Ένα «στεφάνι» από σκόνη και αέρια, 500 εκατομμύρια τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τη Γη, στην καρδιά του γαλαξία Messier 87, εμφανίστηκε στην οθόνη του υπολογιστή της. Η χαρά της ήταν πολύ μεγάλη και φυσικά δεν θέλησε να την κρύψει. Του εναντίου. Φωτογραφήθηκε τη στιγμή που ο υπολογιστής της φόρτωνε τη φωτογραφία, απαθανατίζοντας τον ενθουσιασμό του ανθρώπου που έκανε μία ανακάλυψη που όχι απλώς θα μείνει στην Ιστορία. Αλλά θα ανοίξει τον δρόμο για την οπτικοποίηση του άγνωστου διαστήματος.
«Βλέπω τον υπολογιστή μου με δέος, καθώς η πρώτη φωτογραφία μαύρης τρύπας που δημιούργησα είναι στη διαδικασία φόρτωση», γράφει στην ανάρτηση της η Μπούμαν. Για την ίδια, η δημιουργία της φωτογραφίας είναι η πραγματοποίηση ενός κατορθώματος που έως τώρα θεωρούνταν αδύνατο. O αλγόριθμος που δημιούργησε, χρειάστηκε 5 petabytes δεδομένων, δηλαδή περίπου 5,2 εκατομμύρια gigabytes!
Η Μπούμαν είναι μία από τους 200 επιστήμονες που εμπλέκονται στο εγχείρημα, μεταξύ τους και κάποιοι Έλληνες, όπως ο Δημήτρης Ψάλτης από τις Σέρρες, ο οποίος είναι επικεφαλής μιας ομάδας 36 ερευνητών στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνας. Ο κ, Ψάλτης σχεδιάζει και αναπτύσσει υπολογιστικά εργαλεία, με τα οποία οι επιστήμονες μελετούν διάφορα ζητήματα της φυσικής και της αστροφυσικής των μαύρων τρυπών και άλλων διαστημικών σωμάτων. Στο γενικότερο πλαίσιο της αποτύπωσης των μαύρων τρυπών, η ομάδα Ψάλτη από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνας ήταν υπεύθυνη για τον συντονισμό των δεδομένων σε δύο από τα 8 τηλεσκόπια του προγράμματος.
Ο αλγόριθμος πίσω από τη φωτογραφία
Η Μπούμαν ξεκίνησε να γράφει τον αλγόριθμο πριν από τρία χρόνια, ενώ ακόμα ήταν φοιτήτρια στο MIT και υπεύθυνη του τμήματος που είχε αναλάβει την ανάπτυξη του προγράμματος για την ψηφιακή σύνθεση της φωτογραφίας. Η ομάδα της αποτελούνταν από επιστήμονες του Εργαστηρίου Πληροφορικής και Τεχνητής Νοημοσύνης του MIΤ, του Χάρβαρντ – Κέντρου Σμισθόνιαν για την Αστροφυσική και του αστρονομικού Παρατηρητηρίου Haystack του MIT. Η εικόνα, την οποία κατέγραψε το μεγάλο Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (Event Horizon Telescope-EHT), μεταδόθηκε μέσα από τον αλγόριθμο της Μπούμαν.
Το όνομα της Μπούμαν κυκλοφόρησε με ταχύτητα φωτός social media, ενώ έγινε πρώτο θέμα σε όλα τα Μέσα του πλανήτη. Websites, τηλεοπτικοί σταθμοί, εφημερίδες, όλοι είχαν ως πρώτο θέμα το επίτευγμα της ομάδας της.
Σήμερα είναι μεταδιδακτορική φοιτήτρια του MIT και σύντομα αναμένεται να αναλάβει τη θέση της επίκουρης καθηγήτριας πληροφορικής και μαθηματικών στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας. Μιλώντας το 2016 στο TED, η Μπούμαν είπε «θα ήθελα να σάς ενθαρρύνω όλους να πιέσετε με την έρευνά σας τα όρια της επιστήμης, ακόμη και αν με μία πρώτη ματιά μοιάζουν σαν μία μυστήρια μαύρη τρύπα».
Ως απάντηση στα διαδοχικά δημοσιεύματα που την αποθέωναν και θέλοντας να ευχαριστήσει όλη την ομάδα που συμμετείχε στο επίτευγμα, λίγες ώρες αργότερα έγραψε στον λογαριασμό της στο Facebook: «Κανένας αλγόριθμος και κανένας άνθρωπος δεν έφτιαξε αυτή την εικόνα. Χρειάστηκε το εκπληκτικό ταλέντο μιας ομάδας επιστημόνων από όλον τον πλανήτη και πολλά χρόνια σκληρής δουλειάς προκειμένου να εξελιχθούν τα όργανα, να υπάρξει επεξεργασία των δεδομένων, να εξελιχθούν οι μέθοδοι οπτικοποίησης και οι τεχνικές ανάλυσης. Όλα αυτά που ήταν απαραίτητα για να καταφέρουμε αυτό το φαινομενικά αδύνατο βήμα. Ήταν μεγάλη μου τιμή και αισθάνομαι πολύ τυχερή που μου δόθηκε η ευκαιρία να δουλέψω μαζί σας».