Η ωραία Κίρα Νάιτλι βρίσκεται αυτές τις μέρες απομονωμένη στο σπίτι της στο βόρειο Λονδίνο. Πάσχει από Covid-19, όπως και ολόκληρη η οικογένειά της. Οι δύο κόρες της, η Εντι και η Ντιλάιλα, έξι και δύο ετών αντίστοιχα, φαίνεται να την περνούν πιο ελαφρά από τη μαμά τους παρότι έχει κάνει τις δύο πρώτες δόσεις των εμβολίων. Ο σύζυγός της, μουσικός Τζέιμς Ράιτον, είναι ασυμπτωματικός και «είναι πολύ περήφανος γι’ αυτό, γιατί είναι πεπεισμένος ότι συμβαίνει επειδή είναι χειμερινός κολυμβητής ενώ εγώ δεν είμαι», λέει στην Φραντσέσκα Μπαμπ της Telegraph με αφορμή την επικείμενη πρεμιέρα της νέας της ταινίας με τίτλο «Αγια Νύχτα» («Silent Night»).
Σκέφτεστε χιονισμένα τοπία, χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα και τρυφερές στιγμές; Ε, λοιπόν όχι. Αυτή η «Αγια Νύχτα» είναι μια δυστοπική μαύρη κωμωδία σε σενάριο και σκηνοθεσία της Καμίλ Γκρίφιν, στην πρώτη της σκηνοθετική απόπειρα σε ταινία μεγάλου μήκους. Και οι ομοιότητές της με την πανδημία της εποχής μας είναι πραγματικά παράξενες.
Το στόρι εκτυλίσσεται γύρω από μια ομάδα, φίλων που συγκεντρώνονται σε μια εξοχική κατοικία για το χριστουγεννιάτικο δείπνο. Μέχρι εδώ όλα καλά. Στο δείπνο, όμως, σκοπεύουν να μεθύσουν φριχτά και στη συνέχεια να πάρουν όλοι από ένα χάπι αυτοκτονίας για να αποφύγουν τον παρατεταμένο και φρικτό θάνατο από ένα εισερχόμενο σύννεφο τοξικών αερίων. Και εδώ τελειώνουν απότομα οι ομοιότητες με το «Αγάπη Είναι», και έναν από τους πρώτους ρόλους της Νάιτλι, το 2003. (Δείτε το trailer της ταινίας)
Οικοδεσπότες και πρωταγωνιστές της «Αγιας Νύχτας» είναι η Νελ (Κίρα Νάιτλι) και ο σύζυγός της Σάιμον (Μάθιου Γκουντ), και τα παιδιά τους Αρτ και τα δίδυμα Τόμας και Χάρντι (Ρόμαν, Γκίλμπι και Χάρντι Γκρίφιν Ντέιβις, στην πραγματική ζωή παιδιά της Καμίλ Γκρίφιν). Στο σπίτι τους στην υπέροχη αγγλική εξoχή φιλοξενούν τους φίλους τους Τζέιμς (Σόπε Ντιρίσου, γνωστός από το «Gangs of London») και την αμερικανίδα φίλη του Σόφι (Λίλι Ρόουζ Ντεπ), τη Σάντρα (Αναμπέλα Γουόλις, «Peaky Blinders»), τον σύζυγό της Τόνι (Ρούφους Τζόουνς) και την κόρη τους Κίτι (Νταβίντα ΜακΚένζι), την Μπέλα (Λούσι Παντς, «Motherland») και τη φίλη της Αλεξ (Κίρμπι Χάουελ Μπαπτίστ, «Killing Eve»).
H απειλή στην ταινία δεν προέρχεται από έναν μεταλλαγμένο ιό, όπως στην περίπτωση της πανδημίας, αλλά από την κλιματική αλλαγή, ένα θέμα που η Κίρα Νάιτλι βρίσκει «τρομακτικό», έχοντας διαβάσει «κάθε βιβλίο για το κλίμα» όταν ήταν έγκυος στην Ντιλάιλα και έχοντας κάνει στη συνέχεια μια ταινία σχετική με την κλιματική κρίση για την οργάνωση «Extinction Rebellion». Ωστόσο η πλοκή έχει ελλείψεις τροφίμων, lockdown και τελικούς αποχαιρετισμούς μέσω βιντεοκλήσεων στο Zoom. Και όμως, το σενάριο γράφτηκε πολύ πριν η λέξη Covid ενταχθεί στο λεξιλόγιό μας και τα γυρίσματα ολοκληρώθηκαν μόλις δύο ημέρες πριν από το πρώτο βρετανικό lockdown. Προφητική; Κατά κάποιον τρόπο ναι.
