Με τον όμιλο LVMH να αποτιμάται σήμερα στα 480 δισ. δολάρια, δεν είναι παράξενο που ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός του, Μπερνάρ Αρνό, είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο. Η προσωπική του περιουσία εκτιμάται στα 236,6 δισ. δολάρια. Για να έχουμε μια τάξη μεγέθους, ο Ελον Μασκ είναι αρκετά πίσω του, με 172,9 δισ., και ο Τζεφ Μπέζος στο Νο 3 με μόλις 125,1 δισ. δολάρια.
Ο Αρνό είναι, μεταξύ άλλων, γνωστός για την ικανότητά του να προβλέπει ποια τσάντα θα γίνει μεγάλη επιτυχία στο μέλλον. «Είναι σχεδόν μαγικό» είπε η κόρη του, Ντελφίν Αρνό, το 2014, όταν –όπως έπρεπε να κάνουν και τα πέντε παιδιά του– ανέβαινε την εταιρική σκάλα της Louis Vuitton, τη μεγαλύτερη φίρμα της LVMH. «Είχαμε μια συνάντηση χθες. Είδε μια τσάντα και είπε: “Αυτή”. Το κάνει συχνά και πάντα εντυπωσιάζομαι».
Μια άλλη σημαντική λεπτομέρεια για τον Αρνό: είναι 74 ετών. Γι’ αυτό και τον τελευταίο καιρό η συζήτηση για τη διαδοχή του έχει ανάψει, όπως γράφουν οι Times. Εδώ και χρόνια, οι παρατηρητές του κλάδου αναζητούν ενδείξεις για το ποιος από τους απογόνους του –δύο από τον πρώτο του γάμο, τρεις από τον δεύτερο– είναι πιο πιθανό να αναλάβει τη σκυτάλη. Η Wall Street Journal αυτόν τον μήνα δημοσίευσε μια εξαντλητική περιγραφή των υποψηφίων, στα όρια της διατριβής.
Θα είναι το μεγαλύτερο παιδί του, η Ντελφίν, 48 ετών; Το ότι έγινε διευθύντρια του οίκου Christian Dior τον περασμένο Ιανουάριο θεωρήθηκε από πολλούς ως μια ένδειξη. Οι άνθρωποι συχνά παρατηρούν επίσης το πόσο μοιάζει με τον πατέρα της, τόσο εμφανισιακά όσο και στη συμπεριφορά. Ακόμη και το όνομά της όμως, Ντελφίν, που στα γαλλικά σημαίνει διάδοχος… Η ίδια είναι σε σχέση με τον Ξαβιέ Νίελ, έναν δισεκατομμυριούχο τηλεπικοινωνιών και τεχνολογίας.
Ο αδερφός της, Αντουάν, δύο χρόνια μικρότερος, έγινε διευθύνων σύμβουλος της εισηγμένης εταιρείας που διαχειρίζεται το μερίδιο της οικογένειας στην LVMH πριν από λίγες εβδομάδες. Ο Αντουάν είναι παντρεμένος με το πρώην μοντέλο από τη Ρωσία Ναταλία Βοντιάνοβα. Λέγεται επίσης ότι ο Αντουάν έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πρόσφατη αλλαγή της τακτικής δημοσίων σχέσεων του πατέρα του, λόγω του κοινωνικού αναβρασμού στη Γαλλία.
Κατά τη διάρκεια των διαμαρτυριών ενάντια στην πρόταση του προέδρου Μακρόν να αυξήσει το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη, το πρόσωπο του Αρνό εμφανίστηκε σε αφίσες με τη λεζάντα «καταζητούμενος» και κάποια στιγμή διαδηλωτές εισέβαλαν στο λόμπι των κεντρικών γραφείων της LVMH. Ηταν ιδέα του Αντουάν να ξεκινήσει μια διαφημιστική καμπάνια, γεγονός που μαρτυρά ότι η επιχείρηση δεν φτιάχνει μόνο πολύ ακριβές τσάντες, αλλά πληρώνει επίσης τεράστια ποσά σε φόρους, ενώ απασχολεί 150.000 άτομα. Ο Αρνό ακολούθησε τη συμβουλή του.
