Ο τρόμος στο βιβλίο είναι δύσκολος.
Η εικόνα βοηθά αφάνταστα, μια φευγαλέα ματιά στο τέρας ή τον δολοφόνο που παραμονεύει, ή ακόμα και μόνο μια νότα από μια υποβλητική μουσική, συχνά αρκούν για να σπείρουν τον φόβο στον θεατή, πολύ περισσότερο από μερικές παράγραφοι όσο καλογραμμένες και αν είναι.
Γιατί ο τρόμος χρειάζεται έναν καλό συγγραφέα για να τον μεταφέρει σωστά και να συναγωνιστεί στα ίσα την εικόνα. Δεν είναι μόνο η καλή περιγραφή, αλλά η ατμόσφαιρα που χτίζει ο συγγραφέας, αυτή που για να αποδοθεί στο λευκό πανί του σινεμά θέλει τον δικό της μάστορα.
Το Reuters στέκεται σε 10 βιβλία που μεταφέρθηκαν στο σινεμά, κάποια μάλιστα πάνω από μία φορά, ανανέωσαν το είδος και απέσπασαν τον θαυμασμό.
Δεν είναι μόνο υπόθεση των καιρών μας. Μια κοπέλα μόλις 20 ετών, η Μέρι Σέλεϊ, μάς έδωσε το 1818 τον «Φρανκεστάιν». Είναι μια περιγραφή με διαχρονική αξία των κινδύνων από την επιστημονική πρόοδο και του πόσο μακριά μπορεί να πάει ο άνθρωπος. Η εικόνα του τέρατος που ξεφεύγει από τον έλεγχο του δημιουργού μάς συνοδεύει ως σήμερα ενώ έδωσε και την ευκαιρία για ατμοσφαιρικές μεταφορές στον κινηματογράφο.
Η ταινία του 1931, που είχε μάλιστα και σίκουελ, οφείλει πολλά για τον θρύλο της στον Μπόρις Καρλόφ, τον άνθρωπο που ενσάρκωσε το τέρας του ρόλου. Ενας άνδρας ψηλός, αμίλητος και όσο τέρας απαιτεί ο ρόλος που ενέπνευσε το δέος: έτσι πρέπει να είναι τα τέρατα!
Στο τέλος του αιώνα, το 1897, μια εποχή τόσο διαφορετική από αυτήν της Σέλεϊ, ο Μπραμ Στόκερ σύστησε στο κοινό τον αιμοβόρο «Δράκουλα». Μεταφέροντας στο χαρτί ευρωπαϊκούς θρύλους, ο Στόκερ έγινε πηγή έμπνευσης για ταινίες που εξερεύνησαν την τρομακτική όψη του Δράκουλα.
Που δεν είναι η μόνη: την ύπουλα ερωτική όψη του Δράκουλα, μετέφερε στην μεγάλη οθόνη πριν από 25 χρόνια ο Φράνσις Φορντ Κόπολα με τον Γκάρι Ολντμαν να σαγηνεύει νεαρές και (πρώην) αθώες γυναίκες.
Ο Αμερικανός Εντγκαρ Αλαν Πόε, χρονικά ανάμεσα στη Σέλεϊ και τον Στόκερ, είναι ένας από τους μεγάλους πατέρες του λογοτεχνικού τρόμου και της φαντασίας. Η επιρροή του στη λογοτεχνία, όπου καλλιέργησε την μικρή φόρμα δεν μπορεί να αποτιμηθεί με δύο λόγια και θα συνεχίσει να μας συντροφεύει για πολύ και στο βιβλίο και στο σινεμά.
Οι ιστορίες του Πόε έχουν όλα τα συστατικά που εξασφαλίζουν μια γενναία δόση τρόμου και στο σινεμά, ειδικά αν πίσω από την κάμερα είναι ένας από τους μετρ του κινηματογραφικού τρόμου, ο Ρότζερ Κόρμαν, και σε πρωταγωνιστικό ρόλο ένας ηθοποιός ταυτισμένος και αυτός με το είδος, ο Βίνσεντ Πράις που συνεργάστηκαν στο «Πηγάδι και το εκκρεμές» του Πόε.
