Για ορισμένους Ρώσους, η κατεχόμενη Κριμαία φαινόταν ιδανική τοποθεσία για τις διακοπές του Αυγούστου. Η «κριμαϊκή Ριβιέρα» προσφέρει παραλίες κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας, πολυτελή θέρετρα, χαλαρωτικά εξοχικά καταλύματα (ντάτσες) καθώς και ορεινούς προορισμούς και ιστορικά ερείπια –όλα σε πολύ λογικές τιμές και δίχως να εξέλθουν των ρωσικών, κατά τη Μόσχα, συνόρων.
Εξάλλου, το ρωσικό διαβατήριο είναι ευπρόσδεκτο στη χερσόνησο. Η Κριμαία είχε προσαρτηθεί από τη Ρωσία το 2014 μετά τις φιλοευρωπαϊκές διαδηλώσεις στο Κίεβο, πυροδοτώντας χρόνια έντασης μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών που πλέον βρίσκονται σε πόλεμο. Εκεί, οι Ρώσοι δεν θα αντιμετώπιζαν τη χλεύη που ενδεχομένως θα απαντούσαν σε άλλους τουριστικούς προορισμούς της Ευρώπης.
Ωστόσο, αν οι Ρώσοι πήγαιναν στην Κριμαία για να ξεχάσουν τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία, αυτό δε διήρκεσε για πολύ, όπως έγραψε η Washington Post.
Την Τρίτη, τουλάχιστον τρεις εκρήξεις συγκλόνισαν τη δυτική ακτή της Κριμαίας. Τα πρώτα πλάνα από την περιοχή κατέγραψαν τις αντιδράσεις στην παραλία Νοβοφιοντόροφκα. Οι κολυμβητές και οι λουόμενοι στέκονταν σαστισμένοι καθώς σύννεφα πυκνού μαύρου καπνού υψώνονταν από τη κοντινή αεροπορική βάση Σάκι.
Σύντομα, βίντεο που αναρτήθηεκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατέγραψαν το μποτιλιάρισμα που επικράτησε στους δρόμους καθώς παραθεριστές έσπευσαν να διακόψουν τις διακοπές τους.
Η Μόσχα δήλωσε ότι επρόκειτο απλώς για μια έκρηξη πυρομαχικών, όχι για ουκρανική επίθεση, ενώ το Κίεβο δεν ανέλαβε –σε πρώτο χρόνο– την ευθύνη για κάποιο πλήγμα στην περιοχή. Ωστόσο, δεν υπήρχε αμφιβολία: ο πόλεμος είχε φτάσει στην Κριμαία.
Η σύγκρουση έχει πλέον έρθει στη «γκρίζα ζώνη» της Κριμαίας, η κυριαρχία της οποίας διεκδικείται και από τη Ρωσία και από την Ουκρανία, με τη συγκεκριμένη αντιπαράθεση να έχει τις ρίζες της πολύ πριν από το 2014, στα βάθη της τοπικής ιστορίας και του εθνικιστικού μύθου, σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα.
Το τι ακριβώς συνέβη στην αεροπορική βάση Σάκι δεν είναι ακόμη σαφές. Οι ρωσικές αναφορές για ελάχιστες ζημιές φαίνεται να έρχονται σε αντίθεση με τεκμήρια που είδαν το φως της δημοσιότητας.
Η ουκρανική Αεροπορία ανέφερε σε δική της ανακοίνωση για το συμβάν ότι εννέα στρατιωτικά αεροπλάνα των Ρώσων καταστράφηκαν στην εν λόγω βάση, κάτι που συνιστά τη μεγαλύτερη απώλεια εντός μίας ημέρας για τη ρωσική αεροπορία από την έναρξη του πολέμου, πριν από έξι μήνες – εφόσον ισχύει.
