Γυαλιστερό ασπράδι με τραγανή κρούστα καλύπτει σαν σεμέν το πιάτο. Ο υγρός, ρευστός, κίτρινος κρόκος στο κέντρο του μου προκαλεί σιελόρροια. Ετοιμάζομαι να βουτήξω την ψίχα του εφτάζυμου ψωμιού και το στόμα μου έχει ήδη ανοίξει. Πριν καν το φάω, με πιάνει μιζέρια. Ποιος χορταίνει με μόνο ένα αβγό; Τα μάτια αβγά τα λένε έτσι επειδή πρέπει να τα τρώμε δύο δύο. Η επιστήμη όμως διαφωνεί. Κάθετα αυτή τη φορά. Τουλάχιστον σε εμένα που έχω χοληστερίνη κοντά στο 200. Διαβάζω τα νεότερα δεδομένα στην επιστημονική επιθεώρηση JAMA και συνειδητοποιώ ότι ούτε ομελέτα δεν επιτρέπεται να φάω ολόκληρη.
Μέχρι σήμερα οι διατροφικές οδηγίες ανέφεραν ότι ακόμη και σε άτομα που έχουν αυξημένο κίνδυνο για καρδιακά νοσήματα, επιτρέπεται να τρώνε ένα αβγό την ημέρα χωρίς καμία ενοχή. Πέντε χρόνια δεν πέρασαν και οι επιστημονική άποψη άλλαξε.
Ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Northwestern, διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση μόλις μισού αβγού την ημέρα θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο για καρδιακή νόσο, εγκεφαλικό επεισόδιο και πρόωρο θάνατο. Η μελέτη ήταν εξαιρετικά μεγάλη, αφού συμμετείχαν 30.000 ενήλικες και διήρκεσε 20 χρόνια.
Αφού παρακολούθησαν τις διατροφικές και όχι μόνο συνήθειες και κατέγραψαν τα καρδιαγγειακά συμβάντα, οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι εάν 300 χιλιοστόγραμμα χοληστερόλης προστεθούν στην καθημερινή διατροφή, αυξάνεται ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου 17%. Σχεδόν το ίδιο και ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου.
Τι σημαίνει αυτό για το αβγό; Ο κάθε κρόκος περιέχει 200 χιλιοστόγραμμα χοληστερίνης. Άρα για να μην αυξήσουμε τον κίνδυνο, θα πρέπει να καταναλώνουμε το μέγιστο τρία αβγά την εβδομάδα ή να τρώμε σκέτο το ασπράδι. Ξεκάθαρο αυτό; Όχι. Διότι υπάρχουν και αρκετές «μουτζούρες» στη μελέτη. Και πριν κάνουμε το βήμα να εγκαταλείψουμε αυτή τη συγκλονιστική υπερτροφή, καλό θα ήταν να ρίξουμε μία ματιά στα ψιλά γράμματα.
Τσιγάρα, ποτά και μπέικον «λέρωσαν» το αβγό
Η μελέτη βασίστηκε σε ανάλυση 29.615 ενηλίκων που δεν είχαν γνωστή καρδιακή νόσο. Ένα το κρατούμενο, καθώς μπορεί να είχαν καρδιαγγειακή νόσο ή άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες και να μην το γνώριζαν.
Οι περισσότεροι από τους 6.132 που πέθαναν από καρδιά ή εγκεφαλικό στα 20 χρόνια της μελέτης, κάπνιζαν και έπιναν αλκοόλ. Το μεγαλύτερο ποσοστό από τους 5.400 που έπαθαν έμφραγμα ή άλλο αγγειακό επεισόδιο, ήταν υπέρβαροι, παχύσαρκοι και στο αίμα τους, εκτός από τη χοληστερίνη, έρρεαν και άλλα άφθονα παθογόνα λιπίδια, όπως είναι τα γλυκερίδια. Κι αυτό διότι μεγάλη μερίδα συμμετεχόντων, απολάμβανε τα αβγά του με γαρνιτούρα από μπέικον και λουκάνικο τηγανιτό. Αν μη τι άλλο δηλαδή, επιπλέον λιπαρά και αλάτι, δύο ακόμη βασικούς παράγοντες που καθιστούν τις αρτηρίες εύθραυστες και στενές.
Παρόλα αυτά, η επιστημονική ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «μόλις μισό αβγό την ημέρα ή περίπου τρία μεγάλα αβγά την εβδομάδα, αυξάνουν 6% τις πιθανότητες να αναπτύξουμε καρδιαγγειακές παθήσεις και να πεθάνουμε από οποιαδήποτε συναφή αιτία πριν την ώρα μας.
Ισορροπία και φουλ αβγά
Σε κάθε περίπτωση, αν ακολουθήσουμε το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής με αρκετά φρούτα, λαχανικά, ψάρια και μερικά πουλερικά στη διατροφή μας και ασκούμαστε ή περπατάμε τουλάχιστον έξι ώρες την εβδομάδα, τα αβγά δεν πρόκειται να ανεβάσουν τη χοληστερίνη. Ούτε να προκαλέσουν κινδύνους ή θάνατο.
Και να μην ξεχνάμε, ότι τα αβγά εκτός από γεύση, έχουν και πολλά οφέλη: είναι οικονομικά, χορταίνουν εύκολα και για αρκετές ώρες, τα βρίσκεις παντού, μαγειρεύονται με πολλούς τρόπους και συμβάλλουν σημαντικά στις διατροφικές ανάγκες παιδιών και ηλικιωμένων. Παρά την υψηλή περιεκτικότητα σε χοληστερίνη, τα αβγά έχουν σχετικά λίγα κορεσμένα λιπαρά.
Όσον αφορά τα θρεπτικά τους συστατικά, για κάθε 72 θερμίδες που έχει ένα μεγάλο αβγό, προσλαμβάνουμε περισσότερα από 6 γραμμάρια πρωτεΐνης, περίπου πέντε γραμμάρια ακόρεστων λιπαρών, σχεδόν καθόλου υδατάνθρακες και μόνο 71 χιλιοστόγραμμα νατρίου. Φώσφορος, κάλιο, βιταμίνες Α και D και Β και πολλά ακόμη στοιχεία που βοηθούν στην διατήρηση της καλής υγείας.