«Ηταν πραγματικά περίεργα», λέει για τα γυρίσματα η 36χρονη ηθοποιός στην Φραντσέσκα Μπαμπ. «Κάναμε μια ταινία για μια εμπειρία και εκείνη η εμπειρία άρχισε ξαφνικά να συμβαίνει γύρω μας. Γυρίζαμε σκηνές για μαγαζιά, που ξέμεναν από τρόφιμα την ίδια στιγμή που στις ειδήσεις ακούγαμε ότι είχε εξαφανιστεί το χαρτί υγείας από τα ράφια. Οι τελευταίες σκηνές, που γυρίσαμε πριν από το lockdown, ήταν οι σκηνές του οικογενειακού θανάτου μας, και προσπαθούσαμε απεγνωσμένα να τελειώσουμε, για να προλάβει η Λίλι Ρόουζ να επιστρέψει στο Παρίσι και να είναι με τη μαμά της [Βανέσα Παραντί] πριν κλείσουν τα σύνορα. Ηταν απίστευτα περίεργο για όλους», συμπληρώνει.
Εκτός από το γεγονός ότι ζούμε ακόμα στα χρόνια της Covid και η ευθραυστότητα της ζωής παραμένει μια πραγματικότητα, που πολλοί πρέπει να αντιμετωπίσουν, υπάρχει η ανησυχία ότι μια τέτοια μαύρη κωμωδία δεν θα αρέσει σε όλους. «Πιστεύω ότι θα πρέπει να συνοδεύεται από μια προειδοποίηση», συμφωνεί η Νάιτλι, «γιατί τώρα όλοι έρχονται να δουν την ταινία με μια βιωμένη εμπειρία, ελπίζω όχι τόσο φρικτή όσο αυτή, αλλά ξαφνικά έχει γίνει πολύ πιο ωμή».
Ωστόσο, θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι ακόμη και χωρίς την πανδημία, η ταινία θα ήταν και πάλι διχαστική. Είναι αστεία και όμορφα γυρισμένη, αλλά επίσης πολύ σκοτεινή, με γονείς που σκοτώνουν τα παιδιά τους. Πρόκειται για ένα μάλλον ακραίο παράδειγμα για τα σενάρια, που προτιμά η Νάιτλι αυτό τον καιρό, επίσης πολύ αποκαλυπτικό για το πώς σκέφτεται την καριέρα της, γράφει η Φραντσέσκα Μπαμπ στην Telegraph.
Οι μικροί προϋπολογισμοί δεν την ενοχλούν. Υπολογίζεται ότι έχει βγάλει πάνω από 50 εκατ. λίρες (60 εκατ. ευρώ) από τις ταινίες της, που είναι περισσότερες από 30 (από το «Κάντο όπως ο Μπέκαμ», 2002, και τους «Πειρατές της Καραϊβικής» του 2003 έως τα δράματα εποχής, όπως το «Περηφάνια και Προκατάληψη», 2005, και την «Εξιλέωση», 2007) και από μια προσοδοφόρα συμφωνία με τον οίκο Chanel (έγινε το πρόσωπο του αρώματος Coco Mademoiselle). Και τώρα πια, οι ταινίες που ικανοποιούν τους θεατές είναι ενδιαφέρουσες για εκείνη μόνο αν την ευχαριστούν και προσωπικά.
«Δεν με φοβίζει η αμφισβήτηση», λέει στην Telegraph η Νάιτλι, «Είναι αδύνατο να αρέσεις σε όλους, είναι κάτι που απλά δεν πρόκειται να καταφέρεις ποτέ. Μου αρέσει, όμως, να κάνω δουλειές που προκαλούν διάλογο, είτε είναι θετικός είτε αρνητικός. Νομίζω ότι είναι ένα πολύ συναρπαστικό κομμάτι».
Το γεγονός ότι η «Αγια Νύχτα» εξερευνά τη μητρική εμπειρία με έναν τρόπο που η Κίρα δεν είχε δει ποτέ πριν στο παρελθόν, ήταν άλλο ένα τεράστιο δέλεαρ. «Υπάρχει ένα εύρος συναισθημάτων που έρχεται με τη μητρότητα και δεν υπάρχει στη μαζική κουλτούρα», λέει. «Φέρνεις ζωή στον κόσμο, αλλά γνωρίζεις επίσης πόσο εύθραυστη είναι αυτή η ζωή εξαιτίας του. Και όσο κι αν θέλεις να προστατέψεις τα παιδιά σου, δεν μπορείς να το κάνεις πάντα. Σε αυτή την ταινία, βλέπουμε την πιο ακραία εκδοχή, αγγίζει τη σκοτεινή πλευρά της μητρικής ψυχής με έναν τρόπο που δεν μπορούμε να δούμε ποτέ», παρατηρεί.
