Ιστορίες και θρύλοι που χάνονται σε ένα πολύ μακρινό παρελθόν θέλουν το παγωτό ή κάτι που έμοιαζε με παγωτό να έχει παρασκευαστεί για πρώτη φορά στην Κίνα δύο, ίσως και τρεις χιλιάδες χρόνια προ Χριστού. Ηταν κάτι σαν ρυζόγαλο, από ρύζι βρασμένο με γάλα και αρωματικά που στη συνέχεια το έβαζαν στο χιόνι για να πήξει. Πώς ήρθε στην Ευρώπη; Σύμφωνα με τον δημοφιλέστερο μύθο, τον 13ο αιώνα ο Μάρκο Πόλο, κατά τη διάρκεια του επικού ταξιδιού του στην Κίνα είδε πώς έφτιαχναν οι Κινέζοι το παγωτό και όταν επέστρεψε στη Βενετία έφερε μαζί του τη συνταγή. Διακόσια χρόνια αργότερα (το 1533) όταν η Κατερίνα των Μεδίκων παντρεύτηκε τον Ερρίκο Β’ και μετακόμισε μαζί με τους μαγείρους της στην Αυλή της Γαλλίας, παρουσίασε στους γάλλους ευγενείς μια γλυκιά παγωμένη κρέμα που έμοιαζε πολύ με το σύγχρονο παγωτό.
Σε κάθε περίπτωση το πρώτο καφέ–παγωτατζίδικο ιδρύθηκε στο Παρίσι το 1686 και υπάρχει ακόμα. Είναι το περίφημο Procop, το πιο παλιό παρισινό εστιατόριο το οποίο συνεχίζει να λειτουργεί ανελλιπώς από τότε που το άνοιξε ο Φραντσέσκο Προκόπιο ντέι Κολτέλι ένας σπουδαίος μάγειρος από τη Σικελία. Εκτός όμως από τον Προκόπιο, οι Ιταλοί με τις συνταγές τους έχουν τα πρωτεία σε όλο τον κόσμο, και στην Ελλάδα, όπου ειδικά τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει κυριολεκτικά απόβαση.
Οι ιταλικές συνταγές κυριαρχούν στα κλασικά στέκια του παγωτού -γύρω από το Σύνταγμα, στα Πατήσια και στη Φιλαδέλφεια- αλλά και σε απίθανα άλλα σημεία της πόλης εξίσου δημοφιλείς όμως είναι και οι παραδοσιακές ελληνικές γεύσεις. Το κέντρο του Πειραιά για παράδειγμα φημίζεται για το καϊμάκι του. Εμείς δοκιμάσαμε πολλά παγωτά και σας παρουσιάζουμε τα αγαπημένα μας. Είναι χειροποίητα, φτιαγμένα από φρέσκο γάλα, κρέμα και φρέσκα φρούτα. Κάποια μάλιστα από αυτά φτιάχνονται χωρίς ζάχαρη, χωρίς λακτόζη (με ελαιόλαδο) ή γλουτένη.
Αφοί Ασημακόπουλοι (Χαριλάου Τρικούπη 82, Αθήνα)
Στο παλιότερο ζαχαροπλαστείο της Αθήνας που άνοιξε το 1915 (στα ηνία είναι τώρα η τρίτη γενιά της οικογένειας) πρέπει να δοκιμάσετε οπωσδήποτε το παγωτό φιστίκι Αιγίνης, σοκολάτα με αγνή κρέμα αγελαδινού γάλακτος αλλά και απίθανες τούρτες καϊμάκι και παρφέ σοκολάτας.
Ελληνικόν (Π. Ιωακείμ, Κολωνάκι, Ελ. Βενιζέλου 59, Ερυθραία και 25ης Μαρτίου 71, Νέο Ψυχικό)
Εχει τα πιο διάσημα παγωτίνια της Αθήνας σε διάφορες γεύσεις όπως κρέμα, σοκολάτα, φράουλα και φιστίκι που είναι χειροποίητα από την αρχή μέχρι το τέλος αφού τα βουτάνε ένα ένα με το χέρι στη σοκολάτα. Επίσης καθημερινά φτιάχνουν τούρτες παγωτό και διάφορα παγωτά που συνοδεύονται με touilles, αυτά τα λεπτεπίλεπτα μπισκοτάκια αμυγδάλου.
