Η πιθανότητα ένας χιμπατζής να καταφέρει να πληκτρολογήσει τη λέξη «μπανάνες» στη διάρκεια της ζωής του, είναι στο 5% | Shutterstock/Billion Photos
Θέματα

Καταρρίπτεται το θεώρημα του απείρου και του πιθήκου

Δύο αυστραλοί μαθηματικοί αμφισβητούν την παλιά θεωρία που λέει ότι, αν άφηνες επ' άπειρον μια μαϊμου με μια γραφομηχανή θα μπορούσε να γράψει όλα τα έργα του Σαίξπηρ
Protagon Team

Μπορεί ένας πίθηκος να γράψει όλα τα έργα του Γουίλιαμ Σαίξπηρ αν έχει μια γραφομηχανή και άπειρο χρόνο στη διάθεσή του; Αυτό είναι το «θεώρημα του άπειρου και του πιθήκου», που χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια για να εξηγήσει τις αρχές της πιθανότητας και της απόλυτης τυχαιότητας.

Ωστόσο, όπως το BBC, μια νέα έρευνα με επικεφαλής τους ερευνητές Στίβεν Γούντκοκ και Τζέι Φαλέτα από το πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, διαπίστωσε ότι ο χρόνος που θα χρειαζόταν μια μαϊμού για να δακτυλογραφήσει τα έργα, τα σονέτα και τα ποιήματα του Σαίξπηρ θα ήταν μεγαλύτερος από τη διάρκεια ζωής του σύμπαντος! Οι ερευνητές υποστηρίζουν, δηλαδή, ότι ενώ είναι μαθηματικά ακριβές, το θεώρημα είναι «παραπλανητικό».

Για να το αποδείξουν, εκτός από την εξέταση των ικανοτήτων ενός μόνο πιθήκου, έκαναν και μια σειρά υπολογισμών με βάση τον τρέχοντα παγκόσμιο πληθυσμό των χιμπατζήδων, που είναι περίπου 200.000.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι ακόμα κι αν όλοι οι χιμπατζήδες στον κόσμο ήταν στρατολογημένοι και ικανοί να πληκτρολογήσουν με ρυθμό ενός πλήκτρου ανά δευτερόλεπτο μέχρι το τέλος του σύμπαντος, δεν θα πλησίαζαν καν το πλήρες έργο του άγγλου Βάρδου.

Η πιθανότητα ενός χιμπατζή να καταφέρει να γράψει τη λέξη «μπανάνες» στη διάρκεια της ζωής του, είναι 5%. Και η πιθανότητα να συνθέσει μια τυχαία πρόταση, του τύπου «είμαι χιμπατζής, άρα υπάρχω», είναι μία στα 10 τρισεκατομμύρια δισεκατομμυρίων, όπως δείχνει η έρευνα.

«Ακόμη και με βελτιωμένες ταχύτητες πληκτρολόγησης, ή με την αύξηση του πληθυσμού των χιμπατζήδων, οι πίθηκοι δεν θα καταφέρουν ποτέ να γράψουν ολοκληρωμένα έργα», αναφέρει χαρακτηριστικά η μελέτη.

Οι υπολογισμοί που χρησιμοποιήθηκαν στην εργασία βασίζονται στην ευρέως αποδεκτή υπόθεση για το τέλος του σύμπαντος, αυτό που λέγεται θεωρία του θερμικού θανάτου. Παρά την ονομασία του, ο αποκαλούμενος «θερμικός θάνατος» είναι στην πραγματικότητα αργός και ψυχρός! Εν ολίγοις, είναι μια θεωρία που υποστηρίζει ότι το σύμπαν συνεχίζει να διαστέλλεται και να ψύχεται – ενώ τα πάντα μέσα του πεθαίνουν, φθείρονται και εξαφανίζονται.

«Αυτό το εύρημα τοποθετεί το θεώρημα του απείρου και του πιθήκου ανάμεσα σε άλλους γρίφους πιθανοτήτων και παράδοξα… όπου η χρήση της ιδέας των άπειρων πόρων δίνει αποτελέσματα τα οποία δεν συμφωνούν με τα συμπεράσματα που εξάγουμε όταν λαμβάνουμε υπόψη τους περιορισμούς του σύμπαντός μας», δήλωσε στο BBC ο Γούντκοκ.