Οι επεμβάσεις καρδιάς θα πρέπει να γίνονται απογευματινές ώρες, διότι η καρδιά συντονίζεται με το βιολογικό ρολόι του ανθρώπου και τις απογευματινές ώρες είναι πιο «δυνατή», ισχυρίζονται ειδικοί από το Πανεπιστήμιο της Λιλ στη Γαλλία. Αυτό τουλάχιστον προέκυψε από τις πρώτες του είδους τους μελέτες. Αν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν και από άλλες έρευνες, οι καρδιοχειρουργοί ενδεχομένως να αλλάξουν τα ωράρια των χειρουργείων τους.
Στις μελέτες που έγιναν με παρατηρήσεις στην έκβαση της επέμβασης καρδιολογικών ασθενών αλλά και ανάλυση καρδιακού ιστού σε ανθρώπους και σε ποντίκια, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ώρα του χειρουργείου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της. Όταν γίνεται απόγευμα, υπάρχει καλύτερος συγχρονισμός της καρδιάς με το «ρολόι» του οργανισμού (τον κιρκάδιο ρυθμό), και έτσι υπάρχουν μικρότερες πιθανότητες επιπλοκών.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Νταβίντ Μονταίν, που δημοσίευσαν τη μελέτη τους στην επιστημονική επιθεώρηση The Lancet, προτείνουν οι επεμβάσεις ανοικτής καρδιάς να μετακινηθούν τις απογευματινές ώρες. Εντούτοις, υπογραμμίζουν ότι θα πρέπει να γίνουν εκτενέστερες μελέτες ειδικά για τους ασθενείς με διαβήτη και νεφρική ανεπάρκεια.
Είναι σχετικά συχνό φαινόμενο μετά από ένα καρδιολογικό χειρουργείο, οι ασθενείς να εκδηλώνουν έμφραγμα, ανεπάρκεια ή άλλη βλάβη που μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο θάνατο. Οι ερευνητές εντόπισαν 287 γονίδια που συνδέουν το βιολογικό ρολόι με τις μετεγχειρητικές βλάβες στην καρδιά. «Στη μελέτη μας φάνηκε ότι η μετεγχειρητική βλάβη είναι πιο συχνή στους ανθρώπους που έκαναν επέμβαση το πρωί. Σύμφωνα με τα ευρήματά μας, ο βιολογικός μηχανισμός γι’ αυτές τις βλάβες επηρεάζεται αρκετά από το βιολογικό ρολόι και τα γονίδιά που το ελέγχουν. Συνεπώς εάν πραγματοποιούμε τις επεμβάσεις καρδιάς απογευματινές ώρες, ενδέχεται να μειώνουμε και τους κινδύνους που εμφανίζονται μετά τις συγκεκριμένου τύπου εμβάσεις», εξηγεί ο δρ Μονταίν.
Στη μελέτη συμμετείχαν περίπου 600 άνθρωποι και διήρκεσε έξι χρόνια. Οι 300 είχαν χειρουργηθεί πρωί και οι υπόλοιποι απόγευμα. Μετά από ενάμιση χρόνο, όσοι είχαν χειρουργηθεί τις απογευματινές ώρες είχαν κατά μέσο όρο 50% μικρότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια ή να καταλήξουν.
Σε μια άλλη τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή που ακολούθησε με διάρκεια ενός έτους και σε 88 ασθενείς, διαπιστώθηκε ότι αν και ο μέσος χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο ήταν ίδιος για όλους (12 μέρες), όσοι είχαν χειρουργηθεί απόγευμα είχαν 20% λιγότερες βλάβες σε σχέση αυτούς που είχαν μπει στο χειρουργείο το πρωί. Η ανάλυση καρδιακού ιστού από 30 ασθενείς, έδειξε επίσης ότι όσοι ιστοί προέρχονταν από άτομα που είχαν κάνει απογευματινή επέμβαση, ήταν πιο υγιείς και πιο ικανοί να ανακτήσουν την ομαλή λειτουργία τους μετά την προσωρινή στέρηση οξυγόνου.
Η περαιτέρω γενετική ανάλυση των ίδιων ιστών αποκάλυψε ότι τα 287 γονίδια που σχετίζονται με τη λειτουργία του βιολογικού ρολογιού, είναι πιο ενεργά στους ασθενείς που έχουν χειρουργηθεί το απόγευμα, πράγμα που σημαίνει ότι η καρδιά τους συγχρονίζεται καλύτερα με τον κιρκάδιο ρυθμό. Μελέτη που έγινε και σε ποντίκια επιβεβαίωσε τις καρδιο-προστατευτικές ιδιότητες του βιολογικού ρολογιού.
Προηγούμενες έρευνες πάντως έχουν καταδείξει ότι η καρδιά και οι πνεύμονες δουλεύουν καλύτερα το απόγευμα. Αυτό φαίνεται άλλωστε και από τους επαγγελματίες αθλητές που στατιστικά κάνουν μεγαλύτερα ρεκόρ το απόγευμα παρά το πρωί.