Οπως προαναφέρθκε, όμως, δεν υπήρξε άμεση ανάληψη ευθύνης. Ενας ουκρανός κυβερνητικός αξιωματούχος είπε στην επικεφαλής του γραφείου της Washington Post στο Κίεβο την Τετάρτη ότι έγινε επίθεση των ουκρανικών ειδικών δυνάμεων. Προηγουμένως, ένας αμερικανός αξιωματούχος είχε πει στην Post ότι οι ουκρανικές δυνάμεις φαίνεται να πέτυχαν το συγκεκριμένο πλήγμα με βομβαρδισμό, χρησιμοποιώντας ένα όπλο που δεν παρείχαν οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Η επίθεση υπογραμμίζει την περίεργη θέση που κατέχει η Κριμαία, την οποία διεκδικούν και οι δύο πλευρές, στη σύγκρουση της Ουκρανίας. Αφού έγινε γνωστή η είδηση για τις εκρήξεις στη χερσόνησο την Τρίτη, η Μαργκαρίτα Σιμονιάν, αρχισυντάκτρια του κρατικού τηλεοπτικού σταθμού RT και ένθερμη υποστηρικτής του Κρεμλίνου, αναφέρθηκε στη χερσόνησο ως «κόκκινη γραμμή» στο Twitter.
Αργότερα το ίδιο βράδυ, η Κριμαία βρέθηκε στο επίκεντρο της νυχτερινής ομιλίας του ουκρανού προέδρου. «Η Κριμαία είναι ουκρανική και δεν θα την εγκαταλείψουμε ποτέ», είπε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Η Κριμαία έχει έκταση όση περίπου η Μακεδονία και πληθυσμό κοντά στα 2 εκατ. Τα ρωσικά στρατεύματα εισήλθαν στη χερσόνησο τον Μάρτιο του 2014, καταλαμβάνοντας την από την Ουκρανία. Η Μόσχα την προσάρτησε επίσημα λίγες εβδομάδες αργότερα, μετά από ένα ευρέως αμφισβητούμενο δημοψήφισμα κατά το οποίο το 96,77% των πολιτών της Κριμαίας είπαν «ναι» στην ένταξη της στη Ρωσική Ομοσπονδία.
Επισήμως, εξακολουθεί να είναι μέρος της Ουκρανίας στα μάτια του κόσμου –λίγες μόνο χώρες έχουν αναγνωρίσει την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία– αλλά επί της ουσίας δεν αμφισβητείται η ρωσική κυριαρχία στον τόπο, τα τελευταία οκτώ χρόνια.
Φυσικά η Κριμαία είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα όμορφο μέρος για διακοπές. Η ιστορία της χερσονήσου είναι δραματική, συνυφασμένη τόσο με τη σύγχρονη Ουκρανία και με τη Ρωσία, όσο και με τις μεγάλες περιόδους μογγολικής και οθωμανικής κυριαρχίας. Μερικά από τα πικρά γεγονότα του παρελθόντος είναι ακόμα νωπά, συμπεριλαμβανομένης της μαζικής εκτόπισης στην Κεντρική Ασία κατά τη σοβιετική περίοδο μιας μεγάλης εθνικής ομάδας της χερσονήσου, των μουσουλμάνων Τατάρων.
Η Ρωσία θεωρούσε από χρόνια τον ουκρανικό έλεγχο της Κριμαίας ως το αποτέλεσμα ενός ανόητου ιστορικού λάθους. Το 1954 ο σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ μετέφερε την τότε Περιφέρεια της Κριμαίας από τη Ρωσία στην Ουκρανία. Η πλειοψηφία των κατοίκων της μιλούσε ακόμα ρωσικά και υπό τη Σοβιετική Ενωση αυτού του είδους η διοικητική αλλαγή είχε ονομαστική μόνον αξία.
Με την κατάρρευση της Ε.Σ.Σ.Δ., στη συνέχεια, το καθεστώς της Κριμαίας αποτέλεσε ζήτημα. Ο μεταρρυθμιστής σοβιετικός ηγέτης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ βρισκόταν στο εξοχικό του στην Κριμαία όταν η KGB προέβη σε πραξικόπημα εναντίον του το 1991, σε ένα κρίσιμο συμβάν για το τέλος της Σοβιετικής Ενωσης. Οταν η Ουκρανία διεξήγαγε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της από τη Ρωσία αργότερα την ίδια χρονιά, το 54% των ψηφοφόρων της Κριμαίας τάχθηκε υπέρ της απόσχισης –πλειοψηφία από τις χαμηλότερες που καταγράφηκαν στη χώρα– ενώ υπήρξαν εκκλήσεις για ανεξαρτησία και από την Ουκρανία στο κοινοβούλιο της χερσονήσου.
