Μια ομάδα Βρετανών έγινε η πρώτη στον κόσμο που δοκίμασε ένα νέο ανδρικό αντισυλληπτικό χάπι, για το οποίο οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο που τα δύο φύλα μοιράζονται την ευθύνη για τον έλεγχο των γεννήσεων.
Το φάρμακο, που ονομάζεται YCT-529, χορηγείται σε 16 εθελοντές σε μια κλινική στο Νότιγχαμ και λειτουργεί μπλοκάροντας μια πρωτεΐνη που ονομάζεται άλφα υποδοχέας ρετινοϊκού οξέος (RAR-alpha), εμποδίζοντάς τη να μετασχηματιστεί σε μια μορφή βιταμίνης Α, γεγονός που με τη σειρά του θα εμποδίζει τον σχηματισμό σπέρματος στους όρχεις.
Η προσέγγιση αυτή, που λειτούργησε καλά σε πειράματα με ποντίκια και πιθήκους, διαφέρει από προηγούμενες προσπάθειες για τη δημιουργία ενός αρσενικού αντισυλληπτικού, οι οποίες στόχευαν στη μείωση της παραγωγής σπέρματος καταστέλλοντας την ορμόνη τεστοστερόνη.
Παλαιότερες δημοσκοπήσεις στη Βρετανία είχαν δείξει ότι περίπου το 35% των ανδρών ήταν διατεθειμένοι να παίρνουν ένα αντισυλληπτικό χάπι.
Η εύρεση ενός φαρμάκου που μπορεί να εμποδίσει με ασφάλεια και μόνο προσωρινά την ανδρική γονιμότητα έχει αποδειχθεί πρόκληση. Μια αιτία είναι ότι οι άνδρες παράγουν περίπου χίλια σπερματοζωάρια ανά καρδιακό παλμό, σε σύγκριση με την παραγωγή ενός ή δύο ωαρίων τον μήνα από τις γυναίκες.
Οπως αναφέρουν σε δημοσίευμά τους οι Times του Λονδίνου, όταν το YCT-529 χορηγήθηκε σε ποντίκια υπήρξε 99% αποτελεσματικό στην πρόληψη εγκυμοσύνης. Σε πιθήκους, μείωσε τον αριθμό των σπερματοζωαρίων μετά από δύο εβδομάδες, ενώ σε όλες τις δοκιμές σε ζώα τα αποτελέσματα αντιστράφηκαν μόλις ολοκληρώθηκε η θεραπεία.
Οι εθελοντές… και οι γυναίκες
Οι δοκιμές, που θα πραγματοποιηθούν στο Νότιγχαμ, αρχικά θα περιλαμβάνουν εθελοντές που αποφάσισαν να μην κάνουν παιδιά και έχουν ήδη υποβληθεί σε βαζεκτομή, στους οποίους χορηγήθηκαν χαμηλές δόσεις για την αξιολόγηση της ασφάλειας.
Τα αποτελέσματα αναμένονται την άνοιξη. Εάν είναι θετικά, θα απαιτηθούν μεγαλύτερες δοκιμές για να δοκιμαστεί η αποτελεσματικότητά του και ο κίνδυνος παρενεργειών.
«Αυτή θα μπορούσε να είναι μια ιστορική στιγμή. Γνωρίζουμε ότι πολλοί άνδρες θα ενδιαφέρονταν για ένα ανδρικό αντισυλληπτικό χάπι, εφόσον ήταν διαθέσιμο. Οποτε μιλάω με γυναίκες για αυτή την έρευνα, μου λενε “επιτέλους, καιρός ήταν”. Η τελευταία ανακάλυψη αντισύλληψης πάει πίσω 60 χρόνια και ήταν το χάπι για τις γυναίκες. Ο κόσμος είναι έτοιμος για έναν ανδρικό αντισυλληπτικό παράγοντα και το γεγονός ότι δεν θα είναι ορμονικός είναι πολύ σημαντικό, έχοντας μάλιστα γνώση για τις παρενέργειες του χαπιού στις γυναίκες όλες αυτές τις δεκαετίες» αναφέρει ο Γκούντα Γκέοργκ, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα, που ηγήθηκε της ανάπτυξης του νέου φαρμάκου, με χρηματοδότηση της αμερικανικής κυβέρνησης.
Οι μέθοδοι
Επί του παρόντος υπάρχουν δύο εγκεκριμένες επιλογές αντισύλληψης για τους άνδρες: οι βαζεκτομές, που είναι κατά 99% αποτελεσματικές αλλά σχετικά δύσκολα αντιστρέφονται, και τα προφυλακτικά, που προστατεύουν από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, αλλά είναι λιγότερο αποτελεσματικά στην πρόληψη εγκυμοσύνης.
Η δοκιμή του χαπιού διεξάγεται από τη YourChoice Therapeutics, μια εταιρεία με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, η οποία έχει χρηματοδοτηθεί από την Y-Combinator, μια εταιρεία παροχής συμβουλών σε νεοφυείς εταιρείες, την οποία διοικούσε ο Σαμ Αλτμαν, o επικεφαλής της OpenAI που δημιούργησε το ChatGPT.
Ο Ακας Μπάκσι, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της YourChoice, είπε ότι το χάπι θα μπορούσε ενδεχομένως να συνδυαστεί με απλά κιτ οικιακών τεστ που θα επέτρεπαν στους άνδρες να ελέγχουν αν τα επίπεδα σπέρματός τους είναι πολύ χαμηλά ώστε να προκαλέσουν εγκυμοσύνη.
Προηγούμενες προσπάθειες καταστολής της τεστοστερόνης συνδέθηκαν με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, καθώς και με αύξηση βάρους, ακμή και αλλαγές στη διάθεση, συμπεριλαμβανομένης επιθετικότητας και μειωμένης λίμπιντο.
«Το YCT-529 μπλοκάρει μια πρωτεΐνη –και όχι ορμόνες– για να αποτρέψει την παραγωγή σπέρματος. Πιστεύουμε ότι αυτό θα είναι πιο ελκυστικό για τους άνδρες, οι περισσότεροι από τους οποίους βλέπουν την πρόληψη της εγκυμοσύνης ως κοινή ευθύνη, παρά τις περιορισμένες σημερινές επιλογές αντισύλληψης, οι οποίες είναι μόνιμες ή μετρίως αποτελεσματικές. Η έλλειψη επιλογών ενισχύει την άποψη αιώνων ότι η πρόληψη της εγκυμοσύνης είναι γυναικεία ευθύνη. Δεν είναι, και έχουμε δεσμευθεί να προωθήσουμε το πρώτο αντισυλληπτικό χάπι χωρίς ορμόνες για άνδρες που θα είναι αποτελεσματικό, βολικό και προσωρινό» λέει ο Γκέοργκ.
Αλλα πιθανά ανδρικά αντισυλληπτικά που δοκιμάζονται από διάφορες ερευνητικές ομάδες περιλαμβάνουν ένα ορμονικό τζελ με την ονομασία NES/T, το οποίο οι άνδρες εφαρμόζουν στα χέρια μία φορά την ημέρα, και μια μη χειρουργική διαδικασία βαζεκτομής, γνωστή ως αναστρέψιμη αναστολή ιόντων σπέρματος υπό καθοδήγηση ή RISUG, η οποία περιλαμβάνει έγχυση γέλης στους σωλήνες στο όσχεο που αποθηκεύουν το σπέρμα.