Η λέξη «cagna», σκύλα στα ιταλικά, δεν είναι συνώνυμο της λέξης «donna» που σημαίνει «γυναίκα». Ούτε η λέξη «serva», υπηρέτρια, είναι συνώνυμο της γυναίκας, υπενθυμίζουν 100 προσωπικότητες της Ιταλίας. Mε ανοικτή επιστολή τους προς το Instituto dell’Enciclopedia Italiana Treccani, λοιπόν, ζητούν την απάλειψη όλων των υποτιμητικών και σεξιστικών συνωνύμων, επιθέτων και παραδειγμάτων που εμπεριέχονται στο λήμμα «γυναίκα» από το διαδικτυακό λεξικό συνωνύμων της κορυφαίας ιταλικής εγκυκλοπαίδειας.
Υπογραμμίζουν πως λέξεις με αρνητική χροιά όπως η λέξη «puttana» και δεκάδες άλλες πρέπει να διαγραφούν, καθώς «όχι μόνον είναι προσβλητικές αλλά ενισχύουν αρνητικά στερεότυπα που αντικειμενοποιούν τις γυναίκες και τις παρουσιάζουν ως κατώτερα όντα. Αυτό είναι επικίνδυνο καθώς η γλώσσα διαμορφώνει την πραγματικότητα και επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο γίνονται αντιληπτές και αντιμετωπίζονται οι γυναίκες», σημειώνουν. Τονίζουν επίσης ότι οι περισσότερες λέξεις που παρατίθενται ως συνώνυμα της λέξης «uomo», άνδρας, καθώς και τα σχετικά επίθετα και παραδείγματα έχουν θετική σημασία.
Μεταξύ αυτών που υπογράφουν συγκαταλέγονται η Λάουρα Μπολντρίνι, πρώην υψηλόβαθμη αξιωματούχος του ΟΗΕ και πρώην πρόεδρος του ιταλικού κοινοβουλίου, η βραβευμένη συγγραφέας Μικέλα Μούρτζια, η Αλεσάντρα Περατσέλι, αναπληρώτρια γενική διευθύντρια τη Τράπεζας της Ιταλίας, αλλά και μία ομάδα ακτιβιστριών με επικεφαλής την Μαρία Μπεατρίτσε Τζοβανάρντι, την Ιταλίδα η οποία πίεσε και κατάφερε τελικά να πείσει το περίφημο Αγγλικό Λεξικό της Οξφόρδης να αφαιρέσει όλες τις υποτιμητικές/ σεξιστικές αναφορές που σχετίζονται με τη λέξη «woman».
Τον περασμένο Νοέμβριο, έπειτα από τη συλλογή δεκάδων χιλιάδων υπογραφών, το Oxford English Dictionary επικαιροποίησε το περιεχόμενο του λήμματος «γυναίκα», αναγνωρίζοντας εμμέσως ότι η λέξη «bitch» (σκύλα) ή λέξη «bint» (γκόμενα) και πολλές άλλες σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως συνώνυμα της λέξης «woman».
Μιλώντας στην Telegraph η κ. Τζοβανάρντι, η οποία ζει μόνιμα στη Βρετανία, εξήγησε πως ευελπιστεί η επιστολή προς την Εγκυκλοπαίδεια Treccani να αποτελέσει αφορμή για να αρχίσει και στην πατρίδα της ένας ουσιαστικός δημόσιος διάλογος για τον σεξισμό ο οποίος είναι διάχυτος και στην ιταλική κοινωνία.
Αλλά όσον αφορά τον γλωσσικό σεξισμό, η διευθύντρια του Λεξικού Treccani Βαλέρια Ντέλα Βάλε στην απάντησή της τόνισε: «Είμαι πεπεισμένη ότι δεν θα καταφέρουμε να προασπίσουμε την εικόνα και τον ρόλο μας (ως γυναίκες), ενθαρρύνοντας το άναμμα μιας πυράς για να κάψουμε τις λέξεις που μας προσβάλλουν».
Υποστήριξε επίσης πως στα λεξικά πρέπει να συνεχίσουν να εμπεριέχονται ακόμα και οι «πιο απεχθείς και παρωχημένες εκφράσεις» με την προϋπόθεση, φυσικά, ότι θα επισημαίνεται στους αναγνώστες εάν πηγάζουν από στερεοτυπικές πεποιθήσεις ή κοινωνικές συμβάσεις οι οποίες ανήκουν στο παρελθόν και δεν είναι πλέον αποδεκτές.
Στην αντιπαράθεση ενεπλάκη και η Μπεατρίτσε Βενέτσι, μία από τις ελάχιστες γυναίκες στην Ιταλία που έχουν τα προσόντα και την τιμή να διευθύνουν ορχήστρες. Κατά τη διάρκεια εμφάνισής της στο Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο, την προηγούμενη εβδομάδα, η 31χρονη Βενέτσι έριξε λάδι στη φωτιά και εξόργισε όσες και όσους μάχονται για την ισότητα (και τη γλωσσική) μεταξύ των δύο φύλων, δηλώντας πως δεν επιθυμεί να προσφωνείται «conduttrice», διευθύντρια ορχήστρας στα ιταλικά, αλλά «conduttore», διευθυντής ορχήστρας.
«Εάν το ζητούμενο είναι να έχουμε ίσα δικαιώματα, τι νόημα έχει να υπογραμμίζουμε τη διαφορά μεταξύ των φύλων και να συντηρούμε τις διακρίσεις, αυξάνοντας την ανισότητα;», διερωτάται η νεαρή «διευθυντής» ορχήστρας, την ώρα που οι περισσότερες γυναίκες δήμαρχοι της Ιταλίας ζητούν να προσφωνούνται δημαρχίνες, οι γυναίκες βουλευτές βουλευτίνες και οι γυναίκες υπουργοί υπουργίνες.
«Εάν ένα κορίτσι μεγαλώνει ακούγοντας πως κάποια επάγγελμα/αξιώματα έχουν μόνον αρσενικό γένος, καταλήγει να θεωρεί πως αποτελεί εξαίρεση για μια γυναίκα να τα ασκεί/κατέχει και αυτή είναι μία μεγάλη ζημιά που κάνουμε στις μελλοντικές γενιές», επισήμανε η 36χρονη Κιάρα Απεντίνο, η πρώτη δημαρχίνα, sindaca, όπως δηλώνει η ίδια, του Τορίνο.
«Θεωρώ πως δεν υπάρχει τίποτα πιο ενθαρρυντικό από το να σε αποκαλούν “διευθυντή ορχήστρας” πριν εμφανιστείς όντας μια καλοντυμένη γυναίκα με ξανθά μαλλιά. Επιδεικνύω το ταλέντο μου μέσω της δουλειάς μου», απάντησε από την πλευρά της η Μπεατρίτσε Βενέτσι, με την οποία έσπευσαν να συμφωνήσουν μεταξύ άλλων οι κύριοι εκφραστές της ακροδεξιάς στην Ιταλία, η Τζόρτζια Μελόνι του κόμματος «Αδέλφια της Ιταλίας» και ο περισσότερο γνωστός Ματέο Σαλβίνι της Λέγκας του Βορρά. Ο πρώην αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης χαιρέτησε τις δηλώσεις της, κάνοντας λόγο για «κοινή λογική» και υποστηρίζοντας πως «το ταλέντο κερδίζει, παρά τις ανοησίες της πολιτικής ορθότητας».