Στη Βρετανία το Εργατικό Κόμμα και τα συνδικάτα έχουν ήδη ξεσηκωθεί κατά της κυβέρνησης: στα σχέδια δράσης για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, τα οποία αναμένεται να δημοσιευθούν, δεν φαίνεται να υπάρχει άμεση πρόνοια για την αποζημίωση των αυτοαπασχολούμενων. Oπως υποστηρίζουν, η έλλειψη ενός τέτοιου μέτρου μπορεί να οδηγήσει ελεύθερους επαγγελματίες και όσους δουλεύουν με το μεροκάματο να επιλέξουν λόγω ανάγκης να μην αυτοπεριοριστούν και να συνεχίσουν να εργάζονται, ενώ έχουν συμπτώματα, για να μη χάσουν έσοδα.
Λάδι στη φωτιά έριξε ο υπουργός Εργασίας Τζάστιν Τόμλινσον, ο οποίος είπε ότι η συμβουλή για τους αυτοαπασχολούμενους είναι να διεκδικήσουν αποζημίωση από ειδικό Tαμείο, η οποία όμως μπορεί να πάρει έως και πέντε εβδομάδες για να εγκριθεί.
Τα συνδικάτα με τη σειρά τους δήλωσαν ότι η πρόταση της κυβέρνησης είναι εντελώς ανεπαρκής και προειδοποίησαν ότι μέχρι δύο εκατομμύρια εργαζόμενοι που δεν έχουν δικαίωμα αναρρωτικής άδειας ενδέχεται να μην μπορούν να αντέξουν οικονομικά να απομονωθούν για δύο εβδομάδες εάν εκδηλώσουν συμπτώματα. Τόνισαν δε ότι αυτοί που πλήττονται από την έλλειψη της ειδικής πρόνοιας που χρειάζεται να ληφθεί –ανάμεσά τους και αυτοαπασχολούμενοι στον τομέα της φροντίδας, της φιλοξενίας αλλά και οδηγοί delivery– θα μπορούσαν δυνητικά να κρύψουν την ασθένειά τους από το να χάσουν την αμοιβή τους, ενδεχόμενο το οποίο θα οδηγούσε σε μεγαλύτερη και ταχύτερη εξάπλωση του κορονοϊού. Και αυτά συμβαίνουν στη Βρετανία, όπου τα ποσοστά αυτοαπασχόλησης επί του συνόλου των εργαζομένων είναι σχετικά χαμηλά – ανέρχονται σε περίπου 4,8 εκατομμύρια και δεν ξεπερνούν το 15% στο σύνολο των εργαζομένων στη χώρα.
Στην Ελλάδα των επτά προς το παρόν κρουσμάτων, η συζήτηση δεν έχει ξεκινήσει. Ομως, η χώρα μας είναι η πρωταθλήτρια Ευρώπης στην αυτοαπασχόληση: Από στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό αυτοαπασχόλησης της Ελλάδας για το 2016, εν μέσω κρίσης, ήταν λίγο πάνω από 30%, περίπου 3 στους 10. Πάνω από το φράγμα του 20% στην Ευρώπη εντοπίζεται μόνο άλλη μία χώρα, η Ιταλία, με το ποσοστό της αυτοαπασχόλησης να φτάνει το 21%, ενώ σε χώρες όπως η Δανία και η Σουηδία το ποσοστό είναι μονοψήφιο. Μάλιστα, ο αριθμός των αυτοαπασχολούμενων στην Ελλάδα αυξήθηκε σε απόλυτους αριθμούς κατά τη διάρκεια της επιβολής ασφαλιστικών εισφορών την τελευταία τριετία: από 1,1 εκατομμύρια το 2016 έφτασαν τα 1,14 το 2018.
Δεδομένης της κουλτούρας αυτοαπασχόλησης, η οποία δεν κάμπτεται ούτε με την αύξηση των φόρων, μήπως θα ήταν χρήσιμο να ξεκινήσει η συζήτηση και στην Ελλάδα; Στη Βρετανία των 64,5 εκατομμυρίων ήδη συζητούν για τους κινδύνους εξάπλωσης του ιού που μπορεί να υποθάλπει η έλλειψη πρόνοιας προς μία ομάδα αυτοαπασχολούμενων που φτάνει τα 2 εκατομμύρια και δεν έχει δικαίωμα αναρρωτικής άδειας. Εδώ δεν μας νοιάζει τι μπορεί να προκύψει από το 1/10 του πληθυσμού;