Ο διόλου κρυφός στόχος της επίσκεψης του Κιρ Στάρμερ αυτή την εβδομάδα στο Βερολίνο ήταν να φέρει την πατρίδα του πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ενωση (αρχικά μέσω μιας διμερούς συμφωνίας με τη Γερμανία) μετά το Brexit. Ο Guardian, ο Independent και οι λονδρέζικοι Times επέλεξαν, όπως αναμενόταν, να παραθέσουν στα πρωτοσέλιδά τους τα λόγια του ίδιου του βρετανού πρωθυπουργού περί «αλλαγής σελίδας» (turn a corner) σε σχέση με το Brexit, ούτως ώστε να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο και για τη Βρετανία και για την ΕΕ.
Σε αυτό το πλαίσιο ο Κιρ Στάρμερ μίλησε για «ευκαιρία που παρουσιάζεται μία φορά σε μια γενιά», επιδιώκοντας ακριβώς αυτό: να θέσει τις βάσεις για την αποκατάσταση των θλιβερών, πλέον, σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών.
Ωστόσο το Politico Europe επισημαίνει ότι ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς, εκτός του να τείνει χείρα φιλίας στον βρετανό πρωθυπουργό, θα μπορούσε να του κάνει και μια άλλη χάρη: να του δείξει πώς να… μην κυβερνήσει τη Βρετανία.
Το ότι τόσο ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος όσο και ο συνασπισμός του με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση στις δημοσκοπήσεις είναι γνωστό εδώ και καιρό. Στη Θουριγγία, μάλιστα, και τα τρία κόμματα θα μπορούσαν ακόμη και να βρεθούν εκτός του τοπικού Κοινοβουλίου μετά την εκλογική αναμέτρηση της ερχόμενης Κυριακής (την ίδια ημέρα εκλογές θα διεξαχθούν επίσης στη Σαξονία, ενώ στις 22 Σεπτεμβρίου στις κάλπες θα προσέλθουν οι πολίτες του Βρανδεμβούργου).
Η Εμιλι Θόρνμπερι, η οποία μετείχε στη σκιώδη κυβέρνηση του Κιρ Στάρμερ έως τις εκλογές της 4ης Ιουλίου, συνοψίζει ένα πρώτο «γερμανικό μάθημα» ως εξής: «Οταν κοιτάμε ό,τι συμβαίνει στη Γερμανία, το μάθημα που πρέπει να πάρουμε είναι ότι η γερμανική εμπειρία καταδεικνύει πόσο δύσκολη είναι η συγκρότηση ενός συνασπισμού για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής… Σίγουρα δεν θέλουμε να καταλήξουμε με τόσο πολωμένες απόψεις, όπως τελικά συνέβη στη Γερμανία».
Η αναφορά της βουλευτή των Εργατικών αφορά την πρόθεση της γερμανικής κυβέρνησης –η οποία αργότερα τροποποιήθηκε εκτενώς– να επιβάλει ουσιαστικά την αντικατάσταση των παραδοσιακών λεβήτων με αντλίες θερμότητας για οικιακή θέρμανση. Το μέτρο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, με την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) να σπεύδει να ρίξει λάδι στη φωτιά.
Ωστόσο ριζοσπαστική Δεξιά υπάρχει και στη Βρετανία, υπό την ηγεσία του Νάιτζελ Φάρατζ, πρώην «πατέρα» όλων των Brexiteers και νυν ηγέτη του κόμματος Reform UK, το οποίο στις εκλογές του Ιουλίου έλαβε το 14,3% των ψήφων. Και όπως η γερμανική Ακροδεξιά, έτσι και η βρετανική είναι έτοιμη να μετατρέψει την εναντίωσή της στα μέτρα για την κλιματική αλλαγή σε ένα από τα κύρια όπλα της κατά της κυβέρνησης Στάρμερ.
Δεν προκαλεί έκπληξη, επομένως, το γεγονός ότι η Κλερ Εϊνσλι, πρώην επικεφαλής χάραξης πολιτικής των Εργατικών (2020-2022), επικαλείται τον γερμανικό νόμο για τους λέβητες ως παράδειγμα λαθών που πρέπει να αποφευχθούν: «Το δίδαγμα είναι ότι οι ψηφοφόροι και το κόστος ζωής πρέπει πραγματικά να βρίσκονται στον πυρήνα οποιασδήποτε περιβαλλοντικής πολιτικής. Θα ήταν επιζήμιο να στέλναμε οποιοδήποτε είδος μηνύματος ότι οι ψηφοφόροι πρέπει να πληρώσουν για τις κλιματικές πολιτικές».
