Αναλύοντας τις τάσεις που επικρατούν στις ΗΠΑ και δημοσιοποιούνται μέσω διαφόρων άρθρων στα media, η Corriere della Sera παρουσίασε τα «δύο σενάρια για τον πόλεμο» στην Ουκρανία. Με δυο λόγια: «Υπάρχουν αυτοί που θέλουν να νικήσουν τον Πούτιν και ρισκάρουν πυρηνική σύγκρουση», αλλά «υπάρχουν και εκείνοι που θέλουν να αποφύγουν την πυρηνική σύγκρουση και ρισκάρουν την πιθανότητα να μη νικήσουν οριστικά τον Πούτιν».
Σε γενικές γραμμές έτσι έχουν τα πράγματα, «με πολλές παραλλαγές» βέβαια. Το ιταλικό Μέσο προφήτευσε ότι «το επόμενο διάστημα αυτές οι δύο τάσεις θα κονταροχτυπηθούν» – και στα media ασφαλώς. Διότι «είναι ο Πούτιν αυτός που η Δύση πρέπει να αντιμετωπίσει, άρα πρέπει να διαλέξει».
Ο Tόμας Φρίντμαν έγραψε στους New York Times τα εξής: «Επί της ουσίας, ο Πούτιν λέει στον Μπάιντεν: ‘‘Δεν έχω την πολυτέλεια να χάσω αυτόν τον πόλεμο και ως εκ τούτου θα κάνω τα πάντα για να εξασφαλίσω ένα κομμάτι της Ουκρανίας που μπορεί να δικαιολογήσει τις απώλειές μου. Εσύ, Τζο, τι κάνεις με τους ευρωπαίους φίλους σου; Είστε έτοιμοι να πληρώσετε οποιοδήποτε τίμημα και να σηκώσετε οποιοδήποτε βάρος για να στηρίξετε τη ‘‘φιλελεύθερη τάξη’’ σας;».
Η Corriere Corriere ερμήνευσε τη φράση «οποιοδήποτε τίμημα» ως άμεση εμπλοκή των Δυτικών (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκή Ενωση) στον πόλεμο, συνεπώς ως πυρηνική κλιμάκωσή του. Το αντίθετο, «ο κατευνασμός του Πούτιν», προϋποθέτει κάποια «βρώμικη συμφωνία, όχι ιδανική από απόψεως αξιών, ούτε και συμφερόντων», ώστε να πάρει ο Πούτιν το κομμάτι γης που χρειάζεται.
Οι Ιταλοί ομολόγησαν ότι «είναι πολύ δύσκολο» να επιλέξουν δύο αντιπροσωπευτικά δείγματα του προαναφερθέντος διχασμού της αμερικανικής ελίτ όσον αφορά το Ουκρανικό. Τελικά, όμως, κατάφεραν να ξεχωρίσουν τον «νεοσυντηρητικό» ιστορικό Ρόμπερτ Κάγκαν και τον δημοσιολόγο και πρώην διπλωμάτη Ρίτσαρντ Χάας.
Ο Κάγκαν, που υπήρξε σύμβουλος και Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών προέδρων, όπως και ένθερμος υποστηρικτής της εισβολής στο Ιράκ, κηρύττει την «παγκόσμια αποστολή της Αμερικής» και την ανάγκη υπεράσπισης της δικής της παγκόσμιας τάξης. Ο Χάας, βασικός αξιωματούχος σε διάφορες κυβερνήσεις των Ρεπουμπλικανών, από τον Ρίγκαν μέχρι τους Μπους, θεωρείται περισσότερο πραγματιστής.
Σενάριο 1. Νίκη επί του Πούτιν
Την ήττα του Πούτιν επιδιώκουν «όσοι ιστορικά δυσπιστούν απέναντι στη Ρωσία και βλέπουν στον πόλεμο κάποια ευκαιρία να τη μικρύνουν στον χάρτη, αν όχι να τη διαλύσουν». Ποιοι είναι αυτοί; «Τα κράτη της Βαλτικής, η Πολωνία, η Ουκρανία, η Βρετανία». Ο Κάγκαν δίνει στον εξτρεμισμό τους το ιδεολογικό πλαίσιο: «Οι Αμερικανοί ποτέ δεν έδρασαν για την αυτοάμυνά τους, αλλά για να υπερασπιστούν τον φιλελεύθερο κόσμο από τις προκλήσεις των μιλιταριστικών αυταρχικών κυβερνήσεων, και το ίδιο κάνουν σήμερα στην Ουκρανία».