Οι τρεις μικρότεροι γιοι του Αρνό από την τωρινή σύζυγό του, την καναδή πρώην πιανίστα Ελέν Μερσιέ, εργάζονται επίσης για την εταιρεία. Επιπλέον –κάτι που σε μια άλλη οικογένεια ίσως να αποτελεί μια μικρή λεπτομέρεια, σίγουρα όμως όχι σε αυτήν–, και οι τρεις, σε αντίθεση με τα μεγαλύτερα ετεροθαλή αδέρφια τους, σπούδασαν σε σπουδαία ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα με αντικείμενο τη μηχανική, όπως και ο πατέρας τους.
Επιλέγοντας τον καλύτερο
Ο Αρνό πιστώνει μεγάλο μέρος της επιτυχίας του στο École Polytechnique, την Πολυτεχνική Σχολή, στην οποία σπούδασε πριν ξεκινήσει την καριέρα του από την οικογενειακή κατασκευαστική εταιρεία, καταλήγοντας να κατακτήσει τον κόσμο. Κάποτε είπε για τη σχολή: «Είναι πάνω από όλα ένα πρόγραμμα που σου χαρίζει μια λογική νοοτροπία, που σου επιτρέπει να αναλύεις μια κατάσταση ή ένα πρόβλημα πολύ γρήγορα».
«Για αυτόν, μόνο η Πολυτεχνική Σχολή μετράει» είπε κάποτε ο Αντουάν στη Le Monde. Ωστόσο, ούτε αυτός ούτε η αδερφή του πέρασαν από τη Σχολή. Ο Αλεξάντρ, 30 ετών, έκανε εκεί το μεταπτυχιακό του. Ο 28χρονος Φρεντερίκ σπούδασε εκεί και ο νεότερος, ο 24χρονος Ζαν, σπούδασε στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ).
Από τότε, ο Αλεξάντρ έχει αποδείξει την αξία του πολλές φορές. Αρχικά, εκτόξευσε τη φίρμα πολυτελών αποσκευών Rimowa στην επιτυχία μέσω των συνεργασιών του με τις μάρκες ρούχων Supreme και Off-White, όταν επικεφαλής της τελευταίας ήταν ο αείμνηστος Βίρτζιλ Αμπλοου.
Ο Αλεξάντρ κέρδισε την επιπλέον εκτίμηση του πατέρα του επειδή αυτή η πρωτοβουλία ήταν που οδήγησε τον Αμπλοου στον σχεδιασμό ανδρικών ενδυμάτων Louis Vuitton. (Ο Αμπλοου πέθανε από καρκίνο το 2021, σε ηλικία 41 ετών.)
Ο Αλεξάντρ συνέχισε μεταφέροντας τα «μαγικά» του στη φίρμα κοσμημάτων Tiffany & Co. «Not your mother’s Tiffany» («όχι το Tiffany της μαμάς σου») ήταν το διαφημιστικό σλόγκαν για τα αθλητικά παπούτσια Nike x Tiffany & Co Air Force.
Τα μικρότερα αδέρφια του, εν τω μεταξύ, εργάζονται και οι δύο στον τομέα των ρολογιών της επιχείρησης: ο Φρεντερίκ διευθύνει την Tag Heuer, ενώ ο Ζαν είναι επικεφαλής του μάρκετινγκ και της ανάπτυξης στο τμήμα ρολογιών της Louis Vuitton. Είναι ενδιαφέρον ότι ο τρόπος εργασίας του Φρεντερίκ, όπως και της Ντελφίν, έχει επίσης παρομοιαστεί με εκείνον του πατέρα του.
Ο Αρνό δεν μιλάει σχεδόν ποτέ για το ζήτημα της διαδοχής του, ωστόσο πηγές από το περιβάλλον του λένε ότι το σκέφτεται εδώ και δεκαετίες. Το μόνο ξεκάθαρο είναι ότι δεν σκοπεύει να παραδώσει σύντομα τη σκυτάλη. Η υπόλοιπη Γαλλία μπορεί να αντιδρά στη διετή αύξηση της συνταξιοδότησης, αλλά ο Αρνό αύξησε πρόσφατα την ηλικία συνταξιοδότησης του επικεφαλής της LVMH –δηλαδή του εαυτού του– στα 80.