Cremona (Δοϊράνης 56-58, Κυψέλη)
Παλιό καλό ζαχαροπλαστείο και ένα από τα καλύτερα catering της πόλης με υποκατάστημα στο Παγκράτι (Φιλολάου 84), φτιάχνει παραδοσιακό παγωτό (με τον ίδιο ακριβώς τρόπο από το 1976) σε περισσότερες από 25 γεύσεις με κορυφαίες ανάμεσά τους τη μαύρη σοκολάτα, τη φράουλα, το παρφέ και το κανταϊφι.
Ballader (Ερμού 55 και Καπνικαρέας 2, Μοναστηράκι)
Μικρό φινετσάτο ζαχαροπλαστείο με εκλεκτά γλυκά και παγωτά, πραγματικά της στιγμής αφού η ώρα παρασκευής τους αναγράφεται σε καρτελάκια(!) με γεύσεις που δύσκολα μπορεί κανείς να βρει αλλού όπως το Μοχίτο με μαστίχα και το Σαμουράι με γιαπωνέζικο τσάι μάτσα.
Cookieland (Καπνικαρέας 3 και Ερμού, Μοναστηράκι και Παπαδιαμαντοπούλου 150, Ζωγράφου)
Χειροποίητο σπιτικό παγωτό σε 18 γεύσεις που αν θέλεις μπορείς να το συνδυάσεις με μια (επίσης χειροποίητη) βάφλα ή (και γιατί όχι;) με σοκολατόπιτα. Το μαγαζί εξάλλου φημίζεται για τα cupcakes και τα ωραία γλυκά του.
Cremino (Νίκης 50α, Σύνταγμα)
Πιο χειροποίητο δεν γίνεται. Για παράδειγμα το παγωτό τριαντάφυλλο που φτιάχνει η κυρία Αθανασία η ιδιοκτήτρια του μαγαζιού, σημειωτέον χωρίς παγωτομηχανή όπως το κάνουμε στο σπίτι, γίνεται με ροδοπέταλα από τις τριανταφυλλιές που έχει στον κήπο της.
La Greche (Μητροπόλεως 16α, Σύνταγμα).
Μαθήτρια του ιταλού μαέστρο Φραντζέσκο Παλμιέρι, η κομψή και ωραία Εύη Παπαδοπούλου έφερε πριν από δύο χρόνια τις αυθεντικές ιταλικές γεύσεις (κάθε τόσο προσθέτει κάποια καινούρια) στο κέντρο της πόλης. Από τα ασυναγώνιστα παγωτά της το φιστίκι και το αμύγδαλο.
Mattonella (Ερμού 82, Μοναστηράκι)
Εδώ η απόλαυση του αληθινού παγωτού ιταλικής έμπνευσης είναι διπλή αφού συνοδεύεται με θέα στην Ακρόπολη. Η κρέμα είναι από τη φάρμα Κουκάκη, τα σορμπέ γίνονται με φρέσκα φρούτα και οι σοκολατένιες γεύσεις με κακάο και σοκολάτα Barry Callebaut. Από τα πιο εντυπωσιακά παγωτά τους η μέντα με σοκολάτα η zupa inglese με άρωμα εσπεριδοειδών και λικέρ τριαντάφυλλο και η κλασική Μάλαγα, με καραμελωμένους ξηρούς καρπούς και λικέρ πικραμύγδαλο.
Da Vinci Artisan Gelato (Αδριανού 50, Μοναστηράκι, τηλ: 210-3226446)
Παγωτατζίδικο που καθιερώθηκε αρχικά στη Μύκονο και απλώθηκε κατόπιν στην Πλάκα (Σέλλεϋ 4) και στη Βάρκιζα (Varkiza Resort) με γεύσεις παραμυθένιες όπως το τριαντάφυλλο και η μαστίχα αλλά και ένα ολόκληρο σοκολατένιο μενού.
Sorolop (Εμμ. Μπενάκη και Ανδρέα Μεταξά 17, Εξάρχεια)
Ενα μικρό μαγαζάκι-πειρασμός με τρία (συγκλονιστικά) είδη, παγωτό, τσουρέκι, και προφιτερόλ σε διάφορα μεγέθη ακόμη και σε κυπελάκι-δαχτυλήθρα που αν θέλεις μπορείς να τα συνδυάσεις. Πώς; Ζητάς π.χ. μια φέτα τσουρέκι με παγωτό σοκολάτα-ελαιόλαδο ή βανίλια Μαδαγασκάρης περιχυμένο με ζεστή σοκολάτα, προφιτερόλ με γέμιση παγωτού ή απλά ένα χωνάκι με κρέμα-καραμέλα βουτύρου, φρούτα του δάσους, nutella, παρφέ με κάστανο, σορμπέ μπίτερ σοκολάτας κλπ κλπ. Αχ.
