Δε είναι η πρώτη φορά που η μόδα παίρνει πολιτική θέση στέλνοντας τα δικά της μηνύματα, η φετινή χρονιά όμως υπήρξε πράγματι πολύ ξεχωριστή. Από τις αρχές του Φεβρουαρίου, μάλιστα, με την εμφάνιση της Μπιγιονσέ στο τελικό του αμερικανικού Super Bowl στο στάδιο Levi’s ήταν σαφές και ξεκάθαρο ότι το μήνυμα της μόδας για το 2016 θα είχε ένα εντελώς νέο νόημα. Στο show του ημίχρονου η διάσημη τραγουδίστρια παρουσίασε το καινούργιο της κομμάτι Formation που θεωρείται ύμνος του κινήματος Lives Matter.
Η είσοδός της στο γήπεδο της Σάντα Κλάρα στην Καλιφόρνια ήταν τρομερά θεαματική αφού την ακολουθούσε μια στρατιά χορευτών που με την εμφάνισή τους απότισαν φόρο τιμής στους Μαύρους Πάνθηρες, το αφροαμερικανικό ριζοσπαστικό κίνημα που έδρασε στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 196 απλά να λες στους άλλους τι πιστεύεις πρέπει να το δείχνεις κιόλας. Και ο πιο απλός αλλά ταυτόχρονα και ο πιο ισχυρός τρόπος για να το κάνεις αυτό δημόσια είναι μέσω των ρούχων που φοράς.
Σε έναν κόσμο λευκού θορύβου και φραξιονιστικής κακοφωνίας, γράφουν οι New York Times, έναν κόσμο όπου η οπτική επικοινωνία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, τα ρούχα είναι η κοινή μας γλώσσα. Είτε σας αρέσει αυτό που βλέπετε είτε όχι, σημασία έχει ότι μπορείτε να το «διαβάσετε». Μια φορά κι έναν καιρό, λοιπόν, ο όρος «πολιτικό ένδυμα» σήμαινε το ένδυμα της πολιτικής τάξης. Το 2016, έγινε ένας όρος που φορέθηκε από όλους ενώ από κάποιους καταδικάστηκε. Και σχεδόν κάθε μήνα γινόταν κάτι άλλο.
Τον Απρίλιο, για παράδειγμα, η Λοράνς Ροσινιόλ η γαλλίδα υπουργός για τα Δικαιώματα των Γυναικών και μία εκ των ιδρυτών του οίκου μόδας Yves Saint Laurent, συγκέντρωσε τα πυρά της κοινής γνώμης με τις δηλώσεις της για το μπουργκίνι που θα γινόταν λάβαρο διαμαρτυριών όλο το καλοκαίρι. Η κυρία Ροσινιόλ επέπληξε τους σχεδιαστές μόδας των καταστημάτων Marks & Spencer και του οίκου Dolce & Gabbana γιατί τροφοδοτούν τη μουσουλμανική αγορά με μαγιό που σκεπάζουν ολόκληρο το γυναικείο σώμα και χιτζάμπ υψηλής ραπτικής, κατηγορώντας τους ότι προωθούν το «κλείδωμα του γυναικείου σώματος» για δικό τους όφελος.
Σύντομα προσχώρησε και ο συνιδρυτής του οίκου Yves Saint Laurent Πιέρ Μπερζέ. Κάπως έτσι λοιπόν ένα ενδυματολογικό στοιχείο άναψε φωτιές προκαλώντας σφοδρές δημόσιες αντιπαραθέσεις σχετικά με τις αξίες Διαφωτισμού και την κοινωνία των πολιτών, και το κατά πόσον στα ατομικά δικαιώματα περιλαμβάνεται επίσης η ελευθερία να φοράς ό, τι θέλεις. Μέχρι τον Αύγουστο, το θέμα είχε γίνει viral κάνοντας τον γύρο του κόσμου. Εντωμεταξύ όλο και περισσότερες μουσουλμάνες απαιτούσαν να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης και σεβασμού, και για τις ενδυματολογικές τους επιλογές.
