Οταν έφτασα στη Βάρη η δράση είχε αρχίσει. Το μεγάλο τραπέζι στο χώρο δημιουργικής απασχόλησης του Παιδικού Χωριού SOS ήταν περικυκλωμένο από πιτσιρίκια με κόκκινες, πράσινες και μπλε ποδίτσες, μικρά χεράκια σπάζανε μπισκότα, κόβανε φράουλες, ανακάτευαν τυρί – κρέμα με σαντιγί. Και όταν ήρθαν τα ταψιά από την κουζίνα, ο Βασίλης Καλλίδης, που εντωμεταξύ είχε λιώσει τις μισές φράουλες και τις είχε κάνει σάλτσα, μοίρασε τα υλικά σε στρώσεις και έφτιαξε ένα γρήγορο cheese cake. Μετά όλοι μαζί τρέξανε απέναντι. Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλο πιο γλυκό μάγειρα ικανό να παίξει με τόση άνεση το παιχνίδι «σήμερα μαγειρεύουμε με τα παιδιά».
Με την καθοδήγησή του, λοιπόν, μικρά χεράκια κόψανε στη μέση ψωμάκια, άπλωσαν κέτσαπ και μαγιονέζα, ακούμπησαν επάνω βρασμένα λουκάνικα, τα πασπάλισαν με τσιπς-μπαστουνάκια. Στο πάσο, μπορούσες να παραγγείλεις hot dog μόνο με κέτσαπ, με περισσότερη, λιγότερη ή καθόλου μαγιονέζα, με ή χωρίς πατατάκια. Κι ενώ γίνονται όλα αυτά, ένα αγοράκι προτιμά αντί για το μαγείρεμα να παίξει πιάνο. Μια γλυκιά μελωδία ξεχύνεται στο χώρο. Βλέπω κάποιους να δακρύζουν. (Ανάμεσά τους κι εγώ). Ηταν μια ξεχωριστή βραδιά. Την είχε διοργανώσει η Τζίνη Σέττα Καφφετζή γενική γραμματέας του Συνδέσμου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων (Σ.Ε.Μ.Α.) ο οποίος στο πλαίσιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, έχει υιοθετήσει μια από τις οικογένειες των Παιδικών Χωριών SOS Βάρης.
Μέσα στην ασφάλεια που τους προσφέρει το Χωριό και οι «μαμάδες» τους, τα παιδιά γύρω μας βουίζουν σαν το μελίσσι. Ανάμεσά τους βλέπω έναν παλιό γνώριμο, τον αξιαγάπητο κύριο Πέτρο Παπαδάκη, εδώ και 19 χρόνια διευθυντή του Παιδικού Χωριού SOS της Βάρης. Χαϊδεύει ένα παιδικό κεφάλι, παίρνει στην αγκαλιά του κάποιο άλλο παιδάκι, μιλάει σε όλα πολύ στοργικά. Πιάνουμε την κουβέντα. «Δεν είναι εύκολα τα πράγματα εδώ» μου λέει, «μπορεί ένα παιδί να μίλησε προ ολίγου με τη φυσική του μητέρα και να είναι χαρούμενο και ένα άλλο να έχει τις κακές του γιατί έμαθε μόλις ότι απέκτησε αδελφάκι». Μοιραία η συζήτησή μας έρχεται στην οικονομική κρίση που πλήττει άσχημα την ελληνική οικογένεια. Μαθαίνω ότι από το 2010 που ξέσπασε η κρίση τα αιτήματα από απελπισμένους γονείς για εισαγωγή των παιδιών τους στα Κέντρα Φιλοξενίας έχουν αυξηθεί δραματικά.
Στην πλειοψηφία τους τα παιδιά που στηρίζονται στις δομές των Παιδικών Χωριών SOS προέρχονται από ελληνικές οικογένειες, ανάμεσά τους όμως ζουν και παιδιά μεταναστών που ζουν νόμιμα την Ελλάδα. «Η κρίση έχει πλήξει πάρα πολύ τον Ελληνα. Πολύ όμως. Τόσο πολύ που δεν το φανταζόμαστε. Το βλέπουμε αυτό κυρίως στα Κέντρα Στήριξης. Μέχρι πριν από μερικά χρόνια μια οικογένεια ζούσε τη ζωή της, πήγαινε διακοπές, είχε το αυτοκινητάκι της είχε δηλαδή τη ζωή που ζούμε όλοι. Και ξαφνικά αυτοί οι άνθρωποι χάσανε τη γη κάτω από τα πόδια τους. Οπότε φανταστείτε πόσο αντανακλά όλο αυτό τα προγράμματα μακροχρόνιας φιλοξενίας. Βασικό για μας είναι η προστασία του παιδιού. Είδαμε ότι με την κατάλληλη υποστήριξη πολλά από αυτά τα παιδιά θα μπορούσαν να παραμείνουν στις οικογένειές τους και μόνο όταν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα, τα παιδιά έρχονται στα Παιδικά Χωριά στη Βάρη, στην Αλεξανδρούπολη, στη Θεσσαλονίκη και από του χρόνου στο Ηράκλειο της Κρήτης» μου λέει ο Πέτρος Παπαδάκης. Στην Κρήτη ειδικά πραγματοποιούνται τρία προγράμματα, αυτή τη στιγμή. Το Κέντρο Στήριξης για το Παιδί και την Οικογένειά υποστηρίζει παιδιά και οικογένειες που είναι σε κρίση, ενώ επίσης υπάρχει μια Κινητή Μονάδα που υποστηρίζει σε όμορους δήμους οικογένειες σε κρίση που δεν μπορούν να μετακινηθούν.