Ο Τζος Γκάρμαν, ένας άλλος πρώην σύμβουλος των Εργατικών και νυν εκτελεστικός διευθυντής του European Climate Foundation, σημείωσε ότι η εμπειρία της κυβέρνησης Σολτς με τους λέβητες και τις αντλίες θερμότητας «είναι ένα παράδειγμα για το πώς δεν πρέπει να ασκείται η κλιματική πολιτική». Σημείωσε επίσης ότι, ενώ η Βρετανία βρίσκεται «σε πολύ καλύτερη θέση (από τη Γερμανία) όσον αφορά τον βαθμό υποστήριξης» των κλιματικών μέτρων, υπάρχει ο κίνδυνος ακροδεξιές ομάδες να κερδίσουν έδαφος με αντι-κλιματικά μηνύματα στην περίπτωση που η κυβέρνηση «το παρακάνει».
Πάντως, αν και ο Κιρ Στάρμερ ήταν πολύ ξεκάθαρος και ειλικρινής όταν έλεγε πως η τρέχουσα δεν είναι μια περίοδος παχιών αγελάδων, ότι ο προϋπολογισμός του Οκτωβρίου θα είναι «επώδυνος» και «τα πράγματα θα χειροτερέψουν πριν βελτιωθούν», τουλάχιστον δεν θα έχει το εμπόδιο του «φρένου χρέους», που περιορίζει τα περιθώρια ελιγμών της γερμανικής κυβέρνησης.
Ενα άλλο ζήτημα που εκθέτει τόσο τη βρετανική όσο και τη γερμανική κυβέρνηση σε επιθέσεις από την άκρα Δεξιά (ειδικά στη Γερμανία, και από την άκρα Αριστερά της Σάρα Βάγκενκνεχτ) είναι το Προσφυγικό/Μεταναστευτικό, το οποίο επανήλθε στο προσκήνιο με κυριολεκτικά αιματηρό τρόπο: στη μεν Γερμανία με την ισλαμιστική τρομοκρατική επίθεση στο Ζόλινγκεν (ένας Σύρος που έπρεπε να είχε απελαθεί σκότωσε τρεις ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους τέσσερις), στη δε Βρετανία με το αντιμεταναστευτικό κύμα που προκλήθηκε και διογκώθηκε ταχέως έπειτα από τη δολοφονία με μαχαίρι τριών μικρών κοριτσιών από 17χρονο βρετανό πολίτη – και όχι μουσουλμάνο μετανάστη που είχε καταθέσει αίτηση ασύλου, όπως υποστηρίχθηκε αρχικά στο διαδίκτυο.
Μετά την επίθεση στο Ζόλινγκεν ο Ολαφ Σολτς ανακοίνωσε την αυστηροποίηση της νομοθεσίας για τις απελάσεις και την οπλοκατοχή. Ωστόσο εξακολουθεί να είναι πιο μετριοπαθής από τον κύριο αντίπαλό του και πιθανό διάδοχό του στην καγκελαρία: ο Φρίντριχ Μερτς, αρχηγός των Χριστιανοδημοκρατών, οι οποίοι προηγούνται στις δημοσκοπήσεις καταγράφοντας ποσοστό γύρω στο 30%, είχε επαινέσει τις μεταναστευτικές/προσφυγικές πολιτικές του Ρίσι Σούνακ και των Τόρις, ειδικά το σχέδιο για απέλαση μεταναστών και προσφύγων στη Ρουάντα, η ακύρωση του οποίου υπήρξε μια από τις πρώτες ενέργειες της νέας κυβέρνησης των Εργατικών.
Οσον αφορά το ευρύτερο πλαίσιο, παρά τα όποια «γερμανικά» διδάγματα, αποτελεί γεγονός ότι δεν θα είναι ιδιαίτερα εύκολο για τον βρετανό πρωθυπουργό να μην υποπέσει σε λάθη κατά τη διάρκεια της θητείας του. Αλλά ο Κιρ Στάρμερ χαίρει ενός σημαντικού πλεονεκτήματος σε σχέση με τον Ολαφ Σολτς: δεν καλείται να ηγηθεί ενός συνασπισμού, τα μέρη του οποίου βρίσκονται στα μαχαίρια, δεδομένου ότι χάρη στο εκλογικό σύστημα της Γηραιάς Αλβιώνας, κερδίζοντας το 33,7% των ψήφων οι Εργατικοί εξασφάλισαν σχεδόν τα 2/3 των εδρών στο Κοινοβούλιο.