Ανέκαθεν όσοι είχαν την οικονομική ισχύ προσλάμβαναν τους πιο ικανούς τεχνίτες της εποχής τους για να μετατρέψουν τον χρυσό και διάφορα πολύτιμα πετράδια σε εντυπωσιακά κοσμήματα. Οπως αναφέρουν σε δημοσίευμα τους οι New York Times η αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας σε διαφόρους τομείς θα επιτρέψει σύντομα και στους… κοινούς θνητούς να κάνουν το ίδιο μόνοι τους μέσα στα σπίτια τους.
Ας υποθέσουμε ότι ένα ζευγάρι επιθυμεί να έχει ένα κολιέ με ροζ χρυσό 18 καρατίων για να γιορτάσει την γέννηση της κόρης του. Χρησιμοποιώντας ψηφιακά εργαλεία που υπάρχουν στο Διαδίκτυο μπορούν να δημιουργήσουν ένα δικό τους σχέδιο κοσμήματος το οποίο να περιέχει μικρά διαμαντάκια τοποθετημένα στο ίδιο μοτίβο με την θέση των αστεριών το βράδυ που γεννήθηκε το παιδί τους. Αφού ολοκληρώσουν το σχέδιο μπορούν να το παραγγείλουν σε μια εταιρεία που θα το φτιάξει μέσα σε διάστημα λίγων ημερών σε κάποιο 3D εκτυπωτή και θα τους το στείλει. Εχουν ήδη αρχίσει να κάνουν την εμφάνιση τους τέτοιες εταιρείες όπως η Imaginarium στη Μουμπάι στην Ινδία που ασχολούνται με την εκτύπωση κοσμημάτων. Οι ιδιοκτήτες της εταιρείας είναι πεπεισμένοι ότι στο πολύ κοντινό μέλλον η χρυσοχοΐα θα γίνει μια απόλυτα προσωπική διαδικασία με όποιους επιθυμούν να έχουν ένα κόσμημα να το σχεδιάζουν μόνοι τους σε κάποιον υπολογιστή και να τον τυπώνουν σε κάποιον 3-D εκτυπωτή μετάλλων.
Από την άλλη πλευρά οι χρυσοχόοι και ειδικά εκείνοι που κουβαλούν οικογενειακή ή εταιρική παράδοση στην χρυσοχοΐα προωθούν την δουλειά τους αναφέροντας ότι φτιάχνουν τα κοσμήματα τους με τα εργαλεία και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνταν από τα αρχαία χρόνια.
Ομως είναι γνωστό ότι τα τελευταία 10-20 χρόνια ακόμη και αυτοί εξερευνούν τις δυνατότητες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία και ειδικά τα νέα προγράμματα σχεδιασμού, η τεχνολογία 3D printing και πιο πρόσφατα τα προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης.
Φημισμένοι οίκοι κοσμημάτων όπως ο γαλλικός Boucheron προσπαθούν να ισορροπήσουν πάνω στην παράδοση, την ανθρώπινη φαντασία και δημιουργικότητα και την χρήση των νέων εργαλείων που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία. Η ομάδα σχεδιαστών του οίκου Boucheron χρησιμοποιεί από το 2016 τρισδιάστατες σαρώσεις. Εχουν κάνει τρισδιάστατες σαρώσεις σε πέταλα λουλουδιών ώστε να μπορούν να δημιουργήσουν δαχτυλίδια με σχέδια λουλουδιών.
«Πολλοί τεχνίτες θεωρούσαν ότι η ενσωμάτωση της τεχνολογίας ουσιαστικά θα τους αντικαταστήσει. Προσπαθούσα πάντοτε να τους εξηγήσω ότι τα ανθρώπινα χέρια είναι τόσο σημαντικά που θα είναι πάντα το επίκεντρο της δουλειάς αλλά η τεχνολογία θα τεθεί στην υπηρεσία αυτών των χεριών» δηλώνει η Ελεν Πολί Ντουκέσν, διευθύνων σύμβουλος του οίκου Boucheron που είναι ένα από τα ελάχιστα υψηλόβαθμα στελέχη της βιομηχανίας των κοσμημάτων που μιλά άνετα για την χρήση της τεχνολογίας. Η Ντουκέσν αποφάσισε το περασμένο καλοκαίρι να κάνει ο οίκος που διευθύνει χρήση τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης για την δημιουργία μιας νέας κολεξιόν στην οποία ανάμεσα στα άλλα υπήρχε ένα κολιέ που αποτελούνταν από επτά χιλιάδες σετ συρμάτων τιτανίου, περισσότερα από τέσσερις χιλιάδες διαμάντια και δύο χιλιάδες γυάλινες χάντρες.