Για την ίδια η μητρότητα έρχεται πρώτη όταν πρέπει να πάρει επαγγελματικές αποφάσεις και αν κάποιος ρόλος δεν της επιτρέπει να είναι κοντά στην οικογένειά της, απλά δεν τον αναλαμβάνει.
Η Κίρα γνώρισε τον σύζυγό της σε δείπνο κοινής φίλης το 2011 και παντρεύτηκαν δύο χρόνια αργότερα στο Μαζάν της Προβηγκίας, όπου η αγγλίδα ηθοποιός έχει μια αγροικία που περιβάλλεται από αμπέλια και ελιές. Φόρεσε ένα στράπλες φόρεμα του οίκου Chanel (το οποίο είχε ξαναφορέσει δύο φορές στο παρελθόν σε εκδηλώσεις στο κόκκινο χαλί). Ο 38χρονος Τζέιμς είναι ο μάγειρας του σπιτιού, «πάρα πολύ καλός», σύμφωνα με την Κίρα, ο οποίος είναι ευτυχισμένος όταν ετοιμάζει πιάτα εμπνευσμένα από τις συνταγές του Γιόταμ Οτολένγκι.
Μοιράζονται ακριβοδίκαια την φροντίδα των παιδιών τους. Οταν εκείνη πρέπει να αφοσιωθεί σε έναν ρόλο, ο Τζέιμς αναλαμβάνει καθήκοντα γονέα πλήρους απασχόλησης, όπως άλλωστε θα κάνει και η Κίρα του χρόνου όταν θα κυκλοφορήσει το νέο του άλμπουμ. Συνήθως όλα πάνε καλά, μερικές φορές όχι, και τότε «καλείται το ιππικό» να σώσει την κατάσταση. Ερχεται η μητέρα της, η θεατρική συγγραφέας Σάρμαν ΜακΝτόναλντ, από το Τέντιγκτον, όπου ζει με τον πατέρα της Κίρα, τον ηθοποιό Γουίλ Νάιτλι (και όπου μεγάλωσαν η Κίρα και ο μεγαλύτερος αδελφός της, συνθέτης Κέιλεμπ Νάιτλι). Και αν τυχόν τα πράγματα γίνουν πραγματικά ξέφρενα, τότε προσλαμβάνουν μια νταντά, όπως χρειάστηκε όταν η κόρη της Εντι ήταν τεσσάρων μηνών και η Κίρα έπαιζε στο Μπρόντγεϊ μια ψυχωτική δολοφόνο, που αυτοκτονούσε οκτώ φορές την εβδομάδα επί σκηνής…
Τώρα η Κίρα θα επιστρέψει για άλλη μια φορά στις ΗΠΑ, για τον ρόλο της Λορέτα ΜακΛάφλιν, της ρεπόρτερ η οποία πρώτη συνέδεσε μια σειρά από δολοφονίες γυναικών και μαζί με τη συνάδελφό της Τζιν Κόλ αμφισβήτησαν τον σεξισμό των αρχών της δεκαετίας του 1960 και αποκάλυψαν την ιστορία του Στραγγαλιστή της Βοστώνης. Τα γυρίσματα απαιτούν να μετακομίσει η οικογένεια στη Βοστώνη για τρεις μήνες, και η Κίρα δηλώνει ενθουσιασμένη μεν για την επιστροφή της στη δουλειά αλλά και τρομοκρατημένη για το πώς θα καταφέρει να συνδυάσει μητρότητα και δουλειά.
Ο χαρακτήρας της ΜακΛάφλιν είναι ακριβώς το είδος του ρόλου, που αγαπά η Νάιτλι: περίπλοκος, αδύναμος, πολυεπίπεδος. Λέει ότι το σενάριο την έκανε να σκεφτεί την ταινία «Ολοι οι Ανθρωποι του Προέδρου» (1976) του Αλαν Πάκουλα για το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ, ένα είδος που δεν είχε την ευκαιρία να παίξει όταν ήταν νεότερη. «Στο μυαλό μου, αυτοί οι χαρακτήρες παραδοσιακά παίζονταν πάντα από άνδρες», λέει, «Για μένα, όμως, είναι πιο ενδιαφέρουσες ακριβώς επειδή είναι γυναίκες», η ΜακΛάφλιν και η Κολ.
