Μήπως ήρθε η ώρα του να διεκδικήσει την προεδρία των ΗΠΑ; Μήπως γι’ αυτό απέκλεισε πέρσι το σενάριο να θέσει υποψηφιότητα για κυβερνήτης του Τέξας; Θα δούμε. Το θέμα είναι ότι ο βραβευμένος με Οσκαρ ηθοποιός Μάθιου ΜακΚόναχι, ο οποίος κατάγεται από το Ουβάλντε του Τέξας, μίλησε από το press room του Λευκού Οίκου για τη φρίκη που ένιωσε μετά τους πυροβολισμούς της 24 Μαΐου σε δημοτικό σχολείο της γενέτειράς του. Και ήταν τόσο πειστικός ώστε εύκολα μπορεί να τον φανταστεί κανείς εκεί σε πιο τακτική βάση, γράφει στην βρετανική Telegraph ο Εντ Κάμινγκ.
Με σκούρο κοστούμι, λευκό πουκάμισο, γυαλιά και τα μαλλιά του χτενισμένα προς τα πίσω, ο ΜακΚόναχι έδωσε μια συγκλονιστική ομιλία, συναισθηματικά πολύ φορτισμένη, τιμώντας τα θύματα της αποτρόπαιης επίθεσης, που άφησε νεκρούς 19 μαθητές και δύο καθηγητές, και άλλους 17 τραυματίες. Εδειξε φωτογραφίες μερικών από τα θύματα. Μίλησε για το πώς η εννιάχρονη Μάιτε Γιουλεάνα Ροντρίγκεζ στάθηκε δυνατό να αναγνωριστεί μόνο από τα πράσινα Converse της, τα αθλητικά παπούτσια, που φορούσε καθημερινά (στο δεξί, μάλιστα είχε σχεδιάσει μια καρδιά που συμβόλιζε την αγάπη της για τη φύση).
Ο Μάθιου ΜακΚόναχι στο press room του Λευκού Οίκου
Μπορεί ο 52χρονος ηθοποιός να λύγισε κάποιες στιγμές, αλλά δεν απέφυγε την αναφορά σε ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Μίλησε για τα τραύματα εξόδου των βλημάτων του τυφεκίου AR-15, που ήταν τόσο τεράστια ώστε στάθηκε αδύνατον να αναγνωριστούν τα πτώματα, και για το πόσο δύσκολο ήταν για τον ειδικό του μακιγιάζ σε νεκρούς να προετοιμάσει τις μικροσκοπικές σορούς των παιδιών, ώστε να είναι εμφανίσιμα στα ανοιχτά φέρετρα. Ακόμη, τάχθηκε με θέρμη υπέρ της μεταρρύθμισης για τον έλεγχο των όπλων, υποστηρίζοντας την ανάγκη ύπαρξης νέων νόμων για την οπλοκατοχή, εκτεταμένων ελέγχων στους αγοραστές όπλων, αύξησης του ορίου ηλικίας για την αγορά ημιαυτόματων τυφεκίων εφόδου AR-15, όπως αυτό που χρησιμοποιήθηκε στο σχολείο του Τέξας, και υπέρ των προειδοποιήσεων για τους κινδύνους της οπλοκατοχής.
«Είμαι εδώ σήμερα», είπε παρακλητικά ο ΜακΚόναχι, «με την ελπίδα να βάλω όλη την ενέργεια, τη λογική και το πάθος, που διαθέτω, στην προσπάθεια να κάνουμε αυτή τη στιγμή πραγματικότητα». Και πρόσθεσε: «Αυτή η στιγμή είναι διαφορετική. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε μπροστά σε ένα παράθυρο ευκαιρίας που δεν είχαμε ξανά, ένα παράθυρο που φαίνεται σαν πραγματική αλλαγή, η πραγματική αλλαγή μπορεί να συμβεί», είπε.
Και μέσα σε μόλις 21 λεπτά, ο Μάθιου ΜακΚόναχι κατάφερε αυτό που κανένας αμερικανός πολιτικός δεν έχει πετύχει εδώ και δεκαετίες: μια έκκληση προς τον αμερικανικό λαό ξεκάθαρα χωρίς κομματική τοποθέτηση. Η αντίθεση ανάμεσα στην ευφράδεια του ηθοποιού από τη μια πλευρά και τις κλασικές προτροπές του προέδρου Μπάιντεν από την άλλη για το θέμα της οπλοκατοχής ήταν δραματική, παρατηρεί ο Εντ Κάμινγκ στην Telegraph
Ο ΜακΚόναχι, εξάλλου, είναι πιο όμορφος και πιο χαρισματικός από τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Εχει πιο εκφραστική φωνή. Η ομιλία του ήταν εύγλωττη χωρίς χολιγουντιανούς θεατρινισμούς, θυμωμένη αλλά όχι κραυγαλέα, γοητευτική αλλά όχι σε βάρος της δύναμής της. Οταν χτύπησε το χέρι του στο αναλόγιο απογοητευμένος, ένιωθες ότι το εννοούσε.