Πειραιάς
Μαστρονικόλας (Καραολή και Δημητρίου 68)
Ιστορικό γαλακτοπωλείο-ζαχαροπλαστείο, από το 1909 στο ίδιο σημείο στο κέντρο του Πειραιά, με βελούδινα παγωτά παραδοσιακά όπως το καϊμάκι του με ολόπαχο πρόβειο γάλα, βανίλια και σαλέπι, το παγωμένο γιαούρτι από δικό τους γιαούρτι αλλά και πιο μοντέρνα όπως το ρόδι, το σύκο, παγωτό με κούκις και το (υπέροχο) κρέμα με περγαμόντο και αμύγδαλάκι.
Στάνη Κουντουρά (Δραγάτση 14, Πλατεία Κοραή)
Αλλο ένα ιστορικό γαλακτοζαχαροπλαστείο που είχε ανοίξει τη δεκαετία του 1920 στην οδό Νικήτα και από το 1933 λειτουργεί στο κέντρο του Πειραιά, διάσημο για το παγωτό καϊμάκι. Εδώ το κάνουν με μαστίχα και το σερβίρουν με γλυκό βύσσινο του Κλωνή από το Αίγιο και καβουρδισμένα αμύγδαλα.
Le Vôtre Piree Confiserie (Κουντουριώτου 166, Πειραιάς)
Αν τύχει να βρεθείτε στην περιοχή, περάστε να δοκιμάσετε τα παγωτά του Στέφανου Διαμαντόπουλου με γεύσεις που σε διακτινίζουν σε περασμένες δεκαετίες. Αληθινό φιστίκι, αληθινή φράουλα, αληθινή καρύδα. Α, ναι, και αν δεν το έχει στη βιτρίνα, ζητήστε του παγωτό βιολέτα. Ομοιό του δεν έχετε ξαναδοκιμάσει. Σας το υπόσχομαι.
Και στα πέριξ…
Τούλα (Ευτυχίδου 41, Παγκράτι, 210-7218255)
Εγινε διάσημη με το παγωτό μουστάρδας, αυθεντικό πολίτικο, που καμιά σχέση βέβαια δεν έχει με μουστάρδα πέρα από το χρώμα του το οποίο οφείλεται στα κομματάκια καραμέλας, το μέλι και τα καβουρδισμένα αμύγδαλα που περιέχει.
Χαρά (Πατησίων 339, Ανω Πατήσια)
Ναός του πολίτικου παγωτού από το 1968, με ρετρό διάθεση και κλασικά παγωτά όπως το Σικάγο (ένα σοκολατένιο βουνό μέσα σε μεταλλικό μπολάκι με σαντιγί στην κορυφή πασπαλισμένη με τριμμένο αμύγδαλο) και το λιγωτικό εκμέκ με παγωτό καϊμάκι που σε διακτινίζουν χαλαρά σε κάτι νύχτες τις δεκαετίας των σέβεντις όταν άραζες εδώ με την παρέα σου μέχρι τα χαράματα.
Συντριβάνι (Ειρήνης 4 και Μαραθώνος, Ν. Φιλαδέλφεια)
Κλασικός προορισμός για (κλασικό) παγωτό στη Νέα Φιλαδέλφεια, δεν είναι τυχαίο ότι συναγωνίζεται τη Χαρά και τα Πατήσια. Ωραίες γρανίτες και απαλά παγωτά από πρόβειο γάλα σερβιρισμένα σε ρετρό μεταλλικά μπολάκια πλάι σε σοκολατίνες και άλλα παλαιομοδίτικα γλυκά.
Βάρσος (Κασσαβέτη 5, Κηφισιά).