Ταινίες όπως οι «Αγάπη στα Ακρα» (2008), σε σενάριο της μητέρας της και συμπρωταγωνίστρια τη φίλη της Σιένα Μίλερ, και «Μη μ’ αφήσεις ποτέ» (2010), από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Καζούο Ισιγκούρο, με συμπρωταγωνίστρια την Κάρεϊ Μάλιγκαν, ερμηνευτικά την έφεραν πιο κοντά στο σημείο που ήθελε να είναι, με στοχαστικούς χαρακτήρες και ενδιαφέροντα σενάρια. Αλλά αυτό που της φάνηκε ότι άλλαξε τα πράγματα ήταν το δράμα «Μια επικίνδυνη μέθοδος» (2011) του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, με φόντο τη Βιέννη του 1900, στο οποίο ο σκηνοθέτης επειχειρεί να εξερευνήσει τα όρια μεταξύ της ψυχανάλυσης και της προσωπικής αδυναμίας. Η Κίρα Νάιτλι υποδύεται την Σαμπίνα Σπίλραϊν, μια διαταραγμένη πλην όμως γοητευτική ασθενή, που μαγεύει τόσο τον Καρλ Γιουνγκ (Μάικλ Φασμπέντερ) όσο και τον Ζίγκμουντ Φρόιντ (Βίγκο Μόρτενσεν).
Εκτός από τη γοητεία τους, η ποιότητα αυτών των ρόλων της πρόσφερε την προοπτική να απομακρυνθεί από τον έλεγχο, που ασκούσαν πάνω της ταινίες όπως οι «Πειρατές της Καραϊβικής», συμπεριλαμβανομένων των πρωτοσέλιδων στα ταμπλόιντ. Οι παπαράτσι έφτασαν στο κατώφλι της ένα πρωί του 2003 και για τα επόμενα πέντε χρόνια δεν την άφησαν ήσυχη ούτε στιγμή, ουρλιάζοντας κακοποιητικά κάθε φορά, που άνοιγε την πόρτα της για να τραβήξουν μια φωτογραφία της σε στιγμές δικής της έκρηξης. Η αγαπημένη τους προσβολή, λέει, ήταν να την αποκαλούν «πόρνη», φωνάζοντας με αυξανόμενη επιθετικότητα όλη την ημέρα. Εκείνη την πολύ σκοτεινή εποχή για τις γυναίκες στα μάτια του κοινού – σκεφτείτε τη Σιένα Μίλερ, την Εϊμι Γουάινχαουζ και την Μπρίτνεϊ Σπίαρ- μόλις είχε τελειώσει η εφηβεία της Νάιτλι και στα 22 της, η ένταση αυτής της εμπειρίας την οδήγησε σε κατάρρευση και, μετά από εκτεταμένη θεραπεία, σε διάγνωση Διαταραχής Μετατραυματικού Στρες (PTSD).
«Υπάρχει μια μανία μέσα μου», λέει για τα ψυχικά σημάδια που εξακολουθεί να φέρει. «Είμαι έξαλλη με αυτή τη θέση στην οποία βάζουμε νεαρές γυναίκες και, ως μητέρα δύο κοριτσιών, είμαι έξαλλη για χάρη τους. Δεν μπορείς να ευχαριστήσεις τους πάντες, και παρόλα αυτά οι γυναίκες εξακολουθούν να πιέζονται για να κάνουν ακριβώς αυτό. Αυτό είναι αδύνατο», τονίζει. Τι θα ήθελε να δει να αλλάζει; «Οι νεαρές γυναίκες θα πρέπει να θεωρούνται άνθρωποι, που έχουν διάνοια, και με ό,τι κι αν μοιάζουν, όπως κι αν είναι το σώμα τους, όσο ελκυστικές θεωρούνται ή όχι, ότι αξίζουν για τον εαυτό τους και δεν είναι απλώς αντικείμενα. Εχω βγάλει πολλά χρήματα από την εμφάνισή μου. Επιλέγω να τη χρησιμοποιήσω. Το έκανα και το κάνω, εμπορευματοποιώ τον εαυτό μου. Αλλά το να γίνονται αντικείμενα οι νεαρές γυναίκες, είτε έχουν πάρει την απόφαση να εμπορευματοποιηθούν είτε όχι, αυτό με θυμώνει πολύ», λέει.