Ωστόσο, ακόμη και οι πολύ πλούσιοι κάποτε πεθαίνουν. Ο Αρνό το ξέρει πολύ καλά. Το 2003, ο στενός φίλος και συμπαίκτης του στο τένις, ο επιχειρηματίας Ζαν-Λικ Λαγκαρντέρ, μπήκε στο νοσοκομείο για εγχείρηση ισχίου. Λίγο αργότερα έπεσε σε κώμα που προκλήθηκε από μόλυνση και πέθανε. Ο Λαγκαρντέρ, που ήταν 75 ετών, δεν είχε τακτοποιήσει τα του οίκου του. Τα επόμενα χρόνια ο γιος του διέλυσε όλα όσα είχε χτίσει ο πατέρας του. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί στον Αρνό.
Σαφώς και σκέφτεται το επόμενο στάδιο με λεπτομέρειες. Στα τέλη του περασμένου έτους, για παράδειγμα, αναδιάρθρωσε τις επιχειρήσεις του. Πρώτον, μετέτρεψε την Agache, την ιδιωτική εταιρεία που ελέγχει την LVMH, σε μια γαλλική εταιρική δομή γνωστή ως commandité. Αυτό επιτρέπει στον ελέγχοντα μέτοχο να έχει σημαντική ισχύ ακόμη και με μια σχετικά μικρή συμμετοχή.
Δεύτερον, δημιούργησε μια δεύτερη οντότητα που ονομάζεται Agache Commandité SAS, στην οποία κάθε παιδί του κατέχει μερίδιο 20%. Οι οποιεσδήποτε μεγάλες αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται ομόφωνα από τα παιδιά και η διετής προεδρία εναλλάσσεται μεταξύ τους. Κανείς δεν μπορεί να πουλήσει τις μετοχές του για 30 χρόνια, εκτός αν υπάρξει ομόφωνη έγκριση. Μια άλλη μικρή λεπτομέρεια: Αυτή η εταιρεία θα μπορούσε θεωρητικά να αναλάβει τη διαχείριση της Agache, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε επίσης να τερματίσει τη βασιλεία του Αρνό.
Η Wall Street Journal ανέφερε ότι «ένας επιχειρηματίας που γνωρίζει τον κ. Αρνό για δεκαετίες συνέκρινε την κατάσταση με το έργο του Ζαν Πολ Σαρτρ “Κεκλεισμένων των Θυρών”, στο οποίο οι κύριοι χαρακτήρες είναι κλεισμένοι μαζί σε ένα δωμάτιο για δεκαετίες».
Είναι απίθανο, πάντως, να μάθουμε περισσότερες λεπτομέρειες για όλα αυτά. Τα παιδιά του Αρνό είναι εξίσου μυστικοπαθή με τον ίδιον. Δεν έχει μιλήσει ποτέ κανείς τους σε συνέντευξη για οτιδήποτε άλλο εκτός από τα αυστηρά εταιρικά ζητήματα.
Κάποια μέρα, βέβαια, θα μάθουμε ξαφνικά ποιος κέρδισε. Πηγές αναφέρουν ότι ο Αρνό γευματίζει παρέα με όλα τα παιδιά του μία φορά τον μήνα. Το γεύμα διαρκεί ακριβώς 90 λεπτά και ξεκινάει με τον ίδιο να διαβάζει τα θέματα της συζήτησης από το iPad του. Μπορεί να θέλει να μάθει τι πιστεύουν ότι χρειάζεται ή δεν χρειάζεται μία από τις 75 μάρκες της LVMH. Μπορεί να θέλει τη γνώμη τους για έναν συγκεκριμένο διευθυντή στην επιχείρηση. Στη συνέχεια, κάνει τον γύρο του τραπεζιού ρωτώντας κάθε παιδί του τι σκέφτεται.
Ο Αρνό είναι, σύμφωνα με τους στενούς συνεργάτες του, «πάνω από όλα ένας πραγματιστής άνθρωπος. Πρέπει να επιλέξει όποιον είναι καλύτερος σε μια δεδομένη χρονική στιγμή, λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις. Αυτό κάνει με τους μάνατζέρ του, τους συμβούλους του, και μάλλον αυτό θα κάνει και με τα παιδιά του».