Τόσο για το Κίεβο όσο και για τη Μόσχα, η Κριμαία ήταν ιδιαίτερα πολύτιμη για να χαθεί. Η Ουκρανία κράτησε, τελικά, τη χερσόνησο μετά το 1991, ενώ στη Ρωσία επετράπη να κρατήσει τον ρωσικό στόλο στη Σεβαστούπολη, ένα κρίσιμο λιμάνι στη χερσόνησο που θα παρείχε πρόσβαση στη Μεσόγειο για τη Μόσχα, όλο τον χρόνο.
Η στρατηγική θέση της χερσονήσου αποδείχτηκε αργότερα ζωτικής σημασίας για τις κινήσεις των ρωσικών στρατευμάτων στη νότια Ουκρανία μετά την εισβολή του Φεβρουαρίου, αποτελώντας βασικό κόμβο εφοδιασμού για τη ρωσική πολεμική μηχανή.
Κατά την WP, μια επιτυχημένη ουκρανική επίθεση στην Κριμαία –εφόσον αυτή επαληθευτεί– θα αποτελούσε σημαντική κλιμάκωση του πολέμου. Εθνικιστές Ρώσοι, όπως η Σιμονιάν του RT, εμφανίζονταν παγωμένοι μετά τις εκρήξεις της Τρίτης, ενώ η διάθεση μεταξύ των Ουκρανών ήταν φυσικά πανηγυρική – με τη χαρά τους να συναγωνίζεται ίσως εκείνη για τη βύθιση της ναυαρχίδας του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, του Μόσκβα, τον Απρίλιο.
Επιτιθέμενη σε εδάφη που οι Ρώσοι θεωρούσαν ασφαλή, λόγω των μεγάλων αποστάσεων, η Ουκρανία θα μπορούσε να γείρει την πλάστιγγα του πολέμου υπέρ της, αναγκάζοντας τη Μόσχα να αναδιατάξει τις άμυνες της. Δεν είναι ξεκάθαρο πώς μπορεί να χτυπήθηκε η αεροπορική βάση εάν πρόκειται πράγματι για εχθρική επίθεση. Ουκρανοί αξιωματούχοι υπαινίχθηκαν ότι πρόκειται για έργο «ανταρτών» που δρουν πίσω από τις ρωσικές γραμμές ως σαμποτέρ. Drones και πύραυλοι θα μπορούσαν επίσης να βρίσκονται πίσω από ένα τέτοιο κτύπημα, αν και δεν είναι γνωστό ότι το Κίεβο διαθέτει πυραύλους που θα μπορούσαν να πλήξουν στόχους 140 μίλια από την πλησιέστερη γραμμή του μετώπου.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, άλλωστε, δεν έδωσαν όπλα μεγαλύτερου βεληνεκούς στην Ουκρανία, παρά τα αιτήματα του Κιέβου, κυρίως λόγω των φόβων ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να πληγούν στόχοι εντός των ρωσικών συνόρων –και αυτή η κλιμάκωση ανησυχεί την Ουάσιγκτον, εκτίμησε η WP.
Στο μεταξύ, οι ρώσοι ταξιδιώτες βρίσκονται σε αδιέξοδο, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Η πληρότητα των δωματίων των ξενοδοχείων στην Κριμαία μειώθηκε ήδη κατά ένα τρίτο αυτό τον Ιούνιο, σε σχέση με τον Ιούνιο του 2021, παρά τις μειωμένες τιμές, όπως ανέφερε το ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο RBC νωρίτερα το καλοκαίρι.
Ωστόσο, οι ρώσοι τουρίστες που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο των ταξιδιωτικών περιορισμών –για τους οποίους πιέζει ο Ζελένσκι και υιοθετούνται από ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη– ενδέχεται να μην έχουν περισσότερες επιλογές διακοπών πέρα από μία «γκρίζα» περιοχή δίπλα σε έναν πόλεμο, κατέληξε η Washington Post.