Θέματα

Καπιτώλιο 2021: Δεν είναι τα αυτοκίνητα, είναι οι άνθρωποι πίσω από αυτά

Στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ, στην Ουάσινγκτον, μπροστά από το Λόφο του Καπιτωλίου, γίνεται αυτές τις ημέρες μία ιδιαίτερη έκθεση αυτοκινήτων. Στην Αμερική τη λένε ‘’Cars at the Capital 2021’’. Και υπάρχει στόρι
Γιάννης Κωνσταντόπουλος

Μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου η θέα που απολαμβάνει το Κογκρέσο είναι διαφορετική αυτή τη φορά. Εκτίθενται τα αυτοκίνητα με τα οποία έχει συνδεθεί, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, η αμερικανική ιστορία. Εντάξει, εννοείται ότι σε πρώτη θέση-πίστα βρίσκεται το Ford Model T, το πρώτο αυτοκίνητο που έκανε την επανάσταση αυτού που ξέρουμε ως ‘’γραμμή παραγωγής’’.

Με την ευκαιρία, ίσως αξίζει να γράψω και για την αιματηρή, γεμάτη σπλατεριά ιστορία του: ήταν όταν ο Μπιλ Κλαν, ένας πολυπράγμων υπάλληλος της Ford επισκέφτηκε, στις αρχές του 1900, ένα σφαγείο αγελάδων στο Σικάγο. Εκεί είδε ένα μοντέλο αποδοτικότητας βιομηχανικού σφαγιασμού ζώων: πτώματα να διακινούνται σε εναέριες ράγες μεταφοράς, ενώ οι εργάτες εκτελούσαν εξειδικευμένα «ιατροδικαστικά» καθήκοντα – το ξεκοίλιασμα στο ευγενικό.

Μέσα, λοιπόν, σ’ αυτή την αιματηρή, συγχρονισμένη διαρκή κίνηση, ο Κλαν αντιλήφθηκε την αναλογία: το να αποσυναρμολογείς κάτι (διαδικασία τεμαχισμού) ήταν ουσιαστικά παρόμοιο με το να συναρμολογείς κάτι (έναν κινητήρα). Και κάπως έτσι, υιοθετώντας μια κινούμενη γραμμή συναρμολόγησης, η Ford έκανε το μεγάλο άλμα της βιομηχανικής συστηματοποίησης αυξάνοντας την παραγωγικότητα και μειώνοντας τα κόστη της. Δεν είναι τυχαίο ότι το Model T ανακηρύχθηκε επίσημα ως «Το πιο σημαντικό αυτοκίνητο του 20ου αιώνα». Εύλογα η αυτοκινητοβιομηχανία έκανε θρησκευτικό copy-paste την ιδέα. Και εννοείται συνεχίζει μέχρι σήμερα.

Όμως, στο γκαζόν του Καπιτώλιου, κάθε αυτοκίνητο που εκτίθεται έχει και τη δική του ιστορία να διηγηθεί. Εκεί ήδη βρίσκεται και το De Lorean DMC-12, ένα εντυπωσιακό, διθέσιο, με γονίδια της Lotus, σχεδιασμένο διά χειρός του μεγάλου Τζορτζέτο Τζιουτζάρο. Θεωρητικά, όταν παρουσιάστηκε, είχε τα φόντα να πρωταγωνιστήσει. Άλλωστε ήταν το αυτοκίνητο που οι μεγαλύτεροι εξ υμών είδαμε σε εκείνο την ψιλοφοτουριστική βλακεία, το ‘’Back to Future’’, το μακρινό 1981. Βασικά η ταινία ουσιαστικά το έκανε και γνωστό στο κοινό. Παρόλα αυτά πήγε άπατο και έμεινε στα αζήτητα της ιστορίας.

Μιας και το ξεκίνησα με το ανθρωποκεντρικό, ευπειθώς αναφέρω ότι το DMC ήταν περισσότερο ένα προϊόν ματαιοδοξίας εκείνου του χαρισματικού τύπου, του Τζον Ντελόρεαν, του οποίου η ζωή έγινε μάλιστα και ταινία (‘’Framing John DeLorean’’) με τον Άλεκ Μπάλντουιν στο ρόλο του πρωταγωνιστή. Το όραμα του Ντελόρεαν δεν τράβηξε, άρχισε να ψάχνει για χρήματα, κατηγορήθηκε για διακίνηση κοκαΐνης, ελλείψει πειστηρίων αθωώνεται, πτωχεύει. Ζωή-συνταγή για το Χόλιγουντ. Αν τυχόν σας ενδιαφέρουν περισσότερο οι ιστορίες των ανθρώπων πίσω από τα αυτοκίνητο, αυτό ήταν και το τρέιλερ:

Για να επανέλθω στα τα της στήλης, μπροστά στο Καπιτώλιο υπάρχουν και άλλα ωραία. Όπως, για παράδειγμα, η μαύρη Lamborghini Countach LP400 S από την ταινία ‘’The Cannonball Run’’, το ιταλικό εξωτικό που βάλθηκε να αναστατώσει τα χωράφια των supercars, στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Για την ιστορία, μόλις αυτές τις μέρες η Lamborghini παρουσίασε τη σύγχρονη εκδοχή της επαναφέροντας το όνομα ‘’Countach’’, αλλά, κακά τα ψέμματα, δεν έχει την επαναστατικότητα του αρχέτυπου.

Τέλος, σε άλλες ειδήσεις της Ουάσινγκτον, οι επισκέπτες της υπαίθριας έκθεσης ίσως αναρωτηθούν τι δουλειά έχει και ένα σκουριασμένο χρέπι, ένα διαλυμένο φορτηγάκι της VW, αυτό που στα ελληνικά το λέγαμε «κλούβα». Κυρίες, κύριοι, πρόκειται για ένα Volkswagen Transporer του ’66. Και ίσως είναι πιο σημαντικό απ΄όλα τα DeLorean, τις Lambo και τις Mustang που αστράφτουν καλογυαλισμένες στο κέντρο της αμερικανικής πρωτεύουσας. Αυτό το γέρικο, ταλαίπωρο βαν ήταν το αυτοκίνητο που χρησιμοποιούσε το ζεύγος Τζένκινς, το οποίο μάλιστα είχε δεκατρία παιδιά, όταν όργωνε την Αμερική προσπαθώντας να διεκδικήσει και κατοχυρώσει τα στοιχειώδη δικαιώματα (εκπαίδευσης, ψήφου, ύπαρξης) των Αφροαμερικανών. Στο πλάι του είχε γραμμένη με μεγάλα γράμματα τη φράση ‘’Love is Progress, Hate is Expensive’’.

Ακόμη και σήμερα το μότο ακούγεται πειστικά. Και μόνο αυτή η ρημαδιασμένη «κλούβα» ξέρει πόσες ζωές βοήθησε. Άλλωστε, ως γνωστόν, τα αυτοκίνητα είναι σημαντικά όχι τόσο για την αξία της λαμαρίνας ή των επιδόσεών τους, όσο για το όραμα των ανθρώπων πίσω απ’ αυτά. Τέλος, επίσης για την ιστορία, μπορείτε να δείτε όλη τη λίστα των αυτοκινήτων στη ‘’Cars at the Capital 2021’’ εδώ.