Ως προς το αν αξίζει να ρισκάρουμε την πυρηνική σύγκρουση, ο Κάγκαν και οι όμοιοί του δεν μιλούν, όμως η σιωπή τους είναι εύγλωττη: όλοι τους λένε «ναι». Διότι πιστεύουν ότι καμία συμφωνία με τον Πούτιν δεν μπορεί να λειτουργήσει.
«Οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις που αφήνουν τις ρωσικές δυνάμεις στο ουκρανικό έδαφος θα είναι μόνο μια προσωρινή εκεχειρία πριν από την επόμενη προσπάθεια του Πούτιν». Ο επικεφαλής του Κρεμλίνου, σύμφωνα με την ανάλυση του Κάγκαν, «πρόκειται να στρατιωτικοποιήσει πλήρως τη ρωσική κοινωνία, όπως ακριβώς έκανε ο Στάλιν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Και κάτι ακόμη: «Είναι πρόθυμος να πάει πολύ μακριά και υπολογίζει ότι οι ΗΠΑ και η Δύση θα κουραστούν από την προοπτική της παρατεταμένης σύγκρουσης. Ο Πούτιν θα πάρει τώρα ένα κομμάτι της Ουκρανίας, ενώ αργά ή γρήγορα θα πάρει και τα επόμενα». Συμπέρασμα και πρόταση: «Ο μόνος τρόπος να σταματήσεις τον Πούτιν είναι η ολοκληρωτική ήττα του, όποιο και αν είναι το κόστος».
Σενάριο 2. Πάγος στον πόλεμο
Την κατάπαυση του πυρός προκρίνουν όσοι Δυτικοί βλέπουν τον πυρηνικό πόλεμο ως τη μεγάλη απειλή. Πρέπει να τον αποφύγουμε, λένε. Γράφοντας τον περασμένο Απρίλιο στο Foreign Affairs, ο Ρίτσαρντ Χάας κινήθηκε στον αντίποδα του Κάγκαν και πρότεινε την αποφυγή της πυρηνικής καταστροφής. «Οι Ουκρανοί έχουν κάθε δικαίωμα να ορίζουν τους πολεμικούς στόχους τους, όμως το ίδιο ισχύει για τις ΗΠΑ και για την Ευρώπη. Τα Δυτικά συμφέροντα είναι ευρύτερα και συμπεριλαμβάνουν την πυρηνική σταθερότητα με τη Ρωσία». Ο Χάας, ήδη από την αρχή του πολέμου, προσπάθησε να ορίσει τη συμβατή με τον στόχο της πυρηνικής σταθερότητας επιτυχία των Ουκρανών και των Δυτικών.
«Επιτυχία προς το παρόν μπορεί να είναι η παύση των εχθροπραξιών, με τη Ρωσία να μην κατέχει περισσότερα εδάφη από όσα είχε πριν από την εισβολή και να συνεχίσει να απέχει από τη χρήση όπλων μαζικής καταστροφής. Με τον καιρό, η Δύση μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα μείγμα κυρώσεων και διπλωματίας ώστε να εξασφαλίσει την πλήρη στρατιωτική απόσυρση της Ρωσίας από την Ουκρανία. Δεν θα ήταν το τέλειο αποτέλεσμα, αλλά είναι προτιμότερο από άλλες λύσεις».
Ο «πάγος στον πόλεμο» θα δώσει την ευκαιρία στον Πούτιν να περάσει την ουσιαστική ήττα του ως νίκη, ενώ στην πραγματικότητα θα φθείρεται. Το καθεστώς του κάποια στιγμή θα αυταναφλεγεί. «Εξ ου και η ευκαιρία για κάποια λύση τύπου ψυχροπολεμικής Κορέας, δηλαδή για παγίωση μιας μη οριστικής ειρήνης», σχολίασε η Corriere.
Το ιταλικό Μέσο έγραψε ότι αμφότερα τα σενάρια έχουν και δυνατά και τρωτά σημεία. «Η αδιαλλαξία του πρώτου σεναρίου έχει ηθικό οίστρο μεν, ο οποίος όμως εξανεμίζεται μπροστά στην ψυχρότητα με την οποία στοχάζεται τον πυρηνικό κίνδυνο. Η σύνεση του δεύτερου σεναρίου έχει μεν ρεαλισμό, ο οποίος όμως καταρρέει μπροστά στο δεδομένο ότι ο Πούτιν είναι αυτός που επιδιώκει την ολοκληρωτική νίκη του».
Κατόπιν αυτών, το συμπέρασμα της Corriere: «Στο τέλος θα αποφασίσει η Αμερική. Η Αμερική που δεν επιθυμεί την ολική κατάρρευση της Ρωσίας, αλλά προτιμά να τη φθείρει με έμμεσο πόλεμο, που την αποδυναμώνει μεν, όμως τη διαφυλάσσει ως οντότητα».