Επιπλέον στο πλαίσιο της πρόληψης έχουν δημιουργηθεί Σπίτια Προσωρινής Φιλοξενίας (για το σκοπό αυτό έχουν ενοικιαστεί μερικά σπίτια) με στόχο και σκοπό την ενδυνάμωση της οικογένειας: «Οταν η οικογένεια είναι πολύ βεβαρυμμένη, τα παιδιά –πάντα με τη σύμφωνη γνώμη της- παραμένουν 5-6 ημέρες την εβδομάδα σε Σπίτι Προσωρινής Φιλοξενίας. Ετσι δεν χάνεται ο δεσμός με τους δικούς τους» μου λέει ο κύριος Παπαδάκης και συμπληρώνει: «Στον ένα χρόνο της λειτουργίας του η επιτυχία είναι 100% αφού 15 παιδιά έχουν γυρίσει ήδη πίσω στα σπίτια τους. 15 οικογένειες κράτησαν τα παιδιά τους, έχουν προχωρήσει, πάνε καλά κι εμείς συνεχίζουμε να τα παρακολουθούμε και να τα υποστηρίζουμε.»
Ο Πέτρος Παπαδάκης είναι πολύ υπερήφανος για την επιτυχία αυτών των προγραμμάτων, τα οποία παρακολουθεί και συντονίζει από την Αθήνα. Τώρα όμως ετοιμάζεται πλέον να εγκατασταθεί στο Ηράκλειο. Σε ένα χρόνο από τώρα εξάλλου αναμένεται να είναι έτοιμο και το νέο Παιδικό Χωριό SOS που χτίζεται στο Ηράκλειο με γρήγορους ρυθμούς.
Εκτός από την Κρήτη, στο πλαίσιο της πρόληψης τα Παιδικά Χωριά SOS δημιούργησαν Κέντρα Στήριξης Οικογενειών σε Κρίση σε όλη την Ελλάδα, στο Ηράκλειο, στην Αθήνα, στον Πειραιά, στο Περιστέρι στην Κομοτηνή και στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα και σύντομα στα Γιάννενα. 3000 παιδιά υποστηρίζονται σε αυτά τα Κέντρα και βέβαια πίσω από αυτά υπάρχουν οι οικογένειές τους, ενώ περίπου άλλα 300 ζουν σε δομές μακροχρόνιας φιλοξενίας. «Αν πάρεις ένα παιδί διαλύεις την οικογένειά του, κι εμείς δεν το θέλουμε αυτό παρά μόνο σε περιπτώσεις ανάγκης» λέει ο κύριος Παπαδάκης που επισημαίνει ακόμη ότι: «Μπορεί ο αριθμός να μην φαντάζει μεγάλος αλλά πρέπει να σκεφτεί κανείς ότι ένα παιδί έρχεται στο Χωριό SOS βρέφος και φεύγει 26 χρονών όταν πλέον είναι έτοιμο, έχει κάνει τις σπουδές του και έχει αρχίσει να δουλεύει, ουσιαστικά δηλαδή όταν είναι ένας πολίτης που μπορεί να στηρίζει και τον διπλανό του. Και αυτό έχει μεγάλη αξία.»
Τον αποχαιρετώ συγκινημένη, του εύχομαι ολόψυχα καλή επιτυχία και του υπόσχομαι να επισκεφτώ το καινούργιο του σπίτι, το Παιδικό Χωριό SOS στο Ηράκλειο που αναμένεται να εγκαινιαστεί τον Ιούνιο του 2017. Κι εκείνος στέλνει ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλου τους δωρητές, έλληνες και ξένους, που με τις δωρεές τους όλα αυτά τα χρόνια στηρίζουν τα Παιδικά Χωριά SOS στην Ελλάδα.
«Θέλω να πω ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ και ένα πολύ μεγάλο μπράβο σε όλο τον κόσμο που υποστηρίζει τα προγράμματά μας. Δεν έχουμε πάρει ποτέ χρήματα από το κράτος, όλα αυτά τα χρόνια στηριζόμαστε αποκλειστικά στις δωρεές ιδιωτών που «φροντίζουν το μέλλον μας» μου λέει φεύγοντας.