Οι αλγόριθμοι
Ο Νικ Κος, ιδρυτής της εταιρείας Volund Jewelry στο Βανκούβερ στον Καναδά ασχολήθηκε αρκετά χρόνια με την τεχνητή νοημοσύνη για να καταλήξει σε έναν αλγόριθμο που τον βοήθησε να δημιουργήσει το 2020 την κολεξιόν Night της εταιρείας του. Πρόκειται για μια σειρά κοσμημάτων εμπνευσμένα από ένα ταξίδι που είχε κάνει στην Ιταλία πριν 15 χρόνια. Ο Κος πιστεύει ότι οι υπολογιστές έχουν μια μοναδική ικανότητα να αναδημιουργούν μοτίβα που υπάρχουν στην φύση και ο άνθρωπος έχει τον κρίσιμο ρόλο να φτιάξουν τα μηχανήματα ώστε αυτά να φτιάξουν με την σειρά τους τα μοτίβα. O Κος αναφέρει αυτή την μέθοδο ως «παραγωγικό σχεδιασμό».
Υπάρχει μια ακόμη νέα μέθοδος σχεδιασμού κοσμημάτων που αναδείχθηκε με την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Ονομάζεται «παραμετρικός σχεδιασμός» και απλοποιεί και κατ’ επέκταση επιταχύνει την ανάπτυξη μοτίβων και την εξερεύνηση εναλλακτικών σχεδίων. Οι δύο μέθοδοι συμπληρώνονται από τρισδιάστατη εκτύπωση η οποία δίνει την δυνατότητα στους χρυσοχόους να διαπιστώνουν γρήγορα το πώς τα σχέδια τους φαίνονται πάνω σε ένα άτομο. Ενα λεπτομερές και περίτεχνο κολιέ μπορεί με την τεχνολογία 3-D printing να είναι έτοιμο σε 15-20 ώρες όταν με τον παραδοσιακό τρόπο με τα εκμαγεία κεριού θα χρειάζονταν αρκετές εβδομάδες μέχρι να είναι έτοιμο. Οι τεχνολογίες εκτύπωσης είναι υποσχόμενες αλλά βοηθούν στις δοκιμές ή στην δημιουργία μεμονωμένων κοσμημάτων. Για την μαζική παραγωγή η βιομηχανία συνεχίζει να εμπιστεύεται τις παραδοσιακές μεθόδους.
Ο οίκος Tiffany χρησιμοποιεί τον παραμετρικό σχεδιασμό στο Εργαστήριο Σχεδιασμού και Καινοτομίας Κοσμημάτων, μια εγκατάσταση 1,600 τετρ. μέτρων λίγα μέτρα μακριά από τα κεντρικά γραφεία του οίκου στο Μανχάταν.
«Εχουμε όλους αυτούς τους ευφυείς σχεδιαστές και εμπόρους που καταθέτουν ιδέες για το που πρέπει να πάμε ως φίρμα. Είναι πολύ σημαντικό να διαπιστώσουμε το πώς να δίνουμε στα χέρια κάτι απτό για να βλέπουν, να αξιολογούν και να αντιδρούν γρήγορα» δηλώνει η Ντάνα Ναμπερέζνι, αντιπρόεδρος του εργαστηρίου του Tiffany’s στο οποίο εργάζονται 60 άτομα από κορυφαίου επιπέδου δημιουργοί κοσμημάτων, σχεδιαστές, μηχανικοί, τεχνίτες και ειδικοί στην αξιολόγηση της ποιότητας των κοσμημάτων.