Ο σύγχρονος επίγονος και των τριών αυτών συγγραφέων, ένας από τους μεγάλους σταρ του τρόμου με έργο πολυδιαβασμένο, ο αμερικανός Στίβεν Κινγκ δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από τη λίστα. Σε βιβλία που έχουν μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη, όπως το «It» ή το «Κούτζο», παίζει με τα αρχέγονα ένστικτά μας. Στο (σκόπιμα ανορθόγραφο) «Νεκρωταφίο ζώων» του 1983 ο Κινγκ δίνει μια ελάχιστα αθώα ή συγκινητική διάσταση στην ταφή των αγαπημένων μας κατοικίδιων, ειδικά αυτή στο βιβλίο του που γίνεται μέσα σε ένα παμπάλαιο νεκροταφείο με όλες αρχαίες κατάρες που κουβαλά μαζί του.
Πολλά στον τρόμο, χάρτινο ή κινηματογραφικό, βασίζονται στην ανατροπή της εικόνας που έχουμε συνηθίσει, πόσο μάλλον όταν η ανατροπή έρχεται από τα παιδιά.
Δύο από τα βιβλία που ανέδειξαν αυτό τον φόβο είναι καταρχάς το «Μωρό της Ρόζμαρι» του Αϊρα Λέβιν του 1967, όπου το βρέφος αντιπροσωπεύει το απόλυτο κακό όχι μόνο για την μητέρα του αλλά για όλο τον κόσμο.
Την επόμενη χρονιά, η ταινία από τον Ρομάν Πολάνσκι με τη Μία Φάροου και τον Τζον Κασαββέτη έγινε η αρχή μιας τάσης για ταινίες-τρόμου που έδωσε λίγο αργότερα, το 1971, και τον «Εξορκιστή». Το έργο βασίζεται σε βιβλίο από τον Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτι, το οποίο περιγράφει μια ιστορία και πρόσωπα τα οποία είναι πραγματικά.
Τα μυστήρια που κρύβονται μέσα στο σπίτι μας είναι και αυτά από τις μεγάλες πηγές τρόμου. Στο βιβλίο του 1971 από τον Χέρμπερτ Λίμπερμαν «Crawlspace» (πρόκειται για τον κενό χώρο κάτω από το ξύλινο πάτωμα που συνήθως υπάρχει στα αμερικανικά σπίτια) ένα άτεκνο, ηλικιωμένο ζευγάρι καλεί έναν τεχνίτη για επιδιορθώσεις. Ο νεαρός όμως αποφασίζει να ζήσει μόνιμα σε αυτό το υπόγειο με ό,τι σημαίνει αυτό για τους ηλικιωμένους – και αυτό δεν είναι καθόλου ήρεμο.
Ο «Φρουρός» του Τζέφρι Κόνβιτζ (του 1974, που μετέφερε ο ίδιος και στο σινεμά τρία χρόνια αργότερα) ξεκινά με την απλή φιλοδοξία μιας γυναίκας, που μόλις μετακόμισε σε ένα ωραίο διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη, να πιάσει φιλία με τους γείτονες και να ανανεώσει τη ζωή της. Δυστυχώς, όμως, όχι μόνο αποδεικνύονται ενοχλητικοί, αλλά, όπως της είπε ο μεσίτης της, δεν έχει γείτονες, εκτός από έναν ιερέα που ζει μόνος.
Αλλη μία ιστορία τρόμου που επισκίασε στο σινεμά το ομώνυμο βιβλίο είναι το «Amityville Horror», γραμμένη από τον Τζέι Ανσον το 1977. Βάζει τον αναγνώστη στο κλίμα του τρόμου για τα στοιχειωμένα σπίτια και το πώς οι ήσυχες οικογένειες πέφτουν θύματα δαιμονίων.
Αν όλα αυτά δεν έφεραν τους ήρωες των βιβλίων κοντά στην ανάγκη να αναζητήσουν κάποια βοήθεια για την ψυχική τους υγεία, υπάρχει και ένα τελευταίο βιβλίο και ταινία για αυτό. «Η σιωπή των αμνών» του Τόμας Χάρις κατάφερε να ανανεώσει το θρίλερ και σαν βιβλίο (εκδόθηκε το 1988) αλλά και με την κινηματογραφική μεταφορά του το 1991.
Η ιστορία του εξαιρετικά ευφυή κανίβαλου που έπαιζε με τα ένστικτα και τους φόβους της νεαρής αστυνομικού, αναποφάσιστος (ή έτσι έδειχνε) ανάμεσα στο να της επιτεθεί ή, απλά, να της μιλήσει.