Εδώ και δεκαετίες σήμα κατατεθέν της Κηφισιάς. Κάθεσαι κάτω από τα πλατάνια, στο δροσερό κήπο πίσω από του γαλακτοπωλείο-ζαχαροπλαστείο και απολαμβάνεις μια απίθανη γρανίτα σύκο, φράουλα ή πεπόνι. Τι άλλο θέλεις μια καυτή μέρα;
Λακαφώσης (Λεωφ. Σταμάτας 47, Σταμάτα)
Στο καλό γαλακτοπωλείο φτιάχνουν επίσης εκλεκτό παγωτό (από τα πιο αγνά που υπάρχουν) από αιγοπρόβειο γάλα χωρίς αυγά σε γεύσεις όπως βανίλια, αμύγδαλο, ρούμι-σταφίδα, κρέμα με καραμελωμένους ξηρούς καρπούς και σιρόπι καραμέλας, κρέμα με Oreo, κρέμα με μπισκότα Digestive, γιαούρτι, (υπέροχη) φράουλα, σοκολάτα σκέτη, με Merenda ή με καραμελωμένους ξηρούς καρπούς και σιρόπι σοκολάτας.
Choco Latte Milano (Λεωφ. Αλίμου 53, Άλιμος)
Ο Στέφανο Πάλμας, ένας ελληνο-ιταλός με καταγωγή από το Μεγανήσι που ζει στο Μιλάνο και έρχεται στην Αθήνα κάθε Σαββατοκύριακο, είναι ο δημιουργός των παγωτών ημέρας με τις δεκάδες απίθανες γεύσεις (ακόμα και για διαβητικούς) χωρίς χρωστικές με φρέσκα φρούτα και γάλα, όπως το πορτοκάλι, το καρπούζι, το φουντούκι, και το φιστίκι, το τραγανό biscottino, η σοκολάτα γάλακτος, αλλά και το πικάντικο παγωτό cioccolata peperoncino με σοκολάτα, κανέλα και καυτερή πιπεριά.
Νανά Γιώτη (Αίαντος 6, Βριλήσσια και Ψυχάρη 1, Ψυχικό).
Στις πρωτοτυπίες της ανήκουν το παγωτό μανταρίνι, καπουτσίνο αλλά και το φιστίκι με ολόκληρα κομματάκια ξηρού καρπού, το προφιτερόλ με παγωτό βανίλια σε μικρά σου περιχυμένα με γκανάς σοκολάτας και το καταπληκτικό καλαθάκι από μπισκότο με μπαλάκια παγωτού.
La Mole (Δημοκρατίας 3, Πεύκη)
Ο Μάρκο Μούρε, ένας Ιταλός από το Τορίνο που ασχολείται με το παγωτό από τα 15 του είναι ο ιδιοκτήτης της πιο αυθεντικής gelateria των βορείων προαστείων. Με πρώτες ύλες από την Ιταλία δημιουργεί μια μεγάλη ποικιλία γεύσεων με πολλά μπεστ σέλερ όπως το τιραμισού, η τσούπα ινγκλέζε, το ζαμπαγιόνε, το μπαμπά ο ραμ αλλά και παγωτό με γεύση μπισκότο κανέλας.
L’ Arte del Gelato (Λεωφόρος Ελ. Βενιζέλου 135, Ηλιούπολη)
Εδώ αποκλείεται να πλήξετε αφού αλλάζουν συνεχώς τις συνταγές τους ενώ επίσης έχουν άπειρες υπέροχες γαρνιτούρες. Οπότε μπορεί κανείς να κάνει τρελούς συνδυασμούς όπως π.χ. λάιμ με ρούμι και καρύδα πλάι σε σορμπέ ροδάκινο, βανίλια Μαδαγασκάρης με Red Bull πορτοκάλι ή κρέμα με μπισκότα Oreo.
Fatto a Mano (Κώστα Βάρναλη 21, Περιστέρι)
Σε απόσταση τριών λεπτών από τη στάση του Μετρό Περιστερίου ο Γιάννης Νύκταρης (όνομα συνδεδεμένο με τα μπισκοτοκουλουρακια) φτιάχνει εντυπωσιακά χειροποίητα παγωτά χωρίς συντηρητικά, χρωστικές και βελτιωτικά αλλά και παγωτά με στέβια χωρίς λακτόζη ή γλουτένη. Δοκιμάστε θυμάρι με λεμόνι και ζεστή σοκολάτα υγείας πάνω σε -χειροποίητο- χωνάκι, ανθότυρο με μέλι συνδυασμένο με μία μπάλα sorbet μάνκγο και ζεστή σοκολάτα γάλακτος, xαρούπι συνδυασμένο με μία μπάλα κρόκο Κοζάνης και καραμελωμένα καρύδια ή το hard core ρακόμελο.