Οπως συμβαίνει με κάθε συναρπαστική ομιλία, ο ΜακΚόναχι προκάλεσε ερωτήσεις από την πλευρά του κοινού στις οποίες απάντησε στη συνέχεια. Γιατί πήγε στον Λευκό Οίκο; Για να μιλήσει με τον πρόεδρο Μπάιντεν για τον έλεγχο των όπλων. Γιατί είχε προσκληθεί; Επειδή γεννήθηκε στο Ουβάλντε, και η μητέρα του δίδασκε σε ένα νηπιαγωγείο, που απέχει λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από το δημοτικό σχολείο Robb, όπου έγινε το μακελειό.
Το κυριότερο είναι ότι ο ΜακΚόναχι μπορούσε να μιλήσει αχρωμάτιστα, χωρίς ίχνος κομματικής πολιτικής, καθώς δεν έχει πάρει ποτέ στο παρελθόν δημόσια θέση υπέρ των Ρεπουμπλικανών ή των Δημοκρατικών. Στον βαθμό, λοιπόν, που είναι δυνατόν να υπάρχει κάποιος ο οποίος θα μπορούσε να ικανοποιήσει όλους τους Αμερικανούς, αυτός είναι ο Μάθιου ΜακΚόναχι. Είναι ηθοποιός του Χόλιγουντ –σύμβολο του σεξ, που όμως κέρδισε και Οσκαρ Α΄ανδρικού ρόλου- αλλά και αγαπημένο παιδί του Τέξας· σέρφερ που παίζει γκολφ· αφοσιωμένος Χριστιανός και οικογενειάρχης με σύζυγο και τρία παιδιά, ο οποίος το 1999 συνελήφθη μαστουρωμένος να παίζει μπόνγκο γυμνός… Με λίγα λόγια είναι πραγματικά δύσκολο να φανταστεί κανείς κάποιον άλλο, που θα μπορούσε να ταιριάζει καλύτερα στην περίσταση.
Ωστόσο υπάρχει κάτι ακόμη πιο σημαντικό: ο ΜακΚόναχι δεν καταφέρθηκε κατά της οπλοκατοχής. Ισα-ίσα υπενθύμισε στο ακροατήριό του ότι είναι και ο ίδιος «υπεύθυνος ιδιοκτήτης όπλων». «Το Ουβάλντε είναι το μέρος όπου έμαθα να χρησιμοποιώ ένα όπλο Daisy BB», αποκάλυψε, για να προσθέσει. «Μου πήρε δύο χρόνια πριν “αποφοιτήσω” με ένα κυνηγετικό όπλο 410. Στο Ουβάλντε με έμαθαν να σέβομαι τη δύναμη και την ικανότητα του εργαλείου που ονομάζουμε όπλο». Και λίγο αργότερα παρέθεσε το απόσπασμα από το Δευτερονόμιο της Παλαιάς Διαθήκης, το οποίο η 10χρονη Ελι Γκαρσία ετοιμαζόταν να διαβάσει στην εκκλησία το απόγευμα της Τετάρτης: «Ν’ αγαπάς, λοιπόν, τον Κύριο, το Θεό σου, μ’ όλη την καρδιά σου, μ’ όλη την ψυχή σου και μ’ όλη τη δύναμή σου…». Ετσι, κανείς από όσους τον άκουσαν δεν θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι ήταν κάποιος επιθετικός φιλελεύθερος, που ήρθε για να τους αρπάξει τα όπλα.
