου να αυξήσει τη «διαιτητική» εξουσία, τη δική της και των αντιπροέδρων της, όσον αφορά τις όποιες τελικές αποφάσεις.

Κάνοντας λόγο για μια «υπερ-προεδρική» Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο απεσταλμένος της Repubblica στις Βρυξέλλες σημειώνει πως κατά τη νέα της θητεία η Φον ντερ Λάιεν δεν θα πρέπει να ανησυχήσει ούτε για πιθανές εξωτερικές πιέσεις από τους ευρωπαίους ηγέτες.

Τόσο ο Εμανουέλ Μακρόν όσο και ο Ολαφ Σολτς είναι αποδυναμωμένοι όσο ποτέ άλλοτε, ενώ η πρόεδρος της Κομισιόν φρόντισε να ικανοποιήσει τον ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, διορίζοντας την υποψήφιά του Τερέσα Ριμπέρα πρώτη εκτελεστική αντιπρόεδρο της Κομισιόν, αρμόδια για την οικολογική μετάβαση και τον ανταγωνισμό, προσφέροντάς της ένα από τα πιο κρίσιμα χαρτοφυλάκια για το μέλλον της ΕΕ.

Ο προστατευόμενος του Μακρόν, Στεφάν Σεζουρνέ, θα είναι ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Κομισιόν για την Ευημερία και τη Βιομηχανική Στρατηγική, με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να προσφέρει το εν λόγω χαρτοφυλάκια στο Παρίσι ως αντάλλαγμα για την εγκατάλειψη, την τελευταία στιγμή, του Τιερί Μπρετόν από το Ελιζέ.

«Αυτοί είναι οι δύο πραγματικοί αντιπρόεδροι της Ούρσουλα, τα θεμέλια πάνω στα οποία θα στηριχτεί η Κομισιόν» γράφει ο Ντ’ Αρτζένιο αναφερόμενος στη Ριμπέρα και στον Σεζουρνέ. Σημαντικό ρόλο εκτιμάται πως θα διαδραματίζει και ο Λετονός Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο οποίος κατά την τρίτη θητεία του της Βρυξέλλες, έχοντας διοριστεί επίτροπος αρμόδιος για την Οικονομία και την Παραγωγικότητα, «θα ελέγχει τα πάντα και τους πάντες για λογαριασμό της Ούρσουλα».

Πλέον, κάθε φορά που θα παίρνει τον λόγο, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν θα ανησυχεί για τον αντίλογο (REUTERS/Johanna Geron)

Η πρόεδρος της Κομισιόν κατάφερε επίσης να αναθερμάνει τις σχέσεις της με την Ιταλία της Τζόρτζα Μελόνι: συγχωρώντας την για την ψήφο κατά της επανεκλογής της στην προεδρία της Κομισιόν και τις όποιες υπερβολές όσον αφορά την εθνική κυριαρχία, επέλεξε να συμπεριλάβει στην ομάδα των έξι εκτελεστικών αντιπροέδρων της και τον (ακροδεξιό) Ραφαέλε Φίτο, προσφέροντάς του το χαρτοφυλάκιο της Συνοχής και των Μεταρρυθμίσεων.

Λαμβάνοντας υπόψη τη νέα σύνθεση της Κομισιόν στο σύνολό της, ο δημοσιογράφος της Repubblica σημειώνει πως η Φον ντερ Λάιεν τη μετατόπισε δεξιότερα, καθώς 14 από τους 27 εκτελεστικούς αντιπροέδρους και επιτρόπους της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής προέρχονται από τις τάξεις του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

Μάλιστα, οι πιο σκληροπυρηνικοί από αυτούς τοποθετήθηκαν σε νευραλγικές θέσεις: όχι μόνο ο Ντομπρόβσκις, ως επίτροπος Οικονομίας και Παραγωγικότητας, αλλά και ο Ολλανδός Βόπκε Χούκστρα (ο οποίος ως επίτροπος αρμόδιος για το κλίμα θα μπορούσε να δυσκολέψει το έργο της Τερέσα Ριμπέιρα) και ο Αυστριακός Μάγκνους Μπρούνερ, ο «σερίφης», όπως τον αποκαλεί ο Αλμπέρτο ντ’ Αρτζένιο, αρμόδιος για τη διαχείριση του μεταναστευτικού.

«Από τη σκοπιά της, η Ούρσουλα δημιούργησε ένα αριστούργημα: απαλλαγμένη από εσωτερικά αντίβαρα και από τις κυβερνήσεις, με την Ιταλία να έχει επιστρέψει στο παιχνίδι και με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα –το κόμμα της– να κυριαρχεί, ευθυγραμμίζεται με μια Ευρώπη που κινείται ολοένα πιο δεξιά και προετοιμάζεται για την πιθανή εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, ηγέτη του CDU, στην καγκελαρία του Βερολίνου» συνοψίζει ο ιταλός σχολιαστής.

Μέσω της σύνθεσης της νέας Κομισιόν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατάφερε πρακτικά να αυξήσει την ισχύ της και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: χάρη στον Ραφαέλε Φίτο θα είναι σε θέση να επιλέγει εάν κατά την εξέταση μεμονωμένων φακέλων θα στρέφεται στην αριστερή πτέρυγα της πλειοψηφίας της (σοσιαλιστές, φιλελεύθεροι και πράσινοι) ή σε μια άτυπη δεξιά πτέρυγα, βασιζόμενη στους ψήφους των βουλευτών του ΕΛΚ, αλλά και στη στήριξη των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), της Μελόνι και των βουλευτών του πρώην κυβερνώντος κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) της Πολωνίας.

«Αλλά η εκτροφή του δράκου της Δεξιάς θα μπορούσε να αποδειχτεί επικίνδυνη για την Ούρσουλα: εάν κατά τους επόμενους μήνες κοιτάξει προς τα δεξιά για να εγκρίνει τις διατάξεις της Επιτροπής της στο Στρασβούργο, θα κινδυνεύσει να εκνευρίσει τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα, επιτρέποντας στους Πατριώτες για την Ευρώπη και στην Ευρώπη των Κυρίαρχων Εθνών (πολιτικές ομάδες στις οποίες ανήκουν το AfD, το Vox, ο Ορμπαν και η Λεπέν) να επωφεληθούν, προσφέροντας τις ψήφους τους» προειδοποιεί ο Αλμπέρτο ντ΄Αρτζένιο.

«Αυτό θα σήμαινε πως θα έμπαιναν μέσα στο σπίτι, στην Ευρώπη, εκείνοι που θέλουν να το κατεδαφίσουν (υποθέτοντας πως οι ευρωβουλευτές της Μελόνι και του PiS δεν θέλουν, επίσης, να το γκρεμίσουν). Δεν είναι ο καλύτερος οιωνός για την πιο κρίσιμη από τις κοινοβουλευτικές περιόδους της ΕΕ, η οποία καλείται να αντιμετωπίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις προκλήσεις των απολυταρχιών, την πιθανή επιστροφή του Τραμπ και την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις σε έναν ταραγμένο κόσμο και ενόψει της διεύρυνσης της ΕΕ, ζητήματα από τα οποία εξαρτάται η ίδια η επιβίωση της Ενωσης» καταλήγει.