Οι νέοι συνδυασμοί
Σύμφωνα με τον Στίβεν Αντλερ, ιδρυτή της εταιρείας Α3DM στην Φλόριντα και πρωτοπόρο στην έρευνα και ανάπτυξη μεθόδων προσθήκης άλλων υλικών σε πολύτιμα μέταλλα οι μεγάλες καινοτομίες σε αυτόν τον τομέα δημιουργούνται αυτή την περίοδο στην Ευρώπη.
Μεταλλουργοί σε διάφορα μέρη της ευρωπαϊκής ηπείρου όπως το φημισμένο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Ζυρίχης αναμιγνύουν πλαστικές ύλες με χρυσό ή προσθέτουν κεραμικά υλικά σε συνθέσεις πολύτιμων μετάλλων για να δημιουργήσουν κοσμήματα με μικρό βάρος που είναι παράλληλα χαμηλού κόστους ώστε να είναι προσιτά σε πολλούς καταναλωτές. Αυτές οι προσπάθειες είναι πιθανό να επαναπροσδιορίσουν την θεώρηση που έχουμε για το πόσο πολύτιμο και πόσο πολυτελές είναι κάτι.
«Αυτό που στο μάτι φαίνεται ως σμάλτο είναι κεραμικά υλικά που είτε είναι εκτυπωμένα είτε έχουν εγχυθεί στο εκμαγείο και γυαλίστηκαν. Πράγματα που είχαμε συνηθίσει να κάνουμε με όνυχα και άλλα πολύτιμα υλικά μπορούμε πλέον να τα εκτυπώνουμε. Πρόκειται για πολυτελή προϊόντα αφού μας επιτρέπεται με αυτές τις νέες μεθόδους να δημιουργούμε πράγματα που δεν μπορούσαμε στο παρελθόν» υποστηρίζει ο Άντλερ.
Εργαλείο πώλησης
Υπάρχουν ακόμη πολλοί χρυσοχόοι που είναι αρνητικοί στην χρήση τεχνολογίας για την κατασκευή των κοσμημάτων αλλά είναι ιδιαίτερα ενθουσιώδεις για την αξία της τεχνολογίας ως εργαλείο προώθησης τους.
Η Μπίμπι βαν ντε Βέλντεν είναι μια Ολλανδή δημιουργός κοσμημάτων που δημιούργησε πρόσφατα την τελευταία της κολεξιόν εμπνευσμένη από την φύση αποκλειστικά με τα χέρια της. Ομως η πανδημία την οδήγησε στο να αξιοποιήσει την τεχνολογία επαυξημένης πραγματικότητας. Εχουν αναπτυχθεί κάποια εργαλεία και κάποια φίλτρα επαυξημένης πραγματικότητας που επιτρέπουν στον χρήστη τους να φοράει εικονικά κάποιο κόσμημα για να δει αν του ταιριάζει. Η ντε Βέλντεν πουλά τα κοσμήματα που δημιουργεί μέσω της εταιρείας που έχει ιδρύσει και συνεργάστηκε με τον εμπορικό της διευθυντή για να σχεδιάσουν την προώθηση τους αξιοποιώντας ότι έχει να προσφέρει η τεχνολογία. Εκλειναν ραντεβού με πελάτες στα οποία μέσω τηλεδιασκέψεων και χρησιμοποιώντας τα φίλτρα επαυξημένης πραγματικότητας τους παρουσίαζαν τις κολεξιόν.
Για τον σκοπό αυτό η ντε Βέλντεν συνεργάστηκε με την εταιρεία Atelar που αναπτύσσει φίλτρα επαυξημένης πραγματικότητας χρησιμοποιώντας το λογισμικό Spark AR Studio του Facebook. «Αυτή την εποχή είναι πιο δύσκολο να πουλήσεις από το να φτιάξεις κάτι. Με ή χωρίς κορονοϊό οι εταιρείες θέλουν να αυξήσουν τις πωλήσεις τους» αναφέρει ο Μαξ Μόουζες, ιδρυτής της Atelar.