Ωστόσο, από τους κινηματογραφικούς ρόλους και τη δημόσια περσόνα του δεν ήταν πάντα προφανές, ότι ο ΜακΚόναχι θα εξελισσόταν σε (κούκλο) Κικέρωνα… Αφού έγινε αστέρας του ποδοσφαίρου στο γυμνάσιο, εργάστηκε σε ένα δικηγορικό γραφείο και έπαιξε για λίγο με την ιδέα να σπουδάσει νομική, κατέληξε ωστόσο ότι δεν ήθελε να γίνει δικηγόρος και στράφηκε στην υποκριτική. Το 1993 τράβηξε την προσοχή του κοινού με την κωμωδία ενηλικίωσης «Νεανικά μπερδέματα» («Dazed and Confused») του Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ και ακολούθησαν ρόλοι του στην κωμωδία «Η τεράστια φίλη μου» («Larger Than Life»,1996), στο ιστορικό δράμα «Amistad» (1997) του Στίβεν Σπίλμπεργκ, στην επιστημονικής φαντασίας «Επαφή» (1997) του Ρόμπερτ Ζεμέκις, και στο πολεμικό δράμα «U-571», του Τζόναθαν Μόσκοου.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο ΜακΚόναχι έγινε περισσότερο γνωστός πρωταγωνιστώντας σε romcom, όπως «Ο Γάμος του Εραστή μου» («The Wedding Planner», 2001) με την Τζένιφερ Λόπεζ στο πλευρό του και στο «Πώς να χωρίσετε σε 10 μέρες» (« How to Lose a Guy in 10 Days», 2003). Και το 2005 το περιοδικό People τον ανακήρυξε «Sexiest Man Alive», τον πιο σέξι άνδρα της χρονιάς. Και ήδη ήταν εξίσου δημοφιλής τόσο για τις ερμηνείες του όσο και για τα αποφθέγματά του για τη ζωή (στο YouΤube είναι συγκεντρωμένες διάφορες ομιλίες του).
Μετά τις ρομαντικές κωμωδίες ο ΜακΚόναχι έκανε μια συνειδητή στροφή σε πιο σκληρούς ρόλους. Η ερμηνεία του στη σειρά «True Detective» του HBO του χάρισε το 2014 το Βραβείο TCA και υποψηφιότητες για το βραβείο ΕΜΜΥ της primetime ζώνης, για τη Χρυσή Σφαίρα και για το Βραβείο Καλύτερου Τηλεοπτικού Ηθοποιού, ενώ την ίδια χρονιά το«Dallas Buyers Club» του χάρισε και Οσκαρ Α’ ανδρικού ρόλου και Χρυσή Σφαίρα. Είχε προηγηθεί το 2011 ο ρόλος του Μίκι Χάλερ στην ταινία ορόσημο για την καριέρα του «Δικηγόρος σκοτεινών υποθέσεων» («The Lincoln Lawyer»).
Οι αλλαγές, που οδήγησαν στην αναγνώριση του ταλέντου του ίσως είναι και η απόδειξη για το μεγαλύτερο πλεονέκτημά του: Οι ιστορίες «αποκατάστασης» είναι το μόνο πράγμα στην Αμερική που απολαμβάνει αληθινή διακομματική υποστήριξη, γράφει στην Telegraph ο Εντ Κάνινγκ.
Η ομιλία του του ΜακΚόναχι στον Λευκό Οίκο δεν ήταν η πρώτη του επαφή με την πολιτική. Το 2016, μίλησε στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον απευθύνοντας στο ακροατήριό του ξεκάθαρα μηνύματα υγιoύς ζωής. Και το 2020, δημοσίευσε το πνευματώδες «Greenlights, Αναψε πράσινο, φύγαμε!» (κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πεδίο), ένα προσωπικό οδοιπορικό ή μανιφέστο για τη ζωή, που διακηρύσσει, σχεδόν πανηγυρικά, πως «εκείνο που μας γεμίζει πραγματικά είναι περισσότερο το ταξίδι και λιγότερο ο προορισμός». (Σας θυμίζει κάτι;)
Πέρσι συζήτησε την πιθανότητα να θέσει υποψηφιότητα για κυβερνήτης του Τέξας, ως ανεξάρτητος, αποχώρησε, όμως τον περασμένο Νοέμβριο, προφανώς λόγω των φόβων ότι θα μπορούσε να διχάσει την ψήφο των Δημοκρατικών (μια υπόδειξη ίσως για τις πολιτικές του τάσεις).
«Μπορούν τα προσόντα μου να με κάνουν αποτελεσματικό πολιτικό; Καλή ερώτηση. Γιατί ιστορικά δεν είμαι πολιτικός», είπε, «Είμαι ένας λαϊκός φιλόσοφος-ποιητής, που έχει το χάρισμα της αφήγησης, της έμπνευσης. Αλλά ως διευθύνων σύμβουλος του κράτους ή ενός έθνους, πρέπει να διοικείς. Πρέπει να θεσπίζεις νόμους».
Πράγματι μερικές φορές χρειάζονται νέοι νόμοι. Και ο τόνος του ΜακΚόναχι ήταν ο τόνος ανθρώπου, που ξέρει ότι ο Λευκός Οίκος παραμένει, σχεδόν πάντα, πιο ισχυρός από το Χόλιγουντ. Πόσο πιθανό λοιπόν είναι να τον δούμε πρόεδρο των ΗΠΑ; Θα δείξει.