Solo Gelato (Ανδρέα Παπανδρέου 44, Χαλάνδρι)
Τρίτης γενιάς παγωτοποιός ο ιδιοκτήτης Νίκος Χριστογιώργος πήρε με τα παγωτά του την πρώτη θέση στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Παγωτού. Χρησιμοποιεί τις παλιές συνταγές του παππού του που άνοιξε το κατάστημα-εργαστήριο το 1951 αλλά και δικές του. Μεταξύ άλλων φτιάχνει υπέροχο καϊμάκι με σαλέπι και μαστίχα Χίου, φουντούκι Πιεμόντε, φιστίκι Ιταλίας και σορμπέ σοκολάτας Criollo.
Μέλισσα (Εθνάρχου Μακαρίου 45, Περιστέρι)
Σε ένα από τα καλύτερα και πιο παλιά (από το 1925) ζαχαροπλαστεία του λεκανοπεδίου βρίσκεις αυτό που περιμένεις, δηλαδή ωραία γλυκά και εκλεκτό παγωτό με βελούδινη υφή. Από τις πιο ωραίες γεύσεις του, το φιστίκι Αιγίνης, η βανίλια με το αγριοκέρασο και η κρέμα με σοκολάτα τζαντούγια.
Mucca (Χαριλάου Τρικούπη 146 & Στροφυλίου, Νέα Ερυθραία και Λεωφ. Κηφισίας 242, Φάρος Ψυχικού)
Αυθεντικό ιταλικό παγωτό σε πολλές διαφορετικές γεύσεις με ολόφρεσκα υλικά. Διαλέγεις χωνάκι, κυπελάκι ή μπισκοτένια φωλιά και τη γεμίζεις με βανίλια Μαδαγασκάρης, φουντούκι, μαύρη σοκολάτα ή μάνγκο για παράδειγμα.
Μπακογιάννης (Χρ. Σμύρνης 15, Πλατεία Κανάρια, Ηλιούπολη)
Ο ρουμελιώτης γαλακτοπώλης είναι απόλυτος όσον αφορά στην ποιότητα της πρώτης ύλης του. Χρησιμοποιεί αποκλειστικά πρόβειο γάλα που κόβεται το καλοκαίρι. Αυτή τη στιγμή λοιπόν μπορεί το παγωτό καϊμάκι (το κάνει με μαστίχα Χίου, σαλέπι από την Ξάνθη και λίγη ζάχαρη), όπως και τα γιαούρτια του να έχουν ήδη τελειώσει οπότε και το μαγαζί να έχει κλείσει μέχρι το φθινόπωρο που οι προβατίνες θα κατεβάσουν γάλα. Κρατάς, όμως, τη διεύθυνση και του χρόνου κάνεις εγκαίρως τις προμήθειές σου.
Ninnolo (Αγίου Δημητρίου 8, Κηφισιά)
Γεύσεις αυθεντικές ιταλικές, εξωτικά σορμπέ με φρέσκα πάσιον φρούτ και γκουάβα από τη Βραζιλία και παγωτά κρεμώδη και λαχταριστά, όπως π.χ. αυτό με το φουντούκι του Πιεμόντε και το σοκολατένιο με την καλύτερη σοκολάτα του κόσμου.
Zillion‘s (Διονύσου 69, Κηφισιά)
Ενα φανταστικό ice cream bar-catering όπου εκτός των άλλων μπορείς να γευτείς και hot floats, δηλαδή εσπρέσο με μπάλα παγωτό της επιλογής σου. Γεύσεις; Σοκολάτα 70%, φουντούκι, μπισκότο, καραμέλα, ανανά, μάνγκο και άλλα δεν λέω.
Φύσις (Λεωφ. Κηφισίας 98, Μαρούσι και Λεωφ. Μεσογείων 450, Αγ. Παρασκευή)
Φυσικά παγωτά από βιολογικό γάλα, ακατέργαστο βιολογικό κακάο και βιολογική μαύρη ζάχαρη όπως το παγωτό καϊμάκι με σαλέπι (από τη ρίζα μιας άγριας ορχιδέας που συλλέγεται σε βουνό της Φλώρινας), το παγωτό με καραμελωμένα φιστίκια Αιγίνης, με απλή μαύρη βανίλια, με αγριοκέρασο και απόσταγμα από ροδοπέταλα, με πουρέ φράουλας ή κορμός παγωτού mille feuilles.
Επονται: Τα παγωτά της Θεσσαλονίκης