Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκεί όπου οι γάμοι μεταξύ ομοφυλοφίλων και των δύο φύλων είναι νόμιμοι εδώ και πέντε χρόνια καθ’ άπασα την αμερικανική επικράτεια, δεν καταστράφηκε ο θεσμός του παραδοσιακού γάμου μεταξύ ετεροφυλοφίλων. Ωστόσο «τα ανδρόγυνα θα ήταν πιο ευτυχισμένα αν έπαιρναν μερικά μαθήματα από τα παντρεμένα ζευγάρια των γκέι και των λεσβιών».
Αυτό είναι το συμπέρασμα της συγγραφέως Στέφανι Κουντζ που αρθρογράφησε σχετικά στους New York Times: το κείμενό της φέρει τον τίτλο «Πώς να… ομοφυλοφιλέψετε τον γάμο σας» («How to Make Your Marriage Gayer») και εξ αυτού και μόνο ο αναγνώστης μπορεί να αντιληφθεί ότι απευθύνεται στα παραδοσιακά ζευγάρια, με σκοπό να τα συμβουλεύσει με ποιον τρόπο θα οδηγηθούν στην ευτυχία.
Πού βασίζει η αρθρογράφος την παραπάνω βεβαιότητά της; Σε έρευνα η οποία κατέγραψε ότι η καθημερινή πίεση και το άγχος, τα οποία οφείλονται στην οικογενειακή ζωή, αφορούν τις κυρίες των παραδοσιακών γάμων. Αυτές δήλωσαν ότι δυσφορούν ψυχολογικά περισσότερο από τις γυναίκες που παντρεύτηκαν γυναίκες. Οι άνδρες που παντρεύτηκαν άνδρες δήλωσαν ότι μέσα στα δεσμά του γάμου ασφυκτιούν λιγότερο από όλους/όλες τους παντρεμένους/τις παντρεμένες Αμερικανούς/Αμερικανίδες. Οι παραδοσιακοί άνδρες που παντρεύτηκαν παραδοσιακές γυναίκες δήλωσαν μέτρια επίπεδα δυσφορίας.
Η επικεφαλής της εν λόγω έρευνας, η κοινωνιολόγος Μάικλ Αλέξις Γκαρσία, εντυπωσιάστηκε από το αποτέλεσμά της, το οποίο θεωρεί σημαντικό: μέχρι τώρα, λέει η Μάικλ Αλέξις, οι μελέτες έδειχναν γενικώς γυναικεία ενόχληση από τα δεσμά του γάμου, ενώ τώρα εντοπίζουν καλύτερα, δείχνουν γυναικεία ενόχληση από τα παραδοσιακά δεσμά του γάμου.
Η Κουντζ ανατρέχει σε ιστορικά στοιχεία που αφορούν το θέμα γάμος στην αμερικανική κοινωνία και γράφει ότι σταδιακώς συνετελέσθησαν διαφοροποιήσεις. Εως τη δεκαετία του ’70 η γυναίκα εντός του γάμου ήταν περίπου έρμαιον του συζύγου της όσον αφορά τη σεξουαλικότητά της, τα οικονομικά της, την ιδιοκτησία της και τη συμπεριφορά της. Τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 οι γυναίκες απέκτησαν νόμιμη ισότητα με τους συζύγους τους, καθώς «τα δικαστήρια επαναπροσδιόρισαν τις ευθύνες των συζύγων χωρίς διαφοροποίηση φύλου». Και συνεχίζει: «Τη δεκαετία του ’90 οι περισσότεροι Αμερικανοί απέρριψαν την αναγκαιότητα των εξειδικευμένων ρόλων στον γάμο», καθώς θεώρησαν ότι «η ιδανική κατάσταση είναι οι κοινές ευθύνες».