Η ξιφομάχος Ιμπτιχάι Μουχαμάντ ήταν η πρώτη αθλήτρια που εκπροσώπησε τις Ηνωμένες Πολιτείες στους Ολυμπιακούς Αγώνες φορώντας μαντίλα, η ινδονήσια Ανιέζα Χασιμπουάν ήταν η πρώτη σχεδιάστρια που συμμετείχε στην Εβδομάδα Μόδας της Νέας Υόρκης και στο show της όλα τα μοντέλα φορούσαν μαντίλα ενώ από τις εκδόσεις Condé Nast International κυκλοφόρησε η αραβική Vogue που παρουσιάζει μια μόδα με μουσουλμανική ταυτότητα. Περάσαμε λοιπόν ένα καλοκαίρι με ενδυματολογικές εμφανίσεις που «ούρλιαζαν» τόσο δυνατά όσο και οι λέξεις που ήταν κρυμμένες πίσω από αυτές (και οι οποίες με τη σειρά τους προκάλεσαν πολλές διαμάχες).
Τον Μάιο, μετά την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων της Κούβας με τις ΗΠΑ, την επίσκεψη του Μπαράκ Ομπάμα και τη συναυλία των Ρόλινγκ Στόουνς έφτασε στο νησί και ο οίκος Chanel. Ο Καρλ Λάγκερφελντ έκανε στην Αβάνα την πρώτη ιστορική επίδειξη μόδας από το 1959 που ανέλαβε ο Φιντέλ Κάστρο την εξουσία και στην εκδήλωση παρέστησαν πολλοί σταρ όπως η Ζιζέλ, η Τίλντα Σουίντον και η Βανέσα Παραντί αλλά και ο Αντόνιο Κάστρο, ο εγγονός του Φιντέλ, που φιλοδοξεί να γίνει μοντέλο.
Όπως ήταν αναμενόμενο η απόφαση του Καρλ Λάγκερφελντ να μετατρέψει σε πασαρέλα την εμβληματική λεωφόρο Πασέο δεν Πράδο της Αβάνας, προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις αφού με ετήσιο εισόδημα λιγότερο από 4.000 ευρώ είναι μάλλον δύσκολο για τους Κουβανούς να αγοράσουν τα πολυτελή προϊόντα του γαλλικού οίκου που παραδέχτηκε ότι οι δουλειές του στο νησί είναι μηδενικές.
Τον Ιούνιο, στα λονδρέζικα show ανδρικής μόδας οι Βρετανοί σχεδιαστές πήραν δημόσια θέση κατά του «Brexit». Ο Ντάνιελ Φλέτσερ μάλιστα σκηνοθέτησε μια διαμαρτυρία έξω από την αίθουσα των εκδηλώσεων ντύνοντας τους διαδηλωτές με φούτερ και μπλουζάκια που προωθούσαν το «Bremain» ενώ και τα αδέλφια Σιντ Μπράιαν και Κοζέτ ΜακΚρίρι εμφανίστηκαν με το σύνθημα «μέσα» στα μακό της συλλογής τους.
Τον Ιούλιο, τα μέλη των ομάδων του W.N.B.A. με επικεφαλής τις Minnesota Lynx και New York Liberty άρχιζαν να αλλάζουν τις φόρμες που φορούσαν στο ζέσταμα με ομοιόμορφα μαύρα μακό και φούτερ που μεταξύ άλλων έφεραν τα συνθήματα #BlackLivesMatter και # Dallas5 και συνέχισαν να το κάνουν παρόλα τα ατομικά και τα ομαδικά πρόστιμα που επιβλήθηκαν στις αθλήτριες. Τον ίδιο μήνα η Τερέζα Μέι έγινε η δεύτερη γυναίκα πρωθυπουργός της Βρετανίας (μετά τη Μάργκαρετ Θάτσερ), προκαλώντας ένα χείμαρρο από σχόλια για τα ευφάνταστα υποδήματά της. Η κυρία πρωθυπουργός δεν ένιωσε θιγμένη, ίσα ίσα δήλωσε ότι είναι ένα είδος στρατηγικής που χρησιμοποιεί ως «παγοθραυστικό» σε συναντήσεις υψηλού επιπέδου.