Τα οικιακά και τα παιδιά είναι τα κομβικά σημεία της ανάλυσης που επιχειρεί η αρθρογράφος. Οι παλιοί γάμοι (προ του 1992) ήταν, λέει, στηριγμένοι στην ανάθεση των οικιακών και της ανατροφής των παιδιών στη γυναίκα. «Αλλά αυτό έχει αλλάξει». Πώς; «Μελέτες του 2006 διαπίστωσαν ότι τα ευτυχέστερα και πιο σεξουαλικά ικανοποιημένα ζευγάρια είναι εκείνα που μοιράζουν τα οικιακά και τη φροντίδα των παιδιών όσο το δυνατόν πιο ισότιμα». Οπου η γυναίκα πλένει περισσότερα πιάτα, «εκεί αναφέρονται και τα υψηλότερα επίπεδα διαφωνίας» και τριβών μέσα στον γάμο.
Στον αντίποδα ο Πούτιν
Την προσωπική του απόφαση (και «όσο είμαι πρόεδρος») να μην εμφανιστούν στη Ρωσία φράσεις και έννοιες του τύπου «γονιός Νο 1» και «γονιός Νο 2» αντί για «πατέρας» και «μάνα» γνωστοποίησε στους πολίτες της Ρωσίας ο πρόεδρός τους Βλαντίμιρ Πούτιν, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα επιτρέψει γάμους μεταξύ ανθρώπων του ιδίου φύλου.
Είπε: «Οσον αφορά το “γονιός Νο 1 και γονιός Νο 2”, έχω ήδη πει ήδη, και το επαναλαμβάνω, ότι όσο είμαι πρόεδρος, δεν θα υπάρξει τέτοιο πράγμα. Θα υπάρχουν πάντα “μπαμπάς” και “μαμά”». Οι δηλώσεις του έγιναν στο πλαίσιο επαφών του με άλλους ρώσους αξιωματούχους που ασχολούνται με την αναθεώρηση του ρωσικού Συντάγματος.
Κάνοντας συχνές αναφορές και σε άλλες μελέτες (του 1999, του 2003, του 2006, του 2015 κ.ά.), η Κουντζ λέει ότι «τα στερότυπα διατηρήθηκαν» στους παραδοσιακούς γάμους, ιδίως «όταν ήρθαν και τα τέκνα». Τονίζει δε ότι οι έγγαμες (με άνδρες) μητέρες έχουν λιγότερο χρόνο και περισσότερη δουλειά στο σπίτι σε σχέση με τις «ανύπαντρες μητέρες που συζούν». Οι διαπιστώσεις αυτές γίνονται για να υπογραμμιστεί η θέση της αρθρογράφου ότι «στο σημείο αυτό τα παντρεμένα ζευγάρια ομοφυλοφίλων μπορεί να προσφέρουν χρήσιμες συμβουλές στα έγγαμα ζευγάρια διαφορετικού φύλου».
Για ποιον λόγο; Διότι «τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν στερεότυπα φύλων για να καθορίσουν τις εργασίες στο σπίτι». Οι ομοφυλόφιλοι/ομοφυλόφιλες «μοιράζονται τα καθήκοντα της ρουτίνας». Και τη φροντίδα των παιδιών: «Τα παιδιά που ζουν με γονείς του ιδίου φύλου βιώνουν κατά μέσον όρο 3,5 ώρες γονικής φροντίδας την ημέρα, σε σύγκριση με τις 2,5 ώρες γονικού ενδιαφέροντος που βιώνουν τα παιδιά μέσα στον ετεροφυλόφιλο γάμο».
Επίσης το άρθρο διατείνεται ότι οι τριβές μέσα στην ομοφυλόφιλη οικογένεια είναι μικρότερες, διότι οι διαφωνίες δεν εκφράζονται «με αυταρχικό τρόπο», αλλά «με στοργή και χιούμορ», επειδή οι ομοφυλόφιλοι σύζυγοι «χρησιμοποιούν περισσότερο θετικές μεθόδους πειθούς, με επαίνους και όχι με επικρίσεις».
Καταλήγοντας η αρθρογράφος εμμέσως λέει ότι μέλημά της είναι να καταδείξει ότι «οι παραδοσιακοί κανόνες περί γάμου και φύλου αποθαρρύνουν τις σύγχρονες αξίες», έτσι πρέπει να «καλωσορίσουμε την ύπαρξη και την προβολή άλλων μοντέλων που προσφέρουν μαθήματα για να κάνουν τους γάμους μας πιο επιτυχημένους».