Την ίδια εποχή η Χίλαρι Κλίντον αποδέχθηκε επίσημα το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος για την προεδρία των ΗΠΑ φορώντας ένα λευκό κοστούμι Ralph Lauren που υπογράμμισε το μήνυμά της. Μπορεί να μην εξελέγη τελικά αλλά ήταν η πρώτη γυναίκα που διεκδίκησε την προεδρία και έγραψε ιστορία τετραγωνίζοντας τον κύκλο που είχαν ανοίξει το 1913 οι σουφραζέτες όταν υιοθέτησαν το λευκό σαν ένα από τα συμβολικά χρώματα που χρησιμοποιούσαν.
Ακολούθησαν το 1978 οι φεμινίστριες Γκλόρια Στάινεμ (ηθοποιός) και Μπέτι Φρίνταν (συγγραφέας) που συμμετείχαν στην πορεία για τα δικαιώματα των γυναικών στην Ουάσινγκτον ντυμένες στα λευκά και το 1984 η Τζέραλντιν Φεράρο που δέχτηκε να είναι υποψήφια των Δημοκρατικών για την αντιπροεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών φορώντας επίσης ένα λευκό κοστούμι.
Κάπως έτσι κύλησαν τα πράγματα και τον Σεπτέμβριο με το λουκ των αμερικανικών εκλογών να κυριαρχεί στο ενδυματολογικό ύφος του φθινοπώρου. Το μπλε ήταν το χρώμα της προεκλογικής εκστρατείας της Χίλαρι Κλίντον, σε αυτήν μάλιστα ήταν αφιερωμένη και η επίδειξη με την οποία άνοιξε η Εβδομάδα Μόδας της Νέας Υόρκης. Την είχε διοργανώσει η εκδότρια της αμερικανικής Vogue Άννα Γουίντουρ που ειδικά για την περίσταση εμφανίστηκε φορώντας μια δημιουργία του σχεδιαστή Τζέισον Βου με τον χάρτη των ΗΠΑ σε διάφορες αποχρώσεις του μπλε.
Η τελετή έναρξης εξάλλου, στην οποία συμμετείχε και η Γούπι Γκόλντμπεργκ μεταφέροντας προεκλογικά μηνύματα, είχε θέμα την «παρέλαση του λαού». Εντωμεταξύ στο Παρίσι, η Στέλλα ΜακΚάρτνεϊ παρουσίασε τη συλλογή της για την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2017 με βαμβακερά και δαντελένια φορέματα και συνθήματα υπέρ της γυναικείας χειραφέτησης, κατά του δέρματος και των γουναρικών, «Girls Thanks»,«No Fur» και «No Leather».
Τον Οκτώβριο, 170 χορευτές της ομάδας «pantsuit power» φορώντας κοστούμια σε έντονα χρώματα βγήκαν στους δρόμους της Νέας Υόρκης χορεύοντας για να υποστηρίξουν με τον τρόπο τους την Χίλαρι Κλίντον. Και στις 8 Νοεμβρίου οι γυναίκες που ήθελαν γυναίκα πρόεδρο πήγαν στις κάλπες φορώντας κοστούμι ή ντύθηκαν στα λευκά (μερικές μάλιστα φόρεσαν λευκό κοστούμι), οπότε δεν χρειαζόταν να τις ρωτήσει κανείς τι θα ψήφιζαν. Η υποψήφιά τους έχασε μεν αλλά το μήνυμά τους πέρασε στον ιστό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης γράφοντας ιστορία. Και μπορεί το 2016 να είναι πλέον παρελθόν, όμως η αλλαγή της γκαρνταρόμπας μας -για την ακρίβεια η αλλαγή στον τρόπο που σκεφτόμαστε για τη ζωή μας- μόλις αρχίζει.